Trước kia, dệt thổ cẩm hay thêu thùa đều là công việc mà mọi cô gái Thái ở Thanh Hóa cần phải biết khi đến tuổi trưởng thành, bởi đó là một trong những tiêu chuẩn đánh giá sự khéo léo, chăm chỉ của một người con gái.
Lễ hội Xăng Khan là di sản văn hóa lâu đời, thể hiện bản sắc riêng, độc đáo của đồng bào dân tộc Thái ở miền Tây Nghệ An (gồm các huyện: Quế Phong, Quỳ Châu, Quỳ Hợp, Tương Dương, Kỳ Sơn, Con Cuông, Nghĩa Đàn).
“Bản Na Cày ngày xưa nghèo khó lắm, lại nhiều hủ tục lạc hậu... nhưng từ khi có già làng Vi Hải Nam về đã có nhiều đổi thay. Đường vào bản khang trang; hộ nghèo, hủ tục lạc hậu, tệ nạn đều giảm...” đó là thổ lộ của chị Vi Thị Huế, một người dân ở bản Na Cày, xã Tiền Phong, huyện Quế Phong (Nghệ An).
Đồng bào Thái quan niệm “con trâu là đầu cơ nghiệp”, cả năm trâu đã vất vả giúp sức cho người nông dân cày ruộng làm ra thóc lúa nuôi sống con người nên cần sắm lễ để cúng vía cho trâu khỏe mạnh. Hiện nay, ở xã Ngọc Chiến, huyện Mường La (Sơn La), đồng bào Thái vẫn tổ chức lễ cúng vào tháng 5, còn lại các vùng cấy lúa 2 vụ thì tổ chức sau khi cấy xong vụ mùa (khoảng tháng 7 âm lịch).
Đến Mường Lay là đến với những nếp nhà sàn san sát, in bóng xuống lòng hồ mênh mông thơ mộng. Bình minh lên, những mái nhà sàn đá đen ẩn hiện trong làn sương sớm, khiến ta liên tưởng đến một bức tranh thủy mặc làm say đắm lòng người. Ngôi nhà sàn chính là nét văn hóa độc đáo của cộng đồng người Thái Tây Bắc ở Mường Lay.
Không phải là người con của đồng bào dân tộc Thái nhưng thầy giáo Lê Thanh Tùng luôn say mê tìm hiểu, sưu tầm các giá trị văn hóa đặc sắc của đồng bào dân tộc Thái Mường Lò-Nghĩa Lộ, để truyền bá, gìn giữ những giá trị văn hóa tốt đẹp của người Thái ở Yên Bái.
Những năm gần đây, phát triển du lịch cộng đồng gắn với phát triển kinh tế-xã hội, bảo vệ môi trường và bảo tồn nền văn hóa các dân tộc đã được tỉnh Điện Biên xác định là chiến lược của ngành Du lịch bền vững.
Trong chuỗi hoạt động mang chủ đề “Chợ phiên vùng cao” dịp Tết Dương lịch vừa qua, đồng bào Thái (Sơn La) đã mang đến Làng Văn hóa Du lịch các dân tộc Việt Nam những món ăn đặc trưng của dân tộc mình trong mâm cỗ đầu năm mới.
