Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Người giữ hồn nhạc cụ Jrai

Lương Định - 11:22, 11/12/2019

Hiện nay ở Gia Lai, nghệ nhân Rơ Châm Til được xem là người giữ hồn và thổi hồn vào các loại nhạc cụ truyền thống của cộng đồng dân tộc Jrai, bởi sự đam mê và tài hoa trong cả trình diễn lẫn chế tác.

Nghệ nhân Rơ Châm Til (bên trái) đang hướng dẫn một du khách nước ngoài sử dụng nhạc cụ truyền thống Jrai
Nghệ nhân Rơ Châm Til (bên trái) đang hướng dẫn một du khách nước ngoài sử dụng nhạc cụ truyền thống Jrai

Sinh ra và lớn lên ở làng Jút, xã Iadêr, huyện Iagrai, tỉnh Gia Lai, tuổi thơ của Rơ Châm Til luôn đắm mình trong các lễ hội với âm thanh cồng, chiêng và các loại nhạc cụ của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên nói chung, dân tộc Jrai nói riêng. Chính không gian lễ hội và âm nhạc ấy đã mê hoặc, cuốn hút Rơ Châm Til sớm tìm đến các bậc nghệ nhân trong vùng để học cách sử dụng các loại nhạc cụ truyền thống như đàn T’rưng, đàn goong, đàn glơng glơh, sáo bru… 

 Được trời phú cho khả năng cảm thụ và đam mê âm nhạc, ông Rơ Châm Til cùng lúc vừa học cách sử dụng, vừa học cách chế tác các loại nhạc cụ một cách thuần thục chỉ trong một thời gian ngắn. 

 Năm 1991, khi tròn 18 tuổi (sinh năm 1973), Rơ Châm Til lần đầu tiên bước lên sân khấu tỉnh Gia Lai để trình diễn các loại nhạc cụ truyền thống trước công chúng và được đón nhận thật nồng nhiệt. Cũng trong năm đó, Rơ Châm Til nhập ngũ và trở thành chiến sĩ văn nghệ của lực lượng vũ trang tỉnh Gia Lai. Đây được xem là một bước ngoặt, tạo cho Rơ Châm Til có nhiều cơ hội tham gia trình diễn các loại nhạc cụ truyền thống của dân tộc mình. Với tài trình tấu điêu luyện, hai năm trong quân ngũ Rơ Châm Til đã được mời tham gia rất nhiều hội diễn, giao lưu văn nghệ quần chúng, để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng công chúng.

Tại Hội diễn nghệ thuật quần chúng Lực lượng vũ trang Quân khu 5, năm 1992, Rơ Châm Til đã đoạt Huy chương Vàng đầu tiên trong đời, với tiết mục trình tấu đàn T’rưng nhạc phẩm “Mừng chiến thắng Chư pah Jút”. Phần thưởng ghi nhận bước đầu gặt hái thành công ấy là nguồn cổ vũ, động viên, khích lệ Rơ Châm Til tự tin hơn vào sự theo đuổi trên con đường nghệ thuật của mình.

Sau khi rời quân ngũ trở về làng, từ năm 1993 cho tới nay, Rơ Châm Til tiếp tục phát huy khả năng diễn tấu các loại nhạc cụ truyền thống của dân tộc Jrai, tham gia rất nhiều hội diễn ở khu vực và toàn quốc, liên tục gặt hái những thành công với hơn 10 Huy chương Vàng, 20 Huy chương Bạc cùng nhiều phần thưởng khác.

Nhưng có lẽ phần thưởng cao quý nhất, đáng tự hào nhất, đối với Rơ Châm Til chính là được tham gia vào các đoàn nghệ thuật, đem các loại nhạc cụ truyền thống do chính tay mình chế tác đi biểu diễn, quảng bá ở các nước: Úc, Phần Lan, Thụy Điển, Lào, Campuchia… tạo được ấn tượng với khán thính giả quốc tế. 

Từ cuối những năm 90, ngoài việc tham gia trình diễn các loại nhạc cụ truyền thống, ông Rơ Châm Til đã mở lớp dạy sử dụng và chế tác nhạc cụ miễn phí cho các thanh, thiếu niên yêu thích đàn hát trong vùng.

Tất cả các học trò đều được nghệ nhân Rơ Châm Til truyền dạy một cách bài bản, tỷ mỷ từng thao tác, từ cách sử dụng các loại nhạc cụ đến cách chế tác. Đến nay đã có hàng chục học trò là người Jrai vừa sử dụng thuần thục, vừa chế tác được những nhạc cụ rất tinh xảo, đẹp về hình thức, chuẩn về âm thanh. Những học trò sau khi đã thạo nghề, những ai có nhu cầu về việc làm, đều được Rơ Châm Til nhận vào làm tại xưởng chế tác nhạc cụ và đồ mỹ nghệ của gia đình mình.

Theo đánh giá của già làng, cách truyền dạy của Rơ Châm Til đã góp phần vừa đào tạo ra những hạt nhân văn nghệ, truyền đạt bảo tồn, phục dựng các hoạt động văn nghệ có nguy cơ bị lãng quên, vừa chế tác bảo tồn được một số nhạc cụ có xu hướng mai một dần như đàn: T’rưng, sáo bru (sáo dọc), knik, đàn goong, đinh pơng… 

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.