Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Nhận diện giá trị lễ hội Trung thu

Hiếu Anh - 11:15, 30/09/2020

Trong thế giới phẳng ngày nay, việc giao lưu, hội nhập văn hóa là một điều tất yếu. Theo đó, các giá trị văn hóa truyền thống, trong đó có lễ hội tết Trung thu có những sự tiếp biến như là một lẽ tự nhiên. Thế nhưng, trên thực tế nhiều sự biến đổi đang có phần quá đà, gây phản cảm…

Cần định vị Trung thu là tết Đoàn viên
Cần định vị Trung thu là tết Đoàn viên

Vào dịp Trung thu, đi dọc các cửa hàng bán đồ chơi cho trẻ em từ thành thị đến nông thôn, thậm chí ở cả vùng miền núi… chúng ta dễ dàng nhìn thấy các mặt hàng đồ chơi bạo lực như dao kiếm súng ống được bày bán tràn lan. Thậm chí, nhiều nơi còn bán các mặt hàng đồ chơi rùng rợn như mặt nạ, trang phục ma quỷ không khác gì lễ hội Hallowen của phương Tây. 

Không chỉ “đầu độc trẻ em”, mà nhiều hành vi biến tướng trong việc tổ chức tết Trung thu đang trở thành nỗi ám ảnh với người lớn. Anh Hà Ngọc Lâm, chủ doanh nghiệp ở huyện Vị Xuyên (Hà Giang) cho biết, trước đây, mỗi dịp Trung thu, anh đều về đoàn viên cùng gia đình. Thế nhưng vài năm trở lại đây, anh rất ngại vì ngay từ tháng 8 âm lịch đã có vài đội múa lân thường xuyên đến từng nhà xưởng, doanh nghiệp xin tiền. Các đội múa lân này sẵn sàng ngồi ỳ lại không chịu đi nếu như chủ nhà chưa cho tiền hoặc cho tiền ít. 

Còn anh H.T.T một chủ doanh nghiệp trên địa bàn Hà Nội tiết lộ, cứ đến dịp tết Trung thu là doanh nghiệp chuẩn bị hàng chục gói quà, trong đó có bánh Trung thu và phong bì vài triệu đồng để đi biếu xén các mối quan hệ. Mỗi mùa Trung thu như thế, doanh nghiệp của anh phải mất đến vài chục triệu đồng. 

Chia sẻ về việc bảo tồn tết Trung thu truyền thống, Tiến sĩ Nguyễn Nhã, Trưởng nhóm Nghiên cứu & Phát huy Truyền thống Việt Nam cho biết, Trung thu vốn là bữa tiệc dành cho trẻ em. Vì thế, những hoạt động của lễ hội cũng tập trung cho nhóm đối tượng này như: Rước đèn ông sao, ăn bánh dẻo, bánh nướng với những hình thù ngộ nghĩnh… 

Tuy nhiên, ngày nay tết Trung thu đã bị nhiều người làm cho biến tướng thành một dịp để biếu tặng, đền ơn, đáp nghĩa, làm lệch đi ý nghĩa ban đầu. Vì vậy, chúng ta cần nhận diện chân giá trị của lễ hội Trung thu, cần hướng các hoạt động của lễ hội tới thiếu nhi và loại bỏ tư tưởng biếu xén cầu kỳ. 

Tiến sĩ Bàn Quỳnh Giao, Viện Văn học (Viện Hàn lâm Khoa học Việt Nam) cho rằng, mặt bằng chung hiện nay, tết Trung thu vẫn giữ được nét truyền thống. Song các giá trị này đã có sự biến đổi. Thứ nhất biến đổi ở mâm cỗ. Nếu như ngày xưa đến tết Trung thu, các gia đình thường quây quần phá cỗ, thì nay đã có sự hướng ngoại. Điều này những người già cảm nhận rõ nhất, vì họ không còn được đón tết Trung thu đúng nghĩa đoàn viên nữa. Thứ hai là biến đổi theo hướng “Phú quý sinh lễ nghĩa”. Tết Trung thu không chỉ còn là tặng quà bánh nướng, bánh dẻo cho trẻ em mà bị thay đổi theo mục đích mối quan hệ của người tặng và người được tặng. Thứ ba là không gian văn hóa cũng bị thay đổi.

Những biến đổi này diễn ra như một lẽ tất yếu của quá trình hội nhập, giao lưu tiếp biến văn hóa. Tuy nhiên, chúng ta không nên thụ động tiếp nhận văn hóa mà cần có sự chủ động nhất định. Để làm tốt điều này, các nhà quản lý văn hóa cần phải giữ được không gian văn hóa cho tết Trung thu, không để sự lãng phí cho lễ hội Trung thu, không để tết Trung thu trở thành nơi khoe mẽ, biến tướng, lệch lạc. Ví dụ làm những con vật khủng, rồi các đoàn múa lân đi xin tiền, bánh kẹo... Đặc biệt, chúng ta cần định hướng để tết Trung thu trở về đúng ý nghĩa của nó là “tết Đoàn viên”.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Lễ hội "Bun Vốc Nặm" của người Lào ở Lai Châu

Lễ hội "Bun Vốc Nặm" của người Lào ở Lai Châu

Dân tộc Lào ở huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu là cộng đồng dân cư sinh sống chủ yếu ở ven các con suối, những nơi có nhiều nước, thuận lợi cho việc sản xuất nông nghiệp. Dân số không đông nhưng đời sống văn hóa tinh thần của người Lào có nhiều nét đặc sắc. Một trong những lễ hội tiêu biểu của người Lào là "Bun Vốc Nặm"- lễ hội té nước được tổ chức vào cuối mùa Xuân với mong ước, cầu mưa thuận, gió hòa một vụ mùa mới bội thu…
Tin nổi bật trang chủ
Không khí chuẩn bị đón Tết Chôl Chnăm Thmây rộn ràng nơi phum, sóc

Không khí chuẩn bị đón Tết Chôl Chnăm Thmây rộn ràng nơi phum, sóc

Thời sự - Phương Nghi - 5 giờ trước
Về với đồng bào Khmer ở các tỉnh như Trà Vinh, Sóc Trăng, Bạc Liêu… mới cảm nhận được không khí đón Tết cổ truyền Chôl Chnăm Thmây của đồng bào Khmer đang tới gần. Đi qua từng phum sóc, chúng tôi cảm nhận được không khí rộn ràng, náo nức chuẩn bị đón tết cổ truyền của đồng bào qua từng việc làm, hoạt động cụ thể.
Lễ hội

Lễ hội "Bun Vốc Nặm" của người Lào ở Lai Châu

Sắc màu 54 - Hà Minh Hưng - 5 giờ trước
Dân tộc Lào ở huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu là cộng đồng dân cư sinh sống chủ yếu ở ven các con suối, những nơi có nhiều nước, thuận lợi cho việc sản xuất nông nghiệp. Dân số không đông nhưng đời sống văn hóa tinh thần của người Lào có nhiều nét đặc sắc. Một trong những lễ hội tiêu biểu của người Lào là "Bun Vốc Nặm"- lễ hội té nước được tổ chức vào cuối mùa Xuân với mong ước, cầu mưa thuận, gió hòa một vụ mùa mới bội thu…
Chương trình MTQG 1719 đang góp phần thay đổi diện mạo vùng cao Bảo Lạc

Chương trình MTQG 1719 đang góp phần thay đổi diện mạo vùng cao Bảo Lạc

Công tác Dân tộc - Thúy Hồng - 5 giờ trước
Sau gần 4 năm triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I: 2021 -2025 (Chương trình MTQG 1719), huyện Bảo Lạc, tỉnh Cao Bằng đạt được nhiều kết quả quan trọng. Việc triển khai thực hiện hiệu quả các dự án của Chương trình đã giúp người dân được thụ hưởng các chính sách ưu đãi của Đảng và Nhà nước kịp thời, qua đó, góp phần nâng cao đời sống của đồng bào các DTTS trên địa bàn huyện.
Luân chuyển cán bộ góp phần nâng cao năng lực triển khai các Chương trình MTQG ở Si Ma Cai

Luân chuyển cán bộ góp phần nâng cao năng lực triển khai các Chương trình MTQG ở Si Ma Cai

Công tác Dân tộc - Trọng Bảo - 5 giờ trước
Là huyện 30a của tỉnh Lào Cai, nhiều năm qua, huyện Si Ma Cai đã nhận được sự quan tâm đầu tư từ các chương trình, chính sách hỗ trợ của Nhà nước, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Hiện nay, huyện đang tập trung triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030 (Chương trình MTQG 1719). Để nâng cao chất lượng, hiệu quả nguồn vốn đầu tư từ các chương trình, huyện Si Ma Cai đặc biệt chú trọng công tác luân chuyển cán bộ, góp phần củng cố hệ thống chính trị, nâng cao năng lực lãnh đạo chỉ đạo, quản lý, giám sát nguồn vốn đầu tư.
Khâu Vai mùa hoa ban nở

Khâu Vai mùa hoa ban nở

Sắc màu 54 - Quỳnh Lưu - 5 giờ trước
Được triển khai trồng từ năm 2020 với hơn 300 cây hoa ban tím, hoa ban trắng; đến nay sau hơn 3 năm, cây hoa ban tại Mê cung đá, xã Khâu Vai, huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang đã phát triển tốt và bắt đầu nở hoa.
Tin trong ngày - 28/3/2024

Tin trong ngày - 28/3/2024

Bản tin trong ngày của Báo Dân tộc và Phát triển, ngày 28/3, có những thông tin đáng chú ý sau: Bệnh lây từ động vật sang người gia tăng, khó khăn kiểm soát nguồn lây. Bất chấp quy định pháp luật, nhiều người dân vùng cao vẫn trồng cây thuốc phiện. Mưa đá xối xả, dày đặc ở Mù Cang Chải (Yên Bái). Cùng các thông tin khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Xem xét công nhận Côn Đảo là Khu du lịch quốc gia

Xem xét công nhận Côn Đảo là Khu du lịch quốc gia

Du lịch - Doãn Đạt - 5 giờ trước
Côn Đảo (Bà Rịa - Vũng Tàu) thu hút lượng khách du lịch đông đảo với mức tăng trưởng bình quân trên 20%/năm, doanh thu bình quân 15,5%/năm. Năm 2023, tổng lượt khách du lịch đạt 586.000 lượt, tổng thu từ khách du lịch đạt 2.088 tỷ đồng.
Quảng Nam: Phấn đấu giảm 2.900 hộ nghèo trong năm 2024

Quảng Nam: Phấn đấu giảm 2.900 hộ nghèo trong năm 2024

Công tác Dân tộc - T.Nhân-H.Trường - 5 giờ trước
UBND tỉnh Quảng Nam vừa có Quyết định giao chỉ tiêu giảm nghèo năm 2024 cho các địa phương trong tỉnh.
Giáo viên vùng cao đối mặt nhiều khó khăn trong dạy học tích hợp

Giáo viên vùng cao đối mặt nhiều khó khăn trong dạy học tích hợp

Giáo dục - Tiêu Dao - 6 giờ trước
Dạy học tích hợp vẫn luôn là bài toán khó, nhất là đối với các trường ở vùng sâu, vùng xa vì điều kiện cơ sở vật chất, điều kiện chuyên môn và nhiều vấn đề liên quan khác.
Thúc đẩy khởi nghiệp ở miền núi Quảng Nam

Thúc đẩy khởi nghiệp ở miền núi Quảng Nam

Khởi nghiệp - T.Nhân-H.Trường - 6 giờ trước
Quảng Nam có 9 huyện miền núi là nơi sinh sống chủ yếu đồng bào DTTS. Khu vực này địa hình, thổ nhưõng, khí hậu...thường khó khăn, khắc nghiệt nên vấn đề sinh kế đối với người dân luôn là vấn đề quan tâm, trăn trở của các cấp chính quyền địa phương. Theo đó, khơi dậy ý chí thoát nghèo, hỗ trợ thúc đẩy xây dựng các mô hình khởi sự, khời nghiệp từ những sản vật của quê hương...là giải pháp đang được thực hiện và nhân rộng hiệu quả trong Nhân dân.
Bàn giải pháp “dẫn” nước về đồng bằng sông Cửu Long

Bàn giải pháp “dẫn” nước về đồng bằng sông Cửu Long

Thời sự - Sỹ Hào - Như Tâm - 6 giờ trước
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) cùng một số tỉnh, thành vùng đồng bằng sông Cửu Long đang nghiên cứu xây dựng hệ thống thủy lợi dẫn nước ngọt từ sông Hậu, sông Đồng Nai về để giải bài toán thiếu nước ngọt trầm trọng trong mùa khô. Trước biến đổi khí hậu ngày càng cực đoan, ý tưởng đầu tư công trình để dẫn nước về cho vùng sông nước không còn là một nghịch lý “chở củi về rừng”.