Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Lễ rước rể - Nét đẹp văn hóa trong hôn nhân của người Ê Đê

Hoàng Thùy - 04:53, 20/11/2023

Phụ nữ Ê Đê có vai trò, quyền lực đặc biệt trong gia đình, trong đó quyền cưới chồng là một trong những quyền quan trọng. Khi bước vào tuổi cập kê, cô gái người Ê Đê chủ động lựa chọn người chồng của mình và lo mọi chi phí cưới hỏi mới được làm lễ rước rể về nhà.

Đoàn rước rể di chuyển từ nhà trai về nhà gái
Đoàn rước rể di chuyển từ nhà trai về nhà gái

Cô gái Ê Đê đi rước chồng

Trong khuôn khổ Ngày hội Văn hóa các dân tộc tỉnh Đắk Lắk năm 2023, vừa qua, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Đắk Lắk phối hợp với Tp.Buôn Ma Thuột tổ chức trình diễn nghi thức rước rể của người Ê Đê.

Trong ngôi nhà sàn truyền thống nằm giữa khuôn viên xanh mát của Bảo tàng Đắk Lắk, các đại biểu, du khách và người dân buôn Tơng Jú, xã Ea Kao, TP.Buôn Ma Thuột háo hức chờ xem nghi thức rước rể của người Ê Đê. Đây là nét văn hóa truyền thống thể hiện rõ chế độ mẫu hệ trong hôn nhân của dân tộc Ê Đê trên cao nguyên Đắk Lắk.

Già Y Thăm Kbuôr (69 tuổi), ở  buôn Tơng Jú, xã Ea Kao, TP.Buôn Ma Thuột chia sẻ: Dân tộc Ê Đê theo chế độ mẫu hệ, người phụ nữ làm chủ gia đình. Trong hôn nhân người con gái phải đi hỏi cưới chồng, con cái sinh ra phải mang họ của người mẹ. Lễ cưới của người Ê Đê qua 4 bước: lễ hỏi chồng (Nao hul), lễ thỏa thuận (Knăm), lễ rước rể (Tuhan) và lễ lại mặt (Siê Knăm). Ngày nay, mặc dù thực hiện nếp sống văn minh, bà con tổ chức lễ cưới hiện đại hơn nhưng các nghi thức cưới hỏi vẫn được giữ gìn.

Đại diện hai bên gia đình nói chuyện và thực hiện các nghi thức rước rể
Đại diện hai bên gia đình nói chuyện và thực hiện các nghi thức rước rể

Khi muốn lấy người con trai ưng ý làm chồng, cô gái Ê Đê phải nhờ ông mai, là em trai của mẹ hoặc người lớn tuổi trong dòng họ nhà gái có uy tín, khỏe mạnh, am hiểu luật tục, ăn nói lưu loát. Sau đó chuẩn bị một ché rượu và một chiếc vòng đồng để ông mai mang đến nhà trai làm lễ hỏi chồng. Đại diện hai bên gia đình gặp mặt, nói chuyện, chàng tra nhận lời ngõ của nhà gái sẽ nhận chiếc vòng đồng làm vật đính hôn.

Tiếp đến, nhà gái sẽ dẫn cháu gái của mình đến nhà trai thỏa thuận về tục “gửi dâu” ở nhà trai. Thời gian này, nhà trai sẽ thử thách lòng chung thủy, nết na, sự chịu thương, chịu khó của người con gái trong khoảng thời gian từ 2-3 năm, tùy theo sự thỏa thuận, thống nhất của hai bên.

Tùy thuộc vào hoàn cảnh gia đình của nhà gái, tại lễ “gửi dâu” phía nhà trai có quyền yêu cầu các lễ vật, buộc nhà gái phải đáp ứng đủ những lễ vật theo yêu cầu để tỏ lòng biết ơn công sinh thành, nuôi dưỡng, chăm sóc của ba mẹ chàng trai đối với người chồng tương lai của cô gái.

Nét đẹp văn hóa của người Ê Đê

Trong quá trình rước rể, đoàn sẽ gặp những cản trở và phải có cách đối đáp khéo léo để vượt qua
Trong quá trình rước rể, đoàn sẽ gặp những cản trở và phải có cách đối đáp khéo léo để vượt qua

Sau thời gian "gửi dâu", nếu người con trai đổi ý, không muốn lấy cô gái thì phía nhà trai sẽ mời nhà gái đến nói lời từ chối. Ngược lại, nếu nhà trai chấp thuận cô gái thì sẽ đồng ý cho nhà gái tiến hành lễ rước rể. Trong ngày rước rể, nhà trai sẽ chuẩn bị một ché rượu và một con heo để tiễn con trai về nhà vợ.

Để rước chàng rể về, nhà gái phải mang các lễ vật mà gia đình nhà trai đã yêu cầu trong lễ “gửi dâu” gồm vòng đồng, một ché rượu cần, một gói xôi và một con gà trống. Chiếc vòng đồng được xem như là lời cam kết thủy chung của chàng trai đối với cô gái.

Trong ngày cưới, cô dâu, chú rể phải mặc trang phục truyền thống để thể hiện sự trang nghiêm trong ngày trọng đại. Khi đã hoàn tất các nghi thức tại nhà trai, đoàn rước rể sẽ về nhà gái.

Trên đường rước rể về, đoàn rước rể bị các nhóm thanh niên trêu chọc, chặn lại và chú rể phải đối đáp khéo leo, trao cho họ vòng đồng thể hiện sự hòa khí, vui vẻ. Theo quan niệm, trên đường rước rể về gặp nhiều thử thách, cản trở thì cuộc hôn nhân bền chặt, hạnh phúc, làm ăn giàu sang, sinh đẻ con cái thuận lợi.

Người thân, bạn bè trao quà cưới cho cô dâu, chú rể
Người thân, bạn bè trao quà cưới cho cô dâu, chú rể

Rước rể về đến nhà, già làng sẽ thay mặt hai họ giới thiệu ông cậu, bố, mẹ, các chị em nhà trai, nhà gái và họ hàng hai bên. Ông cậu thay mặt nhà gái nói chuyện nhắc lại các khoản thách cưới, món nào đã đưa đủ, món nào còn thiếu thì nhà gái sẽ trả đầy đủ.

Đôi bạn trẻ trao vòng đồng cho nhau và từ đây chính thức gọi nhau là vợ chồng, nhắc nhở vợ chồng phải sống thủy chung. Nếu ai trả lại vòng, thay lòng đổi dạ hay làm điều gì sai trái sẽ phải bồi thường lại đầy đủ sính lễ.

Sau khi các nghi thức lễ cưới thực hiện xong, dàn chiêng nổi lên, cô dâu, chú rể cầm cần rượu cho nhau, cùng nhau ăn chung một miếng cơm, một miếng gan heo, thể hiện sự chia ngọt sẻ bùi từ nay cho đến mai sau. Gia đình họ hàng, bạn bè trao các món quà cưới cho cô dâu và chú rể. Trong đó, cha mẹ chồng tặng quà cho con trai về nhà vợ một cái mền, 1 cái xà gạc, chén bát và tặng cho chị gái cô dâu 1 cái gùi, 1 bộ váy áo thổ cẩm.

Theo bà H’Yam Bkrông ở buôn Tơng Jú, xã Ea Kao, “Người Ê Đê quan niệm, nếu đôi vợ chồng trẻ cùng nhau thức đến 4-5 giờ hôm sau thì cuộc hôn nhân của họ sẽ kéo dài đến già. Còn nếu đi ngủ trước 12 giờ đêm thì cuộc sống hôn nhân sẽ ngắn hơn so với mong muốn”.

Ông Phạm Tiến Hưng, Phó Chủ tịch UBND TP. Buôn Ma Thuột chia sẻ: Thông qua, hoạt động trình diễn, Ban Tổ chức mong muốn thế hệ trẻ tìm hiểu về những phong tục, tập quán truyền thống tốt đẹp, trong đó có lễ cưới hỏi. Qua đó khơi dậy ý thức giữ gìn, bảo tồn những nét đẹp, giá trị nhân văn trong cuộc sống.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Khánh Hòa: Dành nhiều sự quan tâm chăm lo giáo dục miền núi

Khánh Hòa: Dành nhiều sự quan tâm chăm lo giáo dục miền núi

Những năm qua, tỉnh Khánh Hoà dành nhiều sự quan tâm cho giáo dục miền núi, đầu tư cơ sở hạ tầng, hỗ trợ học sinh có điều kiện ăn ở ổn định. Ngoài các chính sách theo quy định của Chính phủ, tỉnh Khánh Hòa thực hiện hỗ trợ chi phí từ khi học mẫu giáo đến tốt nghiệp đại học; hỗ trợ gạo, miễn, giảm học phí…; tặng quà, học bổng từ các tổ chức chính trị xã hội, cá nhân trong và ngoài tỉnh dành cho học sinh, sinh viên DTTS.
Tin nổi bật trang chủ
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính: Huy hiệu 40 năm tuổi Đảng là phần thưởng cao quý ghi nhận công lao đóng góp to lớn của Bộ trưởng Đào Ngọc Dung

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính: Huy hiệu 40 năm tuổi Đảng là phần thưởng cao quý ghi nhận công lao đóng góp to lớn của Bộ trưởng Đào Ngọc Dung

Chiều 17/9, tại Hà Nội, đồng chí Phạm Minh Chính, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Đảng ủy Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ dự Lễ trao Huy hiệu 40 năm tuổi Đảng cho đồng chí Đào Ngọc Dung, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ Chính phủ, Bí thư Đảng ủy, Bộ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo.
An Giang: Khởi tố nhóm phóng viên cưỡng đoạt hàng tỷ đồng

An Giang: Khởi tố nhóm phóng viên cưỡng đoạt hàng tỷ đồng

Pháp luật - Tào Đạt - Tiến Tầm - 20:15, 17/09/2025
Trong nhóm phóng viên cưỡng đoạt hàng tỷ đồng tại Phú Quốc (tỉnh An Giang), Trần Tam Điệp đã bỏ trốn nên Công an ra quyết định truy nã.
Gia Lai: Phát hiện nguyên liệu bốc mùi hôi thối tại cơ sở sản xuất lạp xưởng

Gia Lai: Phát hiện nguyên liệu bốc mùi hôi thối tại cơ sở sản xuất lạp xưởng

Pháp luật - T.Nhân - H.Trường - 18:49, 17/09/2025
Ngày 17/9, Đội Quản lý thị trường số 3 (Chi cục Quản lý thị trường tỉnh Gia Lai) phối hợp với Phòng Cảnh sát Kinh tế (Công an tỉnh) kiểm tra đột xuất cơ sở sản xuất lạp xưởng Gia Quý (nằm ở 4 căn nhà thông nhau số 838-844 đường Trần Hưng Đạo, phường Quy Nhơn).
Đà Nẵng phấn đấu thành trung tâm phát triển năng động, sáng tạo của khu vực và quốc tế

Đà Nẵng phấn đấu thành trung tâm phát triển năng động, sáng tạo của khu vực và quốc tế

Trang địa phương - T.Nhân - H.Trường - 18:45, 17/09/2025
Đà Nẵng đặt mục tiêu đến năm 2030 sẽ trở thành đô thị sinh thái, thông minh, là trung tâm tài chính quốc tế, công nghệ cao, logistics và du lịch chất lượng cao của khu vực.
Lãnh đạo Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh An Giang thăm, tặng quà nhân dịp Lễ Sene Dolta

Lãnh đạo Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh An Giang thăm, tặng quà nhân dịp Lễ Sene Dolta

Dân tộc - Tôn giáo - Tào Đạt - 16:58, 17/09/2025
Ngày 17/9, Đoàn công tác do Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh An Giang Danh Phúc làm Trưởng đoàn, đã đến thăm và tặng quà các chùa Phật giáo Nam tông Khmer, chức sắc tiêu biểu, Mẹ Việt Nam Anh hùng trên địa bàn xã Kiên Lương, xã Giang Thành và phường Tô Châu, nhân dịp Lễ Sene Dolta.
Phụ nữ Điện Biên thay đổi

Phụ nữ Điện Biên thay đổi "nếp nghĩ, cách làm" từ Dự án 8

Dân tộc - Tôn giáo - Minh Anh - 13:32, 17/09/2025
Từ các mô hình thiết thực của Dự án 8, nhiều hủ tục ở vùng cao Điện Biên dần được thay thế bằng lối sống văn minh, tiến bộ. Nhiều phụ nữ DTTS từng chịu thiệt thòi vì định kiến giới, sống trong cảnh nghèo khó nay đã thay đổi tư duy, chủ động học hỏi, vươn lên phát triển kinh tế, xây dựng cuộc sống mới
Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Cùng với cả nước kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, Đảng bộ xã Ngọk Réo, tỉnh Quảng Ngãi đã phát động nhiều phong trào thi đua yêu nước. Trong đó, công trình “Đường cờ Tổ quốc” do Đoàn Thanh niên xã thực hiện đã tạo nên sức lan tỏa mạnh mẽ trong cán bộ, đảng viên và đồng bào DTTS nơi đây. Hơn 100 lá cờ Tổ quốc rực rỡ trên trục đường chính dẫn vào trung tâm xã không chỉ tạo điểm nhấn cho cảnh quan khu dân cư Nông thôn mới vùng đồng bào DTTS, mà còn thể hiện niềm tự hào, khát vọng vươn lên của vùng đất còn nhiều khó khăn.
Triển lãm thành tựu đất nước- 80 năm đất nước trọn niềm vui

Triển lãm thành tựu đất nước- 80 năm đất nước trọn niềm vui

Thời sự - Minh Thu - 13:24, 17/09/2025
Sau 19 ngày mở cửa (từ ngày 28/8 - 15/9), Triển lãm Thành tựu đất nước “80 năm hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc” tại Trung tâm Hội chợ Triển lãm quốc gia (Đông Anh, Hà Nội), chính thức dừng đón khách tham quan vào 16 giờ ngày 15/9, khép lại triển lãm quy mô lớn nhất, hoành tráng nhất và thành công nhất từ trước đến nay.
Thủ tướng chỉ đạo các giải pháp thúc đẩy tăng trưởng, nâng cao đời sống Nhân dân

Thủ tướng chỉ đạo các giải pháp thúc đẩy tăng trưởng, nâng cao đời sống Nhân dân

Thời sự - PV - 13:21, 17/09/2025
Ngày 16/9, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký Công điện số 165/CĐ-TTg về việc tiếp tục giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn, nâng cao đời sống Nhân dân.
Thanh Hóa có hai tân Phó Bí thư Tỉnh ủy

Thanh Hóa có hai tân Phó Bí thư Tỉnh ủy

Trang địa phương - Quỳnh Trâm - 13:19, 17/09/2025
Sáng 17/9, tại Thanh Hóa, Tỉnh ủy Thanh Hóa phối hợp với Ban Tổ chức Trung ương tổ chức Hội nghị công bố các quyết định của Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung ương Đảng về công tác cán bộ. Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tổ chức Trung ương Lê Minh Hưng dự và chỉ đạo Hội nghị.
Tạo

Tạo "sức hút" cho những phiên chợ truyền thống ở vùng núi xứ Thanh

Kinh tế - Quỳnh Trâm - 13:08, 17/09/2025
Thời gian qua, từ nguồn ngân sách Nhà nước, các địa phương vùng đồng bào DTTS và miền núi đã đầu tư phát triển mạng lưới chợ truyền thống. Việc phát triển chợ ở miền núi và vùng đồng bào DTTS, không chỉ giúp đẩy mạnh giao thương mà còn lan tỏa nét văn hóa vùng miền, góp phần gìn giữ bản sắc và gắn kết cộng đồng.
Chuyện khởi nghiệp của chàng trai người Mường: Nếu không dám làm, thì cái nghèo sẽ chẳng bao giờ buông

Chuyện khởi nghiệp của chàng trai người Mường: Nếu không dám làm, thì cái nghèo sẽ chẳng bao giờ buông

Gương sáng - Quỳnh Trâm - 12:57, 17/09/2025
Đó là chia sẻ của chàng trai người Mường Bùi Văn Tú ở xã Ngọc Trạo, tỉnh Thanh Hóa. Trên hành trình khởi nghiệp dù nhiều nhiều lần trắng tay nhưng anh vẫn quyết tâm làm lại từ đầu và đã gặt hái được thành công.