Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Thiết lập chính sách tài chính vi mô: Thúc đẩy giảm nghèo, đẩy lùi “tín dụng đen”

PV - 10:38, 09/03/2018

Hiện nay, chính sách tín dụng ở khu vực nông thôn, miền núi còn nhiều bất cập, việc cung cấp tín dụng đến các hộ nghèo, hộ DTTS còn hạn chế. Đây là một trong những nguyên nhân khiến “tín dụng đen” hoành hành, gây nhiều hệ lụy.

Vì “tín dụng đen”, nhiều nông dân phải bán trâu, bò để trả nợ. Ảnh: MH Vì “tín dụng đen”, nhiều nông dân phải bán trâu, bò để trả nợ. Ảnh: MH

 

Vay 1 triệu đồng, trả 1,5 triệu đồng

Năm 2008, dự án Hồ Nước Trong, hồ chứa nước thủy lợi lớn nhất tỉnh Quảng Ngãi, được triển khai. Để thực hiện dự án, 450 hộ đồng bào DTTS thuộc hai huyện Tây Trà và Sơn Hà phải di dời, được hỗ trợ đền bù giải phóng mặt bằng với số tiền lên tới 342 tỷ đồng.

Riêng xã Trà Thọ (huyện Tây Trà) có 158 hộ, nhận đền bù với tổng số tiền là 39 tỷ đồng. Trong đó, 19 tỷ đồng đầu tư khu tái định cư, 20 tỷ đồng được trao trực tiếp cho người dân. Ban quản lý dự án cùng chính quyền địa phương đã niêm yết công khai danh sách các hộ nhận bồi thường tại trụ sở UBND xã.

Điều này là hoàn toàn đúng quy định, nhưng lại vô tình “vẽ đường” cho các đối tượng cho vay nặng lãi tìm đến trục lợi. Biết các hộ dân di dời có nhu cầu tiền mặt trong khi chờ nhận tiền bồi thường, các đầu nậu đã “chi trước”; chỉ cần giao dịch “ngầm” là xong, khi nào có tiền thì trả. Dù lãi suất rất cao (50%, vay 1 triệu đồng thì trả 1,5 triệu đồng-PV) nhưng bà con vẫn cứ vay.

Như anh Đinh Văn Khánh (30 tuổi) không nhớ đã vay bao nhiều lần, chỉ nhớ lần ít nhất 7 triệu đồng, lần nhiều nhất 50 triệu đồng. Đến khi nhận được tiền bồi thường, người cho anh vay tới tận nhà đòi anh phải trả 400 triệu đồng. Tiền nhận được không đủ trả tiền vay, anh Khánh buộc phải rao bán 2ha rừng sản xuất với giá 100 triệu đồng để trả.

Theo thống kê của UBND xã Trà Thọ, trong số 158 hộ nhận bồi thường trên địa bàn, có tới 80% hộ vay “tín dụng đen” lãi suất 50%. Nhiều người trả nợ xong lâm vào cảnh tay trắng.

Các trường hợp vay nặng lãi chủ yếu để tiêu dùng (xây nhà, mua xe máy, điện thoại,…). Nhưng cũng có một số hộ vay để đầu tư sản xuất tại nơi ở mới. Nhưng họ vẫn không thoát được chiếc thòng lọng của “tín dụng đen”.

Như trường hợp ông Hồ Văn Tập, ở thôn Tre (xã Trà Thọ). Khi biết gia đình sẽ được nhận 600 triệu đồng tiền bồi thường di dời, dù lãi suất 50% nhưng ông vẫn quyết “vay nóng” để mua 2ha rẫy, mua thêm bò về nuôi và xây thêm nhà cho con. Trong khi chờ bò lớn, rẫy cho thu hoạch, ông lại phải vay để chi tiêu sinh hoạt hằng ngày. Để rồi, tháng 9/2017, nhận 600 triệu đồng tiền bồi thường, không kịp cất vào tủ thì ông đã phải trao cho người khác để trả nợ.

Theo ông Hồ Tấn Vũ, Chủ tịch UBND xã Trà Thọ, dù chính quyền địa phương đã nhiều lần giải thích, khuyên bà con không vay trước trả sau, không vay nặng lãi nhưng người dân vẫn làm liều. Do vậy, khi nhận tiền cũng là lúc các chủ nợ vây quanh. Dự định mua đất trồng rừng, chăn nuôi, làm kinh tế khi đến nơi ở mới vì thế cũng dở dang. Nhiều hộ đồng bào rẻo cao tái nghèo trên vùng đất mới.

Giải pháp đầy lùi “tín dụng đen”

Không chỉ riêng xã Trà Thọ mà ở nhiều vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào DTTS, vấn nạn “tín dụng đen” đang gây ra rất nhiều hệ lụy cho người dân. Hàng vạn hộ gia đình phải vay nợ tư nhân với lãi suất rất cao, khiến cuộc sống mãi ngập trong nợ nần, con đường thoát nghèo bị chặn đứng.

Điều đáng lo ngại bản chất của “tín dụng đen” là giao dịch “ngầm”, mang tính chất dân sự nên chính quyền địa phương, cũng như các cơ quan chức năng rất khó can thiệp. Chính vì vậy, hiện rất ít địa phương có số liệu thống kê cụ thể những gia đình đang điêu đứng vì “tín dụng đen”.

Một nghiên cứu độc lập của tổ chức Liên minh “Vì quyền của nông dân và hiệu quả của nền nông nghiệp Việt Nam” cho thấy, một tỷ lệ rất lớn các hộ nông dân DTTS đang phải gánh các khoản nợ khác nhau, với mức độ nợ từ 50-240 triệu đồng. Đáng chú ý, phần lớn các hộ dân này đang phải vay nặng lãi để đầu tư cho sản xuất, với lãi suất lên tới 50-60%/năm.

Số liệu này cũng phù hợp với nội dung trả lời chất vấn của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Lê Minh Hưng tại Kỳ họp thứ Tư, Quốc hội khóa XIV (ngày 16-17/11/2017). Ông Hưng thừa nhận, vấn nạn “tín dụng đen” đang hoành hành ở nhiều vùng nông thôn, khu vực miền núi là “vùng tối” của ngành Ngân hàng trong những năm qua, là vấn đề đã được Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo rà soát, ngăn chặn.

Thống đốc Lê Minh Hưng cho rằng, ngành Ngân hàng phải chủ động tham gia để có giải pháp giảm thiểu tác động tiêu cực của tình hình trên. Ở các vùng nông thôn, vùng sâu vùng xa, giải pháp đặt ra là tiếp tục xem xét mở rộng thêm mạng lưới ngân hàng thương mại.

Nhận định này hoàn toàn phù hợp với thực trạng hoạt động tín dụng ở vùng nông thôn, khu vực miền núi. Tại Diễn đàn chính sách nông nghiệp Việt Nam do Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (trực thuộc Trường Đại học Kinh tế-Đại học Quốc gia Hà Nội) tổ chức ngày 29/9/2017, các đại biểu cho rằng, chính sách tín dụng nông nghiệp nông thôn ở Việt Nam còn nhiều bất cập, các ngân hàng thương mại chưa thâm nhập được hết khu vực nông thôn rộng lớn, việc cung cấp tín dụng đến các hộ nghèo, hộ DTTS ở vùng sâu, vùng xa, vùng miền núi bị hạn chế. Đây chính là một phần nguyên nhân, khiến vấn nạn “tín dụng đen” có điều kiện để nở rộ, gây nhiều hệ lụy.

Một trong những giải pháp để đẩy lùi “tín dụng đen” được các chuyên gia Ngân hàng đề xuất, là thiết lập chính sách tài chính vi mô (hệ thống tín dụng quy mô nhỏ chuyên nghiệp phục vụ nông nghiệp nông thôn, cho vay theo tổ, nhóm và hợp tác xã,…) đến vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào DTTS. Tuy nhiên, hiện chúng ta vẫn chưa định hình một cách rõ ràng về chính sách tài chính vi mô.

Theo cách hiểu hiện nay, tài chính vi mô, là việc cấp cho các hộ gia đình rất nghèo các khoản vay rất nhỏ (gọi là tín dụng vi mô), nhằm mục đích giúp họ tham gia vào các hoạt động sản xuất, hoặc khởi tạo các hoạt động kinh doanh nhỏ.

Thực tế, bản chất của tài chính vi mô không phải chỉ là quy mô của khoản vay, mà còn được định hình bằng cơ chế, cấu trúc khác. Tài chính vi mô hoàn toàn khác với khoản vay thương mại thông qua hệ thống tài chính truyền thống. Tuy nhiên, thực tế đang thiếu vắng những thể chế được khẳng định, thiết lập rõ ràng về tài chính vi mô. Trong tương lai cần gây dựng hệ thống thống tài chính vi mô để tạo sự ổn định, bền vững ở nông nghiệp nông thôn.

SỸ HÀO

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Đồn Biên phòng Ia Pnôn (Gia Lai): Giữ vững một dải biên cương

Đồn Biên phòng Ia Pnôn (Gia Lai): Giữ vững một dải biên cương

Trên dải đất biên cương phía Tây tỉnh Gia Lai, bên núi Chư Pông hùng vĩ, Đồn Biên phòng Ia Pnôn như tấm lá chắn vững chãi của Tổ quốc, với hành trình hơn nửa thế kỷ (1975 - 2025) vượt lên muôn vàn gian khó, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, xây dựng vững vàng thế trận lòng dân, trở thành điểm tựa vững chắc cho sự ổn định an ninh chính trị và phát triển kinh tế - xã hội của vùng biên cương.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.