Người tiên phong trồng lúa nước ở Kỳ Neh

Gia đình no đủ thì bản làng mới giàu mạnh

Trong buổi trò chuyện với phóng viên, Người uy tín Hồ Đức Diệp đã nhắc đi, nhắc lại rằng: “gia đình có no đủ thì bản làng mới giàu mạnh”. Cũng vì thế mà ông Diệp luôn trăn trở làm sao để “đồng bào Pa Cô ở thôn Kỳ Neh…được no cái bụng”.

Là người con của đồng bào Pa Cô, Người uy tín Hồ Đức Diệp (1960) sinh ra và lớn lên ở vùng quê có nhiều khó khăn. Từ đời ông, đời cha, người Pa Cô ở thôn Kỳ Neh, xã A Ngo, huyện Đakrông (Quảng Trị) chỉ quen với việc canh tác nương rẫy, trồng lúa trên rẫy. Chăm chỉ là vậy, nhưng năng suất lúa rẫy không cao nên cái đói cứ dai dẳng đeo bám lấy bà con. 

Không cam tâm để gia đình và đồng bào mình rơi vào cảnh “đói cơm, nhạt muối”, Người có uy tín Hồ Đức Diệp luôn trăn trở tìm tòi hướng mới trong trồng trọt và chăn nuôi để phát triển kinh tế. Thế rồi, ông Diệp bắt tay vào trồng cây lúa nước, ông mong muốn nếu hiệu quả sẽ từng bước nhân rộng cây lúa nước trong thôn Kỳ Neh để bà con cùng trồng.

Theo đó, năm 2011, Người uy tín Hồ Đức Diệp bắt đầu khai hoang, cải tạo 3.000m2 đất ven suối để trồng thử nghiệm cây lúa nước. Không ngờ, vụ sản xuất lúa nước đầu tiên, ông Diệp lại trúng đậm. Bám sát lịch nông vụ, ông Diệp cùng gia đình lại cày hoai đất, bón phân chuồng, phân lá để trồng lúa nước vụ 2 trong năm.

Đã 14 năm trôi qua, Người có uy tín Hồ Đức Diệp vẫn chưa thể quên niềm vui được mùa: “Vụ đầu trồng lúa nước gia đình tôi được 8 bao lúa, vui lắm. Đó cũng là cái năm đầu tiên trong đời gia đình tôi không phải lo thiếu gạo, kể cả mùa giáp hạt. Vui là vậy, nhưng điều tôi mong muốn nữa là, người Pa Cô ở thôn Kỳ Neh cũng có ruộng lúa nước để canh tác, ai cũng gạo ăn để được no cái bụng”.

Do vậy, sau thành công ở mô hình trồng lúa nước của gia đình, Người có uy tín Hồ Đức Diệp đã vận động, hướng dẫn các hộ trong thôn khai hoang những khoảng đất gần khe suối để cùng trồng lúa nước. Diện tích trồng lúa nước cứ thế mà tăng lên, mùa sau nhiều hơn mùa trước. Cái cảnh “đói cơm, nhạt muối” ở thôn Kỳ Neh cũng dần mất đi sau những vụ lúa được mùa.

Trong phút trải lòng, ông Diệp nói: “Không chỉ vận động trong các cuộc họp thôn, tôi còn đi đến từng nhà để thuyết phục bà con chịu khó khai hoang, mở rộng diện tích trồng cây lúa nước; chia sẻ kinh nghiệm cày đất, bón phân…chăm sóc cây lúa để bà con an tâm thực hiện.

Dời nhà để nhường đất trồng lúa nước

Để có thêm diện tích trồng lúa nước, gia đình ông Hồ Đức Diệp còn chủ động di dời cả nhà ở đi nơi khác. Thấy được hiệu quả từ trồng lúa nước,cũng như sự quyết tâm của ông Diệp, mà 21 hộ dân khác trong thôn cũng đồng lòng di dời chỗ ở đi nơi khác để lấy đất trồng cây lúa.

Chuyện này bắt đầu từ năm 2017, khi chính quyền địa phương nhận thấy mô hình sản xuất lúa nước của ông Diệp có hiệu quả cao. Do đó, chính quyền địa phương có chủ trương xây dựng công trình thủy lợi để mở rộng diện tích cây lúa nước. Phần đất của gia đình Người có uy tín Hồ Đức Diệp cùng với 21 hộ khác nằm trong phạm vi quy hoạch sản xuất lúa nước.

 Trước chủ trương của chính quyền rất hợp lòng dân, ông Diệp xung phong di dời chỗ ở của mình để nhường đất phục vụ sản xuất lúa nước. Trước sự quả quyết và cách vận động hợp lý của Người có uy tín Hồ Đức Diệp, 21 hộ đồng bào Pa Cô ở thôn Kỳ Neh cũng tự nguyện di dời chỗ ở để mở rộng diện tích trồng lúa.

Khi công trình thủy lợi đã xong, ruộng lúa nước được hình thành, Người có uy tín Hồ Đức Diệp lại xung phong nhận ruộng để trồng thí điểm. Nhờ trước đó đã có kinh nghiệm nên lúa nước trên ruộng của ông Diệp sinh trưởng tốt, năng suất cao. Đặc bieet6j, trong quá trình sản xuất, ông Diệp rất nhiệt tình trao đổi kinh nghiệm trồng lúa nước cho đồng bào Pa Cô trong thôn. Nhờ đó, đến nay, toàn thôn Kỳ Neh đã có 15ha lúa nước sản xuất 2 vụ/năm.

Là thôn vùng sâu, Kỳ Neh có 121 hộ đồng bào Pa Cô sinh sống. Đến nay, bà con Pa Cô đã thành thạo kỹ thuật trồng và chăm sóc cây lúa nước. Cảnh “đói cơm, nhạt muối” đã không còn xảy ra ở Kỳ Neh, thay vào đó nhà nhà đủ gạo ăn kể cả trong mùa giáp hạt. Mỗi lần nhắc đến Người có uy tín Hồ Đức Diệp, từ người già đến người trẻ ở Kỳ Neh đều dành tình cảm và lòng biết ơn đặc biệt. Bởi nhờ có ông Diệp mà Kỳ Neh có 15ha lúa nước. Bà con người Pa Cô ở thôn Kỳ Neh đã được no cái bụng như ông Diệp mong muốn.

Để có thêm thu nhập, ngoài trồng lúa nước, Người uy tín Hồ Đức Điệp còn khoai hoang 4,3 ha để trồng sắn, khoai….. Nông sản phụ ông dùng để chăn nuôi trâu, bò, dê….các loại. Đồng thời, ông Diệp còn vận động 5 hộ gia đình khác cùng với ông nhận chăm sóc và bảo vệ 20 ha rừng phòng hộ. Tổng hợp các nguồn thu nhập, trung bình mỗi năm gia đình  ông Diệp có 120 triệu đồng, trở thành một trong những hộ khá giả ở xã A Ngo.

Đúng như ông Diệp quan niệm: “Gia đình có no đủ thì bản làng mới giàu mạnh”, do vậy, Người có uy tín Hồ Đức Diệp còn giúp đỡ hàng chục hộ dân trong thôn cây keo giống, vốn và hỗ trợ kỹ thuật để cùng trồng rừng để phát triển kinh tế hộ gia đình. Cuộc sống no đủ, đồng bào Pa Cô ở thôn Kỳ Neh rất ý thức đoàn kết chung tay xây dựng thôn bản ngày càng giàu mạnh.

Chia sẻ với phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển, ông Hồ Tất Huấn, Chủ tịch UBND xã A Ngo, huyện Đakrông cho biết: “Ông Hồ Đức Diệp là người có trình độ và uy tín nên khi ông nói được đồng bào nghe. Ông có vai trò rất lớn trong việc vận động đồng bào Pa Cô thôn Kỳ Neh hăng say lao động mở rộng diện tích cây lúa nước vươn lên thoát nghèo. Ông xứng đáng là tấm gương về tinh thần trách nhiệm với cộng đồng; là điển hình từ nỗ lực vươn lên về phát triển kinh tế hộ gia đình để đồng bào học tập và làm theo"...