Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Người có uy tín hơn nửa thế kỷ gắn bó với nhạc lễ dân tộc Chăm

Đỗ Long- Thái Sơn Ngọc - 10:02, 09/11/2023

Anh Nguyễn Hùng Như Triết, Phó Chủ tịch UBND xã Phước Hậu, huyện Ninh Phước, tỉnh Ninh Thuận giới thiệu với chúng tôi đến gặp ông Bá Bình Lợi, Người có uy tín tiêu biểu trong vùng đồng bào Chăm của thôn Phước Đồng 1. Nhiều năm qua, phát huy vai trò Người uy tín, ông Bá Bình Lợi đã tích cực tuyên truyền, vận động tộc họ chung tay gìn giữ bản sắc văn hóa truyền thống của dân tộc Chăm. Đồng thời vận động bà con thôn xóm đoàn kết xây dựng khu dân cư Phước Đồng 1 ngày càng khởi sắc, ấm no.

Người có uy tín Bá Bình Lợi đọc Báo Dân tộc và Phát triển
Người có uy tín Bá Bình Lợi đọc Báo Dân tộc và Phát triển

Tiếp chuyện chúng tôi tại gian phòng khách của gia đình treo rất nhiều Bằng khen về thành tích gia đình văn hóa xuất sắc; Người có uy tín tham gia phát triển kinh tế- xã hội địa phương; thành tích trong Cuộc vận động Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; phát huy vai trò Người có uy tín trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; vận động toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư...

Đặc biệt là bức ảnh Chủ tịch nước đến thăm gia đình văn hóa xuất sắc Bá Bình Lợi được ông treo ở vị trí trang trọng nhất của phòng khách. Ông Lợi vẫn nhớ như in niềm vinh dự to lớn của gia đình là ngày 21/4/2012, nhân chuyến về công tác tại tỉnh Ninh Thuận, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang tới thăm gia đình và động viên ông phát huy vai trò Người cao tuổi tiếp tục xây dựng gia đình, tộc họ ngày càng phát triển, hạnh phúc và xây dựng thôn xóm ngày càng giàu đẹp.

Niềm vinh dự thứ hai là ngày 18/12/2013, ông được mời ra Thủ đô Hà Nội tham dự Hội nghị Tuyên dương gia đình văn hóa tiêu biểu xuất sắc toàn quốc. Tại Hội nghị này, ông được gặp và chụp ảnh lưu niệm cùng Chủ tịch nước Trương Tấn Sang. “Hai lần được gặp và chụp ảnh cùng người đứng đầu Nhà nước là kỷ niệm đẹp đáng quý nhất trong cuộc đời mình. Động viên tôi nỗ lực chăm lo xây dựng gia đình hạnh phúc, thôn xóm giàu đẹp”, ông Bá Bình Lợi bộc bạch niềm vui.

Người có uy tín Bá Bình Lợi cùng vợ là bà Lưu Thị Lầu nêu gương gia đình văn hóa tiêu biểu xuất sắc vùng đồng bào Chăm tỉnh Ninh Thuận.
Người có uy tín Bá Bình Lợi cùng vợ là bà Lưu Thị Lầu nêu gương gia đình văn hóa tiêu biểu xuất sắc vùng đồng bào Chăm tỉnh Ninh Thuận.

Trao đổi với Người có uy tín Bá Bình Lợi, chúng tôi được biết, ông sinh trưởng ở làng Chăm Thành Ý (Palei Tabeng, làng Nước Lợ) thuộc xã Thành Hải, TP. Phan Rang - Tháp Chàm. Từ thời trai trẻ, theo sự sắp đặt của hai bên cha mẹ, ông xây dựng gia đình với bà Lưu Thị Lầu rồi về ở rể làng Phước Đồng (Palei Mblang Kacak, làng Sân Gai). Khi về làm rể làng Phước Đồng, ông chuyên tâm gắn bó với nghề dạy học cho nhiều thế hệ con em địa phương. Các thế học trò do ông Bá Bình Lợi tận tâm dạy chữ bậc tiểu học đến nay đã lên chức ông bà vẫn bày tỏ lòng tôn sư trọng đạo, kính trọng người thầy dạy học đầu đời. Người dân làng Chăm Phước Đồng vẫn tôn kính gọi Người có uy tín Bá Bình Lợi là “Thầy Lợi” như thuở nào ông vẫn đến trường dạy chữ cho con em đồng bào Chăm địa phương.

Với phong thái mẫu mực của người thầy trong lời ăn tiếng nói và ứng xử chuẩn mực với dân làng, nên những việc khó giải quyết ở thôn xóm, khi có tiếng nói thấu lý đạt tình của “Thầy Lợi” là mọi việc được giải quyết thỏa đáng, tốt đẹp. Khi bà con xích mích hàng ranh, bờ rào, bà con lối xóm bất hòa tranh chấp con gà, con vịt, vợ chồng con cái bất hòa đều nhờ “Thầy Lợi” hòa giải, gắn kết. Các cháu thanh, thiếu niên ham chơi lêu lổng, dòng tộc đến nhờ “Thầy Lợi” giáo dục cảm hóa giúp các cháu trở thành công dân có ích cho gia đình, xã hội.

Trong những mùa lễ hội Ka tê tại tháp Pô Klong Garai, chúng tôi từng được nhiều lần nhìn ông Bá Bình Lợi say mê biểu diễn trống ghi năng với phong cách độc đáo, tài hoa, làm say đắm lòng người. Ông chơi thành thạo nhiều loại nhạc cụ, đồng thời là người biên đạo múa chương trình dân ca, dân vũ dân tộc Chăm. Ông có hơn nửa thế kỷ gắn bó với nhạc lễ dân tộc Chăm.

Người có uy tín Bá Bình Lợi (bên trái) biểu diễn trống ghi năng tại tháp Pô Klong Garai
Người có uy tín Bá Bình Lợi (bên trái) biểu diễn trống ghi năng tại tháp Pô Klong Garai

Ông kể, thời hoa niên, ông được các nghệ nhân làng Thành Ý truyền dạy đánh trống ghi năng và thổi kèn saranai. Đây là hai loại nhạc cụ chính “giữ hồn giữ vía” cho các chương trình dân ca, dân vũ dân tộc Chăm. Ông chơi trống ghi năng và kèn saranai bằng tất cả tấm lòng say mê của người nghệ sĩ dân gian. Am hiểu nhạc lý kết hợp năng khiếu “trời cho”, nghệ nhân Bá Bình Lợi trở thành biên đạo chuyên dàn dựng các điệu múa dân gian trong những mùa lễ hội. “Lời ăn tiếng nói của trống ghi năng, kèn saranai và điệu múa dân gian Chăm nằm trong máu thịt nên mình hết lòng phục vụ phát triển văn hóa cộng đồng”, ông nói.

Nay bước qua độ tuổi “cổ lai hy” bước đi dáng đứng không còn linh hoạt nên ông truyền dạy nghệ thuật biểu diễn trống cho thế hệ trẻ trong làng đảm nhận. Với vai trò Người có uy tín thôn Phước Đồng 1, mái nhà xưa cũ của ông trở thành nơi gặp gỡ trao đổi việc làng của các cụ cao niên. Vợ chồng ông luôn nêu gương sáng trong việc nuôi dạy con cháu học hành thành đạt. Mọi chuyện vui buồn trong khu dân cư đều được ông gặp gỡ động viên bà con chăm lo xây dựng đời sống văn hoá ngày càng phát triển.

Khu dân cư Phước Đồng 1 hiện có 455 hộ với 1.975 khẩu. Đây là địa phương có đông bào Chăm sinh sống đông nhất huyện Ninh Phước. Đời sống người dân dựa vào nguồn thu nhập từ trồng lúa. Bà con áp dụng mô hình “1 phải, 5 giảm” thâm canh đưa năng suất lúa đạt 70- 75 tạ/ha. Kết hợp chăn nuôi gia súc và canh tác nho, táo đạt hiệu quả kinh tế cao, bảo đảm đời sống no ấm. Được Người có uy tín Bá Bình Lợi tuyên truyền, vận động, các nông hộ Lưu Văn Hinh, Danh Thành Sắt, Võ Tâm… nêu gương sáng trong phong trào nông dân thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi. Tính đến nay, toàn thôn còn 8 hộ nghèo thuộc diện mất sức lao động, chiếm 1,7% số hộ sinh sống tại địa phương. Người có uy tín Bá Bình Lợi trở thành chỗ dựa tin cậy của cấp ủy Đảng, chính quyền vận động người dân xây dựng khu dân cư nông thôn mới xanh- sạch - đẹp, an toàn.

“Với vai trò Người có uy tín, tôi nỗ lực vận động gia đình, tộc họ, Nhân dân đoàn kết một lòng tin tưởng vào chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Còn sức khỏe là tui còn tích cực tham gia công tác xã hội, góp phần xây dựng thôn xóm bình yên, cuộc sống gia đình hạnh phúc, bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống đồng bào Chăm. Tôi thường xuyên đọc Báo Dân tộc và Phát triển chọn ra những việc làm hay, những kinh nghiệm quý về bảo tồn văn hóa, phát triển kinh tế- xã hội để phổ biến cho bà con thôn xóm học tập làm theo”, Người có uy tín Bá Bình Lợi chia sẻ niềm vui. 

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Vị trưởng thôn Suối Thầu và những nghĩa cử vì cộng đồng

Vị trưởng thôn Suối Thầu và những nghĩa cử vì cộng đồng

Ai có dịp lên Hà Giang, tới thăm thảo nguyên Suối Thầu của thị trấn Cốc Pài, huyện Xín Mần, hẳn sẽ thấy một màu xanh ngút ngàn của những vườn cam, vườn lê, vườn mận nối nhau chạy dài giữa điệp trùng vách núi. “Cơ ngơi” ấy của ông Sùng Văn Sinh là kết quả của hành trình hơn 20 năm miệt mài thử nghiệm các mô hình phát triển kinh tế khác nhau, để tìm ra con đường thoát nghèo không chỉ cho gia đình, mà còn có nhiều hộ dân ngay trên chính mảnh đất quê hương còn nhiều gian khó...
Tin nổi bật trang chủ
Tỉnh Sơn La về đích trong thực hiện công tác xóa nhà tạm, nhà dột nát

Tỉnh Sơn La về đích trong thực hiện công tác xóa nhà tạm, nhà dột nát

Tin tức - Tào Đạt - 19:55, 15/05/2025
Chiều 15/5, Tỉnh ủy Sơn La tổ chức Hội nghị tổng kết công tác xóa nhà tạm và nhà dột nát trên địa bàn. Thứ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Nông Thị Hà đã đến dự và phát biểu tại Hội nghị.
Đề xuất đưa hát ta lêu, ca chôi vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia quốc gia

Đề xuất đưa hát ta lêu, ca chôi vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia quốc gia

Tin tức - Nguyễn Trang - 18:23, 15/05/2025
Ngày 15/5, UBND tỉnh Quảng Ngãi đã có tờ trình gửi Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đề nghị xem xét đưa hai làn điệu dân ca ta lêu và ca chôi của dân tộc Hrê vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Yên Bái và Lào Cai thống nhất các nội dung chuẩn bị cho sáp nhập

Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Yên Bái và Lào Cai thống nhất các nội dung chuẩn bị cho sáp nhập

Dân tộc - Tôn giáo - Trọng Bảo - 18:08, 15/05/2025
Chiều 15/5, tại thành phố Lào Cai, Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Yên Bái đã có buổi làm việc với Sở Dân tộc và Tôn giáo Lào Cai, để thống nhất các nội dung chuẩn bị cho sáp nhập hai đơn vị.
Kon Tum: Hội thảo khoa học

Kon Tum: Hội thảo khoa học "Các nghiên cứu mới về Sâm Ngọc Linh - Thành tựu và ứng dụng"

Kinh tế - Ngọc Chí - 17:55, 15/05/2025
Chiều 15/5, UBND tỉnh Kon Tum tổ chức Hội thảo khoa học "Các nghiên cứu mới về Sâm Ngọc Linh - Thành tựu và ứng dụng". Dự Hội thảo có Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Kon Tum Nguyễn Đức Tuy; lãnh đạo các Sở, ngành của tỉnh Kon Tum và các nhà khoa học trong cả nước.
Mưa lớn gây nhiều thiệt hại ở Lai Châu và Lào Cai

Mưa lớn gây nhiều thiệt hại ở Lai Châu và Lào Cai

Môi trường sống - Minh Nhật - 17:46, 15/05/2025
Đêm 14 và sáng 15/5, tại khu vực hai tỉnh Lai Châu và Lào Cai đã xảy ra mưa lớn kéo dài, gây sạt lở đất, khiến 1 người tử vong, thiệt hại nặng nề về cơ sở hạ tầng và sản xuất nông nghiệp trên địa bàn.
Trải nghiệm các hoạt động tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam

Trải nghiệm các hoạt động tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam

Nằm yên bình giữa không gian xanh mát của vùng ngoại ô Hà Nội, Làng Văn hóa - Du lịch các Dân tộc Việt Nam tựa như một bức tranh thu nhỏ, sống động và đầy màu sắc về cộng đồng 54 dân tộc anh em. Với diện tích rộng lớn lên đến 1.544 ha, trải dài trên khu vực hồ Đồng Mô, thuộc thị xã Sơn Tây, Hà Nội, nơi đây không chỉ là một điểm đến du lịch độc đáo mà còn là một trung tâm bảo tồn, gìn giữ và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống quý báu của dân tộc Việt Nam.
Ngày thế giới không thuốc lá 2025: “Vạch trần sự hấp dẫn giả tạo”

Ngày thế giới không thuốc lá 2025: “Vạch trần sự hấp dẫn giả tạo”

Sức khỏe - Thúy Hồng - 17:18, 15/05/2025
Ngày Thế giới không thuốc lá (31/5) năm 2025, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) chọn chủ đề “Vạch trần sự hấp dẫn giả tạo” với mục tiêu nhằm phơi bày chiến thuật của các tập đoàn thuốc lá trên thế giới trong việc quảng cáo sai sự thật, gây hiểu lầm thuốc lá không có hại, để mở rộng thị trường tiêu thụ, đặc biệt là trong giới trẻ.
WB luôn đồng hành, hỗ trợ Việt Nam phát triển các dự án hạ tầng chiến lược

WB luôn đồng hành, hỗ trợ Việt Nam phát triển các dự án hạ tầng chiến lược

Thời sự - PV - 17:14, 15/05/2025
Sáng 15/5, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp bà Mariam J. Sherman, Giám đốc Quốc gia của Văn phòng Ngân hàng thế giới (WB) khu vực Việt Nam, Lào, Campuchia.
Tổng Bí thư Tô Lâm dâng hương tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Khu Di tích Kim Liên

Tổng Bí thư Tô Lâm dâng hương tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Khu Di tích Kim Liên

Thời sự - An Yên - 17:08, 15/05/2025
Hướng tới kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, chiều 15/5, Tổng Bí thư Tô Lâm cùng đoàn đại biểu Trung ương, tỉnh Nghệ An về Khu Di tích Kim Liên (huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An) thành kính dâng hoa, dâng hương tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Ấn tượng sản phẩm âm nhạc kết hợp rap và múa rối nước của nghệ sĩ nhí Xệ Xệ

Ấn tượng sản phẩm âm nhạc kết hợp rap và múa rối nước của nghệ sĩ nhí Xệ Xệ

Tin tức - Anh Trúc - 16:13, 15/05/2025
Nghệ sĩ nhí Xệ Xệ ra mắt MV "Thánh Gióng", kết hợp rap hiện đại với nghệ thuật múa rối nước truyền thống, mang đến làn gió mới cho âm nhạc thiếu nhi Việt.
Lấy ý kiến quy trình kiểm tra việc thực hiện chính sách dân tộc và tôn giáo

Lấy ý kiến quy trình kiểm tra việc thực hiện chính sách dân tộc và tôn giáo

Chính sách Dân tộc - Văn Hoa - 16:02, 15/05/2025
Ngày 15/5, tại Hà Nội, Bộ Dân tộc và Tôn giáo tổ chức Hội thảo “Lấy ý kiến quy trình kiểm tra việc thực hiện chính sách dân tộc và tôn giáo”. Ông Võ Văn Bảy - Chánh Thanh tra Bộ Dân tộc và Tôn giáo, chủ trì Hội thảo.