Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Tiếp cận mới trong phát triển giáo dục dân tộc

Sỹ Hào - 21:32, 14/11/2019

Các trường chuyên biệt (dân tộc nội trú, dự bị đại học) là những mô hình giáo dục giữ vai trò quan trọng để tạo nguồn nhân lực cho vùng DTTS và miền núi. Với sự chuyển mình rõ nét của giáo dục dân tộc, các trường chuyên biệt này cũng phải đổi mới để đáp ứng được yêu cầu trong tình hình hiện nay.

Mở rộng đối tượng tuyển sinh để triển khai mô hình giáo dục hòa nhập trong các trường PTDTNT. (Ảnh minh họa)
Mở rộng đối tượng tuyển sinh để triển khai mô hình giáo dục hòa nhập trong các trường PTDTNT. (Ảnh minh họa)

Bài 2: Đổi mới mô hình trường chuyên biệt


Thiếu liên thông

Theo số liệu của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT), cả nước hiện có 316 trường phổ thông dân tộc nội trú (PTDTNT) ở 49 tỉnh, thành; trong đó có 59 trường PTDTNT cấp tỉnh, 257 trường cấp huyện. Với sự đầu tư, hỗ trợ của Nhà nước, hiện 40% trường PTDTNT được công nhận đạt chuẩn quốc gia, chất lượng nhiều trường không thua kém các mô hình trường phổ thông khác.

Đánh giá của Bộ GD&ĐT cho thấy, trung bình học sinh trường PTDTNT có tỷ lệ học lực giỏi, khá là trên 60%, học lực trung bình trên 30%; tỷ lệ học sinh tốt nghiệp THCS của các trường PTDTNT hằng năm trên 97%; tỷ lệ học sinh tốt nghiệp THPT của các trường PTDTNT đạt 90%…

Nhưng một điểm yếu của mô hình giáo dục này là thiếu tính liên thông từ cấp THCS lên cấp THPT. Số liệu của Bộ GD&ĐT cho thấy, trong 257 trường PTDTNT cấp huyện thì chỉ có 67 trường liên cấp học THCS và THPT.

Bình quân mỗi năm có trên 10 nghìn học sinh tốt nghiệp THCS các trường PTDTNT; trong đó, chỉ có khoảng 30% học sinh được tiếp tục học THPT ở các trường PTNTNT cấp tỉnh, huyện và Trung ương, 60% vào các trường phổ thông công lập trên địa bàn, số còn lại học nghề hoặc tham gia lao động sản xuất.

Cách đây hơn 7 năm, Báo cáo số 56/BC-UBDT, ngày 19/5/2012 của Ủy ban Dân tộc đã chỉ ra những bất hợp lý về mô hình trường PTDNTN do thiếu liên thông. Hầu hết học sinh DTTS học nội trú nhà cách xa trường, kinh tế gia đình khó khăn. Khi lên THPT, không được tuyển vào các trường nội trú buộc các em phải ở trọ ngoài để học công lập, nên rất nhiều em bỏ học; nguồn lực hỗ trợ cho học sinh trong suốt 5 năm học THCS vì thế bị lãng phí.

Trong Báo cáo số 56/BC-UBDT, Ủy ban Dân tộc cũng đã đề nghị Bộ GD&ĐT cùng các bộ ngành, địa phương liên quan nghiên cứu tăng chỉ tiêu tuyển sinh bảo đảm cho con em dân tộc được đến trường. Nhưng đến nay, quy mô trung bình của các trường PTDTNT vẫn giữ nguyên (khoảng 290 học sinh/trường cấp huyện, khoảng 600 học sinh/trường cấp tỉnh).

Chuyên biệt nhưng đừng… tách biệt!

Trong khi “chờ” hướng dẫn của Trung ương, một số địa phương đã thực hiện bỏ mô hình nội trú bậc THPT ở cấp huyện. Điều này không chỉ không phù hợp chủ trương chỉ đạo trong Nghị quyết số 24-NQ/TW, ngày 12/3/2003 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa IX về công tác dân tộc, mà còn gây nhiều khó khăn trong phát triển giáo dục cho vùng DTTS và miền núi.

Như tỉnh Nghệ An, trước đây, bậc THPT cấp huyện là trường DTNT. Nhưng từ năm 2013, trường THPT cấp huyện không còn chức năng nội trú, nên nhiều học sinh phải thuê nhà trọ bên ngoài. Việc này dẫn đến nhiều hệ lụy, các em gặp khó khăn trong cuộc sống, sinh hoạt, bị lôi kéo vào các tệ nạn xã hội, bỏ học...

Tình trạng này chắc chắn sẽ được chấn chính trong thời gian tới, bởi trong Kết luận số 65-KL/TW ngày 30/10/2019 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa IX về công tác dân tộc trong tình hình mới, Bộ Chính trị đã yêu cầu nâng cao chất lượng và mở rộng hệ thống các trường PTDTNT, bán trú; hỗ trợ việc ăn, ở cho học sinh, sinh viên vùng địa bàn ĐBKK.

Rõ ràng, việc duy trì mô hình PTDTNT là hết sức cần thiết, nhưng phải có những đổi mới cho phù hợp với thực tiễn. Đặc biệt, trong tình hình hiện nay, cần xem xét triển khai mô hình giáo dục hòa nhập trong trường PTDTNT, để học sinh DTTS học chung với học sinh người Kinh. Điều này sẽ giúp cho chất lượng giáo dục tốt hơn, tạo cơ hội rèn luyện kỹ năng sống, tăng lên sự tự tin cho học sinh DTTS.

Không chỉ mô hình trường PTDTNT mà ngay cả với mô hình dự bị đại học cũng như loại hình trường đào tạo nghề cũng cần phải có những thay đổi để đáp ứng yêu cầu mới. Báo Dân tộc và Phát triển sẽ phản ánh nội dung này trong số báo tiếp theo.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Tin nổi bật trang chủ
Mong muốn tiếp tục nhận được những ý kiến đóng góp tâm huyết của các đồng chí cán bộ cấp cao qua các thời kỳ

Mong muốn tiếp tục nhận được những ý kiến đóng góp tâm huyết của các đồng chí cán bộ cấp cao qua các thời kỳ

Thời sự - PV - 18 phút trước
Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định, những người đang đảm nhiệm trọng trách hiện nay luôn ý thức rằng, được kế thừa thành quả của các đồng chí vừa là niềm vinh dự, vừa là trách nhiệm lớn lao; nguyện sẽ giữ gìn, phát huy và phát triển những giá trị mà các đồng chí đã dày công vun đắp, đồng thời tiếp tục đổi mới sáng tạo để đáp ứng yêu cầu của thời đại.
Lịch tựu trường năm học 2025 - 2026 các địa phương

Lịch tựu trường năm học 2025 - 2026 các địa phương

Giáo dục - Minh Nhật - 3 giờ trước
Đa số học sinh trên cả nước sẽ tựu trường vào cuối tháng 8 để chuẩn bị cho năm học mới 2025 - 2026. Một số khối lớp đặc biệt như lớp 1, lớp 9 và lớp 12 sẽ có lịch sớm hơn nhằm củng cố kiến thức và làm quen với môi trường học tập.
Vinamilk được xếp hạng thương hiệu AAA+: Khẳng định vị thế Việt Nam trong ngành sữa thế giới

Vinamilk được xếp hạng thương hiệu AAA+: Khẳng định vị thế Việt Nam trong ngành sữa thế giới

Kinh tế - PV - 3 giờ trước
Vượt qua nhiều ông lớn quốc tế, Vinamilk được Brand Finance vinh danh là thương hiệu sữa tiềm năng nhất thế giới, với chỉ số sức mạnh thương hiệu ở mức xếp hạng cao nhất – xuất sắc vượt trội. Điều gì đã giúp thương hiệu này tạo nên kỳ tích?
Phá thành công chuyên án đường dây lừa bán 16 người sang các đặc khu tam giác vàng

Phá thành công chuyên án đường dây lừa bán 16 người sang các đặc khu tam giác vàng

Pháp luật - Minh Nhật - 4 giờ trước
Ngày 17/8/2025, Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Nghệ An cho biết, đã khởi tố vụ án, khởi tố đối tượng Lý Văn Sang (SN 1998, trú tại xã Cam Phục, tỉnh Nghệ An) về tội "Mua bán người".
4 nhóm hành vi là nguyên nhân gây ra nhiều vụ TNGT nghiêm trọng

4 nhóm hành vi là nguyên nhân gây ra nhiều vụ TNGT nghiêm trọng

Pháp luật - Minh Thu - 4 giờ trước
Theo báo cáo của Ủy ban An toàn giao thông quốc gia (ATGTQG), trong những tháng đầu năm, tình hình tai nạn giao thông (TNGT) trên toàn quốc tuy đã giảm, nhưng vẫn tiềm ẩn rất nhiều hành vi gây mất trật tự, an toàn giao thông (ATGT). Do vậy, đại diện Ủy ban ATGT cho rằng, cần cần kiểm soát chặt để ngăn ngừa nguy cơ cao gây tai nạn nghiêm trọng, đặc biệt là trên các tuyến cao tốc.
Người dân nô nức check-in tại Lăng Bác trước thềm Đại lễ

Người dân nô nức check-in tại Lăng Bác trước thềm Đại lễ

Những ngày gần đây, khu vực Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh và Quảng trường Ba Đình đã trở nên sôi động, khi người dân và du khách nô nức đổ về chụp ảnh, lưu giữ những khoảnh khắc ý nghĩa chào đón Đại lễ Kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9.
Khu rừng ở Đắk Lắk ghi nhận nhiều điểm có gà lôi trắng

Khu rừng ở Đắk Lắk ghi nhận nhiều điểm có gà lôi trắng

Môi trường sống - Hoàng Thùy - 4 giờ trước
Phối hợp cùng các đơn vị đặt bẫy ảnh, Vườn Quốc gia Chư Yang Sin đã ghi nhận gà lôi trắng xuất hiện ở 17 điểm khác nhau trong lâm phần do đơn vị quản lý.
Ngày 19/8, đồng loạt khởi công 250 công trình: Tạo bứt phá tăng trưởng từ kết cấu hạ tầng

Ngày 19/8, đồng loạt khởi công 250 công trình: Tạo bứt phá tăng trưởng từ kết cấu hạ tầng

Thời sự - Minh Thu - 4 giờ trước
Ngày 19/8, đúng dịp kỷ niệm 80 năm Ngày Cách mạng tháng Tám thành công (19/8/1945 - 19/8/2025), hướng tới kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh (2/9/1945 - 2/9/2025) cả nước sẽ chứng kiến một sự kiện lịch sử trong phát triển hạ tầng của đất nước, khi 250 công trình được đồng loạt khởi công tại 34 tỉnh, thành phố.
Miễn phí vé tham quan Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam dịp Quốc khánh 2/9

Miễn phí vé tham quan Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam dịp Quốc khánh 2/9

Tin tức - Thúy Hồng - 5 giờ trước
Chào mừng 80 năm Cách mạng Tháng Tám (19/8/1945 - 19/8/2025) và Quốc khánh Nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 - 2/9/2025), từ ngày 30/8 đến 2/9, Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Hà Nội) sẽ tổ chức chuỗi hoạt động đặc sắc mang chủ đề "Vui Tết Độc lập".
“Lá chắn mềm” trong cuộc chiến phòng, chống ma túy ở Quảng Ninh

“Lá chắn mềm” trong cuộc chiến phòng, chống ma túy ở Quảng Ninh

Pháp luật - Mỹ Dung - 5 giờ trước
Trong nỗ lực xây dựng các địa bàn “không ma túy”, tỉnh Quảng Ninh đang triển khai nhiều giải pháp hiệu quả, trong đó nổi bật là việc phát huy vai trò đặc biệt của đội ngũ Người có uy tín. Họ không chỉ là cầu nối giữa chính quyền và Nhân dân mà còn trở thành “tai mắt” đắc lực, góp phần giữ bình yên cho từng bản làng, khu phố.
Hướng dẫn các tuyến xe buýt để đến khu vực diễn ra lễ diễu binh, diễu hành ngày 2/9

Hướng dẫn các tuyến xe buýt để đến khu vực diễn ra lễ diễu binh, diễu hành ngày 2/9

Xã hội - Minh Nhật - 5 giờ trước
Người dân được khuyến khích sử dụng xe buýt khi tham gia sự kiện tại Quảng trường Ba Đình để giảm áp lực giao thông.