Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Những người mê hát Sình ca ở Bằng Cốc

Giang Lam - 10:00, 17/05/2022

Đang lúc cao hứng, ông Nịnh Tăng Điệp cầm chiếc điện thoại di động gọi cho một cô gái ở tận bên Thái Nguyên để hát giao lưu. Ông ngân nga cất lên giai điệu Sình ca và phút chốc bên kia đầu dây cũng đối lại bằng chất giọng nhẹ nhàng. Đó là việc diễn ra thường xuyên nên những người trong Câu lạc bộ Sình ca thôn 8, Hợp Hòa, xã Bằng Cốc, huyện Hàm Yên, tỉnh Tuyên Quang chẳng lấy gì làm ngạc nhiên.

Các thành viên Câu lạc bộ Sình ca Cao Lan thôn 8, Hợp Hòa, xã Bằng Cốc (Hàm Yên) giao lưu và hát qua điện thoại cho các bạn hát ở Thái Nguyên, Phú Thọ, Vĩnh Phúc…
Các thành viên Câu lạc bộ Sình ca Cao Lan thôn 8, Hợp Hòa, xã Bằng Cốc (Hàm Yên) giao lưu và hát qua điện thoại cho các bạn hát ở Thái Nguyên, Phú Thọ, Vĩnh Phúc…

Giọng hát của những “nàng Lưu Ba”

Đã thành thông lệ, cứ một tháng 2 lần, các thành viên Câu lạc bộ (CLB) Sình ca Cao Lan thôn 8, Hợp Hòa, xã Bằng Cốc, huyện Hàm Yên, tỉnh Tuyên Quang lại tập trung bên căn nhà sàn của bà Nịnh Thị Thanh, Lâm Thị Thức…để giao lưu. Trong CLB có nhiều bạn trẻ nên mỗi lần gặp mặt các bà đều muốn kể về sự tích nàng Lưu Ba để “tiếp lửa” khát vọng hát Sình ca.

Bà Thanh chậm rãi kể, xa xưa khi mới biết nói cô bé Lưu Ba đã hát những bài đồng dao cho đám trẻ hát theo. Lớn lên trở thành cô gái xinh đẹp hát hay, rất giỏi đối đáp. Vào đêm xuân hát đối, nàng đem lòng yêu chàng trai nghèo. Hai người hát đêm này qua đêm khác. Tiếng hát của hai người cứ nối nhau cất lên, quyện vào nhau vang vọng đêm khuya. Song tình duyên trái ngang, nàng bị ép gả cho con nhà chúa đất giàu có. Suốt 3 năm ở nhà chồng, lòng nàng luôn nhớ đến người yêu, ấp ủ hàng ngàn lời ca yêu thương. Những lời ca đong đầy thương nhớ được nàng hát lên trong suốt mấy chục năm trời đi tìm người yêu được chép lại thành những tập sách hát, lưu giữ từ đời này sang đời khác.

Kho tàng văn hóa đồ sộ của người Cao Lan ra đời như thế. Do vậy học Sình ca cả đời người vẫn không thể thuộc hết. Mỗi cô gái Cao Lan ở Bằng Cốc lớn lên đều khát khao, ước muốn có được giọng hát và tình yêu tha thiết thủy chung như nàng Lưu Ba.

Bà Lâm Thị Thức, năm nay đã 65 tuổi. Gia đình bà có gia tài vô giá là 5 quyển sách cổ ghi lại lời bài hát bằng tiếng Hán Nôm. Lần giở cuốn sách lưu giữ làn điệu dân ca Cao Lan, ông bà Thức giải thích thêm, Sình ca là lối hát đối đáp, giao duyên, được hát phổ biến trong đám cưới, ngày hội, trong dịp Tết, trong lao động sản xuất… Sình ca có hai dạng thức là hát ban ngày và hát ban đêm. Sình ca ban ngày thường hát trong hội xuân, lao động sản xuất, đám cưới. Sình ca ban đêm có tới 12 tập bài hát, mỗi tập tương ứng với một đêm hát. Đặc biệt, người ta hát dân ca Cao Lan nhiều nhất vào những ngày cưới hỏi, hát chúc rượu bạn thân hoặc khi có khách quý đến thăm nhà, chỉ hát bằng chất giọng đơn hoặc nhóm, không được đệm kèm nhạc.

Ngôn ngữ của Sình ca được thể hiện theo suy nghĩ ở từng lứa tuổi. Đối với người già, họ hát để biểu lộ tình bạn, tài năng, trí nhớ hoặc than về nỗi gian truân của mỗi người. Đối với nam thanh nữ tú, Sình ca thể hiện ước vọng tình cảm lứa đôi, biểu lộ suy nghĩ của cá nhân về cuộc sống hiện tại và mơ ước mai sau....

Niềm vui qua từng câu hát

Trong lao động, những làn điệu Sình ca cũng được cất lên
Trong lao động, những làn điệu Sình ca cũng được cất lên

Từ lâu thôn 8 Hợp Hòa, xã Bằng Cốc có 1 CLB với 20 thành viên, quy tụ những người yêu thích làn điệu dân ca dân tộc Cao Lan. Yêu làn điệu Sình ca từ tấm bé, từ nhỏ, ông Hoàng Văn Thống (đội trưởng CLB Sình ca) đã được nghe tiếng ru ngọt ngào của mẹ và nhịp trống sành của cha. Dường như cái chất “nghệ sỹ gia truyền” đã thấm trong ông từ bé. Ông bảo: “Đi xem người ta hát, múa, nhiều lần vậy là tự khắc thấm vào mình thôi. Đến năm 13 tuổi, tôi đã theo các chàng trai sang tận làng bên hát đối Sình ca. Cũng nhờ từ buổi giao lưu đó mà vợ chồng tôi đã gặp gỡ và nên duyên, nay đã ngoài 60 nhưng hãy còn mê hát lắm”.

Ý tưởng thành lập đội văn nghệ từ khi ông Thống nhận ra phong trào ca hát dần mai một và mong muốn lưu giữ những làn điệu dân ca của dân tộc mình. Tuy ý tưởng tự phát nhưng được nhiều người hưởng ứng nhiệt tình và đội văn nghệ được thành lập từ năm 2010. Sau những ngày lao động sản xuất, mọi người trong thôn tập hợp nhau lại cùng hát. Những cụ ông cụ bà với hàm răng đen bóng, miệng nhai trầu nhưng đến khi hát vẫn rất mượt mà, ấm áp.

CLB Sình ca thôn 8 không chỉ phục vụ sinh hoạt văn hóa, văn nghệ của thôn, xã mà còn thường xuyên đi diễn ở các địa phương trong và ngoài tỉnh. Bà Nịnh Thị Thanh cho biết, đội đi giao lưu khắp nơi từ Thái Nguyên, Phú Thọ, Vĩnh Phúc… Có hôm giao lưu tại Bản Mù, xã Tân Thịnh, huyện Định Hóa (Thái Nguyên), mải mê hát thâu đêm suốt sáng, qua 1 đêm là hát hết lời trong ba cuốn sách.

Ông Nịnh Tăng Điệp chia sẻ, những cuộc hát Sình ca của người Cao Lan đều có đề tài riêng. Người hát thường mượn những cảnh đẹp của núi rừng quê hương, cảnh sinh hoạt hàng ngày, những câu chuyện cổ tích, thần thoại để nói lên tình yêu và ước vọng xây dựng cuộc sống vui tươi, hạnh phúc. Những đêm hát Sình ca là những đêm vui vẻ xóa đi sự mệt nhọc của bao ngày lao động vất vả. Bởi thế, hát Sình ca luôn có sức hút diệu kỳ đối với người Cao Lan: “Lời thơ em như con suối/Chảy quanh năm không cạn/Giọng Sình Ca của anh như dòng nước mát/Càng uống càng thấy ngọt”.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.