Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Làm sao để đưa âm nhạc hàn lâm đến gần hơn với công chúng

PV - 13:05, 21/09/2022

Việc duy trì sức hút, để khán giả ngày càng dễ tiếp cận, hiểu và yêu thích nghệ thuật hàn lâm vẫn luôn là đề tài khiến những người làm nghệ thuật trăn trở.

Dàn nhạc giao hưởng nhạc-vũ kịch Thành phố Hồ Chí Minh tại liên hoan "Giai điệu mùa Thu" 2022. (Nguồn: nld.com.vn)
Dàn nhạc giao hưởng nhạc-vũ kịch Thành phố Hồ Chí Minh tại liên hoan "Giai điệu mùa Thu" 2022. (Nguồn: nld.com.vn)

Liên hoan Nghệ thuật giao hưởng, nhạc-vũ kịch “Giai điệu mùa Thu” lần thứ 13 vừa khép lại thành công với những buổi biểu diễn “cháy vé” cùng sự quan tâm của đông đảo khán giả, mang đến nhiều tín hiệu tích cực cho sự phát triển của âm nhạc hàn lâm tại Thành phố Hồ Chí Minh.

Tuy nhiên, việc duy trì sức hút, để khán giả ngày càng dễ tiếp cận, hiểu và yêu thích nghệ thuật hàn lâm vẫn luôn là đề tài gây nhiều trăn trở.

Tạo môi trường thưởng thức âm nhạc hàn lâm

Trước đây, vào mỗi dịp Liên hoan “Giai điệu mùa Thu” được tổ chức, người dân, du khách và giới nghệ sỹ yêu mến nghệ thuật hàn lâm lại có cơ hội đắm mình trong âm nhạc cùng những vở thanh xướng kịch đặc sắc.

Đến nay, Liên hoan đã được Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh chọn là một trong 19 sự kiện văn hóa nghệ thuật tiêu biểu của thành phố.

Trái ngược với việc được chào đón nồng nhiệt, một số khán giả cho rằng, dòng nhạc hàn lâm mang tính bác học và khó hiểu. Điều này đã phần nào đưa công chúng, nhất là người trẻ dần rời xa dòng nhạc này.

Xét trên mặt bằng âm nhạc Việt Nam nói chung, âm nhạc hàn lâm đang ở thế "lép vế" hơn hẳn so với âm nhạc đại chúng.

Điều đó thể hiện rõ khi những liveshow âm nhạc giải trí thường cháy vé, trong khi những buổi hòa nhạc thính phòng hầu như không được công chúng biết đến và chỉ có cơ hội diễn ra trong những dịp kỷ niệm đặc biệt.

Nhằm góp phần xóa bỏ định kiến của công chúng với âm nhạc hàn lâm, không ít chương trình, dự án âm nhạc hàn lâm đã được tổ chức tại không gian các nhà hát, không gian mở với nhiều hình thức hấp dẫn nhằm kết nối âm nhạc với khán giả như Chương trình hòa nhạc đặc biệt “Hòa nhạc mùa Xuân,” vở “Múa đương đại café Sài Gòn” của đoàn nghệ sỹ tới từ Nhà hát Giao hưởng Nhạc Vũ kịch Thành phố Hồ Chí Minh (HBSO); Đêm nhạc mang tên “The Recital: Thế Huy, Tenor” của ca sỹ opera Thế Huy.

Dù không có được một sân khấu hoành tráng, hệ thống âm thanh, cách âm đúng chuẩn của những nhà hát lớn nhưng ca sỹ Thế Huy - với câu chuyện và năng lực cá nhân - vẫn chinh phục được khán giả.

Theo ca sỹ Thế Huy, không chỉ anh mà nhiều người trẻ khác đam mê âm nhạc hàn lâm vẫn đang tìm cách để đưa âm nhạc mặc định là “kén tai” này đến gần hơn với khán giả đại chúng. Từ những đêm diễn nhỏ, những hạt mầm yêu thích nhạc cổ điển sẽ được gieo xuống.

Đêm nhạc Thế Huy tổ chức tương tự hình thức của Salon âm nhạc thính phòng mà nhạc sỹ Dương Thụ - một người nổi danh với loạt tình khúc nhẹ nhàng, êm ái từ thập niên 1990 - đã làm nhiều năm qua.

Với nhạc sỹ Dương Thụ, âm nhạc không nên vạch ra những giới hạn trong cách tiếp cận, mà nên tìm hình thức phù hợp nhất, hiệu quả nhất để đến với khán giả. Từ việc bắt đầu nghe mới đi đến các bước tiếp theo của hiểu, biết, thích và yêu.

Nhạc sỹ cho rằng điều quan trọng nhất là tạo được môi trường để dòng nhạc này có cơ hội phát triển. Ngoài việc khuyến khích thành lập các dàn nhạc giao hưởng trẻ dưới sự dẫn dắt của những nghệ sỹ có chuyên môn, thành phố cần tạo nhiều sân chơi bổ ích dành riêng cho âm nhạc hàn lâm để vừa tạo phong trào giúp định hình tình yêu âm nhạc hàn lâm nơi giới trẻ, vừa định hướng thẩm mỹ thưởng thức nghệ thuật.

Bên cạnh đó, các nghệ sỹ nên kết hợp giữa dân ca Việt Nam và nhạc thính phòng. Ngoài làn điệu dân ca, những thể loại âm nhạc khác như một số ca khúc nổi tiếng cũng có thể phối theo dàn nhạc giao hưởng.

Việc thính phòng hóa các giai điệu quen thuộc của nhạc Việt giúp tạo ra hướng mới cho tác phẩm, vừa dễ tiếp cận khán giả, vừa giới thiệu được văn hóa.

Một tiết mục tại liên hoan “Giai điệu mùa Thu.” (Nguồn: plo.vn)
Một tiết mục tại liên hoan “Giai điệu mùa Thu.” (Nguồn: plo.vn)

Xây dựng điểm hẹn âm nhạc hàn lâm đặc sắc

Để xây dựng cộng đồng khán giả yêu âm nhạc hàn lâm, nhạc sỹ Trần Mạnh Hùng, một trong những nhạc sỹ chuyên sáng tác cho dàn nhạc giao hưởng thính phòng hàng đầu Việt Nam, cho rằng cần tạo môi trường thưởng thức âm nhạc thường xuyên cho công chúng; đặc biệt là giới trẻ, cho các em trải nghiệm dần từ bé, xen kẽ học kiến thức với thưởng thức âm nhạc. Khi các em được dạy để biết thưởng thức, chỉ cần 10 năm, đất nước sẽ có được những thế hệ công chúng hiểu và trân trọng âm nhạc hàn lâm.

Theo nhạc sỹ Trần Mạnh Hùng, cần xây dựng các chương trình phục vụ cho người dân Việt Nam phù hợp tâm lý, mang đậm bản sắc hoặc Việt Nam hóa các chương trình hòa nhạc để thu hút du khách; qua đó lan tỏa các thông điệp về âm nhạc.

Từng là giảng viên môn chỉ huy và các môn kiến thức âm nhạc tại Nhạc viện Thành phố Hồ Chí Minh và các đơn vị đào tạo nghệ thuật chuyên nghiệp của Việt Nam từ năm 1990 đến nay, Nghệ sỹ Ưu tú Hoàng Điệp cho biết với âm nhạc, chưa cần hiểu thấu đáo, người nghe vẫn có thể cảm nhận được. Việc cảm nhận đóng vai trò quan trọng hơn việc thấu hiểu nội dung.

Do đó, bên cạnh việc đẩy mạnh truyền thông, thay đổi cách tiếp cận, theo Nghệ sỹ Ưu tú Hoàng Điệp, Thành phố Hồ Chí Minh cần có thêm nhiều chương trình theo mô hình “pop classic” của Anh, dễ nghe, phù hợp thị hiếu.

Nhận định âm nhạc hàn lâm là ngôn ngữ quốc tế để tiếp cận và giao lưu văn hóa giữa các quốc gia, bà Nguyễn Thị Thanh Thúy, Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Thành phố Hồ Chí Minh cho biết ngay từ năm đầu tiên được tổ chức, Sở Văn hóa và Thể thao Thành phố đã xác định mục tiêu phải xây dựng “Giai điệu mùa Thu” trở thành thương hiệu của địa phương. Từ đây, âm nhạc hàn lâm sẽ được lan tỏa nhiều hơn tới người dân ở một đô thị văn minh, giàu bản sắc. Từ đó, thành phố sẽ được biết đến như một điểm hẹn của âm nhạc hàn lâm đặc sắc tại Việt Nam.

Theo bà Nguyễn Thị Thanh Thúy, thời gian tới, Nhà hát Giao hưởng Nhạc Vũ kịch Thành phố Hồ Chí Minh cần làm việc với các đơn vị giáo dục, đơn cử như Nhạc viện Thành phố để nâng cao năng lực hiện có. Qua đó, cung cấp nguồn nhân lực trẻ cho nghệ thuật Thành phố.

Các cơ sở giáo dục cần có những giải pháp để đào tạo được thế hệ khán giả có hiểu biết cơ bản, yêu nghệ thuật hàn lâm.

Ngoài ra, sự đầu tư về chất lượng từng đêm diễn, quy mô và kịch bản chương trình nghệ thuật cần được các đơn vị quan tâm.

Ngay thời điểm khán giả yêu thích nhạc hàn lâm ngày càng tăng, địa phương cần có các giải pháp căn cơ, quyết liệt để đến gần hơn mục tiêu đưa nhạc giao hưởng trở thành thương hiệu của Thành phố Hồ Chí Minh.

Nhạc trưởng Lê Ha My, Giám đốc Nhà hát Giao hưởng Nhạc Vũ kịch Thành phố Hồ Chí Minh, chia sẻ các nghệ sỹ rất hạnh phúc nếu mang được loại hình âm nhạc này đến trường học với nhiều quy mô khác nhau... Để làm được điều này, Nhà hát cần sắp xếp lịch trình, xây dựng lộ trình và kế hoạch phù hợp cùng với sự đồng hành của các ban, ngành, lãnh đạo.

Thực tế cho thấy hiện nhiều chương trình âm nhạc hàn lâm đã tiếp cận cộng đồng ở các buổi biểu diễn công cộng, thu hút sự theo dõi, hưởng ứng của đông đảo khán giả. Điều này đang mang đến nhiều hy vọng cho âm nhạc hàn lâm của Thành phố Hồ Chí Minh.

Việc tìm vị trí xứng đáng cho dòng nhạc này cũng chính là cách để âm nhạc Việt Nam có thể vươn cao, vươn xa; từ đó, khẳng định vị thế trong dòng chảy âm nhạc thế giới./.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Vì sao hoa hậu H’Hen Niê thành công nhưng không bỏ nhà dài?

Vì sao hoa hậu H’Hen Niê thành công nhưng không bỏ nhà dài?

Giữa nhịp sống hiện đại đầy vội vã, khi nhiều giá trị truyền thống dần phai nhạt, hình ảnh Hoa hậu H’Hen Niê - cô gái dân tộc Ê Đê nổi danh toàn cầu nhưng vẫn kiên quyết giữ lại ngôi nhà dài bên bếp lửa đỏ rực ở quê nhà khiến nhiều người xúc động. Không đơn thuần là một mái nhà, nhà dài với H’Hen Niê là gốc rễ tâm hồn, là bản sắc, là điểm tựa tinh thần trên mọi hành trình.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.