Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Người phụ nữ “giữ hồn” văn hóa dân tộc Ba Na

Ngọc Thu - 10:10, 02/11/2022

Chị Hồ Thị Viên (32 tuổi, làng Pơ Nang, xã Tú An, thị xã An Khê, tỉnh Gia Lai) được dân làng Pơ Nang nhìn nhận, là người “giữ hồn” văn hóa dân tộc, bởi tình yêu, sự đóng góp của chị trong việc gìn giữ và trao truyền di sản văn hóa của dân tộc Ba Na cho thế hệ trẻ.


Chị Hồ Thị Viên cùng nghệ nhân lớn tuổi trong làng hoàn thành sản phẩm thổ cẩm độc đáo
Chị Hồ Thị Viên cùng nghệ nhân lớn tuổi trong làng hoàn thành sản phẩm thổ cẩm độc đáo

Đam mê nghề truyền thống

Sinh ra từ vùng đất Tây Nguyên bao la, hùng vĩ, ngay từ nhỏ, chị Hồ Thị Viên (làng Pơ Nang, xã Tú An, thị xã An Khê) đã gắn bó với khung cửi dệt và tiếng cồng chiêng rộn rã. Được ngồi cùng bà, cùng mẹ để học từng mũi kim, đường dệt và nghe kể về văn hóa, lịch sử buôn làng, Viên càng thêm đam mê và tự hào về văn hóa dân tộc mình. 

Từ niềm đam mê ấy, cùng đôi bàn tay khéo léo, tỉ mỉ, chị Viên đã tạo ra những tấm thổ cẩm đầy màu sắc và tinh tế. Hình ảnh dãy núi chập chùng, dòng sông uốn lượn, con chim, con cá, mặt trời… đều được Viên khéo léo thể hiện sinh động qua từng tấm vải.

Chị Viên chia sẻ: “Mỗi lần dệt, thêu hoa thổ cẩm là mình quên hết mọi việc xung quanh. Mỗi tấm thổ cẩm có hoa văn đơn giản nhưng lại có vẻ đẹp, ý nghĩa riêng thể hiện tâm tư, tình cảm của mình về cuộc sống. Đối với mình, dệt thổ cẩm không chỉ là đam mê mà còn là sự truyền nối của thế hệ bà, mẹ cho mình và con cháu”.

Hiện nay, trước cuộc sống hiện đại, nghề truyền thống cũng dần mai một. Với mong muốn gìn giữ, phát huy nghề dệt thổ cẩm truyền thống của người Ba Na, chị Viên đã thành lập Tổ dệt truyền thống xã Tú An do chị làm Tổ trưởng. Tổ dệt tập trung những người có tay nghề dệt thành thạo và tiếp tục truyền dạy cho các lớp trẻ. 

Tuy nhiên, vấn đề nan giải là việc tìm đầu ra cho sản phẩm, bởi dệt thủ công nên giá sản phẩm cao hơn nhiều so với các loại vải công nghiệp. Vì vậy, chị Viên đã chuyển hướng sang làm các sản phẩm thông dụng, từ chính các tấm thổ cẩm có hoa văn truyền thống đặc sắc của dân tộc mình như: dây cột đầu, vòng cổ, vòng tay, túi đựng điện thoại, móc khóa, khăn trải bàn, khăn quàng cổ, túi đựng laptop, điện thoại… Sáng kiến này, đã được đông đảo các thành viên trong tổ dệt ủng hộ và quyết tâm làm theo. Từ đó, những sản phẩm đẹp mắt, vừa có tính ứng dụng cao, lại đậm đà bản sắc được nhiều du khách yêu thích và tìm mua.

Bà Đinh Thị Ram, thành viên Tổ dệt truyền thống xã Tú An, phấn khởi nói: “Tôi dệt thổ cẩm được 60 năm nay, nhưng lúc nào cũng lo sợ con cháu không ai muốn dệt mà lại thích mua những bộ đồ hiện đại.  Giờ đây, thấy con cháu say mê với nghề truyền thống, tôi vui lắm. Mỗi lúc rảnh rỗi, tôi cùng con cháu lại tập trung tại nhà sàn để dệt. Mọi người nói cười rôm rả, chia sẻ các cách dệt đẹp để các sản phẩm dệt trở nên hoàn chỉnh, đa dạng. Chúng tôi cũng có thêm thu nhập khi bán được các sản phẩm thổ cẩm”.

Chị Hồ Thị Viên đã tập hợp thanh thiếu niên thành một nhóm cùng nhau bồi đắp, lan tỏa tình yêu với âm nhạc dân tộc
Chị Hồ Thị Viên đã tập hợp thanh thiếu niên thành một nhóm cùng nhau bồi đắp, lan tỏa tình yêu với âm nhạc dân tộc

Chim sơn ca của núi rừng

Không chỉ dệt giỏi, chị Viên còn hát rất hay. Chị thuộc làu những điệu dân ca Ba Na. Giữa lúc giới trẻ không mặn mà với lời ca điệu hát truyền thống, chị Viên đã tập hợp mọi người thành một nhóm, ngày ngày cùng nhau bồi đắp, lan tỏa tình yêu với giai điệu của dân tộc. Đồng thời, cùng chị em tập đánh cồng chiêng. Không chỉ đơn điệu với những nhịp múa xoang, chị em còn háo hức khi được tự mình tấu nên những nhịp chiêng trầm hùng, âm vang khắp núi rừng.

Chị Viên tâm sự: “Văn hóa cồng chiêng không thể thiếu đối với người đồng bào Ba Na. Các dịp lễ hội của làng, liên hoan hay là đám chết cũng phải dùng đến cồng chiêng. Ngoài mong muốn truyền nghề dệt thổ cẩm, tôi cũng cố gắng tập hợp được một chi đội công viên nữ khoảng 35 người có cùng tình yêu âm nhạc để bồi dưỡng, tham gia các chương trình hoạt động văn nghệ của làng, xã tổ chức và tham gia đi diễn cho địa phương”.

Em Hồ Văn Khang (13 tuổi, làng Pơ Nang, xã Tú An, thị xã An Khê) bộc bạch: Chị Viên hát hay, múa rất đẹp. Nhờ có chị Viên cổ vũ, hướng dẫn mà em đã mạnh dạn, tự tin để tham gia múa, hát, đánh chiêng trong các lễ hội làng, các hội thi, liên hoan… Em rất tự hào khi được trình diễn âm nhạc dân tộc mình cho đông đảo khán giả biết đến”.

Đối với người Tây Nguyên, văn hóa truyền thống dân tộc chính là điều quý báu nhất mà họ có được và muốn gìn giữ đến tận mai sau
Đối với người Tây Nguyên, văn hóa truyền thống dân tộc chính là điều quý báu nhất mà họ có được và muốn gìn giữ đến tận mai sau

Ông Trần Thanh Cảnh, Chủ tịch UBND xã Tú An, thị xã An Khê, cho biết:. Những năm qua, chính quyền địa phương luôn ưu tiên cho việc phát huy bản sắc văn hóa dân tộc như thành lập các câu lạc bộ cồng chiêng, tổ hợp tác dệt thổ cẩm đan lát. Trong đó, chị Hồ Thị Viên là một hạt nhân nòng cốt liên kết, hướng dẫn, truyền dạy cùng các thành viên. Xã cũng đã tạo mọi điều kiện để đội văn nghệ tham gia các ngày hội, liên hoan để trình diễn, phát huy âm nhạc dân tộc.

 "Tới đây, chúng tôi sẽ đưa dệt thổ cẩm xã Tú An thành sản phẩm OCOP để đẩy mạnh đầu ra cho các mặt hàng dệt truyền thống, tăng thêm thu nhập cho bà con. Đây cũng là động lực góp phần gìn giữ được bản sắc văn hóa dân tộc nơi đây", Chủ tịch xã Trần Thanh Cảnh thông tin thêm.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.