Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Phóng sự

Nghề gõ sầu riêng ở Tây Nguyên

Lê Hường - 22:42, 28/09/2023

Người thợ leo trèo vắt vẻo trên những cây sầu riêng sai trĩu quả, một tay đỡ quả, tay kia cầm con dao nhỏ gõ cán dao vào lớp da gai góc. Chỉ bằng những động tác đơn giản như vậy, người thợ gõ sầu có thể đoán được tuổi và chất lượng của quả sầu riêng. Mùa sầu riêng Đắk Lắk năm nay được mùa, được giá, thợ gõ sầu cũng có nguồn thu nhập khá.

Thợ gõ sầu cầm lưỡi con dao nhỏ gõ cán vào quả để xác định tuổi quả sầu riêng
Thợ gõ sầu cầm con dao nhỏ gõ cán vào quả để xác định tuổi quả sầu riêng

Nghề lạ hái ra tiền

Tháng 9, sầu riêng Đắk Lắk bước vào vụ thu hoạch chính, không khí vụ mùa rộn ràng khắp nẻo. Các vườn sầu riêng đông vui, người cắt quả, người đẩy xe rùa chở sầu riêng tập kết lên xe tải, tất cả cùng vui cười hạnh phúc.

Có mặt tại vườn sầu riêng 2ha ở xã Ea Kênh, huyện Krông Pắk, hòa mình vào không khí lao động nhộn nhịp và nghe câu chuyện gõ sầu của những thợ miền Tây ngược ngàn lên Tây Nguyên kiếm sống hấp dẫn đến lạ. Chỉ một động tác cầm con dao nhỏ, gõ vào quả sầu riêng để nghe âm thanh,người thợ có thể xác định tuổi của quả.

Anh Trần Văn Hứa (SN 1980), quê ở xã Tân Phong, huyện Cái Bè, tỉnh Tiền Giang, ngược ngàn lên Đắk Lắk hành nghề gõ sầu riêng thuê, thu nhập mỗi ngày 2 triệu đồng. Hành nghề gõ sầu riêng nhiều năm, anh Hứa hiểu cặn kẽ mỗi loại sầu riêng sẽ có tuổi thu hoạch khác nhau. Với sầu riêng đô na, có độ tuổi từ 120-130 ngày là có thể thu hoạch được; còn sầu ri6 thì chỉ cần 100 ngày là thu hoạch.

Nhiều năm hành nghề gõ sầu riêng, anh Trần Văn Hứa là thợ giỏi được nhiều thương lái thuê
Nhiều năm hành nghề gõ sầu riêng, anh Trần Văn Hứa là thợ giỏi được nhiều thương lái thuê

Để trở thành thợ chuyên nghiệp như bây giờ, anh Hứa cũng mất thời gian dài theo những người đi trước rong ruổi khắp vùng trồng sầu riêng từ Tiền Giang, Tây Ninh, đến Đồng Nai, Bình Phước, rồi ngược lên cao nguyên Đắk Lắk, Lâm Đồng học hỏi. Không những thế, anh còn góp vốn đầu tư cùng một số lái thương đến các vườn sầu riêng thu mua để tự cắt, tự trải nghiệm. 

“Có lần, tôi và một số người quen góp vốn đi thu mua sầu riêng, tự tay cắt hàng, nhưng vì chưa có kinh nghiệm gõ, nghe nên cắt nhầm khối lượng lớn sầu non. Đợt đó, cả nhóm chúng tôi lỗ cả tỉ đồng. Tiếp tục đi theo thợ giỏi đúc kết thêm kinh nghiệm, tôi học được những kinh nghiệm quý báu và bây giờ có thể tự tin gõ quả sầu đạt tuổi chuẩn 100%”, anh Hứa tự tin khoe.

Vừa dứt lời, anh Hứa cầm con dao nhỏ cán màu vàng leo lên cây sầu riêng gần nhất, tay cầm con dao gõ cán vào quả sầu và tập trung nghe âm thanh phát ra của từng quả. Xác định quả đủ tuổi, anh quay lưỡi dao cắt quả sầu rồi ném xuống cho người chụp dưới đất. 

“Quả sầu riêng già sẽ phát ra tiếng bộp bộp. Tiếng bộp bộp cho thấy bên trong quả sầu riêng đã rỗng. Vỏ quả sầu nở, múi và vỏ sầu đã tách rời nhau. Còn khi gõ quả sầu phát ra âm thanh boong boong, thì quả sầu còn non và chưa đủ tuổi để thu hoạch”, anh Hứa giải thích.

Công việc tuy vất vả, nhưng bù lại mỗi ngày người thợ gõ, hái sầu riêng thu về khoảng 2 triệu đồng.
Công việc tuy vất vả, nhưng bù lại mỗi ngày người thợ gõ, hái sầu riêng thu về khoảng 2 triệu đồng.

Bên cạnh việc gõ, lắng âm thanh, người thợ gõ sầu giỏi còn dựa vào màu sắc của gai, vỏ của quả sầu để đoán tuổi. Nếu gai và vỏ của quả sầu riêng đã ngả sang màu sậm, thì cho thấy quả đã già, đến tuổi thu hoạch. Cẩn thận hơn nữa, trước khi thu vườn sầu, thợ gõ vào thăm vườn, cắt một quả kiểm tra cơm. Nếu cơm sầu riêng có màu vàng, ăn thấy có bột và vị ngọt thanh, thì cho thấy quả sầu đến độ tuổi khoảng 130 ngày, đủ tuổi để cắt. Vườn sầu riêng đó đã đến thời điểm thu hoạch.

Có sức khỏe cùng với kinh nghiệm hành nghề nhiều năm, anh Hứa được các thương lái ở miền Tây thuê đi các tỉnh để thu hoạch. Công việc vất vả, nhưng bù lại tiền công lại cao, mỗi ngày đi gõ sầu riêng, anh Hứa bỏ túi 2 triệu đồng, mỗi năm thu nhập 200 - 400 triệu đồng. Trừ chi phí đi lại, ăn uống cũng đủ nuôi gia đình, trang trải cuộc sống.

Hành nghề gõ sầu riêng, anh Trần Văn Hải rất tỉ mỉ, cận thận nếu không sẽ đối diện tai nạn, thương tích khi trèo trên cành cây cao
Hành nghề gõ sầu riêng, anh Trần Văn Hải rất tỉ mỉ, cận thận nếu không sẽ đối diện tai nạn, thương tích khi trèo trên cành cây cao

Cần sức khỏe và tinh ý

Hành nghề gõ sầu tiền công cao hơn so với các nghề khác, nhưng công việc này cũng lắm gian nan. Việc gõ sầu riêng tưởng chừng như đơn giản, nhưng lại đòi hỏi người thợ phải có cái tâm, sức khỏe và sự tinh ý thì mới bám trụ được với nghề.

Công việc gõ sầu riêng phải đối diện với nhiều khó khăn, thách thức, hiểm nguy. Leo lên cây để gõ quả sầu, nếu người thợ không cẩn thận quan sát, đạp trúng cành khô, mục, nguy cơ tai nạn, thương tích sẽ rất cao. Bên cạnh đó, công suất làm việc cũng cao hơn rất nhiều so với công việc khác, bởi ban ngày người thợ gõ, hái sầu ở các vườn, đêm về mang hàng đến vựa để chốt công, có những hôm quá nửa đêm chưa xong việc.

Cũng có nhiều năm hành nghề gõ sầu ở nhiều tỉnh khu vực Tây Nam Bộ, Đông Nam Bộ đến Tây Nguyên, anh Trần Văn Hải, 38 tuổi, trú tỉnh Tiền Giang cho hay: Trước khi làm người thợ gõ giỏi, thì phải học tính cẩn thận, tỉ lỉ từng chi tiết. Từng bước chân khi leo lên phải thận trọng quan sát từng cành, chọn cành cây chắc, khỏe được chủ vườn neo dây mới đặt chân lên. 

Đắk Lắk đang vào chính vụ thu hoạch sầu riêng, nhiều thợ gõ sầu riêng đến hành nghề
Đắk Lắk đang vào chính vụ thu hoạch sầu riêng, nhiều thợ gõ sầu riêng đến hành nghề

Các vườn sầu riêng trên địa bàn huyện đang vào mùa thu hoạch chính vụ, giá sầu riêng năm 2023 tăng mạnh so với những năm trước. Thương lái từ nhiều tỉnh, thành đổ về thu mua, thu hoạch sầu riêng. Đến nay, việc thu mua sầu riêng trên địa bàn đang diễn ra thuận lợi, với giá cả ổn định.

Bà Ngô Thị Minh TrinhPhó Chủ tịch UBND huyện Krông Pắk (tỉnh Đắk Lắk) cho biết

Thêm vào đó, người thợ gõ sầu giỏi nghề còn phải cẩn thận trong việc chọn quả, nếu chẳng may xác định tuổi quả không đúng sẽ gây thiệt hại lớn về kinh tế. Những quả sầu riêng chưa đạt độ tuổi, còn non thì người thợ buộc phải bồi thường cho thương lái, thậm chí phải mua lại toàn bộ số sầu riêng non đã cắt nhầm. 

Để an toàn cả sức khỏe, đảm bảo kinh tế, người thợ gõ luôn phải nêu cao trách nhiệm trong công việc, cố gắng học hỏi kinh nghiệm mỗi ngày để gõ, hái chuẩn những quả già, đủ độ tuổi, bảo đảm chất lượng hàng và cả an toàn sức khỏe.

Đắk Lắk là địa phương có sản lượng sầu riêng lớn thứ 2 cả nước. Tính đến 6/2023, diện tích sầu riêng toàn tỉnh khoảng 28.625,2 ha. Sản lượng sầu riêng ước đạt 190,2 nghìn tấn. Trong đó, huyện Krông Pắk được xem là vựa sầu riêng lớn nhất tỉnh, với diện tích khoảng 8.000ha, sản lượng năm 2023 ước tính khoảng 80.000 tấn. Những ngày nay, các vườn sầu riêng trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk đang rộn ràng vào mùa thu hoạch.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Đổi thay ở vùng đất khó khăn Đại Dực

Đổi thay ở vùng đất khó khăn Đại Dực

Giữa trập trùng núi rừng huyện Tiên Yên (Quảng Ninh), đồng bào Sán Chỉ xã vùng cao Đại Dực đang viết nên câu chuyện mới cho vùng đất nghèo khó, với nhiều thay đổi ấn tượng từ nhận thức đến hành động. Đặc biệt là việc gìn giữ được bản sắc văn hóa truyền thống gắn với phát triển du lịch cộng đồng, góp phần cho sự phát triển bền vững tại vùng cao nơi đây.
Tin nổi bật trang chủ
Bình Định: Tổ chức Giải xe đạp các câu lạc bộ tỉnh mở rộng

Bình Định: Tổ chức Giải xe đạp các câu lạc bộ tỉnh mở rộng

Thể thao - T.Nhân - H.Trường - 6 phút trước
Hướng tới Kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2025) và tiếp tục thực hiện Cuộc vận động “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại”, ngày 17/5, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Bình Định tổ chức Giải xe đạp các câu lạc bộ tỉnh Bình Định mở rộng năm 2025, với sự tham gia của 150 vận động viên.
Tạo điều kiện thuận lợi khi thực hiện thủ tục nhập, trở lại quốc tịch Việt Nam

Tạo điều kiện thuận lợi khi thực hiện thủ tục nhập, trở lại quốc tịch Việt Nam

Thời sự - Hoàng Quý - 30 phút trước
Ngày 17/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan, Quốc hội họp phiên toàn thể tại hội trường để nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quốc tịch Việt Nam.
Bình Định: Phấn đấu giảm 3 - 4% tỷ lệ hộ nghèo đồng bào DTTS trong năm 2025

Bình Định: Phấn đấu giảm 3 - 4% tỷ lệ hộ nghèo đồng bào DTTS trong năm 2025

Công tác Dân tộc - T.Nhân - H.Trường - 42 phút trước
Theo kế hoạch thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, tỉnh Bình Định đặt ra mục tiêu phấn đấu giảm từ 3 - 4% tỷ lệ hộ nghèo đồng bào DTTS trong năm 2025.
Phú Yên: Tập huấn, nâng cao năng lực giám sát Chương trình MTQG 1719

Phú Yên: Tập huấn, nâng cao năng lực giám sát Chương trình MTQG 1719

Công tác Dân tộc - T.Nhân-H.Trường - 1 giờ trước
Nhằm nâng cao năng lực giám sát cho đội ngũ cán bộ, Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Phú Yên vừa tổ chức Hội nghị tập huấn nâng cao năng lực tham gia giám sát, đánh giá thực hiện các dự án, tiểu dự án, nội dung thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2025 (Chương trình MTQG 1719).
Dấu ấn 100 năm báo chí cách mạng hội tụ tại Quảng Ninh

Dấu ấn 100 năm báo chí cách mạng hội tụ tại Quảng Ninh

Trang địa phương - Mỹ Dung - 1 giờ trước
Sáng 17/5, tại Bảo tàng tỉnh Quảng Ninh, Hội Nhà báo tỉnh, Trung tâm Truyền thông tỉnh, Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch, Bảo tàng Báo chí Việt Nam đã tổ chức khai mạc Triển lãm “100 năm Báo chí Cách mạng Việt Nam” nhằm tái hiện chặng đường vẻ vang của báo chí cách mạng, tôn vinh những đóng góp của người làm báo trong sự nghiệp phát triển quê hương, đất nước.
Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 17/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Đặc sắc Lễ hội Điện Trường Bà. Chùa Tây Thiên Tam Đảo. Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Kon Tum: Chủ trương tháo dỡ nhà rông để xây dựng phòng học của huyện Đăk Hà là đi ngược lại sự chỉ đạo của tỉnh

Kon Tum: Chủ trương tháo dỡ nhà rông để xây dựng phòng học của huyện Đăk Hà là đi ngược lại sự chỉ đạo của tỉnh

Pháp luật - Ngọc Chí - 3 giờ trước
Sáng ngày 17/5, trao đổi với phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển, ông Phan Văn Hoàng – Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Kon Tum cho biết, việc huyện Đăk Hà yêu cầu dân làng dỡ bỏ nhà rông để xây dựng phòng học, trong khi người dân không đồng tình như báo nêu là đi ngược lại sự chỉ đạo của tỉnh.
JICA tổ chức hội thảo hỗ trợ kỹ thuật trồng tỏi cho đồng bào DTTS tại Nghệ An

JICA tổ chức hội thảo hỗ trợ kỹ thuật trồng tỏi cho đồng bào DTTS tại Nghệ An

Kinh tế - An Yên - 3 giờ trước
Sở Nông nghiệp và Môi trường Nghệ An vừa phối hợp với Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) tổ chức hội thảo phổ biến kỹ thuật trồng tỏi Sanuki cho đồng bào DTTS vùng núi cao Nghệ An. Hội thảo còn hướng đến mục tiêu quan trọng hơn là xây dựng chuỗi giá trị từ sản xuất đến bán hàng, góp phần thay đổi từ tư duy sản xuất ứng dụng KHCN đến quá trình tiêu thụ sản phẩm.
Đã tìm thấy thi thể 3 nạn nhân vụ sạt lở tại công trình thi công thủy điện trên địa bàn huyện Phong Thổ

Đã tìm thấy thi thể 3 nạn nhân vụ sạt lở tại công trình thi công thủy điện trên địa bàn huyện Phong Thổ

Tin tức - Trọng Bảo - 3 giờ trước
Thông tin từ lực lượng cứu nạn, cứu hộ cho biết, đến cuối giờ trưa nay (17/5) lực lượng chức năng đã tìm thấy thi thể 03 nạn nhân trong vụ sạt lở tại công trình thi công thủy điện Tả Páo Hồ 1A, xã Sì Lở Lầu, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu.
Mít tinh hưởng ứng Tuần lễ Quốc gia Phòng, chống thiên tai 2025

Mít tinh hưởng ứng Tuần lễ Quốc gia Phòng, chống thiên tai 2025

Tin tức - Trọng Bảo - 3 giờ trước
Sáng ngày 17/5, tại Trưởng Phổ thông DTNT Trung học cơ sở và THPT huyện Bảo Thắng, Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với UBND tỉnh Lào Cai tổ chức Lễ mít tinh hưởng ứng Tuần lễ Quốc gia Phòng, chống thiên tai 2025. Tham dự buổi lễ có lãnh đạo một số bộ, ban ngành, lãnh đạo UBND tỉnh Lào Cai và một số tỉnh khu vực Tây Bắc, đại diện UNICEF tại Việt Nam cùng đông đảo các em học sinh các trường học trên địa bàn.
Lễ hội Mừng lúa mới của dân tộc Xtiêng

Lễ hội Mừng lúa mới của dân tộc Xtiêng

Media - PV - 6 giờ trước
Dân tộc Xtiêng còn có nhiều tên gọi khác, như: Điêng, Xa Điêng, Xơ Điêng, Xa Chiêng, là dân tộc sinh sống lâu đời ở vùng Trường Sơn - Tây Nguyên và miền Đông Nam bộ.