Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Tiếp cận mới trong phát triển giáo dục dân tộc

Sỹ Hào - 21:32, 14/11/2019

Các trường chuyên biệt (dân tộc nội trú, dự bị đại học) là những mô hình giáo dục giữ vai trò quan trọng để tạo nguồn nhân lực cho vùng DTTS và miền núi. Với sự chuyển mình rõ nét của giáo dục dân tộc, các trường chuyên biệt này cũng phải đổi mới để đáp ứng được yêu cầu trong tình hình hiện nay.

Mở rộng đối tượng tuyển sinh để triển khai mô hình giáo dục hòa nhập trong các trường PTDTNT. (Ảnh minh họa)
Mở rộng đối tượng tuyển sinh để triển khai mô hình giáo dục hòa nhập trong các trường PTDTNT. (Ảnh minh họa)

Bài 2: Đổi mới mô hình trường chuyên biệt


Thiếu liên thông

Theo số liệu của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT), cả nước hiện có 316 trường phổ thông dân tộc nội trú (PTDTNT) ở 49 tỉnh, thành; trong đó có 59 trường PTDTNT cấp tỉnh, 257 trường cấp huyện. Với sự đầu tư, hỗ trợ của Nhà nước, hiện 40% trường PTDTNT được công nhận đạt chuẩn quốc gia, chất lượng nhiều trường không thua kém các mô hình trường phổ thông khác.

Đánh giá của Bộ GD&ĐT cho thấy, trung bình học sinh trường PTDTNT có tỷ lệ học lực giỏi, khá là trên 60%, học lực trung bình trên 30%; tỷ lệ học sinh tốt nghiệp THCS của các trường PTDTNT hằng năm trên 97%; tỷ lệ học sinh tốt nghiệp THPT của các trường PTDTNT đạt 90%…

Nhưng một điểm yếu của mô hình giáo dục này là thiếu tính liên thông từ cấp THCS lên cấp THPT. Số liệu của Bộ GD&ĐT cho thấy, trong 257 trường PTDTNT cấp huyện thì chỉ có 67 trường liên cấp học THCS và THPT.

Bình quân mỗi năm có trên 10 nghìn học sinh tốt nghiệp THCS các trường PTDTNT; trong đó, chỉ có khoảng 30% học sinh được tiếp tục học THPT ở các trường PTNTNT cấp tỉnh, huyện và Trung ương, 60% vào các trường phổ thông công lập trên địa bàn, số còn lại học nghề hoặc tham gia lao động sản xuất.

Cách đây hơn 7 năm, Báo cáo số 56/BC-UBDT, ngày 19/5/2012 của Ủy ban Dân tộc đã chỉ ra những bất hợp lý về mô hình trường PTDNTN do thiếu liên thông. Hầu hết học sinh DTTS học nội trú nhà cách xa trường, kinh tế gia đình khó khăn. Khi lên THPT, không được tuyển vào các trường nội trú buộc các em phải ở trọ ngoài để học công lập, nên rất nhiều em bỏ học; nguồn lực hỗ trợ cho học sinh trong suốt 5 năm học THCS vì thế bị lãng phí.

Trong Báo cáo số 56/BC-UBDT, Ủy ban Dân tộc cũng đã đề nghị Bộ GD&ĐT cùng các bộ ngành, địa phương liên quan nghiên cứu tăng chỉ tiêu tuyển sinh bảo đảm cho con em dân tộc được đến trường. Nhưng đến nay, quy mô trung bình của các trường PTDTNT vẫn giữ nguyên (khoảng 290 học sinh/trường cấp huyện, khoảng 600 học sinh/trường cấp tỉnh).

Chuyên biệt nhưng đừng… tách biệt!

Trong khi “chờ” hướng dẫn của Trung ương, một số địa phương đã thực hiện bỏ mô hình nội trú bậc THPT ở cấp huyện. Điều này không chỉ không phù hợp chủ trương chỉ đạo trong Nghị quyết số 24-NQ/TW, ngày 12/3/2003 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa IX về công tác dân tộc, mà còn gây nhiều khó khăn trong phát triển giáo dục cho vùng DTTS và miền núi.

Như tỉnh Nghệ An, trước đây, bậc THPT cấp huyện là trường DTNT. Nhưng từ năm 2013, trường THPT cấp huyện không còn chức năng nội trú, nên nhiều học sinh phải thuê nhà trọ bên ngoài. Việc này dẫn đến nhiều hệ lụy, các em gặp khó khăn trong cuộc sống, sinh hoạt, bị lôi kéo vào các tệ nạn xã hội, bỏ học...

Tình trạng này chắc chắn sẽ được chấn chính trong thời gian tới, bởi trong Kết luận số 65-KL/TW ngày 30/10/2019 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa IX về công tác dân tộc trong tình hình mới, Bộ Chính trị đã yêu cầu nâng cao chất lượng và mở rộng hệ thống các trường PTDTNT, bán trú; hỗ trợ việc ăn, ở cho học sinh, sinh viên vùng địa bàn ĐBKK.

Rõ ràng, việc duy trì mô hình PTDTNT là hết sức cần thiết, nhưng phải có những đổi mới cho phù hợp với thực tiễn. Đặc biệt, trong tình hình hiện nay, cần xem xét triển khai mô hình giáo dục hòa nhập trong trường PTDTNT, để học sinh DTTS học chung với học sinh người Kinh. Điều này sẽ giúp cho chất lượng giáo dục tốt hơn, tạo cơ hội rèn luyện kỹ năng sống, tăng lên sự tự tin cho học sinh DTTS.

Không chỉ mô hình trường PTDTNT mà ngay cả với mô hình dự bị đại học cũng như loại hình trường đào tạo nghề cũng cần phải có những thay đổi để đáp ứng yêu cầu mới. Báo Dân tộc và Phát triển sẽ phản ánh nội dung này trong số báo tiếp theo.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin nổi bật trang chủ
Thủ tướng: Xây dựng Trung tâm Hội chợ Triển lãm Quốc gia xứng tầm truyền thống văn hóa – lịch sử và sự phát triển của đất nước

Thủ tướng: Xây dựng Trung tâm Hội chợ Triển lãm Quốc gia xứng tầm truyền thống văn hóa – lịch sử và sự phát triển của đất nước

Sáng 19/5, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã kiểm tra tiến độ xây dựng Trung tâm Hội chợ Triển lãm Quốc gia tại huyện Đông Anh, TP. Hà Nội và có cuộc làm việc về chuẩn bị tổ chức tại đây Triển lãm thành tựu kinh tế - xã hội nhân dịp kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh.
Lào Cai tiếp tục triển khai, quán triệt thực hiện nghiêm túc, đầy đủ nội dung Chỉ thị số 05 của Bộ Chính trị

Lào Cai tiếp tục triển khai, quán triệt thực hiện nghiêm túc, đầy đủ nội dung Chỉ thị số 05 của Bộ Chính trị

Trang địa phương - Trọng Bảo - 1 giờ trước
Sáng 19/5, Tỉnh ủy Lào Cai đã tổ chức Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW, ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị, về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” và Kỷ niệm 135 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2025).
Rào cản thoát nghèo do tình trạng chồng lấn địa giới hành chính: Cái nghèo đu bám (Bài 1)

Rào cản thoát nghèo do tình trạng chồng lấn địa giới hành chính: Cái nghèo đu bám (Bài 1)

Xã hội - Huy Trường-Thanh Huyền - 1 giờ trước
Dưới cái nắng tháng 5, chúng tôi trở lại vùng chồng lấn địa giới hành chính (ĐGHC) xã Trà Vinh (huyện Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam) và xã Đăk Nên (huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum). Hàng chục năm nay, người dân nơi đây bị cái nghèo đu bám do việc chồng lấn địa giới hành chính chưa được giải quyết.
Thanh Hóa: Nhiều hộ nuôi tôm trái phép tại khu vực ven biển

Thanh Hóa: Nhiều hộ nuôi tôm trái phép tại khu vực ven biển

Media - Quỳnh Trâm - CTV - 1 giờ trước
Theo thống kê của thị xã Nghi Sơn, tỉnh Thanh Hóa, trên địa bàn hiện có khoảng 60 trường hợp nuôi tôm tự phát, trái phép trên đất nông nghiệp, đất dự án. Dù chính quyền địa phương đã có những giải pháp xử lý vi phạm, thế nhưng đến nay vẫn chưa giải quyết dứt điểm tình trạng này, gây ra nhiều hệ lụy, ảnh hưởng đến môi trường trên địa bàn, hiện UBND thị xã Nghi Sơn đang triển khai các giải pháp để giải quyết dứt điểm, tình trạng này.
Người có uy tín phát huy vai trò trên nhiều lĩnh vực

Người có uy tín phát huy vai trò trên nhiều lĩnh vực

Dân tộc - Tôn giáo - Minh Thu - 1 giờ trước
Trong những năm qua, được sự quan tâm hỗ trợ về vật chất, động viên tinh thần, bồi dưỡng kiến thức của các địa phương, đội ngũ Người có uy tín trong đồng bào DTTS đã và đang phát huy mạnh mẽ vai trò trên nhiều lĩnh vực.
Bình Định: Lãnh đạo tỉnh dâng hoa tại Tượng đài Nguyễn Sinh Sắc - Nguyễn Tất Thành

Bình Định: Lãnh đạo tỉnh dâng hoa tại Tượng đài Nguyễn Sinh Sắc - Nguyễn Tất Thành

Tin tức - T.Nhân - H.Trường - 1 giờ trước
Nhân kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2025), sáng 19/5, Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Bình Định tổ chức Lễ dâng hoa tại Tượng đài Nguyễn Sinh Sắc - Nguyễn Tất Thành.
Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 17/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Đặc sắc Lễ hội Điện Trường Bà. Chùa Tây Thiên Tam Đảo. Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Trình Quốc hội xem xét Dự án đường bộ cao tốc Quy Nhơn - Pleiku

Trình Quốc hội xem xét Dự án đường bộ cao tốc Quy Nhơn - Pleiku

Thời sự - Hoàng Quý - 1 giờ trước
Ngày 19/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV họp phiên toàn thể tại hội trường, để nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra về chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Quy Nhơn - Pleiku.
Trình Quốc hội xem xét điều chỉnh Dự án đường bộ cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu

Trình Quốc hội xem xét điều chỉnh Dự án đường bộ cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu

Thời sự - Hoàng Quý - 1 giờ trước
Ngày 19/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV họp phiên toàn thể tại hội trường để nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra về điều chỉnh chủ trương đầu tư Dự án đường bộ cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu giai đoạn 1.
Di sản văn hóa ở làng Chăm Bỉnh Nghĩa

Di sản văn hóa ở làng Chăm Bỉnh Nghĩa

Sắc màu 54 - Thái Sơn Ngọc - 1 giờ trước
Những ngày cuối tháng 4, đầu tháng 5 dương lịch, các làng Chăm trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận rộn ràng tổ chức đón mừng năm mới Chăm lịch 2025. Riêng làng Chăm Bỉnh Nghĩa tổ chức đón mừng năm mới với chuỗi hoạt động nghi lễ độc đáo, mang đậm sắc thái tâm linh cầu mong quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, mùa màng tốt tươi, gia đình hạnh phúc. Nghi lễ đầu năm của người Chăm làng Bỉnh Nghĩa được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia năm 2021.
Khắc ghi lời Bác dạy, thanh niên các DTTS nỗ lực dựng xây tương lai

Khắc ghi lời Bác dạy, thanh niên các DTTS nỗ lực dựng xây tương lai

Sự kiện - Bình luận - Hồng Phúc - 6 giờ trước
Những lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn là kim chỉ nam, là nguồn cảm hứng bất tận cho thế hệ trẻ hôm nay, đặc biệt là thanh niên các dân tộc thiểu số (DTTS). Được sinh ra và lớn lên trong hòa bình, mang trong mình niềm tự hào dân tộc và lý tưởng cống hiến, nhiều bạn trẻ đã không ngừng học tập, rèn luyện để viết tiếp khát vọng mà Bác Hồ từng gửi gắm: "Non sông Việt Nam có trở nên vẻ vang... chính là nhờ công học tập của các cháu".
Thủ tướng phát lệnh khởi công cầu Tứ Liên (Hà Nội)

Thủ tướng phát lệnh khởi công cầu Tứ Liên (Hà Nội)

Thời sự - PV - 6 giờ trước
Sáng 19/5, tại Hà Nội, Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Lễ khởi công dự án đầu tư xây dựng cầu Tứ Liên và đường hai đầu cầu (từ nút giao với đường Nghi Tàm đến nút giao với đường Trường Sa) với tổng mức đầu tư gần 20.000 tỷ đồng.