Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Người thầy tâm huyết bảo tồn, truyền dạy chữ Thái

Đình Tuân - Ngọc Ánh - 10:43, 23/10/2022

Thực hiện Thông tư 32/2021/TT-BGDĐT của Bộ Giáo dục và Đào tạo hướng dẫn Nghị định 82/2010/NĐ-CP về việc dạy và học tiếng nói, chữ viết của DTTS trong các cơ sở giáo dục phổ thông và trung tâm giáo dục thường xuyên, tại huyện Tương Dương (Nghệ An), nhiều nghệ nhân dân tộc Thái đã tham gia vào công tác soạn thảo tài liệu và truyền dạy chữ Thái tại địa phương. Thầy giáo Vi Khăn Mun ở bản Xiêng Líp, xã Yên Hòa là một điển hình như vậy.

Thầy giáo Vi Khăn Mun đang truyền dạy chữ Thái Lai Pao cho các em học sinh
Thầy giáo Vi Khăn Mun đang truyền dạy chữ Thái cho các em học sinh

Trăn trở bảo tồn chữ viết dân tộc

Tốt nghiệp ngành Sư phạm, thầy giáo Vi Khăn Mun đã có hơn 30 năm làm nghề giáo dạy chữ cho con em đồng bào Thái, Kinh, Mông, Khơ Mú tại quê hương Tương Dương. Trong quá trình công tác, thầy Mun nhận thấy vốn quý chữ Thái cổ Lai Pao của dân tộc mình đang có nguy cơ mai một. Nhiều cán bộ người dân tộc Thái, các giáo viên và học sinh là con em đồng bào đều không biết, không quan tâm đến chữ viết dân tộc. Thầy Mun rất trăn trở…

Năm 2013, Huyện ủy - UBND huyện Tương Dương chỉ đạo Phòng Văn hóa Thông tin huyện mở 1 lớp truyền dạy chữ Thái Lai Pao 5 ngày cho cán bộ, giáo viên và các nghệ nhân dân gian trên địa bàn huyện. Thầy Vi Khăn Mun lúc đó vừa mới nghỉ hưu đã được cán bộ Phòng Văn hóa huyện mời ra tham dự lớp học.

“Có lẽ, tôi được trời phú cho chút ít năng khiếu về ngôn ngữ nên tiếp cận rất nhanh. Chỉ mấy ngày tham gia lớp học chữ Thái, tôi đã tiếp thu tốt và có thể hướng dẫn, dạy lại cho các học viên cùng lớp học”, thầy Vi Khăn Mun nhớ lại.

Thầy giáo Vi Khăn Mun đã kỳ công soạn ra những bài giảng sinh động để giúp học viên dễ nhớ
Thầy giáo Vi Khăn Mun đã kỳ công soạn ra những bài giảng sinh động để giúp học viên dễ nhớ

Thời gian sau đó, được sự gợi ý và hỗ trợ của Ban Dân tộc tỉnh cùng Phòng Văn hóa Thông tin huyện, thầy Vi Khăn Mun bắt tay vào nghiên cứu, soạn thảo bộ chữ Lai Pao đầu tiên để phục vụ cho công tác truyền dạy chữ Thái theo chủ trương của Đảng và Nhà nước về bảo tồn, phát huy những giá trị văn hóa tốt đẹp của các DTTS. “Sau hơn 2 tháng miệt mài soạn thảo, tôi đã hoàn thiện bộ tài liệu dạy chữ Thái Lai Pao đầu tiên tại huyện Tương Dương. Bộ tài liệu được Phòng Văn hóa Thông tin huyện sử dụng làm tài liệu phục vụ công tác truyền dạy chữ Lai Pao cho cán bộ, học sinh và người dân tộc Thái trên địa bàn huyện Tương Dương. Tôi cũng được huyện gửi cho 6 triệu đồng thù lao kinh phí hỗ trợ soạn thảo giáo án dạy chữ dân tộc”, thầy Mun chia sẻ.

Để dạy cho các học viên biết đọc, biết viết và hiểu ý nghĩa của từng từ, từng câu là một quá trình không hề đơn giản. Thầy Mun đã dày công soạn ra những bài giảng có nội dung gần gũi, thiết thực gắn với đời sống sinh hoạt hàng ngày, nhằm giúp học viên dễ dàng tiếp nhận chữ Thái Lai Pao.

Hành trình gieo chữ Lai Pao

Từ năm 2013 đến nay, được sự quan tâm của Ban Dân tộc tỉnh Nghệ An cùng Huyện ủy, UBND huyện và Phòng Văn hóa Thông tin; Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Tương Dương, thầy Mun đã được mời tham gia truyền dạy chữ Thái Lai Pao cho hơn 20 lớp học với hàng ngàn học viên theo học. Ngoài các lớp dạy chữ Thái cho cán bộ, giáo viên tại Trung tâm Giáo dục thường xuyên huyện Tương Dương, thầy Mun còn đứng lớp dạy chữ Lai Pao cho cán bộ, giáo viên và người dân tại các xã có đông đông bào Thái sinh sống như Tam Thái, Tam Đình, Yên Hòa…

Được đứng trên bục giảng để truyền dạy chữ Thái Lai Pao là một niềm vui lớn đối với thầy giáo Vi Khăn Mun
Được đứng trên bục giảng để truyền dạy chữ Thái Lai Pao là một niềm vui lớn đối với thầy giáo Vi Khăn Mun

“Tôi còn được Ban Dân tộc tỉnh mời sang dạy chữ Thái cho cán bộ, giáo viên và người dân tại các huyện Con Cuông, Thanh Chương, Kỳ Sơn... Có nhiều lớp thu hút cả trăm học viên theo học. Già có, trẻ có, cán bộ có, dân thường có và cả nhiều cháu học sinh cũng theo học. Nhận thấy nhiều bà con người Thái vẫn rất yêu quý ngôn ngữ, chữ viết của cha ông mình, tôi cũng thấy vui lắm!”, thầy Mun bộc bạch.

Hỏi về kinh phí hỗ trợ khi tham gia truyền dạy chữ Thái, thầy Mun cởi mở: “Mỗi lớp học tôi tham gia truyền dạy khoảng 2-3 tháng, được Ban Dân tộc tỉnh hỗ trợ chi trả thủ lao khoảng 7 - 8 triệu đồng. Nguồn thù lao này rất quý đối với tôi. Không chỉ hỗ trợ về vật chất mà còn có ý nghĩa động viên về mặt tinh thần để bản thân tôi và những nghệ nhân tâm huyết tiếp tục dành tâm sức đóng góp cho công tác bảo tồn văn hóa Thái.

Bên cạnh việc truyền dạy chữ Thái Lai Pao, thầy giáo Vi Khăn Mun còn đi đến các bản làng có đông đồng bào Thái để sưu tầm, tìm hiểu, biên dịch những câu tục ngữ, thành ngữ, truyện cổ, các câu chuyện cười tiếu lâm, tác phẩm văn nghệ dân gian hay các trò chơi dân gian của đồng bào dân tộc Thái.

Thầy Vi Khăn Mun chia sẻ: “Hiện nay, tôi đã sưu tầm được gần 2.000 câu ca dao, tục ngữ, thành ngữ dân tộc Thái và đang tiếp tục tiếp cận các già làng, các nghệ nhân trong các bản làng để sưu tầm tư liệu. Bản thân tôi mong muốn trong thời gian tới, ngành Giáo dục và Đào tạo Nghệ An sẽ đưa ngôn ngữ (tiếng nói, chữ viết) dân tộc thiểu số vào giảng dạy trong trường phổ thông. Đặc biệt là chữ Thái Lai Pao nhằm bảo tồn và phát huy giá trị tốt đẹp của cha ông ta không bị mai một đó là động lực thúc đẩy tôi phấn đấu trong công việc bảo tồn và phát huy chữ Thái Lai Pao”

Ghi nhận những đóng góp to lớn của thầy Vi Khăn Mun trong công tác bản tồn các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc Thái, các cấp, các ngành đã tặng cho ông nhiều Bằng khen, giấy khen. Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam đã tặng nghệ nhân Vi Khăn Mun hàng chục giải thưởng.

Đặc biệt, năm 2015, thầy giáo Vi Khăn Mun vinh dự được Chủ tịch nước trao tặng danh hiệu Nghệ nhân ưu tú. Thầy cũng được tuyên dương là điển hình trong thực hiện Chỉ thị 05/CT/TW ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin nổi bật trang chủ
Phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm tại Hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai thực hiện Nghị quyết số 66-NQ/TW và Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị

Phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm tại Hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai thực hiện Nghị quyết số 66-NQ/TW và Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị

Sáng nay (18/5), đã diễn ra Hội nghị toàn quốc quán triệt và triển khai thực hiện Nghị quyết số 66-NQ/TW về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới và Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân. Tổng Bí thư Tô Lâm có phát biểu quan trọng chỉ đạo Hội nghị. Báo Dân tộc và Phát triển trân trọng giới thiệu toàn văn phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm.
Đề án hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp ở Lạng Sơn: Thêm nguồn lực giúp hội viên làm giàu

Đề án hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp ở Lạng Sơn: Thêm nguồn lực giúp hội viên làm giàu

Dân tộc - Tôn giáo - Thúy Hồng - 6 giờ trước
Với nhiều hoạt động thiết thực, hiệu quả, giúp cho chị em có điều kiện khởi nghiệp, Đề án “Hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp giai đoạn 2017 - 2025” trên địa bàn Lạng Sơn đang tạo nên sức mạnh tổng hợp, giúp phụ nữ khởi nghiệp và kinh doanh, góp phần vào sự phát triển kinh tế-xã hội của địa phương.
Tìm nguyên nhân hàng ngàn ha lúa Xuân 2025 ở Nghệ An “mất trắng”

Tìm nguyên nhân hàng ngàn ha lúa Xuân 2025 ở Nghệ An “mất trắng”

Kinh tế - An Yên - 6 giờ trước
Thoái hóa đầu bông, gié, không kết hạt, lép lửng, lép xanh… đang là những hiện tượng xảy ra ở nhiều địa phương trên toàn tỉnh Nghệ An, gây ảnh hưởng đến hàng ngàn ha lúa Xuân 2025. Ngành Nông nghiệp và Môi trường Nghệ An đang “mổ xẻ” nguyên nhân để có giải pháp khắc phục.
Thổ cẩm kể chuyện “Sắc vóc non cao”

Thổ cẩm kể chuyện “Sắc vóc non cao”

Tin tức - Lê Hường - 6 giờ trước
Tối 17/5, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Đắk Lắk phối hợp với các đơn vị tổ chức Chương trình thời trang thổ cẩm Việt Nam - Đắk Lắk 2025 với chủ đề “Sắc vóc non cao”. Chương trình nhằm tôn vinh và bảo tồn những giá trị của “Di sản thổ cẩm” các dân tộc thiểu số và Chào mừng kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/05/1890 - 19/05/2025).
Lần đầu tiên tổ chức Giải vô địch Ná cao su toàn quốc lần thứ nhất, năm 2025

Lần đầu tiên tổ chức Giải vô địch Ná cao su toàn quốc lần thứ nhất, năm 2025

Thể thao - Minh Nhật - 7 giờ trước
Diễn ra trong hai ngày 21 và 22/6, tại Thái Nguyên, Giải vô địch Ná cao su toàn quốc lần thứ nhất, năm 2025 quy tụ các tay ná kỳ cựu từ khắp các tỉnh thành trên cả nước tham dự.
Khắc ghi lời Bác dạy về tiết kiệm- PC Lào Cai hành động bằng hiệu quả thực tế

Khắc ghi lời Bác dạy về tiết kiệm- PC Lào Cai hành động bằng hiệu quả thực tế

Xã hội - Trọng Bảo - 8 giờ trước
Cách đây tròn 67 năm (24/9/1958), Nhà máy điện Lào Cai được đón Bác Hồ tới thăm, đây là dấu son lịch sử thiêng liêng, trở thành động lực để các thế hệ cán bộ công nhân viên (CBCNV) Công ty Điện lực Lào Cai (PC Lào Cai) không ngừng phấn đấu, lan tỏa tinh thần tiết kiệm thành hành động cụ thể trong sản xuất, kinh doanh và trong phục vụ Nhân dân.
Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 17/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Đặc sắc Lễ hội Điện Trường Bà. Chùa Tây Thiên Tam Đảo. Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Sóc Trăng: Nhiều hoạt động ý nghĩa của Bộ đội Biên phòng nhân Kỷ niệm 135 năm ngày sinh nhật Bác

Sóc Trăng: Nhiều hoạt động ý nghĩa của Bộ đội Biên phòng nhân Kỷ niệm 135 năm ngày sinh nhật Bác

Nhịp cầu nhân ái - Văn Long - Tào Đạt - 21:00, 17/05/2025
Nhân dịp Kỷ niệm 135 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2025), Đồn Biên phòng Lai Hòa, Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Sóc Trăng, đã tổ chức nhiều hoạt động thiết thực, ý nghĩa, chăm lo cho người nghèo trên địa bàn khu vực biên giới biển do đơn vị quản lý.
Thủ tướng: Phân cấp, phân quyền mạnh hơn cho cấp nào sát thực tế, gần dân, sát dân, làm tốt hơn, hiệu quả hơn

Thủ tướng: Phân cấp, phân quyền mạnh hơn cho cấp nào sát thực tế, gần dân, sát dân, làm tốt hơn, hiệu quả hơn

Thời sự - PV - 19:56, 17/05/2025
Chiều 17/5, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì cuộc họp triển khai kế hoạch rà soát các nhiệm vụ phân cấp, phân quyền thuộc phạm vi lĩnh vực của các bộ, cơ quan ngang bộ khi thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.
Tìm thấy thi thể 02 nạn nhân cuối cùng vụ sạt lở đất trên địa bàn huyện Phong Thổ

Tìm thấy thi thể 02 nạn nhân cuối cùng vụ sạt lở đất trên địa bàn huyện Phong Thổ

Tin tức - Trọng Bảo - 17:23, 17/05/2025
Chiều ngày 17/5, các lực lượng chức năng đã tìm thấy 02 thi thể cuối cùng trong vụ sạt lở khi đang thi công tại công trường thủy điện Tả Páo Hồ 1A, xã Sì Lở Lầu, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu.
Rực rỡ Đêm hội Raglay Ninh Thuận

Rực rỡ Đêm hội Raglay Ninh Thuận

Sắc màu 54 - Thái Sơn Ngọc - 17:21, 17/05/2025
Tối 16/5, tại xã Phước Đại, UBND huyện Bác Ái đã diễn ra Chương trình nghệ thuật với chủ đề “Đêm hội Raglay”. Đây là chuỗi hoạt động nằm trong chương trình Lễ hội Văn hóa Raglay huyện Bác Ái lần thứ III- năm 2025. Chương trình có sự tham gia biểu diễn của trên 200 nghệ nhân, diễn viên đến từ các xã trên địa bàn huyện và diễn viên Trung tâm Văn hóa- Nghệ thuật tỉnh. Đến dự có ông Phạm Văn Hậu, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy- Chủ tịch HĐND tỉnh; lãnh đạo các sở ngành và đông đảo người dân địa phương.
Bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế

Bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế

Thời sự - Hoàng Quý - 17:19, 17/05/2025
Ngày 17/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Lê Minh Hoan, Quốc hội họp phiên toàn thể tại hội trường, để nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu thầu; Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư; Luật Hải quan; Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu; Luật Đầu tư; Luật Đầu tư công; Luật Quản lý, sử dụng tài sản công.