Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Khai thác đặc trưng văn hóa chợ phiên gắn với phát triển kinh tế

Hoàng Quý - Minh Nhật - 20:00, 09/11/2023

Bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa cần phải gắn liền phát triển kinh tế, khai thác, phát huy sức mạnh nội sinh từ văn hóa để phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập cho người dân. Đặc trưng văn hoá chợ vùng cao đang được quan tâm khai thác, là những điểm đến văn hoá trong phát triển du lịch, nâng cao thu nhập cho người dân đang được các địa phương miền núi lựa chọn, trong đó có Lai Châu.

(CĐ BanĐT - ĐÃ BT) Chợ phiên - Nơi lưu giữ nét văn hóa mộc mạc của vùng cao 1
Chợ là nơi hội tụ những nét văn hoá đặc trưng trong đời sống của đồng bào dân tộc tỉnh Lai Châu

Chợ phiên là nét sinh hoạt văn hóa không thể thiếu của đồng bào DTTS ở Lai Châu. Chợ phiên không chỉ là nơi giao lưu, trao đổi hàng hóa, mà còn là nơi hội tụ, gặp gỡ và giao lưu của đồng bào các dân tộc sinh sống quanh vùng. Bởi thế, vào mỗi buổi chợ phiên, khi mặt trời còn chưa ló rạng, từ trẻ cho đến người già khắp mường trên bản dưới đều náo nức xuống chợ.

Lai Châu là tỉnh biên giới phía Tây Bắc có 20 dân tộc anh em cùng sinh sống. Mỗi dân tộc ở đây có những đặc trưng văn hóa, phong tục riêng, sự đa dạng này có thể thấy rõ ở những phiên chợ vùng cao. Đến với  Lai Châu, chúng ta sẽ được thấy những phiên chợ còn giữ được nét nguyên sơ, độc đáo, đó là nét đẹp về văn hóa của các đồng bào dân tộc vùng cao.

Chợ phiên Sìn Hồ - nơi gìn giữ những nét truyền thống độc đáo của bà con dân tộc nơi đây
Chợ phiên Sìn Hồ - nơi gìn giữ những nét văn hóa truyền thống độc đáo của bà con dân tộc nơi đây

Chợ phiên Sìn Hồ

Là một trong những phiên chợ đông đúc nhất ở Lai Châu, Phiên chợ Sìn Hồ được họp vào sáng thứ Bảy và Chủ nhật hằng tuần ở ngay trung tâm huyện. Ngày thường, chợ vẫn tập trung buôn bán, nhưng không tấp nập và nhộn nhịp như những chợ phiên. 

Vào ngày chợ phiên, khi trời còn mờ sáng, từ khắp các nẻo đường, tiếng sáo, tiếng khèn, tiếng đàn môi, tiếng cười nói đã xôn xao. Những chàng trai, cô gái dân tộc Mông, dân tộc Dao… đi từng tốp, xúng xính trong những bộ váy áo sặc sỡ sắc màu, người thì địu con, người thì gùi theo hàng hóa, sản vật đa dạng và phong phú. Tất cả đều đổ dồn về chợ phiên như một điểm hẹn. Điều đặc biệt thú vị là đến Chợ phiên Sìn Hồ, người ta luôn cảm nhận được sự mộc mạc, ít toan tính trong thói quen mua bán của người dân nơi đây.

Ngoài sự đa dạng phong phú của hàng hóa, thì ẩm thực tại chợ phiên là điều không thể không nhắc tới. Sẽ thật vui khi được ăn bát thắng cố nóng hổi, bát phở chua đậm đà hương thảo quả, rồi cùng nhau uống bát rượu ngô, cùng nhau trò chuyện, tâm tình...

Chợ Sừng, Sì Lờ Lầu ở huyện Phong Thổ
Chợ Sừng, Sì Lờ Lầu ở huyện Phong Thổ

Chợ phiên Sừng, Sì Lờ Lầu

Được gọi là chợ Sừng (xã biên giới Sì Lở Lầu, huyện Phong Thổ) bởi vì chợ được họp vào ngày hai con giáp có sừng, đó là con Trâu (ngày Sửu) và con Dê (ngày Mùi). Theo đó, cứ 6 ngày chợ sẽ họp 1 lần.

Để đến với chợ Sừng, du khách phải vượt qua 12 tầng dốc đứng, thế nên chợ còn được gọi là Sì Lờ Lầu theo tiếng người dân địa phương. Ngày phiên, từ sáng sớm, người Mông, người Hà Nhì từ Dào San, Vàng Ma Chải, Pa Vây Sử lên, người Dao đỏ ở bên Sì Lở Xuân sang. Lúc này chợ sẽ tràn ngập sắc đỏ rực rỡ.

Bà con đến chợ vừa để mua bán, vừa để gặp gỡ thăm hỏi nhau từ các bản xa. Người trẻ gặp nhau thì đãi nhau chân gà nướng, bánh rán bột mỳ, người già gặp nhau thì mải mê tâm sự, nhiều khi quên cả việc bán hàng... Hình ảnh đó thật thân tình.

Chợ phiên Dào San, Phong Thổ
Chợ phiên Dào San, Phong Thổ

Chợ phiên Dào San

Trước đây, phiên chợ ở xã Dào San cũng họp giống như chợ Sừng - Sì Lờ Lầu, vào ngày con giáp có sừng. Nhưng để tiện cho việc quản lý của địa phương, chợ Dào San giờ chỉ họp vào mỗi cuối tuần.

Từ khi giao thông đi lại được thuận lợi, chợ phiên Dào San không chỉ là nơi buôn bán của 8 xã vùng cao của huyện Phong Thổ, mà đã phát triển giao thương với nhiều nơi ở dưới xuôi. Từ mờ sáng chợ đã nhộn nhịp tiếng chân người, tiếng xe máy, tiếng ngựa hí... vận chuyển hàng hóa đổ về chợ.

Cái hay của chợ Dào San là ở chỗ không chỉ đơn thuần mua bán trao đổi hàng hóa, mà chợ còn là nơi giao thoa bản sắc văn hóa của nhiều dân tộc. Từng tốp trai gái Mông, Hà Nhì, Dao, Thái… váy áo xúng xính vừa đi vừa cười âm vọng cả vùng.

Hình ảnh chàng trai Mông tay ôm khèn, tay dắt ngựa; trai gái Thái, Hà Nhì hát đối đáp, trao duyên; tốp con gái Mông ríu rít nói cười, xem con trai Mông chơi cù, múa khèn, xem trai gái Thái chơi Tó Mák Lẹ... sẽ khiến bạn nhớ mãi.

Chợ phiên San Thàng

Chợ San Thàng cách Tp. Lai Châu khoảng 5 km, họp vào thứ Năm và Chủ nhật hằng tuần. Từ sáng sớm đồng bào các dân tộc Mông, Giáy, Dao, Thái, Kinh… đã tấp nập đổ về chợ. Họ mang theo những sản vật kiếm được từ núi rừng hay những sản phẩm nghề truyền thống.

Chợ nổi bật bởi sắc màu trang phục truyền thống các dân tộc về họp chợ; hoa văn sắc sảo trên khăn, túi, áo, quần, váy con gái người Dao, người Lự, người Giáy; những trang sức lấp lanh bằng bạc của thiếu nữ Thái trắng, hay nụ cười tươi như hoa của cô gái người Mông... sẽ khiến cho du khách thấy rộn ràng, xao xuyến.

Chợ phiên – nơi lưu giữ nét văn hóa mộc mạc của vùng cao 5
Chợ phiên San Thàng luôn rộn rã, ai ai cũng mặc những bộ váy áo mới sặc sỡ đủ màu, khuôn mặt nở nụ cười, xem đây là ngày hội xuống núi

Chợ phiên Sin Suối Hồ

Chợ Sin Suối Hồ thuộc xã Sin Suối Hồ, huyện Phong Thổ, cách Tp. Lai Châu khoảng 30 km. Trước đây, không có chợ, người dân ở xã Sin Suối Hồ muốn đi chợ phải sang xã Mường So huyện Phong Thổ hoặc chợ San Thàng ở Tp. Lai Châu. Nhưng từ năm 2015, sau khi bản Sin Suối Hồ được công nhận là bản du lịch cộng đồng, người dân nơi đây đã cùng nhau xây dựng nên chợ phiên Sin Suối Hồ.

Toàn xã có 10 bản người Mông, vì vậy chợ phiên ở đây mang đậm bản sắc của đồng bào dân tộc Mông. Phiên chợ họp vào thứ Bảy hằng tuần, là nơi trao đổi hàng hóa, đồng thời cũng là không gian sinh hoạt văn hóa cộng đồng đặc trưng của người Mông. Không khí mua sắm tại chợ rất đông vui, nhộn nhịp nhưng không chen lấn, xô đẩy.

Chợ phiên San Thàng
Chợ phiên San Thàng

Chợ phiên là nét đẹp văn hóa của đồng bào vùng cao. Việc lưu giữ và duy trì hoạt động của các chợ phiên là rất quan trọng trong việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa của địa phương, đây là cũng là cơ sở để phát triển du lịch cộng đồng.

Chợ phiên Sìn Hồ; Sừng - Sì Lờ Lầu; Dào San;  San Thàng; Sin Suối Hồ và nhiều phiên chợ khác đã và đang góp phần lưu giữ nét đẹp văn hóa của đồng bào vùng cao Tây Bắc.

Hiện nay, nhiều địa phương đã tận dụng lợi thế, tiềm năng, những đặc trưng từ văn hoá chợ phiên để phát triển du lịch, hình thành những tua, tuyến, điểm đến du lịch hấp dẫn với du khách. Khi du khách đến chợ phiên sẽ thúc đẩy các hoạt động, các dịch vụ theo đó cũng được phát triển, góp phần tiêu thụ sản phẩm do đồng bào làm ra, nâng cao thu nhập cho người dân, thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Góp ý dự thảo “Cơ chế chính sách đặc thù nhằm tạo sinh kế, việc làm bền vững, sắp xếp ổn định dân cư vững chắc cho đồng bào DTTS vùng biên giới”

Góp ý dự thảo “Cơ chế chính sách đặc thù nhằm tạo sinh kế, việc làm bền vững, sắp xếp ổn định dân cư vững chắc cho đồng bào DTTS vùng biên giới”

Ngày 28/12, tại Tp. Kon Tum (Kon Tum), Ủy Ban Dân tộc tổ chức Hội thảo góp ý dự thảo “Cơ chế chính sách đặc thù nhằm tạo sinh kế, việc làm bền vững, sắp xếp ổn định dân cư vững chắc cho đồng bào DTTS vùng biên giới”. Ông Đào Xuân Quy - Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách Dân tộc (Ủy Ban Dân tộc) và ông Đinh Quốc Tuấn - Trưởng Ban Dân tộc tỉnh Kon Tum đồng chủ trì Hội thảo. Tham dự Hội thảo có lãnh đạo các sở, ban, ngành của 5 tỉnh Tây Nguyên.
Tin nổi bật trang chủ
Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh thăm, làm việc tại tỉnh Cao Bằng

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh thăm, làm việc tại tỉnh Cao Bằng

Ngày 14/5, tại tỉnh Cao Bằng, Đoàn công tác của Chính phủ do Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh - Phó Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương các Chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021 - 2025 làm Trưởng đoàn đã thăm, làm việc với UBND tỉnh Cao Bằng về tình hình sản xuất kinh doanh, đầu tư công, xây dựng hạ tầng, xuất nhập khẩu, nhà ở xã hội, thị trường bất động sản, kỷ luật kỷ cương hành chính, thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia trên địa bàn tỉnh.
Đắk Lắk: Quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di sản Mo Mường

Đắk Lắk: Quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di sản Mo Mường

Sắc màu 54 - Hoàng Thùy - 4 giờ trước
UBND tỉnh Đắk Lắk vừa ban hành Quyết định số 1466/QĐ-UBND ngày 13/5/2024 về việc giao thực hiện quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể trong Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia Mo Mường.
Vụ hàng trăm công nhân ở Vĩnh Phúc bị ngộ độc: Đình chỉ bếp ăn, điều tra nguyên nhân

Vụ hàng trăm công nhân ở Vĩnh Phúc bị ngộ độc: Đình chỉ bếp ăn, điều tra nguyên nhân

Pháp luật - Minh Nhật - 4 giờ trước
Ngoài việc đình chỉ bếp ăn gây ngộ độc cho hàng trăm công nhân ở Vĩnh Phúc, Bộ Y tế đề nghị tổ chức điều tra xác định rõ nguyên nhân vụ việc theo quy định, truy xuất nguồn gốc thực phẩm, lấy mẫu thực phẩm, bệnh phẩm để xét nghiệm tìm nguyên nhân.
Những loại nước uống giải khát giúp hạ nhiệt trong mùa hè oi ả

Những loại nước uống giải khát giúp hạ nhiệt trong mùa hè oi ả

Sức khỏe - Hoàng Minh - 4 giờ trước
Mỗi dịp hè về, thời tiết nóng nực khiến chúng ta dễ gặp phải những vấn đề về sức khỏe. Trong đông y, một số loại nước uống có tác dụng thanh nhiệt, giải thử, sinh tân dịch giúp chúng ta giải quyết được tình trạng này.
Người cha nuôi của 200 trẻ em khó khăn

Người cha nuôi của 200 trẻ em khó khăn

Xã hội - Minh Thu - 5 giờ trước
Sau gần 6 năm chiến đấu ở chiến trường K (Campuchia), ông Huỳnh Tấn Hùng (SN 1962) trở về quê hương ở thị trấn Phú Thịnh, huyện Phú Ninh, tỉnh Quảng Nam lập nghiệp. Trong hành trang trở về, ông Hùng luôn tâm niệm rằng, là bộ đội Cụ Hồ thì phải biết vượt qua khó khăn, giúp đời, giúp người.
Bắc Kạn: Tiếp tục phát huy hiệu quả vai trò Người có uy tín trong đồng bào DTTS

Bắc Kạn: Tiếp tục phát huy hiệu quả vai trò Người có uy tín trong đồng bào DTTS

Chính sách dân tộc - Mạnh Cường - 5 giờ trước
Những năm gần đây, đội ngũ Người có uy tín trong đồng bào DTTS tỉnh Bắc Kạn đã phát huy tốt vai trò trên các mặt công tác ở cơ sở. Những đóng góp của đội ngũ Người có uy tín đã và đang góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển, đảm bảo quốc phòng - an ninh, xây dựng và củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
Tin trong ngày - 14/5/2024

Tin trong ngày - 14/5/2024

Bản tin trong ngày của Báo Dân tộc và Phát triển, ngày 14/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Tập huấn điều tra, thu thập thông tin về thực trạng kinh tế - xã hội của 53 DTTS năm 2024. Tràn lan hạt giống và thuốc bảo vệ không rõ nguồn gốc tại chợ phiên . Nghèo, khó... không bao giờ là lý do từ bỏ ước mơ. Cùng các thông tin khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Đắk Lắk: Bộ đội giúp người dân vùng biên qua cơn khát...

Đắk Lắk: Bộ đội giúp người dân vùng biên qua cơn khát...

Xã hội - Hoàng Thùy - 5 giờ trước
Hạn hán, nắng nóng kéo dài khiến cho hàng nghìn người dân ở các xã biên giới tỉnh Đắk Lắk thiếu nước sinh hoạt. Để giúp người dân vùng biên qua cơn khát, các đơn vị bộ đội đóng quân ở khu vực biên giới đã huy động nguồn lực khoan giếng làm công trình nước sinh hoạt tập trung, chở từng bồn nước khu dân cư hỗ trợ người dân.
Khánh Hòa: Đẩy nhanh tiến độ xây dựng nhà ở cho đồng bào DTTS

Khánh Hòa: Đẩy nhanh tiến độ xây dựng nhà ở cho đồng bào DTTS

Công tác Dân tộc - T.Nhân - 5 giờ trước
UBND tỉnh Khánh Hòa vừa chỉ đạo các sở, ngành, địa phương đẩy nhanh tiến độ giải ngân, xây dựng nhà ở cho đồng bào DTTS.
Ngoại hạng Anh: Man City tiến sát tới chức vô địch, Tottenham hết hy vọng vào top 4

Ngoại hạng Anh: Man City tiến sát tới chức vô địch, Tottenham hết hy vọng vào top 4

Thể thao - Giải trí - Hoàng Minh - 5 giờ trước
Chạm trán nhau trong trận đá bù vòng 34 Ngoại hạng Anh, cả Man City và Tottenham đều có những mục tiêu quan trọng cần hướng đến. Thế nhưng, chỉ có Man City hoàn thành mục tiêu của mình với 3 điểm giành được và tiến sát tới chức vô địch mùa giải năm nay.
Trải nghiệm lễ Cầu mưa của dân tộc Lô Lô tỉnh Cao Bằng

Trải nghiệm lễ Cầu mưa của dân tộc Lô Lô tỉnh Cao Bằng

Sắc màu 54 - Thúy Hồng - 21:56, 14/05/2024
Vừa qua, nhân sự kiện chào mừng các ngày lễ lớn của đất nước 30/4 và 1/5, tại Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam, đồng bào Lô Lô đến từ tỉnh Cao Bằng đã tái hiện lễ cầu mưa thu hút đông đảo du khách thăm quan, trải nghiệm.
Phát huy vai trò Người có uy tín tại vùng đồng bào DTTS Quảng Bình

Phát huy vai trò Người có uy tín tại vùng đồng bào DTTS Quảng Bình

Chính sách dân tộc - Ngọc Ánh - 21:25, 14/05/2024
Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch vừa ban hành Quyết định số 1265/QĐ-BVHTTDL về việc tổ chức tập huấn về công tác văn hóa, gia đình, thể thao và du lịch cho cán bộ, công chức cấp xã, nghệ nhân, già làng, trưởng thôn, bản, Người có uy tín vùng đồng bào DTTS tại Quảng Bình.