Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Người giữ hồn đinh tút

T.Nhân-H.Trường - 05:55, 31/12/2024

Đinh tút là một loại sáo được làm bằng ống nứa hoặc trúc khi thổi phát ra âm thanh. Mỗi khi tiếng sáo đinh tút thổi lên hòa cùng tiếng trống và cồng chiêng, âm thanh ấy lan tỏa, bay bổng trên các triền đồi tạo nên một không gian huyền ảo. Bà Mí Lát ở buôn Chung, xã Ea Bar, huyện Sông Hinh, tỉnh Phú Yên, được xem là người giữ hồn cho loại nhạc cụ truyền thống này.

Bà Mí Lát (thứ hai từ phải sang) biểu diễn thổi đinh tút trong lễ hội.
Bà Mí Lát (thứ hai từ phải sang) biểu diễn thổi đinh tút trong lễ hội

Mặc dù đã trải qua gần 70 mùa rẫy, nhưng tiếng sáo của bà Mí Lát vẫn dặt dìu mỗi khi được cất lên, nhất là vào dịp lễ hội hay những lúc lên rẫy. Mỗi khi bà Mí Lát thổi đinh tút, âm thanh phát ra từ loại nhạc cụ truyền thống này rất trong trẻo, giai điệu ngọt ngào được nhiều người yêu thích, nhất là khi âm thanh này hòa cùng tiếng cồng chiêng. Theo bà Mí Lát, càng thổi lâu thì âm thanh của đinh tút càng cao vút, vọng vang, len vào trong từng tầng cây, hốc đá, làm cho không khí lao động thêm hăng say.

Bà Mí Lát tâm sự: Giữa đại ngàn, khi tiếng đinh tút vang lên sẽ xua tan những nỗi buồn. Tiếng đinh tút lúc nhẹ nhàng, trầm lắng, lúc thánh thót như thôi thúc mời gọi mọi người tạm gác mọi lo toan của cuộc sống đời thường để cầu mong an lành, hạnh phúc, mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu và no đủ, mọi người thương yêu và đùm bọc nhau.

Điều bà Mí Lát lo lắng nhất hiện nay là không còn nhiều người biết thổi đinh tút, những người trẻ thì hầu như không để tâm đến loại nhạc cụ truyền thống này. “Mí thấy lo nếu như một ngày mình như chiếc lá vàng trước gió, nhất là khi cái tai không còn thính, cái giọng không còn trong mà bọn trẻ không chịu kế thừa, không chịu theo học để giữ âm thanh của đại ngàn. Bây giờ còn giữ được thì mình cứ giữ và khuyến khích lớp trẻ học được bao nhiêu thì mừng bấy nhiêu”, bà Mí Lát trải lòng.

Bà Mí Lát (thứ ba từ phải sang) truyền dạy cho lớp trẻ cách thổi đinh tút.
Bà Mí Lát (thứ ba từ phải sang) truyền dạy cho lớp trẻ cách thổi đinh tút

Theo ông Ksor Y Lêng, Phó Trưởng phòng Văn hoá Thông tin huyện Sông Hinh, trong đồng bào dân tộc Ê Đê ở Sông Hinh, những người có thể thổi đinh tút như bà Mí Lát rất hiếm, chỉ đếm trên đầu ngón tay. Do đó, địa phương rất trân quý và luôn động viên bà nỗ lực lưu giữ, truyền dạy cho thế hệ trẻ.

Trước những nguy cơ mai một, ngành Văn hóa huyện đã tuyên truyền, vận động già làng, Người có uy tín, các nghệ nhân, người trực tiếp nắm giữ, thực hành di sản văn hóa phi vật thể dân ca, dân vũ, nhạc cụ dân tộc truyền thống và thanh, thiếu niên tham gia vào các CLB, đội văn nghệ truyền thống của từng xã. “Chúng tôi cũng đã tổ chức nhiều lớp bồi dưỡng kiến thức nhằm nâng cao nhận thức cho người dân về công tác khôi phục, bảo tồn, gìn giữ và phát huy các di sản văn hóa phi vật thể; truyền dạy các loại nhạc cụ dân tộc mới có cải tiến và truyền dạy kỹ năng dàn dựng tổ chức các chương trình văn nghệ truyền thống”, ông Ksor Y Lêng cho biết thêm.

Không chỉ tích cực gìn giữ và “truyền lửa” đam mê nhạc cụ dân tộc cho lớp trẻ, bà Mí Lát còn tích cực tuyên truyền, vận động người dân trong buôn phát triển sản xuất, vươn lên xóa đói giảm nghèo, thực hiện nếp sống văn minh, thay đổi nếp nghĩ, cách làm, xóa bỏ các hủ tục, xây dựng khu dân cư lành mạnh. Bằng uy tín của mình, bà Mí Lát đã vận động, thuyết phục nhiều người làm theo những điều hay lẽ phải để có cuộc sống tốt hơn.

CLB sinh hoạt văn hóa hoạt động hiệu quả, góp phần gìn giữ và phát huy giá trị văn hoá truyền thống. của đồng bào DTTS tại địa phương
CLB sinh hoạt văn hóa hoạt động hiệu quả, góp phần gìn giữ và phát huy giá trị văn hoá truyền thống của đồng bào DTTS tại địa phương

Chị Mí Nhét xúc động kể: Gia đình đã nghèo nhưng chồng tôi không chịu và cũng không cho thực hiện các biện pháp tránh thai nên chưa đến 40 tuổi, tôi đã sinh 11 đứa con. Khi biết vợ chồng tôi có ý định sinh đứa con thứ 12, bà Mí Lát đã đến tận nhà khuyên giải, vận động. Mí nói không được sinh nữa, nếu cứ sinh mà không có điều kiện nuôi con thì cái nghèo nó cứ theo mãi. Vợ chồng tôi nghe theo và được Mí hướng dẫn cách vay vốn làm ăn, phát triển kinh tế gia đình.

Không chỉ tích cực gìn giữ và truyền lửa đam mê nhạc cụ dân tộc cho lớp trẻ, bà Mí Lát còn tích cực tuyên truyền, vận động người dân trong buôn phát triển sản xuất, vươn lên xóa đói giảm nghèo, thực hiện nếp sống văn minh…

Với lối sống giản dị gần gũi, giàu kinh nghiệm trong cuộc sống và mong muốn được cống hiến cho xã hội, bà Mí Lát ban ngày đi rẫy kết hợp vận động bà con trong buôn phát triển kinh tế, vươn lên xóa đói giảm nghèo, thực hiện nếp sống văn minh. Ban đêm hay những ngày nông nhàn, hết mùa rẫy, bà vận động mọi người cùng luyện tập văn nghệ, tập thổi đinh tút cho các cháu thanh, thiếu niên.

Ông Nay Y Blung, Bí thư Huyện ủy Sông Hinh chia sẻ: Những người tâm huyết với các loại nhạc cụ dân tộc như bà Mí Lát giúp cho công tác xây dựng, thành lập các đội văn nghệ truyền thống và CLB sinh hoạt văn hóa, dân gian thuộc nhà văn hóa - khu thể thao thôn, buôn trên địa bàn huyện ngày càng được nhân rộng và tăng cơ hội lưu giữ những vốn quý của cha ông để lại. 

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Du lịch tỉnh Quảng Ngãi – Bản hòa ca rừng và biển

Du lịch tỉnh Quảng Ngãi – Bản hòa ca rừng và biển

Sau hợp nhất, tỉnh Quảng Ngãi là nơi hội tụ của đa sắc màu văn hóa các dân tộc; giữa vùng núi cao nguyên, đồng bằng và biển đảo. Những tiềm năng, lợi thế đó đang được tỉnh định hướng để đưa ngành du lịch cất cánh trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
Tin nổi bật trang chủ
Ba khâu đột phá trong bảo vệ chủ quyền của Bộ đội Biên phòng tỉnh An Giang

Ba khâu đột phá trong bảo vệ chủ quyền của Bộ đội Biên phòng tỉnh An Giang

Trang địa phương - Tuấn Kiệt - Tào Đạt - 20 phút trước
Trong nhiệm kỳ 2025 - 2030, Đảng bộ Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh An Giang xác định 3 khâu đột phá trong xây dựng lực lượng và ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số… nhằm bảo vệ tốt chủ quyền biên giới, vùng biển đảo.
Gặp lại nữ biệt động giữa lửa đạn Phước Long năm xưa

Gặp lại nữ biệt động giữa lửa đạn Phước Long năm xưa

Sự kiện - Bình luận - Thanh Liêm - 20 phút trước
Chiến thắng Phước Long ngày 6/1/1975 - mốc son đầu tiên trong chiến dịch giải phóng miền Nam có dấu ấn thầm lặng nhưng đặc biệt của nữ biệt động Huỳnh Thị Minh Tuyết, người từng chỉ huy Đội biệt động Bà Rá K11. Trong lửa đạn và hiểm nguy, bà đã để lại dấu ấn bằng lòng quả cảm, sự mưu trí và tình yêu nước sắt son.
Quốc lộ 7 huyết mạch lên các xã vùng lũ Nghệ An vẫn tắc nghẽn

Quốc lộ 7 huyết mạch lên các xã vùng lũ Nghệ An vẫn tắc nghẽn

Tin tức - Thanh Hải - 21:45, 25/07/2025
Lũ đang rút chậm trên hệ thống sông Cả. Tuy nhiên, tuyến giao thông huyết mạch là Quốc lộ 7 lên các xã vùng lũ miền Tây xứ Nghệ vẫn tắc nghẽn.
Tiêu điều những bản làng “ba không” sau lũ dữ

Tiêu điều những bản làng “ba không” sau lũ dữ

Thời sự - Thanh Hải - 20:24, 25/07/2025
Thảm họa lũ lụt đi qua, để lại những bản làng xơ xác, tiêu điều. Cho đến cuối chiều 25/7, thì nhiều bản làng ở Nghệ An vẫn chưa thể liên lạc, tiếp cận được, đối mặt với “nhiều không”.
BĐBP TP. Cần Thơ bàn giao Nhà đồng đội cho các quân nhân có hoàn cảnh khó khăn

BĐBP TP. Cần Thơ bàn giao Nhà đồng đội cho các quân nhân có hoàn cảnh khó khăn

Xã hội - Văn Long - Tào Đạt - 19:54, 25/07/2025
Từ ngày 22 - 25/7, Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng (BĐBP) TP. Cần Thơ đã tổ chức bàn giao 5 căn Nhà đồng đội cho các quân nhân có hoàn cảnh khó khăn đang công tác tại đơn vị. Đại tá Hà Huy Trường, Phó Chính ủy Ban Chỉ huy BĐBP TP. Cần Thơ chủ trì các Lễ bàn giao.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Cảnh sát biển Việt Nam với đồng bào DTTS, tôn giáo: Lan tỏa yêu thương trên đất Bình Minh

Cảnh sát biển Việt Nam với đồng bào DTTS, tôn giáo: Lan tỏa yêu thương trên đất Bình Minh

Dân tộc - Tôn giáo - Thiếu tá Nguyễn Minh Thế - 19:50, 25/07/2025
Trong khuôn khổ các hoạt động thiết thực hướng về cộng đồng, Trung tâm Đào tạo và Bồi dưỡng Nghiệp vụ Cảnh sát biển vừa tổ chức, thực hiện chương trình công tác dân vận với thông điệp “Cảnh sát biển với đồng bào DTTS, tôn giáo” tại xã Bình Minh, TP. Hà Nội.
Lâm Đồng: Nhiều hoạt động tri ân người có công, thể hiện truyền thống

Lâm Đồng: Nhiều hoạt động tri ân người có công, thể hiện truyền thống "Uống nước nhớ nguồn"

Tin tức - N.Tâm - B. Thuận - 19:03, 25/07/2025
Tỉnh Lâm Đồng đã tổ chức các đoàn công tác thăm hỏi, tặng quà các Mẹ Việt Nam Anh hùng, gia đình liệt sĩ, thương binh, người có công với cách mạng trên địa bàn tỉnh nhân kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947 - 27/7/2025). Đây là hoạt động có ý nghĩa, thể hiện truyền thống, đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc.
Khuyến cáo công dân Việt Nam về tình hình tại biên giới Thái Lan - Campuchia

Khuyến cáo công dân Việt Nam về tình hình tại biên giới Thái Lan - Campuchia

Tin tức - PV - 18:37, 25/07/2025
Ngày 25/7, Cục Lãnh sự Bộ Ngoại giao đưa ra khuyến cáo tới công dân Việt Nam liên quan tình hình biên giới Thái Lan - Campuchia.
Hàng trăm Bí thư chi bộ, trưởng thôn, khối phố được bồi dưỡng kiến thức dân tộc

Hàng trăm Bí thư chi bộ, trưởng thôn, khối phố được bồi dưỡng kiến thức dân tộc

Chính sách Dân tộc - Minh Anh - 18:11, 25/07/2025
Sáng 25/7, Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Lạng Sơn phối hợp với Học viện Dân tộc khai giảng 2 lớp bồi dưỡng kiến thức dân tộc cho 140 bí thư chi bộ, trưởng thôn, khối phố ở vùng DTTS trên địa bàn.
Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân thăm Mẹ Việt Nam Anh hùng, thương binh tại tỉnh Cà Mau

Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân thăm Mẹ Việt Nam Anh hùng, thương binh tại tỉnh Cà Mau

Tin tức - Như Tâm - 17:59, 25/07/2025
Trong khuôn khổ chuyến công tác tại tỉnh Cà Mau, Đoàn công tác Trung ương do Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân dẫn đầu đã đến thăm, tặng quà các gia đình chính sách, người có công với cách mạng trên địa bàn tỉnh.