Học sinh lứa tuổi vị thành niên, được xác định là đối tượng cần tuyên truyền nhiều nhất, bởi các em cũng chính là lực lượng tuyên truyền viên tích cực nếu được tập huấn, bồi dưỡng để hiểu biết về những hệ lụy từ tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống. Theo đó, tỉnh Thanh Hóa đã chỉ đạo các cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh, chủ động xây dựng các kế hoạch, triển khai đa dạng hình thức tuyên truyền.
Trong đó, chú trọng tổ chức các cuộc thi tuyên truyền viên về giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống (TH&HNCHT) trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số bằng hình thức sân khấu hóa; ngoại khoá, các hội thi tuyên truyền các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, về Luật Hôn nhân và Gia đình, tuyên truyền giới tính, sức khỏe sinh sản...
Từ năm 2023, Ban Dân tộc tỉnh Thanh Hóa đã phối hợp với UBND 2 huyện Như Thanh và Thạch Thành, tổ chức thành công 2 hội thi tìm hiểu pháp luật đối với học sinh Trường Phổ thông Dân tộc nội trú THCS của 2 huyện Thạch Thành và Như Thanh về “Phổ biến, giáo dục pháp luật và tuyên truyền, vận động đồng bào DTTS”, trong đó có nội dung liên quan đến TH&HNCHT.
Bà Tôn Minh Nguyệt, Phó Trưởng phòng Chính sách và Tuyên truyền Ban Dân tộc Thanh Hóa cho biết, trước tình trạng tảo hôn, bạo lực gia đình, bạo lực học đường...,những tác động của mạng xã hội thời gian qua, vẫn đang có nhiều diễn biến xấu, ảnh hưởng đến tâm lý, sức khỏe và học tập của các lứa tuổi học đường, từ đầu năm Ban Dân tộc tỉnh Thanh Hóa đã chủ động xây dựng kế hoạch Phổ biến, giáo dục pháp luật và tuyên truyền, vận động đồng bào DTTS, trong đó tăng cường công tác tuyên truyền PBGDPL trong học đường.
"Đây cũng là một trong những hoạt động cụ thể hóa nhiệm vụ “Phổ biến, giáo dục pháp luật và tuyên truyền, vận động đồng bào DTTS”, tại Nội dung số 02, Tiểu dự án 1, Dự án 10 thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: từ năm 2021 đến năm 2025 (Chương trình MTQG 1719)", bà Tôn Minh Nguyệt chia sẻ.
Theo đó, năm 2024, Ban Dân tộc tỉnh Thanh Hóa đã phối hợp với UBND huyện Ngọc Lặc tổ chức hội thi tìm hiểu pháp luật đối với học sinh Trường Phổ thông Dân tộc nội trú THCS Ngọc Lặc về “Phổ biến, giáo dục pháp luật và tuyên truyền, vận động đồng bào DTTS”, trong đó có nội dung liên quan đến TH&HNCHT.
Tại hội thi, em Trần Thi Thanh Thảo, học sinh lớp 8B, Trường phổ thông Dân tộc nội trú THCS Ngọc Lặc chia sẻ: Trong hội thi có phần tuyên truyền về tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống bằng các hình thức sân khấu hóa... rất sinh động, tạo sự hào hứng, giúp chúng em tiếp thu được kiến thức dễ dàng hơn, hiệu quả hơn.
"Sau khi hiểu được về tác hại và những hệ luỵ của việc tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống em sẽ tuyên truyền cho gia đình, cho các bạn cùng trang lứa trong xóm để mọi người hiểu được việc kết hôn sớm là vi phạm pháp luật và mất đi nhiều cơ hội được học tập", em Thảo cho hay.
Tương tự, em Bùi Thị Huyền My, học sinh lớp 6B Trường phổ thông Dân tộc nội trú THCS Ngọc Lặc chia sẻ: Nhà trường tổ chức hội thi tuyên truyền về Luật hôn nhân và gia đình dưới dạng tiểu phẩm và trả lời câu hỏi trắc nghiệm. Qua cuộc thi em tiếp thu được nhiều kiến thức thiết thực, bổ ích. Chúng em hiểu rõ không được kết hôn sớm, phải cố gắng học tập để mai sau có cuộc sống tốt hơn, để không phải vất vả như thế hệ trước.
Thầy Phạm Văn Cương, Hiệu trưởng Trường phổ thông Dân tộc nội trú THCS Ngọc Lặc cho biết: Thành công nhất của Hội thi, là đã tạo ra một sân chơi lành mạnh, bổ ích, thiết thực, lý thú đối với các em học sinh của trường. Đây là dịp để các em học sinh được giao lưu, củng cố, cập nhật, trang bị thêm kiến thức pháp luật, từ đó tạo cho các em tinh thần chủ động học tập, tìm hiểu pháp luật, nâng cao nhận thức và ý thức tuân thủ pháp luật. Từ đó, chính các em học sinh sẽ là những tuyên truyền viên tích cực trong công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật ngay tại ngôi trường của mình và cộng đồng nơi các em sinh sống.
Theo thống kê của Ban Dân tộc tỉnh, giai đoạn 2020 - 2024, Thanh Hóa có khoảng 425 cặp tảo hôn và 1 cặp hôn nhân cận huyết. Trước tình trạng này, Ban Dân tộc đã tổ chức 41 hội nghị tuyên truyền, phát hành 9.015 cuốn sổ tay, 44.970 tờ gấp tuyên truyền về việc tảo hôn và hôn nhân cận huyết sẽ tác động xấu tới sức khỏe, sinh sản; đồng thời vi phạm pháp luật về hôn nhân, tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng như Đài Phát thanh Truyền hình tỉnh, Báo Thanh Hóa, Báo Dân tộc và Phát triển và nhiều bài viết tuyên truyền trên Trang Thông tin điện tử của cơ quan Ban Dân tộc và các cơ quan khác.
Để giảm thiểu TH&HNCHT trong vùng DTTS và miền núi, tỉnh Thanh Hóa đang tiếp tục thực hiện tốt công tác tuyên truyền, vận động bằng nhiều giải pháp và linh hoạt các hình thức tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của xã hội, cộng đồng và người dân vùng DTTS trong thực hiện các quy định của pháp luật về hôn nhân gia đình; đồng thời tăng cường công tác ngăn ngừa, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm Luật Hôn nhân và Gia đình.