Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Những phát sinh sau khi sáp nhập thôn bản: Câu chuyện về Nhà văn hóa

Sỹ Hào - 11:05, 21/02/2020

Kết quả sáp nhập thôn, bản, tổ dân phố đã và đang đem lại nhiều lợi ích thiết thực, được Nhân dân đồng thuận cao. Tuy nhiên, sau sáp nhập, việc sử dụng các công trình hạ tầng chung, nhất là công trình nhà văn hóa (NVH) như thế nào để tránh lãng phí vẫn là một vấn đề phải tính toán kỹ.

NVH thôn (cũ) không sử dụng thì lãng phí, sử dụng cho sinh hoạt cộng đồng thì chật hẹp. (Ảnh minh họa)
NVH thôn (cũ) không sử dụng thì lãng phí, sử dụng cho sinh hoạt cộng đồng thì chật hẹp. (Ảnh minh họa)

Thừa nhưng lại thiếu

Số liệu trong báo cáo tổng kết 10 năm thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng Nông thôn mới (2010 - 2020) cho thấy, tính đến thời điểm tháng 9/2019, cả nước có gần 73 nghìn NVH thôn, làng, tổ dân phố, ấp bản, bon buôn (gọi chung là NVH thôn). Số NVH thôn này là kết quả từ việc huy động sự đóng góp của Nhân dân và nguồn ngân sách nhà nước trong 10 năm xây dựng nông thôn mới (NTM). 

Theo Thông tư số 06/2011/TT-BVHTTDL ngày 8/3/2011của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTT&DL) quy định mẫu về tổ chức, hoạt động và tiêu chí của NVH thôn, NVH thôn ở khu vực đồng bằng có diện tích từ 500m2 trở lên, quy mô đáp ứng tối thiểu 100 chỗ ngồi; đối với khu vực miền núi phải từ 300m2 trở lên và tối thiểu đáp ứng 80 chỗ ngồi. 

Trong điều kiện nguồn lực xây dựng NTM còn hạn hẹp, khi bố trí xây dựng NVH, các địa phương cũng chỉ lo làm sao đáp ứng được tiêu chuẩn này; rất ít NVH thôn được xây dựng quá diện tích và quy mô theo mẫu của Bộ VHTT&DL. Và thực tế, theo báo cáo tổng kết 10 năm xây dựng NTM, trong gần 73 nghìn NVH thôn hiện nay chỉ có gần 48 nghìn công trình đạt chuẩn theo quy định, chiếm tỷ lệ khoảng 65,7%; đồng nghĩa số còn lại “dưới chuẩn”.

NVH thôn đã phát huy hiệu quả, là nơi sinh hoạt cộng đồng của người dân địa phương, kết nối tình đoàn kết. Nhưng hiện nay, sau khi thực hiện sáp nhập thôn, dù NVH đạt chuẩn hay “dưới chuẩn” theo quy định của Bộ VHTT&DL thì các địa phương vẫn phải đối diện với tình cảnh có NVH cũng như không; buộc phải tính toán phương án làm thế nào có kinh phí để xây NVH mới; đồng thời “thanh lý” số NVH đã được xây dựng như thế nào cho phù hợp.

Sở dĩ có thực trạng này là bởi sau sáp nhập, hầu hết các thôn có từ 2 - 4 NVH. Tưởng rằng là “thừa” nhưng thực tế, thôn mới sáp nhập lại thiếu NVH, vì NVH cũ diện tích cũng như quy mô không thể đáp ứng nhu cầu sinh hoạt cho cộng đồng khi mà số lượng dân cư đã tăng lên rất nhiều. 

Thanh lý như thế nào?

Thôn sau sáp nhập từ 2 hoặc nhiều thôn sẽ có nhiều NVH nhưng không thể sử dụng vì diện tích cũng như quy mô không thể đáp ứng yêu cầu mới. Trong khi đó, để thực hiện xây dựng NTM, hoặc xây dựng NTM nâng cao thì nhất thiết phải đáp ứng được tiêu chí thiết chế văn hóa, trong đó có hạng mục NVH thôn. 

Vì thế, rất nhiều thôn sau khi sáp nhập sẽ phải tính tới phương án xây mới NVH. Nhưng trước đây, khi xây dựng NVH, thôn (cũ) đã vận động Nhân dân trong thôn tham gia đóng góp. Do vậy, để kêu gọi đóng góp một lần nữa cho xây dựng NVH là điều không hề dễ, nhất là đối với những thôn có điều kiện kinh tế khó khăn. 

Theo tính toán, kinh phí để xây dựng một NVH thôn ở khu vực miền núi ít thì 300 triệu đồng, nhiều thì 500 triệu đồng, là số tiền không phải nhỏ. Nếu vì chạy theo thành tích, quyết huy động sức dân “đập cũ, xây mới” để đáp ứng tiêu chí NTM nâng cao sau khi sáp nhập thôn bản thì sẽ dễ dẫn tới những hệ lụy rất khó lường. 

Một vấn đề cũng khó giải quyết là quản lý, sử dụng những NVH cũ như thế nào để tránh lãng phí? Được biết, hiện một số địa phương đã tạm thời sử dụng các NVH cũ, nhưng rất chật vật bởi nơi sinh hoạt chung của cộng đồng đã quá chật so với quy mô dân số của thôn mới. 

Để sử dụng NVH cũ diện tích chật hẹp, có thôn đã khắc phục khó khăn bằng cách căng phông, rạp để Nhân dân tham gia sinh hoạt. Hoặc một số thôn có đình làng, huyện chỉ đạo xã nâng cấp đình làng để làm nơi sinh hoạt chung. Một giải pháp cũng đang được một số địa phương thực hiện là bán thanh lý các NVH cũ, vừa tránh lãng phí, vừa huy động thêm nguồn để xây dựng NVH mới. 

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Chương trình MTQG 1719 đang góp phần thay đổi diện mạo vùng cao Bảo Lạc

Chương trình MTQG 1719 đang góp phần thay đổi diện mạo vùng cao Bảo Lạc

Sau gần 4 năm triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I: 2021 -2025 (Chương trình MTQG 1719), huyện Bảo Lạc, tỉnh Cao Bằng đạt được nhiều kết quả quan trọng. Việc triển khai thực hiện hiệu quả các dự án của Chương trình đã giúp người dân được thụ hưởng các chính sách ưu đãi của Đảng và Nhà nước kịp thời, qua đó, góp phần nâng cao đời sống của đồng bào các DTTS trên địa bàn huyện.
Tin nổi bật trang chủ
Bất ổn ... Quỹ bình ổn giá xăng dầu!

Bất ổn ... Quỹ bình ổn giá xăng dầu!

Thời sự - Sỹ Hào - 14 giờ trước
Quỹ bình ổn giá xăng dầu đang dư hàng nghìn tỷ đồng nhưng lại không sử dụng để điều tiết giá xăng dầu trên thị trường. Đặc biệt người dân ở nhiều địa phương vùng đồng bào DTTS và miền núi phải mua giá xăng dầu theo giá vùng 2, gánh thêm một khoản chi phí, khiến cho cuộc sống đã khó khăn lại càng khó khăn hơn.
Lễ hội

Lễ hội "Bun Vốc Nặm" của người Lào ở Lai Châu

Sắc màu 54 - Hà Minh Hưng - 14 giờ trước
Dân tộc Lào ở huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu là cộng đồng dân cư sinh sống chủ yếu ở ven các con suối, những nơi có nhiều nước, thuận lợi cho việc sản xuất nông nghiệp. Dân số không đông nhưng đời sống văn hóa tinh thần của người Lào có nhiều nét đặc sắc. Một trong những lễ hội tiêu biểu của người Lào là "Bun Vốc Nặm"- lễ hội té nước được tổ chức vào cuối mùa Xuân với mong ước, cầu mưa thuận, gió hòa một vụ mùa mới bội thu…
Chương trình MTQG 1719 đang góp phần thay đổi diện mạo vùng cao Bảo Lạc

Chương trình MTQG 1719 đang góp phần thay đổi diện mạo vùng cao Bảo Lạc

Công tác Dân tộc - Thúy Hồng - 14 giờ trước
Sau gần 4 năm triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I: 2021 -2025 (Chương trình MTQG 1719), huyện Bảo Lạc, tỉnh Cao Bằng đạt được nhiều kết quả quan trọng. Việc triển khai thực hiện hiệu quả các dự án của Chương trình đã giúp người dân được thụ hưởng các chính sách ưu đãi của Đảng và Nhà nước kịp thời, qua đó, góp phần nâng cao đời sống của đồng bào các DTTS trên địa bàn huyện.
Luân chuyển cán bộ góp phần nâng cao năng lực triển khai các Chương trình MTQG ở Si Ma Cai

Luân chuyển cán bộ góp phần nâng cao năng lực triển khai các Chương trình MTQG ở Si Ma Cai

Công tác Dân tộc - Trọng Bảo - 14 giờ trước
Là huyện 30a của tỉnh Lào Cai, nhiều năm qua, huyện Si Ma Cai đã nhận được sự quan tâm đầu tư từ các chương trình, chính sách hỗ trợ của Nhà nước, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Hiện nay, huyện đang tập trung triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030 (Chương trình MTQG 1719). Để nâng cao chất lượng, hiệu quả nguồn vốn đầu tư từ các chương trình, huyện Si Ma Cai đặc biệt chú trọng công tác luân chuyển cán bộ, góp phần củng cố hệ thống chính trị, nâng cao năng lực lãnh đạo chỉ đạo, quản lý, giám sát nguồn vốn đầu tư.
Khâu Vai mùa hoa ban nở

Khâu Vai mùa hoa ban nở

Sắc màu 54 - Quỳnh Lưu - 14 giờ trước
Được triển khai trồng từ năm 2020 với hơn 300 cây hoa ban tím, hoa ban trắng; đến nay sau hơn 3 năm, cây hoa ban tại Mê cung đá, xã Khâu Vai, huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang đã phát triển tốt và bắt đầu nở hoa.
Tin trong ngày - 28/3/2024

Tin trong ngày - 28/3/2024

Bản tin trong ngày của Báo Dân tộc và Phát triển, ngày 28/3, có những thông tin đáng chú ý sau: Bệnh lây từ động vật sang người gia tăng, khó khăn kiểm soát nguồn lây. Bất chấp quy định pháp luật, nhiều người dân vùng cao vẫn trồng cây thuốc phiện. Mưa đá xối xả, dày đặc ở Mù Cang Chải (Yên Bái). Cùng các thông tin khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Xem xét công nhận Côn Đảo là Khu du lịch quốc gia

Xem xét công nhận Côn Đảo là Khu du lịch quốc gia

Du lịch - Doãn Đạt - 14 giờ trước
Côn Đảo (Bà Rịa - Vũng Tàu) thu hút lượng khách du lịch đông đảo với mức tăng trưởng bình quân trên 20%/năm, doanh thu bình quân 15,5%/năm. Năm 2023, tổng lượt khách du lịch đạt 586.000 lượt, tổng thu từ khách du lịch đạt 2.088 tỷ đồng.
Giáo viên vùng cao đối mặt nhiều khó khăn trong dạy học tích hợp

Giáo viên vùng cao đối mặt nhiều khó khăn trong dạy học tích hợp

Giáo dục - Tiêu Dao - 15 giờ trước
Dạy học tích hợp vẫn luôn là bài toán khó, nhất là đối với các trường ở vùng sâu, vùng xa vì điều kiện cơ sở vật chất, điều kiện chuyên môn và nhiều vấn đề liên quan khác.
Thúc đẩy khởi nghiệp ở miền núi Quảng Nam

Thúc đẩy khởi nghiệp ở miền núi Quảng Nam

Khởi nghiệp - T.Nhân-H.Trường - 15 giờ trước
Quảng Nam có 9 huyện miền núi là nơi sinh sống chủ yếu đồng bào DTTS. Khu vực này địa hình, thổ nhưõng, khí hậu...thường khó khăn, khắc nghiệt nên vấn đề sinh kế đối với người dân luôn là vấn đề quan tâm, trăn trở của các cấp chính quyền địa phương. Theo đó, khơi dậy ý chí thoát nghèo, hỗ trợ thúc đẩy xây dựng các mô hình khởi sự, khời nghiệp từ những sản vật của quê hương...là giải pháp đang được thực hiện và nhân rộng hiệu quả trong Nhân dân.
Bàn giải pháp “dẫn” nước về đồng bằng sông Cửu Long

Bàn giải pháp “dẫn” nước về đồng bằng sông Cửu Long

Thời sự - Sỹ Hào - Như Tâm - 15 giờ trước
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) cùng một số tỉnh, thành vùng đồng bằng sông Cửu Long đang nghiên cứu xây dựng hệ thống thủy lợi dẫn nước ngọt từ sông Hậu, sông Đồng Nai về để giải bài toán thiếu nước ngọt trầm trọng trong mùa khô. Trước biến đổi khí hậu ngày càng cực đoan, ý tưởng đầu tư công trình để dẫn nước về cho vùng sông nước không còn là một nghịch lý “chở củi về rừng”.
Sóc Trăng: Bộ đội Biên phòng tổng kết chuyên án mua bán người ST1223

Sóc Trăng: Bộ đội Biên phòng tổng kết chuyên án mua bán người ST1223

Pháp luật - Văn Long - Minh Triết - 15 giờ trước
Sáng 28/3, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Sóc Trăng tổ chức Hội nghị tổng kết Chuyên án ST1223. Đại tá Trịnh Kim Khâm - Chỉ huy trưởng BĐBP tỉnh dự, chỉ đạo hội nghị; Đại tá Bùi Văn Bình - Phó chỉ huy trưởng Nghiệp vụ BĐBP tỉnh chủ trì hội nghị.