Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Nghề nghiệp - Việc làm

Nghề làm bánh đa nem ở làng cổ Thổ Hà

Hồng Nguyễn - 18:45, 19/09/2021

Thổ Hà là làng cổ trù phú ven sông Cầu còn giữ được khá nguyên vẹn những nét văn hóa đặc trưng của một làng Việt cổ với nghề truyền thống làm gốm, bánh đa nướng, bánh đa nem. Đặc biệt, bánh đa nem ở Thổ Hà đã trở thành thương hiệu nổi tiếng khắp trong Nam, ngoài Bắc, thậm chí vươn ra cả thị trường thế giới.

Bánh đa nem Thổ Hà được phơi sớm để đón sương, tạo sự thơm ngon độc đáo
Bánh đa nem Thổ Hà được phơi sớm để đón sương, tạo sự thơm ngon độc đáo

Một ngày đầu Thu, vừa chớm đến đầu làng Thổ Hà (xã Vân Hà, huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang), chúng tôi đã thấy người dân tấp nập chuyển những mẻ bánh đa nem ra ngõ phơi kín các lối ra vào. Bánh được phơi khắp nơi từ sân đình, chùa, trên mái nhà, trên cây... Cả làng phảng phất một mùi thơm của bột, bếp nhà ai cũng đỏ lửa, khói ngun ngút. Nắng sớm hanh hao, tiếng bánh đa nổ giòn tanh tách như một thứ âm thanh ngọt ngào của cuộc sống đang thay đổi nhẹ nhàng. Nghe người dân bảo, bánh đa nem ở đây phải phơi buổi sớm để hong dưới làn sương mỏng manh mới thực sự đúng chất và tạo ra hương vị thơm ngon.

Bánh đa nem được phơi trên sân đình Thổ Hà
Bánh đa nem được phơi trên sân đình Thổ Hà

Ông Trịnh Đắc Hạ (70 tuổi), Chi hội trưởng Chi hội Người cao tuổi của thôn giới thiệu: Dân làng thường nói vui với nhau rằng, người Thổ Hà chả mấy khi đi đâu xa, chỉ có bánh đa nem của họ là đi khắp mọi nơi trên toàn đất nước. Để có những mẻ bánh kịp phơi dưới ánh nắng sớm, suốt đêm qua, bà con đã phải thức trắng bên bếp lửa. Bánh đa nem của làng là “chiếc áo” quan trọng để tạo ra các loại nem cuốn, nem rán phổ biến mà người Việt vẫn thường làm trong bữa ăn hằng ngày, nhất là mỗi dịp lễ tết.

Làng nghề Thổ Hà trong buổi sớm mai
Làng nghề Thổ Hà trong buổi sớm mai

Ông Hạ giải thích, đất đai trồng lúa, trồng khoai không có nên xưa nay người Thổ Hà đã năng động tìm mọi cách để bảo đảm cuộc sống, trong đó có việc phát triển các nghề thủ công. Qua thời gian bươn chải khắp chốn, cùng quê, họ học hỏi và mang về làng đủ thứ nghề như làm mì gạo, bánh kẹo, nấu rượu, buôn bán nhỏ, làm gốm... Thế nhưng không hiểu sao cái nghề làm bánh đa nem lại có duyên với con người nơi đây đến thế. Trong số các nghề trên chỉ còn nghề làm bánh đa nem là hưng thịnh đến tận bây giờ. Ban đầu bánh làm ra bà con cung ứng trong làng, trong xã, rồi tiếng đồn vang xa, sản phẩm lá bánh đa nem của Thổ Hà theo chân thương lái đi khắp trong Nam, ngoài Bắc và cả xuất khẩu. Nhiều siêu thị lớn, sàn thương mại điện tử đã bày bán sản phẩm của làng.

Buổi sáng ở làng Thổ Hà
Buổi sáng ở làng Thổ Hà

Kinh nghiệm của người dân Thổ Hà cho thấy, bánh đa nem được làm bằng gạo với nhiều công đoạn như ngâm gạo, xay bột, tráng, phơi, cắt bánh… Gạo được ngâm từ tối hôm trước, đến sáng sớm hôm sau xay bột, tráng bánh và phơi, cắt. Quá trình phơi bánh quyết định không nhỏ đến chất lượng thành phẩm bởi nếu gặp trời mưa, bánh sẽ bị mốc. Nếu nắng to hoặc quá hanh khô, bánh lại dễ nứt vỡ. Sau khi tráng, bánh được trải lên phên tre để phơi. Những ngày nắng hanh, chỉ cần phơi 2 giờ là có thể thu phên. Hôm trời mát hay thời tiết có mưa thì phải làm khô bánh bằng máy sấy. Sau đó, những thợ làm bánh sẽ mang bánh hong dưới quạt gió để tạo độ mềm, dai. Khi bánh đã đủ khô, người dân bóc từng lá ra khỏi phên để cắt.

Người dân Thổ Hà phơi bánh đa nem
Người dân Thổ Hà phơi bánh đa nem

Ưu điểm của bánh đa nem Thổ Hà là chiếc bánh không quá dày hay quá mỏng, mềm dẻo rất dễ cuốn, khi ngâm vào nước vẫn dai chứ không bị bở nát như một số loại bánh đa nem khác. Cùng đó người dân không dùng chất phụ gia nên sản phẩm bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm.

Trưởng thôn Thổ Hà, Cáp Trọng Việt đưa chúng tôi đi bộ một vòng quanh làng, dừng chân bên gốc đa già, ông kể: “Chẳng ở đâu giống làng tôi, vùng nông thôn mà người dân không có nổi một vuông đất làm nông nghiệp”.

Ruộng không có, người dân Thổ Hà đành xoay sở đủ nghề kiếm sống. Xưa thì có nghề gốm rất hưng thịnh. Nay nghề cổ truyền đã mất, bà con lại phải chuyển sang làm bánh đa nem, bánh đa nướng, mỳ gạo...Cả làng Thổ Hà có hơn 600 hộ làm bánh đa nem.

Bánh đa nem được phơi ngay trên đỉnh những con ngõ nhỏ
Bánh đa nem được phơi trên những con ngõ nhỏ

Sản phẩm bánh đa nem ngoài tiêu thụ trong nước, nhiều chủ đại lý đã đến ký hợp đồng để xuất khẩu sang các nước Đài Loan, Hàn Quốc, Nhật Bản và các nước châu Âu. Vào những dịp gần tết, bánh đa nem của Thổ Hà làm ra không đủ đáp ứng cho nhu cầu của thị trường. Thời gian bánh bán chạy nhất bắt đầu từ tháng 9 năm nay cho đến hết tháng 2 năm sau. Trung bình mỗi ngày, một hộ sản xuất khoảng 250-300 kg gạo, mang lại thu nhập trung bình khoảng 7 đến 10 triệu đồng/người/tháng. Đây là nguồn thu nhập chính cho các hộ gia đình ở Thổ Hà.

Bánh đa nem Thổ Hồ tuy mộc mạc, giản dị nhưng lại chứa đựng bao tình cảm, tâm sức của bà con và trở thành thức quà quê đáng quý của vùng quê bên bờ Bắc sông Cầu. Những người con xa quê và khách du lịch phương xa mỗi khi có dịp về làng đều chọn món quà quê nức tiếng này để sử dụng và biếu tặng người thân. Thổ Hà tự hào rằng sản phẩm của làng trở thành một nguyên liệu không thể thiếu với những người đầu bếp sành sỏi cho đến các bà nội trợ đảm đang.

Nghề làm bánh đa nem nổi tiếng ở làng cổ Thổ Hà 6
Món nem rán truyền thống của người Việt được cuốn bởi bánh đa nem Thổ Hà.
Món nem rán truyền thống của người Việt được cuốn bởi bánh đa nem Thổ Hà.
Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Hàng nghìn học sinh vùng DTTS Lào Cai đăng ký học nghề

Hàng nghìn học sinh vùng DTTS Lào Cai đăng ký học nghề

Học nghề đã và đang là xu hướng lựa chọn nghề nghiệp trước cơ hội việc làm cao khi nhu cầu về nguồn lao động có tay nghề, kỹ thuật ngày một lớn. Để đáp ứng nhu cầu học nghề của con em đồng bào các dân tộc, Trường Cao đẳng Lào Cai đã và đang mở rộng ngành nghề đào tạo, xây dựng cơ sở hạ tầng cũng như trình độ đội ngũ giảng viên.
Tin nổi bật trang chủ
Phật giáo tỉnh Thanh Hóa trao quà từ thiện tại xã Yên Nhân

Phật giáo tỉnh Thanh Hóa trao quà từ thiện tại xã Yên Nhân

Nhịp cầu nhân ái - Quỳnh Trâm - 1 giờ trước
Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Thanh Hóa vừa tổ chức chương trình trao quà cho các hộ gia đình khó khăn và học sinh nghèo vượt khó tại xã Yên Nhân.
Tưởng niệm nạn nhân Làng Nủ thiệt mạng do cơn bão Yagi

Tưởng niệm nạn nhân Làng Nủ thiệt mạng do cơn bão Yagi

Xã hội - Trọng Bảo - 2 giờ trước
Sáng 10/9, tại Khu tưởng niệm Làng Nủ, UBND xã Phúc Khánh, tỉnh Lào Cai đã tổ chức Lễ tưởng niệm các nạn nhân bị thiệt mạng do cơn bão Yagi (tháng 9/2024) gây ra.
U23 Việt Nam sẽ đụng độ hàng loạt “ông lớn” tại Vòng chung kết U23 châu Á 2026

U23 Việt Nam sẽ đụng độ hàng loạt “ông lớn” tại Vòng chung kết U23 châu Á 2026

Thể thao - Hoàng Minh - 2 giờ trước
Sau loạt trận cuối cùng của vòng loại, Liên đoàn Bóng đá châu Á (AFC) đã xác định được 16 đội tuyển góp mặt tại Vòng chung kết U23 châu Á 2026, diễn ra tại Ả Rập Xê Út. Trong đó, U23 Việt Nam tiếp tục khẳng định vị thế, khi giành ngôi nhất bảng C và góp mặt ở ngày hội lớn nhất của bóng đá trẻ châu lục.
Người dành cả cuộc đời cho văn hóa Tày trên những phím đàn tính

Người dành cả cuộc đời cho văn hóa Tày trên những phím đàn tính

Sắc màu 54 - Mỹ Dung - 2 giờ trước
“Bán đàn chẳng được bao nhiêu, nhưng thấy các cháu say mê học hát Then, gảy đàn Tính, tôi lại thấy vui, thấy nghề mình còn sống”, Nghệ nhân Ưu tú Lương Thiêm Phú, 86 tuổi, xã Bình Liêu (Quảng Ninh) chia sẻ. Ở tuổi xế chiều, ông vẫn ngày ngày cần mẫn bên những cây đàn Tính và những lớp học Then, truyền lại niềm tự hào văn hóa Tày cho thế hệ trẻ.
Thủy điện Thác Bà xả lũ, khu vực dân cư ven sông Hồng chủ động ứng phó

Thủy điện Thác Bà xả lũ, khu vực dân cư ven sông Hồng chủ động ứng phó

Tin tức - Minh Nhật - 2 giờ trước
Hồ chứa thủy điện Thác Bà xả lũ, mực nước trên các sông chính, nhất là sông Hồng đang lên và được nhận định sẽ còn tiếp tục lên cao hơn nữa trong những giờ tới.
Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Cùng với cả nước kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, Đảng bộ xã Ngọk Réo, tỉnh Quảng Ngãi đã phát động nhiều phong trào thi đua yêu nước. Trong đó, công trình “Đường cờ Tổ quốc” do Đoàn Thanh niên xã thực hiện đã tạo nên sức lan tỏa mạnh mẽ trong cán bộ, đảng viên và đồng bào DTTS nơi đây. Hơn 100 lá cờ Tổ quốc rực rỡ trên trục đường chính dẫn vào trung tâm xã không chỉ tạo điểm nhấn cho cảnh quan khu dân cư Nông thôn mới vùng đồng bào DTTS, mà còn thể hiện niềm tự hào, khát vọng vươn lên của vùng đất còn nhiều khó khăn.
Đánh bại U23 Yemen, U23 Việt Nam giành vé dự Vòng chung kết U23 châu Á 2026

Đánh bại U23 Yemen, U23 Việt Nam giành vé dự Vòng chung kết U23 châu Á 2026

Thể thao - Hoàng Minh - 3 giờ trước
Đội tuyển U23 Việt Nam đã xuất sắc vượt qua U23 Yemen với tỷ số 1-0, qua đó giành trọn 9 điểm sau 3 lượt trận và chính thức đoạt vé tham dự vòng chung kết U23 châu Á 2026.
Tạo sinh kế bền vững cho người dân miền núi xứ Thanh

Tạo sinh kế bền vững cho người dân miền núi xứ Thanh

Kinh tế - Quỳnh Trâm - 4 giờ trước
Đa dạng hóa sinh kế và phát triển mô hình giảm nghèo, là 1 trong 7 dự án của Chương trình mục tiêu quốc gia Giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025, được tỉnh Thanh Hóa triển khai sâu rộng. Đây được xem là giải pháp hiệu quả trong việc khai thác thế mạnh địa phương, khơi dậy tính chủ động để người nghèo tự vươn lên thoát nghèo.
U23 Indonesia dừng bước tại vòng loại, lỡ hẹn Vòng chung kết U23 châu Á 2026

U23 Indonesia dừng bước tại vòng loại, lỡ hẹn Vòng chung kết U23 châu Á 2026

Thể thao - Hoàng Minh - 4 giờ trước
Đội tuyển U23 Indonesia đã để thua U23 Hàn Quốc với tỷ số 0-1 trong trận đấu cuối cùng vòng loại bảng, qua đó chính thức không thể giành quyền tham dự Vòng chung kết U23 châu Á 2026.
Tôn giáo trong kỷ nguyên mới - Viết tiếp hành trình đồng hành cùng dân tộc

Tôn giáo trong kỷ nguyên mới - Viết tiếp hành trình đồng hành cùng dân tộc

Thời sự - Hồng Phúc - 4 giờ trước
Trên mỗi chặng đường lịch sử, các tôn giáo ở Việt Nam đã khẳng định vai trò là nguồn lực tinh thần to lớn, góp phần nuôi dưỡng đạo đức, lan tỏa giá trị nhân văn và bồi đắp sức mạnh đoàn kết. Trong kỷ nguyên mới, tiếng nói tôn giáo tiếp tục phụng sự cộng đồng và khát vọng kiến tạo một xã hội đoàn kết, nhân ái, văn minh trong kỷ nguyên hội nhập. Phóng viên VietNamNet lược ghi những suy nghĩ, chia sẻ của một số vị sức sắc công giáo trên chặng đường phát triển của đất nước tại sự kiện Triển lãm thành tựu đất nước 80 năm.
Bộ Chính trị cho ý kiến về công tác chuẩn bị Đại hội Đảng bộ các cơ quan Đảng Trung ương

Bộ Chính trị cho ý kiến về công tác chuẩn bị Đại hội Đảng bộ các cơ quan Đảng Trung ương

Thời sự - PV - 18:50, 09/09/2025
Sáng 9/9, tại Trụ sở Trung ương Đảng, dưới sự chủ trì của Tổng Bí thư Tô Lâm, Bộ Chính trị đã làm việc với Ban Thường vụ Đảng ủy các cơ quan Đảng Trung ương để cho ý kiến vào dự thảo các văn kiện, phương án nhân sự và công tác chuẩn bị Đại hội đại biểu Đảng bộ các cơ quan Đảng Trung ương lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030.