Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Những thương hiệu gạo nổi tiếng của đồng bào DTTS ở Gia Lai

Ngọc Thu - 10:00, 21/03/2023

Nhờ thiên nhiên ưu đãi cùng với đức tính cần cù, siêng năng học hỏi kinh nghiệm sản xuất, nhiều hộ gia đình DTTS ở Gia Lai đã xây dựng được thương hiệu gạo đặc sản, nâng cao giá trị nông sản từ những giống lúa quê hương.

Lúa Ba Chăm chín vàng trên các thửa ruộng bậc thang của nông dân Ba Na, huyện Mang Yang
Lúa Ba Chăm chín vàng trên các thửa ruộng bậc thang của nông dân Ba Na, huyện Mang Yang

“Hạt ngọc trời” 

Tuy sản lượng lúa không thể so sánh như ở những vùng đồng bằng, nhưng với đồng bào Ba Na tại xã Đak Trôi, huyện Mang Yang vẫn luôn tự hào bởi điều kiện, khí hậu của vùng đất Gia Lai khá ưu ái để cây lúa sinh trưởng, phát triển và có những giống lúa làm nên thương hiệu và được mệnh danh là “Hạt ngọc trời”. Xã Đak Trôi có diện tích lúa Ba Chăm lớn nhất huyện Mang Yang. Toàn xã có khoảng 360 ha lúa, phần lớn là giống lúa Ba Chăm được người dân trồng chủ yếu trên những thửa ruộng bậc thang.

Giống lúa địa phương này có thân to, cao, sức đề kháng tốt, được đồng bào Ba Na chọn lọc từ ngàn đời, canh tác theo phương thức truyền thống (chọc, trỉa), dựa hoàn toàn vào tự nhiên. Vì vậy, gạo Ba Chăm có hàm lượng dinh dưỡng cao, dẻo cơm và mùi thơm nhẹ. Trước đây, lúa Ba Chăm chỉ cho năng suất tầm 2,6 tấn/ha vì trồng trên đất dốc, phụ thuộc hoàn toàn vào điều kiện tự nhiên. Hiện nay, nhờ một số diện tích có thể tận dụng làm cánh đồng ruộng bậc thang giữ nước nên năng suất tăng lên 3,2 tấn/ha.

Cây lúa Ba Chăm của nông dân Ba Na huyện Mang Yang cho năng suất, chất lượng cao
Cây lúa Ba Chăm của nông dân Ba Na, huyện Mang Yang cho năng suất, chất lượng cao

Ông Myếck (làng Tơ Bla, xã Đak Trôi, huyện Mang Yang) kể: Giống lúa này mình trồng lâu lắm rồi, từ thời ông bà mình để hạt giống lại cho mình trồng theo. Ở đây mọi người quen ăn loại gạo này rồi, nên chỉ trồng giống lúa Ba Chăm chứ không trồng giống khác. Gạo ngon nên cũng nhiều người tìm mua. Trồng lúa không những nuôi sống gia đình mà còn giúp mình có thêm tiền lo trang trải cuộc sống.

Đối với đồng bào Gia Rai ở xã Ia Dêr, huyện Ia Grai thì giống lúa J02, chính là “hạt ngọc trời” đã giúp họ đổi đời. Là giống lúa thuộc dòng Japonica có nguồn gốc từ Nhật Bản, lúa J02 sinh trưởng và phát triển phù hợp với khí hậu và thổ nhưỡng và cho năng suất ước đạt trên 6 tấn/ha/vụ. Từ đó, nông dân Gia Rai xây dựng sản phẩm gạo A Sanh thơm ngon tự nhiên, vị đậm ngọt, ăn ngon hơn, hạt cơm mềm dẻo và không bị cứng khi để nguội so với gạo địa phương. Qua đó, tạo việc làm cho người dân, từng bước nâng giá trị kinh tế của hạt gạo, dần đưa hạt gạo đặc sản A Sanh tiếp cận phân khúc hàng hóa chất lượng cao ở nhiều tỉnh thành trên cả nước.

Nông dân Gia Rai huyện Ia Grai liên kết sản xuất gạo A Sanh chất lượng cao
Nông dân Gia Rai huyện Ia Grai liên kết sản xuất gạo A Sanh chất lượng cao

Cũng làm nên thương hiệu trên thị trường với những giống lúa đặc trưng như LH12, TPR225, JO2, gạo Phú Thiện đã và đang phát triển mạnh, mang lại thu nhập ổn định cho người dân Gia Rai nơi đây. Với lợi thế của địa phương là hệ thống sông suối, kênh mương thủy lợi phong phú, đa dạng chủ động được nguồn nước nên khá thuận lợi cho bà con sản xuất lúa nước 2 vụ. 

Nông dân Gia Rai thu hoạch lúa ở cánh đồng Phú Thiện
Nông dân Gia Rai thu hoạch lúa ở cánh đồng Phú Thiện

Gia đình ông Ksor Wan (làng Glung A, xã Ia Ake) có 1 ha đất trồng lúa. Trước đây, ông gieo trồng giống lúa OM6976. Tuy nhiên, theo ông Wan, loại lúa này cây yếu, hạt thưa, năng suất chỉ đạt 7 tạ/sào. Từ ngày thay đổi giống lúa cũng như phương thức canh tác, tham gia cánh đồng lớn, cây lúa đã mang lại năng suất đáng mừng cho gia đình.

“Tôi thấy giống lúa LH12 mà HTX cung ứng tốt hơn so với giống trước đây mình từng gieo trồng. Ưu điểm của giống lúa LH12 là bông dài, cứng cây, hạt đóng dày. Vụ mùa năm nay, gia đình tôi thu hoạch được 7,5 tấn/ha. Nếu giống này trồng ở vụ Đông Xuân, thì năng suất có thể đạt 8,5 tấn/ha. Từ những vụ thu hoạch lúa năng suất thế này, tôi đã mua thêm nhiều đồ dùng sinh hoạt gia đình, cuộc sống cũng tốt hơn nhiều”, ông Wan vui mừng nói.

Nâng tầm giá trị

Xác định nông dân là người trực tiếp sản xuất ra những sản phẩm có lợi thế so sánh, cạnh tranh, chính quyền địa phương đã huy động hệ thống chính trị vào cuộc hỗ trợ xây dựng thương hiệu, nâng cao giá trị sản phẩm. Ông Lê Trọng - Chủ tịch UBND huyện Mang Yang cho biết: Huyện đã hỗ trợ cho sản phẩm gạo Ba Chăm định hình thương hiệu và tìm thị trường tiêu thụ, gắn sản xuất với bao tiêu sản phẩm. 

Đồng thời, khôi phục giống lúa Ba Chăm nguyên chủng, thiết lập quy trình sản xuất tối ưu;  xây dựng thương hiệu, phát triển gạo Ba Chăm trở thành gạo đặc sản được sản xuất hoàn toàn theo phương pháp hữu cơ, góp phần giúp đồng bào Ba Na vùng Đak Trôi, cũng như các địa bàn lân cận thay đổi điều kiện sản xuất, nâng cao thu nhập. Mặt khác, quảng bá sản phẩm gắn với bảo tồn, phát triển những sản phẩm đặc sản của địa phương…

Sản phẩm gạo Ba Chăm được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý "Mang Yang"
Sản phẩm gạo Ba Chăm được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý "Mang Yang"

Cùng với đó, chính quyền địa phương đã tập trung hỗ trợ các HTX ứng dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất, để xây dựng cánh đồng lớn; phối hợp với các doanh nghiệp, đơn vị cung ứng các loại giống và thực hiện chế biến, bao tiêu sản phẩm để giải quyết đầu ra cho người dân.

Ông Phạm Ngọc Nghĩa, Giám đốc HTX Nông nghiệp Chư A Thai, huyện Phú Thiện thông tin: Năm 2019, HTX đã đưa vào chương trình khảo nghiệm “3 giảm, 3 tăng”, VietGAP để sản xuất gạo Phú Thiện. Từ diện tích lúa 40 ha, đến nay nông dân đã trồng tăng 100 ha. Đồng thời, đăng ký tem truy xuất nguồn gốc. Sau khi chạy phần app mã số mã vạch quốc gia, thương hiệu gạo Phú Thiện sẽ vươn xa hơn. "HTX xác định vai trò là cầu nối giữa chính quyền và bà con đồng bào DTTS, cùng bà con từng bước thay đổi nếp  nghĩ, cách làm và áp dụng thực tiễn tạo ra sản phẩm lúa có giá trị hàng hóa chất lượng cao, được thị trường đón nhận.”

Đối với gạo A Sanh của đồng bào Gia Rai, ông Ksor Tư, Tổ trưởng Tổ hợp tác nông nghiệp và Dịch vụ xã Ia Dêr, huyện Ia Grai chia sẻ: “Tổ liên kết bảo đảm thu mua gạo A Sanh giá cao hơn thị trường, đồng thời, cùng với chính quyền địa phương hỗ trợ liên kết hỗ trợ giống, kỹ thuật trồng lúa cho người dân. Đặc biệt, người DTTS đã biết cùng nhau phát triển giống lúa năng suất. Cùng với đó, nông dân người Gia Rai không chỉ trồng lúa ăn mà còn liên kết sản xuất lúa thương phẩm chất lượng cao, tăng thu nhập hộ gia đình.”

Gạo A Sanh được trưng bày và bán tại các Hội chợ Nông sản an toàn
Gạo A Sanh được trưng bày và bán tại các Hội chợ Nông sản an toàn

Đặc biệt hiện nay, tỉnh Gia Lai đã bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ cho các sản phẩm gạo đặc sản như gạo Ba Chăm của huyện Mang Yang; gạo Ia Lâu của huyện Chư Prông; gạo Phú Thiện của huyện Phú Thiện. Ông Trần Anh Tuấn, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Gia Lai khẳng định: Việc xây dựng nhãn hiệu chứng nhận, chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm lúa gạo chủ lực địa phương đã góp phần nâng cao giá trị, tăng sức cạnh tranh cho các sản phẩm trên thị trường.

Hy vọng rằng, từ những kết quả đã đạt được trong thời gian qua, sẽ là động lực thúc đẩy thương hiệu các sản phẩm lúa gạo Gia Lai ngày càng lan tỏa, phát triển. Qua đó, giúp đồng bào DTTS có nguồn thu nhập ổn định, giảm nghèo bền vững. 

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Tìm nguyên nhân hàng ngàn ha lúa Xuân 2025 ở Nghệ An “mất trắng”

Tìm nguyên nhân hàng ngàn ha lúa Xuân 2025 ở Nghệ An “mất trắng”

Thoái hóa đầu bông, gié, không kết hạt, lép lửng, lép xanh… đang là những hiện tượng xảy ra ở nhiều địa phương trên toàn tỉnh Nghệ An, gây ảnh hưởng đến hàng ngàn ha lúa Xuân 2025. Ngành Nông nghiệp và Môi trường Nghệ An đang “mổ xẻ” nguyên nhân để có giải pháp khắc phục.
Tin nổi bật trang chủ
Thủ tướng: Xây dựng Trung tâm Hội trợ Triển lãm Quốc gia xứng tầm truyền thống văn hóa – lịch sử và sự phát triển của đất nước

Thủ tướng: Xây dựng Trung tâm Hội trợ Triển lãm Quốc gia xứng tầm truyền thống văn hóa – lịch sử và sự phát triển của đất nước

Sáng 19/5, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã kiểm tra tiến độ xây dựng Trung tâm Hội trợ Triển lãm Quốc gia tại huyện Đông Anh, TP. Hà Nội và có cuộc làm việc về chuẩn bị tổ chức tại đây Triển lãm thành tựu kinh tế - xã hội nhân dịp kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh.
Kon Tum: Tuyên dương 30 tập thể, 46 cá nhân tiêu biểu trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh

Kon Tum: Tuyên dương 30 tập thể, 46 cá nhân tiêu biểu trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh

Trang địa phương - Ngọc Chí - 2 phút trước
Sáng 19/5, Tỉnh ủy Kon Tum tổ chức Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW, ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị khóa XII, "về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh" và tuyên dương 30 tập thể, 46 cá nhân có thành tích xuất sắc trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, giai đoạn 2016 - 2025 và năm 2025.
Bình Định: Lãnh đạo tỉnh dâng hoa tại Tượng đài Nguyễn Sinh Sắc - Nguyễn Tất Thành

Bình Định: Lãnh đạo tỉnh dâng hoa tại Tượng đài Nguyễn Sinh Sắc - Nguyễn Tất Thành

Tin tức - T.Nhân - H.Trường - 5 phút trước
Nhân kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2025), sáng 19/5, Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Bình Định tổ chức Lễ dâng hoa tại Tượng đài Nguyễn Sinh Sắc - Nguyễn Tất Thành.
Trình Quốc hội xem xét Dự án đường bộ cao tốc Quy Nhơn - Pleiku

Trình Quốc hội xem xét Dự án đường bộ cao tốc Quy Nhơn - Pleiku

Thời sự - Hoàng Quý - 6 phút trước
Ngày 19/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV họp phiên toàn thể tại hội trường, để nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra về chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Quy Nhơn - Pleiku.
Trình Quốc hội xem xét điều chỉnh dự án đường bộ cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu

Trình Quốc hội xem xét điều chỉnh dự án đường bộ cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu

Thời sự - Hoàng Quý - 7 phút trước
Ngày 19/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV họp phiên toàn thể tại hội trường để nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra về điều chỉnh chủ trương đầu tư Dự án đường bộ cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu giai đoạn 1.
Di sản văn hóa ở làng Chăm Bỉnh Nghĩa

Di sản văn hóa ở làng Chăm Bỉnh Nghĩa

Sắc màu 54 - Thái Sơn Ngọc - 8 phút trước
Những ngày cuối tháng 4, đầu tháng 5 dương lịch, các làng Chăm trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận rộn ràng tổ chức đón mừng năm mới Chăm lịch 2025. Riêng làng Chăm Bỉnh Nghĩa tổ chức đón mừng năm mới với chuỗi hoạt động nghi lễ độc đáo, mang đậm sắc thái tâm linh cầu mong quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, mùa màng tốt tươi, gia đình hạnh phúc. Nghi lễ đầu năm của người Chăm làng Bỉnh Nghĩa được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia năm 2021.
Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 17/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Đặc sắc Lễ hội Điện Trường Bà. Chùa Tây Thiên Tam Đảo. Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Bộ đội Biên phòng tỉnh Lai Châu chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát vùng biên giới

Bộ đội Biên phòng tỉnh Lai Châu chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát vùng biên giới

Xã hội - Minh Anh - Bình Thắng - 10 phút trước
Hưởng ứng phong trào thi đua “Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát”, phong trào “Cả nước chung tay vì người nghèo - Không để ai bị bỏ lại phía sau” do các cấp phát động, thời gian qua, Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Lai Châu đã triển khai hiệu quả phong trào hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo trên địa bàn các xã biên giới.
Khắc ghi lời Bác dạy, thanh niên các DTTS nỗ lực dựng xây tương lai

Khắc ghi lời Bác dạy, thanh niên các DTTS nỗ lực dựng xây tương lai

Sự kiện - Bình luận - Hồng Phúc - 5 giờ trước
Những lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn là kim chỉ nam, là nguồn cảm hứng bất tận cho thế hệ trẻ hôm nay, đặc biệt là thanh niên các dân tộc thiểu số (DTTS). Được sinh ra và lớn lên trong hòa bình, mang trong mình niềm tự hào dân tộc và lý tưởng cống hiến, nhiều bạn trẻ đã không ngừng học tập, rèn luyện để viết tiếp khát vọng mà Bác Hồ từng gửi gắm: "Non sông Việt Nam có trở nên vẻ vang... chính là nhờ công học tập của các cháu".
Kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh: Lãnh đạo Đảng, Nhà nước vào Lăng viếng Bác

Kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh: Lãnh đạo Đảng, Nhà nước vào Lăng viếng Bác

Thời sự - PV - 6 giờ trước
Nhân dịp kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890-19/5/2025), sáng 19/5, Đoàn đại biểu Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Chủ tịch nước, Quốc hội, Chính phủ, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã đặt vòng hoa, vào Lăng viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh và dâng hương, tưởng niệm các Anh hùng liệt sĩ tại Đài Tưởng niệm các Anh hùng liệt sĩ (đường Bắc Sơn, Hà Nội).
“Báu vật sống” của làng Chăm Phú Nhuận

“Báu vật sống” của làng Chăm Phú Nhuận

Sắc màu 54 - Thái Sơn Ngọc - 8 giờ trước
Nghệ nhân Châu Thị Đông được cộng đồng dân cư làng Chăm Phú Nhuận (xã Phước Thuận, huyện Ninh Phước, tỉnh Ninh Thuận) trân trọng gọi là “báu vật sống”. Bà vượt qua định kiến giới, nỗ lực tự học chữ Chăm, học ngâm diễn Ariya và trình diễn dân ca Chăm, trở thành người truyền cảm hứng trong hành trình gìn giữ di sản văn hóa phi vật thể của dân tộc mình.
Tái hiện Lễ hội Cúng thần núi, cúng thần rừng của đồng bào dân tộc Cơ Tu tại “Ngôi nhà chung”

Tái hiện Lễ hội Cúng thần núi, cúng thần rừng của đồng bào dân tộc Cơ Tu tại “Ngôi nhà chung”

Sắc màu 54 - Minh Anh - 16 giờ trước
Về tham gia hoạt động tháng 5 “Bác Hồ với cộng đồng các dân tộc Việt Nam”, sáng 18/5, tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội), đồng bào dân tộc Cơ Tu huyện A Lưới, TP. Huế đã tổ chức tái hiện Lễ hội Tác Giảng Ka Coong, Tấc Giàng Xứ (cúng thần núi, cúng thần rừng).