Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Phát huy giá trị văn hóa truyền thống đồng bào DTTS ở Đắk Lắk: Hiệu quả từ việc cấp chiêng (Bài 2)

Lê Hường - 05:30, 01/11/2022

Đứng trước nhiều khó khăn, thách thức trong việc bảo tồn và phát huy văn hóa cồng chiêng, tỉnh Đắk Lắk nỗ lực triển khai Nghị quyết 05 của HĐND tỉnh, bố trí kinh phí cấp chiêng, trang phục truyền thống, mở các lớp truyền dạy đánh cồng chiêng và tạo hiệu ứng tích cực trong cộng đồng.

Sở Văn Hóa, Thể Thao và Du lịch Đắk Lắk trao chiêng cho đồng bào M’Nông Gar xã Đắk Phơi, huyện Lắk
Sở Văn Hóa, Thể Thao và Du lịch Đắk Lắk trao chiêng cho đồng bào M’Nông Gar xã Đắk Phơi, huyện Lắk

Mang chiêng về với buôn làng

Theo Đoàn công tác của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) Đắk Lắk đi cấp chiêng và trang phục truyền thống cho đội nghệ nhân của 2 buôn trên địa bàn huyện Krông Ana và Lắk, chúng tôi cảm nhận được niềm vui của các nghệ nhân và bản sắc văn hóa truyền thống đang hồi sinh trong buôn làng. Điều đó cho thấy, Nghị quyết bảo tồn và phát huy văn hóa cồng chiêng từng bước được hiện thực hóa trong đời sống đồng bào DTTS.

Buôn Trấp, thị trấn Buôn Trấp, huyện Krông Ana là một trong hai buôn được Sở VHTTDL trao chiêng và trang phục truyền thống lần này. Không giấu được niềm vui, Nghệ nhân H’Săn Êban 82 tuổi, trú Buôn Trấp tự hào, “thế hệ chúng tôi - đội chiêng già, nhiều người đã về với tổ tiên rồi, chỉ còn lại vài người thôi. Kế cận, nối tiếp chúng tôi có đội chiêng trẻ, bây giờ buôn có thêm đội cồng chiêng nhí rồi, tiếng chiêng Jho sẽ vang mãi đến các thế hệ mai sau”.

Cả đời gắn bó với chiếc trống dẫn nhịp cho cả đội chiêng Jho hợp tấu, Nghệ nhân H’Săn kể: Khoảng 6-7 năm trước, khi các thành viên trong đội chiêng tuổi đã cao không thể đi biểu diễn như trước, đội nghệ nhân chiêng nữ đã đến từng hộ gia đình có con gái trong buôn để vận động tham gia đội chiêng, các lớp truyền dạy đánh cồng chiêng mà ngành văn hóa tổ chức và hình thành nên đội chiêng nữ trẻ. Đến bây giờ, buôn còn có thêm đội chiêng nữ nhí.

“Đội chiêng nữ thế hệ của tôi bây giờ chỉ còn 3 người. Trong đội chiêng nữ chiếc trống chính là linh hồn của đội chiêng nữ Jho. Người Ê Đê Bih chỉ mình tôi biết sử dụng trống nhưng mãi đến bây giờ mới tìm được người kế nhiệm thông qua lớp truyền dạy đánh cồng chiêng”, Nghệ nhân H’Săn chia sẻ thêm. 

Truyền dạy đánh chồng chiêng cho trẻ gái ở Buôn Trấp, thị trấn Buôn Trấp, huyện Krông Ana
Truyền dạy đánh chồng chiêng cho trẻ em gái ở Buôn Trấp, thị trấn Buôn Trấp, huyện Krông Ana

Ông Trần Viết Dụ, cán bộ văn hóa thị trấn Buôn Trấp cho biết: Mỗi năm khi hè về các bà, các chị ở Buôn Trấp, thị trấn Buôn Trấp, huyện Krông Ana lại tập hợp trẻ gái trong buôn đến nhà văn hóa cộng đồng buôn để truyền dạy đánh cồng chiêng Jhô, vừa để thỏa niềm đam mê văn hóa dân tộc mình vừa để truyền lửa cho thế hệ mai sau. Việc truyền dạy đánh chiêng cho trẻ gái trong buôn lần nay do Sở VHTTDL tỉnh Đắk Lắk đứng ra tổ chức. Sau 2 tháng mở lớp truyền dạy đánh chiêng, nhiều trẻ gái trong Buôn Trấp đã biết đánh những bài chiêng phổ biến.

Không chỉ mở lớp truyền dạy đánh cồng chiêng, Sở VHTTDL còn tặng cho đội chiêng Buôn Trấp 1 bộ chiêng Jho và 30 bộ trang phục truyền thống. Cùng với hoạt động truyền dạy, trao chiêng và trang phục truyền thống sẽ tạo động lực để các thế hệ phụ nữ Ê Đê nói riêng và các DTTS Tây Nguyên nói chung tiếp tục phát huy văn hóa cồng chiêng trong cộng đồng. Điều đó tiếp thêm động lực cho các thế hệ trẻ người Ê Đê nỗ lực hơn trong việc giữ gìn truyền thống văn hóa của dân tộc.

Không chỉ chiêng Jho của người Ê Đê ở Buôn Trấp, văn hóa cồng chiêng đã dần dần được khôi phục trong buôn làng đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk. 

Tích cực truyền dạy đánh chiêng

Trước đây, ở xã Đắk Phơi việc truyền dạy cồng chiêng chưa được quan tâm, người muốn học chủ yếu tự tìm hiểu bằng cách xem nghệ nhân, người già trong buôn diễn tấu, biểu diễn rồi học theo. Năm nay, xã Đắk Phơi được Sở VHTTDL mở lớp truyền dạy đánh cồng chiêng, nhiều trai tráng trong buôn được học đánh chiêng một cách bài bản.

Nghệ nhân H’Săn Êban tham gia nhiều lớp truyền dạy đánh cồng chiêng cho thế hệ trẻ
Nghệ nhân H’Săn Êban tham gia nhiều lớp truyền dạy đánh cồng chiêng cho thế hệ trẻ

Anh Y Nem Ông ở buôn Liêng Ông, xã Đắk Phơi bày tỏ niềm vui: Lâu nay, người yêu thích cồng chiêng trong buôn muốn học phải tự mày mò theo các nghệ nhân để học. Bây giờ được học bài bản qua lớp học, buôn còn được trao chiêng, trang phục truyền thống nên thế hệ trẻ trong buôn rất hào hứng. Sau 2 tháng học, các học viên đã đánh được hai bài chiêng cơ bản của người M’nông Gar.

“Được trao tặng chiêng, đội chiêng trẻ chúng tôi có điều kiện để luyện tập thường xuyên hơn. Chúng tôi mong rằng đội chiêng trẻ tiếp tục được quan tâm để có thể đi biểu diễn, góp phần bảo tồn văn hóa truyền thống của dân tộc mình”, anh Y Nem Ông cho biết thêm.

Hơn 20 năm rong ruổi đến các buôn làng truyền dạy cồng chiêng cho lớp trẻ, Nghệ nhân Y Hiu Niê Kđăm, buôn Mduk, phường Ea Tam, TP. Buôn Ma Thuột chứng kiến sự hồi sinh của văn hóa cồng chiêng các buôn làng. Không chỉ tham gia truyền dạy, nghệ nhân Y Hiu còn là vị giám khảo chấm điểm phần thi diễn tấu cồng chiêng trong hầu hết các hội thi ở phường, thành phố và cả cấp tỉnh.

Nghệ nhân Y Hiu nói: So với mấy năm trước, bà con đã có ý thức giữ gìn, bảo tồn văn hóa cồng chiêng hơn. Đó là nhờ sự quan tâm, đầu tư kịp thời của tỉnh trong việc bảo tồn văn hóa cồng chiêng, sự vào cuộc của các cấp, ngành đã mang lại hiệu quả thật sự. Bây giờ, nhiều buôn làng đã có đội chiêng trẻ kế tục, mạnh dạn tham gia các hội thi, hội diễn. Tiếng chiêng lại ngân lại trong các buôn làng, bà con quây quần bên ché rượu thực hiện các nghi lễ truyền thống.

Triển khai Nghị quyết 10, từ đầu năm đến nay, Sở VHTTDL Đắk Lắk đã tổ chức 3 lớp truyền dạy đánh cồng chiêng, cấp 5 bộ chiêng và 90 bộ trang phục truyền thống các dân tộc Jarai, M’nông, Ê Đê; tổ chức 4 lớp truyền dạy đánh cồng chiêng; phục dựng 2 nghi lễ Lễ kết nghĩa anh em của người Ê Đê, Lễ kết nghĩa anh em của người M’nông…

Để triển khai hiệu quả Nghị quyết bảo tồn và phát huy văn hóa cồng chiêng, ngoài truyền dạy đánh cồng chiêng, cấp chiêng và trang phục truyền thống, Sở VHTTDL Đắk Lắk tổ chức nhiều hoạt động đưa cồng chiêng lên sân khấu đến gần hơn với cộng đồng.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Bảo tồn múa phồn thực trong Lễ hội Rija Nưgar

Bảo tồn múa phồn thực trong Lễ hội Rija Nưgar

Chiều ngày 10/5/2025, tại làng Chăm Bỉnh Nghĩa thuộc xã Bắc Sơn, huyện Thuận Bắc, tỉnh Ninh Thuận, Ban Phong tục thôn tổ chức Lễ hội Rija Nưgar đón mừng năm mới theo Chăm lịch. Nét độc đáo của Bỉnh Nghĩa là trong nghi lễ Rija Nưgar có hai tiểu lễ ở các làng khác không có, đó là hát đối đáp nam nữ (Adaoh pasa) và múa phồn thực (Tamia klai kluk) do các vị chức sắc và người dân tham gia thực hiện. Nghi lễ múa phồn thực thể hiện tư duy cặp đôi, âm dương hòa hợp, khát vọng về sự sinh sôi nảy nở của vạn vật.
Tin nổi bật trang chủ
Gắn kết chặt chẽ việc học tập, làm theo Bác với xây dựng lực lượng Công an nhân dân

Gắn kết chặt chẽ việc học tập, làm theo Bác với xây dựng lực lượng Công an nhân dân

Chiều 19/5, Đảng ủy Công an Trung ương tổ chức Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị khóa XII về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” và đánh giá kết quả thực hiện Quy định số 09-QĐ/ĐUCA ngày 19/5/2023 của Đảng ủy Công an Trung ương về chế độ học tập, thực hiện Sáu điều Bác Hồ dạy Công an nhân dân. Tổng Bí thư Tô Lâm dự và phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị.
Bảo tồn múa phồn thực trong Lễ hội Rija Nưgar

Bảo tồn múa phồn thực trong Lễ hội Rija Nưgar

Sắc màu 54 - Thái Sơn Ngọc - 20:25, 19/05/2025
Chiều ngày 10/5/2025, tại làng Chăm Bỉnh Nghĩa thuộc xã Bắc Sơn, huyện Thuận Bắc, tỉnh Ninh Thuận, Ban Phong tục thôn tổ chức Lễ hội Rija Nưgar đón mừng năm mới theo Chăm lịch. Nét độc đáo của Bỉnh Nghĩa là trong nghi lễ Rija Nưgar có hai tiểu lễ ở các làng khác không có, đó là hát đối đáp nam nữ (Adaoh pasa) và múa phồn thực (Tamia klai kluk) do các vị chức sắc và người dân tham gia thực hiện. Nghi lễ múa phồn thực thể hiện tư duy cặp đôi, âm dương hòa hợp, khát vọng về sự sinh sôi nảy nở của vạn vật.
Gắn kết chặt chẽ việc học tập, làm theo Bác với xây dựng lực lượng Công an nhân dân

Gắn kết chặt chẽ việc học tập, làm theo Bác với xây dựng lực lượng Công an nhân dân

Thời sự - PV - 19:15, 19/05/2025
Chiều 19/5, Đảng ủy Công an Trung ương tổ chức Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị khóa XII về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” và đánh giá kết quả thực hiện Quy định số 09-QĐ/ĐUCA ngày 19/5/2023 của Đảng ủy Công an Trung ương về chế độ học tập, thực hiện Sáu điều Bác Hồ dạy Công an nhân dân. Tổng Bí thư Tô Lâm dự và phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị.
Tuyên Quang đang ở trong mức độ thiên tai cấp rất nguy hiểm

Tuyên Quang đang ở trong mức độ thiên tai cấp rất nguy hiểm

Tin tức - Minh Nhật - 17:50, 19/05/2025
Theo thông tin từ Đài khí tượng thủy văn tỉnh Tuyên Quang, trong 24 giờ qua, trên địa bàn đã có mưa vừa, mưa to, có nơi mưa rất to, báo động mức độ thiên tai ở cấp rất nguy hiểm, đồng thời cảnh báo nguy cơ sạt lở cao trong 6 giờ tới.
Lào Cai tiếp tục triển khai, quán triệt thực hiện nghiêm túc, đầy đủ nội dung Chỉ thị số 05 của Bộ Chính trị

Lào Cai tiếp tục triển khai, quán triệt thực hiện nghiêm túc, đầy đủ nội dung Chỉ thị số 05 của Bộ Chính trị

Trang địa phương - Trọng Bảo - 16:29, 19/05/2025
Sáng 19/5, Tỉnh ủy Lào Cai đã tổ chức Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW, ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị, về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” và Kỷ niệm 135 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2025).
Rào cản thoát nghèo do tình trạng chồng lấn địa giới hành chính: Cái nghèo đu bám (Bài 1)

Rào cản thoát nghèo do tình trạng chồng lấn địa giới hành chính: Cái nghèo đu bám (Bài 1)

Xã hội - Huy Trường - Thanh Huyền - 16:22, 19/05/2025
Dưới cái nắng tháng 5, chúng tôi trở lại vùng chồng lấn địa giới hành chính (ĐGHC) xã Trà Vinh (huyện Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam) và xã Đăk Nên (huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum). Hàng chục năm nay, người dân nơi đây bị cái nghèo đu bám do việc chồng lấn địa giới hành chính chưa được giải quyết.
Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 17/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Đặc sắc Lễ hội Điện Trường Bà. Chùa Tây Thiên Tam Đảo. Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Thúc đẩy quảng bá giá trị văn hóa Việt trên nền tảng số

Thúc đẩy quảng bá giá trị văn hóa Việt trên nền tảng số

Bản sắc và hội nhập - Minh Nhật - 16:18, 19/05/2025
Nhằm hợp tác thúc đẩy quảng bá văn hóa, thể thao và du lịch của Việt Nam trên môi trường số. Ngày 19/5, tại Hà Nội, Cục Hợp tác quốc tế (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) và TikTok Việt Nam đã ký biên bản ghi nhớ hợp tác phối hợp quảng bá hoạt động của Nhà Triển lãm Việt Nam tại EXPO 2025 Osaka, Kansai, Nhật Bản - một trong những sự kiện toàn cầu lớn nhất trong năm 2025.
Thanh Hóa: Nhiều hộ nuôi tôm trái phép tại khu vực ven biển

Thanh Hóa: Nhiều hộ nuôi tôm trái phép tại khu vực ven biển

Media - Quỳnh Trâm - CTV - 16:15, 19/05/2025
Theo thống kê của thị xã Nghi Sơn, tỉnh Thanh Hóa, trên địa bàn hiện có khoảng 60 trường hợp nuôi tôm tự phát, trái phép trên đất nông nghiệp, đất dự án. Dù chính quyền địa phương đã có những giải pháp xử lý vi phạm, thế nhưng đến nay vẫn chưa giải quyết dứt điểm tình trạng này, gây ra nhiều hệ lụy, ảnh hưởng đến môi trường trên địa bàn, hiện UBND thị xã Nghi Sơn đang triển khai các giải pháp để giải quyết dứt điểm, tình trạng này.
Người có uy tín phát huy vai trò trên nhiều lĩnh vực

Người có uy tín phát huy vai trò trên nhiều lĩnh vực

Dân tộc - Tôn giáo - Minh Thu - 16:12, 19/05/2025
Trong những năm qua, được sự quan tâm hỗ trợ về vật chất, động viên tinh thần, bồi dưỡng kiến thức của các địa phương, đội ngũ Người có uy tín trong đồng bào DTTS đã và đang phát huy mạnh mẽ vai trò trên nhiều lĩnh vực.
Bình Định: Lãnh đạo tỉnh dâng hoa tại Tượng đài Nguyễn Sinh Sắc - Nguyễn Tất Thành

Bình Định: Lãnh đạo tỉnh dâng hoa tại Tượng đài Nguyễn Sinh Sắc - Nguyễn Tất Thành

Tin tức - T.Nhân - H.Trường - 16:08, 19/05/2025
Nhân kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2025), sáng 19/5, Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Bình Định tổ chức Lễ dâng hoa tại Tượng đài Nguyễn Sinh Sắc - Nguyễn Tất Thành.
Trình Quốc hội xem xét Dự án đường bộ cao tốc Quy Nhơn - Pleiku

Trình Quốc hội xem xét Dự án đường bộ cao tốc Quy Nhơn - Pleiku

Thời sự - Hoàng Quý - 16:07, 19/05/2025
Ngày 19/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV họp phiên toàn thể tại hội trường, để nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra về chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Quy Nhơn - Pleiku.