Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Nâng cao trình độ cho lao động DTTS: Đào tạo để chuyển đổi cơ cấu nghề nghiệp (Bài cuối)

Sỹ Hào - 23:17, 26/03/2020

Nước ta đang ở thời kỳ “dân số vàng” khi có khoảng 56,1/96 triệu người đang trong độ tuổi lao động. Nhưng tình trạng già hóa dân số cũng đang “gõ cửa”. Để đáp ứng nhu cầu thị trường, việc làm trong thời kỳ mới, yêu cầu đặt ra là phải có lộ trình đào tạo lao động mang tầm chiến lược.

Số người 60 tuổi trở lên tham gia LLLĐ đang ngày càng tăng. (Ảnh minh họa).
Số người 60 tuổi trở lên tham gia LLLĐ đang ngày càng tăng. (Ảnh minh họa)

 “Đi tắt, đón đầu”

Trong số báo 25 (1607), ra ngày 25/3, Báo Dân tộc và Phát triển đã phản ánh: Từ nhiều năm nay, thực hiện chỉ tiêu “Lao động qua đào tạo”, các địa phương đã triển khai đào tạo cho lao động nông thôn (LĐNT), lao động DTTS; nhưng chủ yếu đào tạo ngắn hạn (dưới 3 tháng).

Trước đòi hỏi của thị trường, việc làm trong thời đại công nghệ 4.0, có ý kiến cho rằng, đào tạo ngắn hạn không còn phù hợp. Nhưng thực tế không phải vậy.

Rà soát của Tổng cục Thống kê (TCTK) cho thấy, lao động trong độ tuổi “chín” nhất (25 - 59 tuổi) hiện vẫn chiếm tỷ lệ lớn trong lực lượng lao động (LLLĐ), nhất là ở khu vực nông thôn; còn nhóm dân số có độ tuổi 15 - 24 (thanh niên) lại rất thấp.

Như khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, trong tổng số gần 10,6 triệu người tham gia LLLĐ thì chỉ có khoảng 1,2 triệu lao động thanh niên; khu vực Tây Nguyên hiện có gần 3,6 triệu lao động thì chỉ có hơn 659 nghìn lao động thanh niên…

Theo tìm hiểu của phóng viên, ở các địa phương có đông đồng bào DTTS, tỷ lệ tham gia LLLĐ của nhóm thanh niên thấp xuất phát từ sự phát triển giáo dục, cũng như nhận thức về giáo dục, đào tạo của lao động đã được nâng lên. Cơ sở giáo dục được đầu tư, chính sách hỗ trợ giáo dục, đào tạo được triển khai kịp thời nên hầu hết dân số trẻ ở địa bàn này đều muốn kéo dài thời gian học tập, chuẩn bị tốt các kỹ năng cần thiết trước khi tham gia thị trường lao động.

Và vì thế, LLLĐ chính vẫn là nhóm dân số có độ tuổi 25 - 59. Nhưng một bộ phận lớn lao động DTTS trong độ tuổi này đang có hạn chế “kép”, là trình độ học vấn thấp (thậm chí nhiều người không biết chữ phổ thông), đồng thời không có chuyên môn kỹ thuật (CMKT). Trong điều kiện này, việc tiếp tục đào tạo nghề ngắn hạn cho lao động là hết sức cần thiết để “đi tắt, đón đầu”.

Chủ động trước già hóa dân số

TCTK cũng đã đưa ra những cảnh báo về tình trạng già hóa dân số ngày càng gia tăng khi nhóm dân số tuổi già (60 tuổi trở lên) tiếp tục tham gia LLLĐ hiện cao hơn 10 năm trước rất nhiều. Nếu như năm 2009, tỷ lệ tham gia LLLĐ của nhóm dân số tuổi già là 5,8%, thì cuối năm 2019 đã nâng lên 7,9%.

Số người 60 tuổi trở lên tham gia LLLĐ tăng lên, nhưng thu nhập của nhóm dân số này không cao so với lao động thuộc các nhóm tuổi khác, nhất là nhóm tuổi 25 - 59. Theo phân tích của TCTK, trong 100 lao động thuộc nhóm tuổi 25 - 59 thì có khoảng 17 người có mức sống “giàu nhất”; còn với nhóm tuổi già chỉ có 5,5 người.

Theo dự báo, khoảng 15 - 20 năm nữa, Việt Nam sẽ chuyển sang cơ cấu dân số già. Bước vào năm 2035, nước ta sẽ có 20% dân số, tương ứng khoảng 21 triệu người cao tuổi; đến năm 2049, tỷ lệ này khoảng 25% dân số, tức là cứ 4 người dân sẽ có một người cao tuổi.

Số người cao tuổi trong tương lai gần này là số lao động trong độ tuổi 25 - 59 hiện nay. Trong khi đó, hiện LLLĐ chính này vẫn có tới 76,9% chưa được đào tạo CMKT; thậm chí nhiều lao động DTTS không biết chữ, không có sinh kế ổn định khi không có đất sản xuất, thiếu vốn…

Chính vì vậy, đẩy mạnh đào tạo nghề ngắn hạn tiếp tục là giải pháp cần thiết để chuyển đổi cơ cấu nghề nghiệp cho LĐNT, lao động DTTS. Đây cũng là giải pháp “đi tắt, đón đầu” để ứng phó với tình trạng già hóa dân số đang diễn ra.

Một vấn đề cũng cần được các nhà hoạch định chiến lược lưu ý, theo TCTK, hiện vẫn còn khoảng 8,3% dân số trong độ tuổi đi học phổ thông không đi học. Cùng với đó, cả nước vẫn còn 13,3% thanh niên trong độ tuổi 15 - 24 tuổi không có việc làm và không tham gia học tập, đào tạo. Nếu không có giải pháp, thì LLLĐ “nhiều không” này sẽ kế cận số lao động trình độ thấp hiện nay. Vậy, chất lượng nguồn lao động của nước ta sẽ ở vị trí nào trên bản đồ lao động thế giới?


Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.