Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Bắc Giang: Người có uy tín nỗ lực giữ gìn văn hóa truyền thống

Trí Phương - 17:28, 07/11/2023

Theo quyết định phê duyệt danh sách Người có uy tín trong đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh Bắc Giang giai đoạn 2023-2027, toàn tỉnh có 522 Người có uy tín thuộc nhiều thành phần, dân tộc khác nhau. Đội ngũ những Người có uy tín trong đồng bào DTTS đều là những điển hình, ưu tú trên các lĩnh vực, trong đó có nhiều Người có uy tín là nghệ nhân văn hóa, có nhiều đóng góp cho công tác bảo tồn, truyền dạy, phát huy các giá trị văn hóa dân tộc tại cộng đồng.

Người có uy tín- Nghệ nhân Ưu tú Bàn Văn Cường gìn giữ cuốn sách cổ của người Dao ở Bắc Giang
Người có uy tín- Nghệ nhân Ưu tú Bàn Văn Cường gìn giữ cuốn sách cổ của người Dao ở Bắc Giang

Người có uy tín tâm huyết truyền dạy chữ Nôm Dao

Hơn 15 năm qua, Người có uy tín Bàn Văn Cường, thôn Thanh Chung, thị trấn Tây Yên Tử vẫn miệt mài "giữ lửa”, truyền dạy ngôn ngữ dân tộc Dao cho các thế hệ trẻ. Ông đã vinh dự được Chủ tịch nước tặng danh hiệu Nghệ nhân Ưu tú do đã có những cống hiến xuất sắc trong gìn giữ và phát huy di sản văn hóa phi vật thể (lĩnh vực bảo tồn tiếng nói, chữ viết tỉnh Bắc Giang).

Nghỉ hưu từ năm 2007, ông Cường đã chủ động, tích cực trong việc sưu tầm những cuốn sách cổ của người Dao. Khi tham gia "Đề án bảo tồn và phát triển tri thức bản địa các DTTS Việt Nam" thuộc Trung tâm vì Sự phát triển bền vững miền núi, ông được sở hữu "Bộ sách dạy và học chữ Dao Việt Nam". Đây là bộ sách cổ, viết bằng chữ Hán – Nôm, đã có từ hàng trăm năm, được người Dao chấp thuận, sử dụng trong sinh hoạt gia đình, cộng đồng và xã hội, thể hiện một phần bản sắc văn hóa và lịch sử phát triển của dân tộc Dao ở Việt Nam.

Ông Cường tâm niệm: “Người Dao thì phải biết tiếng Dao mới thấy yêu và cảm nhận được giá trị văn hóa truyền thống lớn lao của dân tộc”. Nhờ có chữ viết mà người Dao còn lưu giữ được nhiều thông tin về nguồn gốc tổ tiên, dòng họ, gia đình, tôn giáo, tín ngưỡng, phong tục tập quán, lễ Tết... Từ suy nghĩ đó, ông tâm huyết mở lớp dạy chữ Nôm- Dao đầu tiên miễn phí ở trong thôn. Từ thời điểm mở lớp học đầu tiên đến nay đã 15 năm, đã có thêm 10 lớp học chữ Nôm - Dao được mở, do ông Cường trực tiếp đứng lớp. Ông Cường chia sẻ, vui nhất là mỗi ngày lên lớp thấy số học viên tăng lên so với ngày hôm trước. Ông chia sẻ: “Tôi có lương hưu cũng đủ chi tiêu nên chỉ có tâm nguyện làm sao truyền dạy được chữ của dân tộc mình cho thế hệ trẻ. Được tận mắt nhìn thấy lớp lớp con cháu còn nói được tiếng Dao, giữ được bản sắc văn hóa của dân tộc mình, như vậy là tôi cảm thấy vui rồi”.

Lớp học tiếng Sán Chay của ông Đàm Văn Tình, thôn Đồng Bây, xã An Lạc, huyện Sơn Động
Lớp học tiếng Sán Chay của ông Đàm Văn Tình, thôn Đồng Bây, xã An Lạc, huyện Sơn Động

Cũng với tâm huyết như ông Bàn Văn Cường, nhiều năm qua, Người có uy tín Đàm Văn Tình, người Sán Chay, thôn Đồng Bây, xã An Lạc, huyện Sơn Động đã âm thầm dày công biên soạn tài liệu truyền dạy tiếng dân tộc Sán Chí, Cao Lan. Ông đứng ra tổ chức nhiều lớp truyền dạy tiếng Sán Chí, Cao Lan tại thôn mình. Hiện nay, thôn Đồng Bây đang duy trì được 2 lớp truyền dạy tiếng Sán Chí (cũng có thể gọi là Sán Chỉ) và Cao Lan; mỗi lớp gần 20 học viên, học vào buổi sáng Chủ Nhật hằng tuần, chủ yếu là các cháu đang học THCS.

Cháu Đặng Thị Huyền bày tỏ niềm vui khi được tham gia lớp học của ông Tình: “Cháu cũng đang học lớp dạy tiếng Sán Chỉ, hầu như học vào cuối tuần nên cũng rất tiện. Tham gia lớp học như thế này, chúng cháu thêm hiểu, thêm yêu về dân tộc mình hơn”.

Thành lập câu lạc bộ để bảo tồn văn hóa

Không chỉ mở các lớp truyền dạy, nhiều Người có uy tín cũng thành lập câu lạc bộ nhằm khôi phục và phát triển làn điệu dân ca, đẩy mạnh việc sử dụng ngôn ngữ, trang phục văn hóa truyền thống của dân tộc. Người có uy tín Lưu Đình Tiến, xã Vô Tranh huyện Lục Nam là một ví dụ. Ông đã cố gắng gìn giữ bản sắc văn hóa người Sán Dìu qua tiếng hát Soọng cô. "Câu lạc bộ Soọng cô xã Vô Tranh" được thành lập vào năm 2009, lúc đầu có hơn 10 thành viên là những người lớn tuổi, lão thành. Đến nay, Câu lạc bộ có 35 hội viên trong đó có cả thành viên trẻ tuổi, các cháu học sinh. Ông Tiến chia sẻ, hiện nay tài liệu truyền dạy tiếng dân tộc còn chưa có, nhiều người còn chưa quan tâm tới việc truyền dạy trong gia đình... Chính vì vậy, việc bảo tồn tiếng DTTS trên địa bàn còn nhiều khó khăn.

Người có uy tín Lưu Đình Tiến (người cầm micro) cùng hội viên người cao tuổi xã Vô Tranh hát Soọng cô
Người có uy tín Lưu Đình Tiến (người cầm micro) cùng hội viên người cao tuổi xã Vô Tranh hát Soọng cô

Trao đổi với phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển, ông Vi Thanh Quyền, Trưởng ban Dân tộc tỉnh Bắc Giang cho biết, trước nguy cơ mai một tiếng DTTS trên địa bàn, nhiều Người có uy tín đã có ý thức cao trong việc giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc nói chung, giữ gìn ngôn ngữ các dân tộc nói riêng. “Trong những năm qua, với nhiều hoạt động cụ thể như mở lớp truyền dạy tiếng dân tộc, cung cấp thêm tài liệu dạy, vận động thành lập các CLB..., đội ngũ Người có uy tín trên địa bàn tỉnh Bắc Giang đã có vai trò tích cực và có nhiều đóng góp trong công tác bảo tồn tiếng nói của đồng bào DTTS", ông Quyền nhấn mạnh.

Nhận thức rõ vị trí, vai trò của việc bảo tồn ngôn ngữ các DTTS, cũng như tiếp nhận các kiến nghị của những Người có uy tín trong đồng bào DTTS về bảo tồn tiếng dân tộc, Ban Dân tộc tỉnh Bắc Giang đã đề xuất việc xây dựng Đề án “Bảo tồn, phát huy tiếng DTTS trên địa bàn tỉnh Bắc Giang”. Mới đây (ngày 25/10/2023), Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang vừa có quyết định phê duyệt "Đề án Bảo tồn, phát huy tiếng DTTS trên địa bàn tỉnh Bắc Giang”. Theo đó, Đề án tập trung nghiên cứu bảo tồn, phát huy ngôn ngữ - tiếng nói của 6 thành phần DTTS chiếm số đông, sinh sống ổn định thành cộng đồng trên địa bàn tỉnh Bắc Giang là: Nùng, Tày, Sán Dìu, Hoa, Sán Chay (Cao Lan, Sán Chí) và Dao. Trọng tâm là 73 xã vùng đồng bào DTTS và miền núi tại các huyện: Sơn Động, Lục Ngạn, Lục Nam, Yên Thế và Lạng Giang.

Các em nhỏ người Sán Dìu được nghệ nhân truyền dạy hát hát Soọng cô
Các em nhỏ người Sán Dìu được nghệ nhân truyền dạy hát hát Soọng cô

Việc triển khai Đề án “Bảo tồn, phát huy tiếng DTTS trên địa bàn tỉnh Bắc Giang” là một trong những nội dung của Dự án 6, Chương trình MTQG 1719, giai đoạn I (2021-2025) đang triển khai trên địa bàn tỉnh Bắc Giang. Đây cũng là niềm mong mỏi và cơ hội để những Người có uy tín như ông Cường, ông Tiến phát huy vai trò, tâm huyết, trách nhiệm của mình trong việc bảo tồn, truyền dạy, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc, trong đó có chữ viết Nôm- Dao.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Vị trưởng thôn Suối Thầu và những nghĩa cử vì cộng đồng

Vị trưởng thôn Suối Thầu và những nghĩa cử vì cộng đồng

Ai có dịp lên Hà Giang, tới thăm thảo nguyên Suối Thầu của thị trấn Cốc Pài, huyện Xín Mần, hẳn sẽ thấy một màu xanh ngút ngàn của những vườn cam, vườn lê, vườn mận nối nhau chạy dài giữa điệp trùng vách núi. “Cơ ngơi” ấy của ông Sùng Văn Sinh là kết quả của hành trình hơn 20 năm miệt mài thử nghiệm các mô hình phát triển kinh tế khác nhau, để tìm ra con đường thoát nghèo không chỉ cho gia đình, mà còn có nhiều hộ dân ngay trên chính mảnh đất quê hương còn nhiều gian khó...
Tin nổi bật trang chủ
Tỉnh Sơn La về đích trong thực hiện công tác xóa nhà tạm, nhà dột nát

Tỉnh Sơn La về đích trong thực hiện công tác xóa nhà tạm, nhà dột nát

Tin tức - Tào Đạt - 19:55, 15/05/2025
Chiều 15/5, Tỉnh ủy Sơn La tổ chức Hội nghị tổng kết công tác xóa nhà tạm và nhà dột nát trên địa bàn. Thứ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Nông Thị Hà đã đến dự và phát biểu tại Hội nghị.
Đề xuất đưa hát ta lêu, ca chôi vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia quốc gia

Đề xuất đưa hát ta lêu, ca chôi vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia quốc gia

Tin tức - Nguyễn Trang - 18:23, 15/05/2025
Ngày 15/5, UBND tỉnh Quảng Ngãi đã có tờ trình gửi Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đề nghị xem xét đưa hai làn điệu dân ca ta lêu và ca chôi của dân tộc Hrê vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Yên Bái và Lào Cai thống nhất các nội dung chuẩn bị cho sáp nhập

Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Yên Bái và Lào Cai thống nhất các nội dung chuẩn bị cho sáp nhập

Dân tộc - Tôn giáo - Trọng Bảo - 18:08, 15/05/2025
Chiều 15/5, tại thành phố Lào Cai, Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Yên Bái đã có buổi làm việc với Sở Dân tộc và Tôn giáo Lào Cai, để thống nhất các nội dung chuẩn bị cho sáp nhập hai đơn vị.
Kon Tum: Hội thảo khoa học

Kon Tum: Hội thảo khoa học "Các nghiên cứu mới về Sâm Ngọc Linh - Thành tựu và ứng dụng"

Kinh tế - Ngọc Chí - 17:55, 15/05/2025
Chiều 15/5, UBND tỉnh Kon Tum tổ chức Hội thảo khoa học "Các nghiên cứu mới về Sâm Ngọc Linh - Thành tựu và ứng dụng". Dự Hội thảo có Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Kon Tum Nguyễn Đức Tuy; lãnh đạo các Sở, ngành của tỉnh Kon Tum và các nhà khoa học trong cả nước.
Mưa lớn gây nhiều thiệt hại ở Lai Châu và Lào Cai

Mưa lớn gây nhiều thiệt hại ở Lai Châu và Lào Cai

Môi trường sống - Minh Nhật - 17:46, 15/05/2025
Đêm 14 và sáng 15/5, tại khu vực hai tỉnh Lai Châu và Lào Cai đã xảy ra mưa lớn kéo dài, gây sạt lở đất, khiến 1 người tử vong, thiệt hại nặng nề về cơ sở hạ tầng và sản xuất nông nghiệp trên địa bàn.
Trải nghiệm các hoạt động tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam

Trải nghiệm các hoạt động tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam

Nằm yên bình giữa không gian xanh mát của vùng ngoại ô Hà Nội, Làng Văn hóa - Du lịch các Dân tộc Việt Nam tựa như một bức tranh thu nhỏ, sống động và đầy màu sắc về cộng đồng 54 dân tộc anh em. Với diện tích rộng lớn lên đến 1.544 ha, trải dài trên khu vực hồ Đồng Mô, thuộc thị xã Sơn Tây, Hà Nội, nơi đây không chỉ là một điểm đến du lịch độc đáo mà còn là một trung tâm bảo tồn, gìn giữ và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống quý báu của dân tộc Việt Nam.
Ngày thế giới không thuốc lá 2025: “Vạch trần sự hấp dẫn giả tạo”

Ngày thế giới không thuốc lá 2025: “Vạch trần sự hấp dẫn giả tạo”

Sức khỏe - Thúy Hồng - 17:18, 15/05/2025
Ngày Thế giới không thuốc lá (31/5) năm 2025, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) chọn chủ đề “Vạch trần sự hấp dẫn giả tạo” với mục tiêu nhằm phơi bày chiến thuật của các tập đoàn thuốc lá trên thế giới trong việc quảng cáo sai sự thật, gây hiểu lầm thuốc lá không có hại, để mở rộng thị trường tiêu thụ, đặc biệt là trong giới trẻ.
WB luôn đồng hành, hỗ trợ Việt Nam phát triển các dự án hạ tầng chiến lược

WB luôn đồng hành, hỗ trợ Việt Nam phát triển các dự án hạ tầng chiến lược

Thời sự - PV - 17:14, 15/05/2025
Sáng 15/5, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp bà Mariam J. Sherman, Giám đốc Quốc gia của Văn phòng Ngân hàng thế giới (WB) khu vực Việt Nam, Lào, Campuchia.
Tổng Bí thư Tô Lâm dâng hương tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Khu Di tích Kim Liên

Tổng Bí thư Tô Lâm dâng hương tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Khu Di tích Kim Liên

Thời sự - An Yên - 17:08, 15/05/2025
Hướng tới kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, chiều 15/5, Tổng Bí thư Tô Lâm cùng đoàn đại biểu Trung ương, tỉnh Nghệ An về Khu Di tích Kim Liên (huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An) thành kính dâng hoa, dâng hương tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Ấn tượng sản phẩm âm nhạc kết hợp rap và múa rối nước của nghệ sĩ nhí Xệ Xệ

Ấn tượng sản phẩm âm nhạc kết hợp rap và múa rối nước của nghệ sĩ nhí Xệ Xệ

Tin tức - Anh Trúc - 16:13, 15/05/2025
Nghệ sĩ nhí Xệ Xệ ra mắt MV "Thánh Gióng", kết hợp rap hiện đại với nghệ thuật múa rối nước truyền thống, mang đến làn gió mới cho âm nhạc thiếu nhi Việt.
Lấy ý kiến quy trình kiểm tra việc thực hiện chính sách dân tộc và tôn giáo

Lấy ý kiến quy trình kiểm tra việc thực hiện chính sách dân tộc và tôn giáo

Chính sách Dân tộc - Văn Hoa - 16:02, 15/05/2025
Ngày 15/5, tại Hà Nội, Bộ Dân tộc và Tôn giáo tổ chức Hội thảo “Lấy ý kiến quy trình kiểm tra việc thực hiện chính sách dân tộc và tôn giáo”. Ông Võ Văn Bảy - Chánh Thanh tra Bộ Dân tộc và Tôn giáo, chủ trì Hội thảo.