Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Tháo gỡ vướng mắc trong thực hiện tín dụng chính sách tại vùng khó khăn: Điều chỉnh đối tượng để tạo “cú hích” trong phát triển kinh tế (Bài 2)

Tùng Nguyên - 16:50, 03/08/2022

Tín dụng chính sách theo Quyết định số 31/2007/QĐ-TTg và Quyết định số 92/2009/QĐ-TTg là nhằm thúc đẩy phát triển sản xuất, kinh doanh, góp phần thực hiện chương trình phát triển nông nghiệp, nông thôn ở vùng khó khăn. Nhưng do chưa quy định cụ thể đối tượng thụ hưởng, nên chính sách này chỉ mới bảo đảm mục tiêu giảm nghèo, chưa tạo được “cú hích” vươn lên làm giàu ở vùng đồng bào DTTS và miền núi.

 Đại đa số khách hàng tiếp cận vốn chính sách theo QĐ 31 chủ yếu đầu tư sản xuất nông nghiệp. (Ảnh minh họa)
Đại đa số khách hàng tiếp cận vốn chính sách theo QĐ 31 chủ yếu đầu tư sản xuất nông nghiệp. (Ảnh minh họa)

Đối tượng vay vốn rộng

Trong Quyết định số 31/2007/QĐ-TTg ngày 5/3/2007 về tín dụng đối với hộ gia đình sản xuất, kinh doanh tại vùng khó khăn (QĐ 31) và Quyết định số 92/2009/QĐ-TTg ngày 8/7/2009 về tín dụng đối với thương nhân hoạt động thương mại tại vùng khó khăn (QĐ 92), mức vay tối thiểu được quy định là 30 triệu đồng/hộ (từ năm 2016 được nâng lên tối thiểu 50 triệu đồng/hộ theo Quyết định số 306/QĐ-TTg và Quyết định số 307/QĐ-TTg ngày 26/2/2016), tối đa không quá 100 triệu đồng/hộ. Đây là hạn mức vay thuộc diện khá cao trong 18 chương trình tín dụng chính sách mà Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) đang triển khai ở vùng đồng bào DTTS và miền núi.

Tín dụng chính sách theo QĐ 31 và QĐ 92, là một trong các chương trình tín dụng chính sách do NHCSXH quản lý được nhiều khách hàng tiếp cận. Vì vậy, đây là chương trình tín dụng chiếm tỷ trọng khá lớn trong tổng dư nợ của NHCSXH.

Đối tượng thụ hưởng QĐ 31 và QĐ 92 rất rộng, bao gồm các hộ gia đình theo quy định của Bộ luật Dân sự (bao gồm cả hộ gia đình làm kinh tế trang trại) không thuộc diện hộ nghèo thực hiện các hoạt động sản xuất, kinh doanh tại vùng khó khăn trong những lĩnh vực mà pháp luật không cấm. (Ảnh minh họa)
Đối tượng thụ hưởng QĐ 31 và QĐ 92 rất rộng, bao gồm các hộ gia đình theo quy định của Bộ luật Dân sự (bao gồm cả hộ gia đình làm kinh tế trang trại) không thuộc diện hộ nghèo thực hiện các hoạt động sản xuất, kinh doanh tại vùng khó khăn trong những lĩnh vực mà pháp luật không cấm. (Ảnh minh họa)

Theo báo cáo của NHCSXH Việt Nam, tính đến 31/12/2021, tổng dư nợ các chương trình tín dụng chính sách của toàn hệ thống đạt 247.970 tỷ đồng. Trong khi đó, theo văn bản số 6166/BTC-TCNH ngày 21/6/2022, Bộ Tài chính thống kê, tính đến 31/12/2021, tổng doanh số cho vay theo QĐ 31 đạt trên 84 nghìn tỷ đồng; tổng dư nợ trên 27,5 nghìn tỷ đồng. Còn với QĐ 92, tính đến 31/12/2021, tổng doanh số cho vay đạt 1,6 nghìn tỷ đồng, dư nợ chương trình trên 180 tỷ đồng.

Một trong những nguyên nhân khiến nhiều hộ/cá nhân tiếp cận được nguồn tín dụng ưu đãi theo QĐ 31 và QĐ 92, là do đối tượng thụ hưởng chính sách này rất rộng. Với QĐ 92, đối tượng thụ hưởng được quy định là “thương nhân hoạt động thương mại thường xuyên ở vùng khó khăn”.

Còn với QĐ 31, đối tượng thụ hưởng là các hộ gia đình theo quy định của Bộ luật Dân sự (bao gồm cả hộ gia đình làm kinh tế trang trại), không thuộc diện hộ nghèo thực hiện các hoạt động sản xuất, kinh doanh tại vùng khó khăn trong những lĩnh vực mà pháp luật không cấm. Điều này đồng nghĩa, các hộ gia đình ở vùng khó khăn (hộ cận nghèo, hộ vừa thoát nghèo, thậm chí hộ khá giả) đều có thể tiếp cận được chính sách, miễn không phải là hộ nghèo. Đây chính là điểm khác biệt của tín dụng chính sách theo QĐ 31 và QĐ 92 so với các chương trình tín dụng chính sách mà NHCSXH đang triển khai.

Theo thống kê của Bộ Tài chính, tín dụng chính sách theo QĐ 31 và QĐ 92 đã giúp trên 3 triệu lượt hộ gia đình sản xuất, kinh doanh, thương nhân vùng khó khăn được tiếp cận nguồn vốn tín dụng ưu đãi. Về hiệu quả của chính sách, Bộ Tài chính đánh giá một cách thận trọng là, vốn cho vay ưu đãi đã khơi dậy tiềm năng phát triển kinh tế của vùng, góp phần tạo việc làm, cải thiện thu nhập, từng bước nâng cao đời sống của Nhân dân vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn trên cả nước.

Bộ Tài chính đề xuất, đối tượng thụ hưởng QĐ 31 và QĐ 92 phải là những hộ không thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo và chưa được vay vốn chương trình cho vay giải quyết việc làm tại NHCSXH. (Ảnh minh họa)
Bộ Tài chính đề xuất, đối tượng thụ hưởng QĐ 31 và QĐ 92 phải là những hộ không thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo và chưa được vay vốn chương trình cho vay giải quyết việc làm tại NHCSXH. (Ảnh minh họa)

“Gom” đối tượng để tránh trùng lắp

Theo Điều 1 - QĐ 31 và Điều 1 - QĐ 92, tín dụng chính sách được quy định tại 02 Quyết định này, là nhằm “thúc đẩy phát triển sản xuất, kinh doanh, góp phần thực hiện chương trình phát triển nông nghiệp, nông thôn ở vùng khó khăn”. Như vậy, đại đa số khách hành tiếp cận đươc vốn chính sách này chủ yếu đầu tư sản xuất nông nghiệp. Đồng thời, với mức vay chỉ từ 50 triệu đồng đến dưới 100 triệu đồng, thì cũng chỉ đáp ứng được nhu cầu phát triển sản xuất để thoát nghèo, chưa tạo được “cú hích” thực sự để khách hàng vay vốn vươn lên làm giàu.

Đơn cử như gia đình ông ông Đinh Lương, dân tộc H’rê, ở thôn Cà Xen, xã Long Môn (Minh Long, Quảng Ngãi) có 2ha đất. Năm 2019, ông vay 50 triệu đồng theo QĐ 31 để trồng keo và mua trâu về nuôi. Đến năm 2021, gia đình ông trả được 10 triệu đồng tiền gốc đã vay.

Đó là gia đình ông Đinh Lương còn có 2ha đất để sản xuất, lại chăm chỉ làm ăn. Trong khi hiện vẫn chưa có một thống kê cụ thể nào về hiệu quả trực tiếp của tín dụng chính sách theo QĐ 31 và QĐ 92, trong việc thực hiện mục tiêu “cho vay phát triển thương mại ở địa bàn miền núi, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc góp phần thực hiện chương trình phát triển nông nghiệp, nông thôn, tăng trưởng kinh tế đồng đều giữa các vùng trong cả nước” được quy định tại Điều 1 của 02 Quyết định này.

Theo báo cáo của NHCSXH, tính đến 31/12/2021, toàn hệ thống có gần 6,4 triệu hộ nghèo, hộ cận nghèo và các đối tượng chính sách khác còn dư nợ. Dư nợ tập trung vào một số chương trình tín dụng: Nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn đạt 44.398 tỷ đồng; hộ mới thoát nghèo đạt 43.612 tỷ đồng; hộ cận nghèo đạt 36.062 tỷ đồng; hộ nghèo đạt 27.479 tỷ đồng; giải quyết việc làm đạt 39.946 tỷ đồng; hộ gia đình sản xuất, kinh doanh tại vùng khó khăn đạt 27.550 tỷ đồng; học sinh, sinh viên đạt 10.243 tỷ đồng;...

Trong văn bản số 6166/BTC-TCNH ngày 21/6/2021 của Bộ Tài chính có một số liệu rất đáng chú ý. Theo đó, Bộ Tài chính thống kê, tính đến 31/12/2021, tỷ lệ nợ quá hạn của gói cho vay theo QĐ 31 là 0,21%; còn theo QĐ 92 là 1,08%.

Như vậy, nợ quá hạn của tín dụng chính sách theo QĐ 31 và QĐ 92, cao hơn bình quân chung của toàn hệ thống NHCSXH. Theo báo cáo của NHCSXH, tính đến 31/12/2021, nợ quá hạn toàn hệ thống chiếm khoảng 0,2% tổng dư nợ.

Theo đánh giá của Bộ Tài chính, chiếu theo quy định về đối tượng thụ hưởng QĐ 31 và QĐ 92 thì đang có sự trùng lắp với nhiều chương trình tín dụng khác do NHCSXH quản lý. Bởi hiện vùng khó khăn cũng đang có các chương trình tín dụng cho hộ gia đình sản xuất, kinh doanh vay ưu đãi, như chương trình tín dụng cho hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo, chương trình cho vay giải quyết việc làm.

Cũng vì thế mà ở vùng khó khăn có tình trạng, một hộ gia đình nhưng được tiếp cận hai, thậm chí ba chương trình tín dụng chính sách. Đây là nguy cơ đối với công tác bảo đảm an toàn nguồn vốn cho hệ thống NHCSXH, đồng thời cũng gây khó khăn cho công tác quản lý, giám sát hiệu quả nguồn vốn vay ưu đãi.

Để hạn chế bất cập này, trong dự thảo sửa đổi QĐ 31 và QĐ 92, Bộ Tài chính cho rằng, cần quy định cụ thể đối tượng thụ hưởng. Theo đó, Bộ Tài chính đề xuất, thời gian tới, đối tượng thụ hưởng QĐ 31 và QĐ 92 phải là những hộ không thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo và chưa được vay vốn chương trình cho vay giải quyết việc làm tại NHCSXH. Việc “gom” đối tượng thụ hưởng chính sách theo hướng này là để hộ sản xuất kinh doanh, thương nhân hoạt động thương mại ở vùng khó khăn có bước đột phá trong phát triển kinh tế.

Cùng với đề xuất xác định cụ thể đối tượng thụ hưởng, Bộ Tài chính cũng cho rằng, QĐ 31 và QĐ 92 cần nâng hạn mức vay, trong đó nâng mức vay cho thương nhận hoạt động thương mại lên 1 tỷ đồng/trường hợp để tạo “cú hích” thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội vùng khó khăn. 

Báo Dân tộc và Phát triển sẽ phản ánh nội dung này trong số báo tiếp theo.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Đề án hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp ở Lạng Sơn: Thêm nguồn lực giúp hội viên làm giàu

Đề án hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp ở Lạng Sơn: Thêm nguồn lực giúp hội viên làm giàu

Với nhiều hoạt động thiết thực, hiệu quả, giúp cho chị em có điều kiện khởi nghiệp, Đề án “Hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp giai đoạn 2017 - 2025” trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn đang tạo nên sức mạnh tổng hợp, giúp phụ nữ khởi nghiệp và kinh doanh, góp phần vào sự phát triển kinh tế-xã hội của địa phương.
Tin nổi bật trang chủ
Tái hiện Lễ hội Cúng thần núi, cúng thần rừng của đồng bào dân tộc Cơ Tu tại “Ngôi nhà chung”

Tái hiện Lễ hội Cúng thần núi, cúng thần rừng của đồng bào dân tộc Cơ Tu tại “Ngôi nhà chung”

Sắc màu 54 - Minh Anh - 6 giờ trước
Về tham gia hoạt động tháng 5 “Bác Hồ với cộng đồng các dân tộc Việt Nam”, sáng 18/5, tại Làng Văn hóa Du lịch các dân tộc Việt Nam, Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội, đồng bào dân tộc Cơ Tu huyện A Lưới, TP. Huế đã tổ chức tái hiện Lễ hội Tác Giảng Ka Coong, Tấc Giàng Xứ (cúng thần núi, cúng thần rừng).
Linh Trường (Quảng Trị): Nơi toàn dân lập bàn thờ Bác Hồ

Linh Trường (Quảng Trị): Nơi toàn dân lập bàn thờ Bác Hồ

Vấn đề - Sự kiện - Đức Việt - 23:56, 18/05/2025
Với lòng tôn kính và biết ơn, suốt hàng chục năm qua, hàng trăm gia đình người đồng bào dân tộc Vân Kiều ở xã Linh Trường, huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị, đã lập bàn thờ Bác Hồ một cách trang trọng. Vào mỗi dịp Tết, lễ kỷ niệm của quê hương, đất nước, hay những sự kiện quan trọng trong gia đình, người dân nơi đây luôn chăm sóc, thắp hương trên bàn thờ Bác với tấm lòng thành kính.
Hội thảo khoa học quốc tế: Triển khai mô hình kết hợp y học hiện đại và y học cổ truyền trong đào tạo và thực hành y tế

Hội thảo khoa học quốc tế: Triển khai mô hình kết hợp y học hiện đại và y học cổ truyền trong đào tạo và thực hành y tế

Sức khỏe - Minh Nhật - 23:30, 18/05/2025
Việc tiến hành nghiên cứu khoa học, học hỏi kinh nghiệm quốc tế và triển khai các mô hình kết hợp trong thực tiễn, xây dựng bộ tiêu chí chuẩn hóa năng lực bác sĩ y học cổ truyền là các bước quan trọng để hiện thực hóa mục tiêu kết hợp y học hiện đại và y học cổ truyền trong đào tạo và thực hành y tế tại Việt Nam.
Sắc hoa thổ cẩm trên

Sắc hoa thổ cẩm trên "vùng đất khô" Cán Tỷ

Sắc màu 54 - Vũ Mừng - 18:46, 18/05/2025
Những năm qua, HTX Dệt lanh Cán Tỷ, xã Cán Tỷ, huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang đã xây dựng và khẳng định thương hiệu trên thị trường bởi những sản phẩm độc đáo, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc Mông.
Khởi công tuyến đường bộ cao tốc Hòa Bình - Mộc Châu

Khởi công tuyến đường bộ cao tốc Hòa Bình - Mộc Châu

Tin tức - Minh Nhật - 18:43, 18/05/2025
Ngày 18/5, tại phường Vân Sơn, thị xã Mộc Châu, UBND tỉnh Sơn La đã tổ chức Lễ khởi công Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường bộ cao tốc Hòa Bình - Mộc Châu đoạn tuyến thuộc địa bàn tỉnh Sơn La.
Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 17/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Đặc sắc Lễ hội Điện Trường Bà. Chùa Tây Thiên Tam Đảo. Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Đặc sắc Lễ hội Hoa sim biên giới 2025

Đặc sắc Lễ hội Hoa sim biên giới 2025

Sắc màu 54 - Mỹ Dung - 18:39, 18/05/2025
Trong 2 ngày (17 - 18/5), tại xã Hải Sơn, Tp. Móng Cái (Quảng Ninh) đã diễn ra Lễ hội “Hoa sim biên giới năm 2025”, với chủ đề “Sắc tím biên cương - Kết nối di sản”. Đây là năm thứ 4 sự kiện được tổ chức, thu hút đông đảo người dân, du khách trong và ngoài tỉnh tham gia, trải nghiệm.
Thú vị trải nghiệm “Giữ màu di sản”

Thú vị trải nghiệm “Giữ màu di sản”

Tin tức - Minh Anh - 18:37, 18/05/2025
Hưởng ứng Ngày Quốc tế Bảo tàng 18/5, Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam tổ chức hoạt động trải nghiệm “Giữ màu di sản”, nơi người tham gia có cơ hội tìm hiểu một kỹ thuật tạo hoa văn trên vải của phụ nữ dân tộc Mông ở Mù Cang Chải, Yên Bái, mang đến cơ hội khám phá và kết nối sâu sắc với di sản văn hóa địa phương.
Sau chùa Tam Chúc, dự kiến Xá lợi Đức Phật sẽ được tôn trí tại chùa Phúc Sơn (Bắc Giang) trong 2 ngày

Sau chùa Tam Chúc, dự kiến Xá lợi Đức Phật sẽ được tôn trí tại chùa Phúc Sơn (Bắc Giang) trong 2 ngày

Tôn giáo - Tín ngưỡng - Tào Đạt - 18:33, 18/05/2025
Theo thông tin từ Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam, sau chùa Tam Chúc (Hà Nam), dự kiến Xá lợi Đức Phật Thích Ca Mâu Ni - Bảo vật quốc gia của Ấn Độ, sẽ được tôn trí tại chùa Phúc Sơn (huyện Tân Yên, Bắc Giang) trong 2 ngày (20, 21/5).
Nhiều hoạt động ý nghĩa tại Ngày hội “Thanh niên công nhân - Lan tỏa năng lượng tích cực”

Nhiều hoạt động ý nghĩa tại Ngày hội “Thanh niên công nhân - Lan tỏa năng lượng tích cực”

Xã hội - Văn Hoa - 18:29, 18/05/2025
Sáng 18/5, tại Công viên Biên Hùng Tp. Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai, Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên (LHTN) Việt Nam, Tỉnh đoàn Đồng Nai phối hợp cùng Công ty TNHH TCP Việt Nam (Nhãn hàng Red Bull) và các đơn vị tổ chức Ngày hội “Thanh niên công nhân - Lan tỏa năng lượng tích cực” năm 2025.
Mưa lớn gây lũ quét ở Bắc Kạn, 4 người thiệt mạng, nhiều khu vực bị cô lập

Mưa lớn gây lũ quét ở Bắc Kạn, 4 người thiệt mạng, nhiều khu vực bị cô lập

Tin tức - Minh Nhật - 18:26, 18/05/2025
Theo thống kê từ Văn phòng Thường trực Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai tỉnh Bắc Kạn, đã có 4 người thiệt mạng do lũ quét và sạt lở đất do mưa lũ xảy ra đêm 17 và sáng 18/5.