Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Khai thác đặc trưng văn hóa chợ phiên gắn với phát triển kinh tế

Hoàng Quý - Minh Nhật - 20:00, 09/11/2023

Bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa cần phải gắn liền phát triển kinh tế, khai thác, phát huy sức mạnh nội sinh từ văn hóa để phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập cho người dân. Đặc trưng văn hoá chợ vùng cao đang được quan tâm khai thác, là những điểm đến văn hoá trong phát triển du lịch, nâng cao thu nhập cho người dân đang được các địa phương miền núi lựa chọn, trong đó có Lai Châu.

(CĐ BanĐT - ĐÃ BT) Chợ phiên - Nơi lưu giữ nét văn hóa mộc mạc của vùng cao 1
Chợ là nơi hội tụ những nét văn hoá đặc trưng trong đời sống của đồng bào dân tộc tỉnh Lai Châu

Chợ phiên là nét sinh hoạt văn hóa không thể thiếu của đồng bào DTTS ở Lai Châu. Chợ phiên không chỉ là nơi giao lưu, trao đổi hàng hóa, mà còn là nơi hội tụ, gặp gỡ và giao lưu của đồng bào các dân tộc sinh sống quanh vùng. Bởi thế, vào mỗi buổi chợ phiên, khi mặt trời còn chưa ló rạng, từ trẻ cho đến người già khắp mường trên bản dưới đều náo nức xuống chợ.

Lai Châu là tỉnh biên giới phía Tây Bắc có 20 dân tộc anh em cùng sinh sống. Mỗi dân tộc ở đây có những đặc trưng văn hóa, phong tục riêng, sự đa dạng này có thể thấy rõ ở những phiên chợ vùng cao. Đến với  Lai Châu, chúng ta sẽ được thấy những phiên chợ còn giữ được nét nguyên sơ, độc đáo, đó là nét đẹp về văn hóa của các đồng bào dân tộc vùng cao.

Chợ phiên Sìn Hồ - nơi gìn giữ những nét truyền thống độc đáo của bà con dân tộc nơi đây
Chợ phiên Sìn Hồ - nơi gìn giữ những nét văn hóa truyền thống độc đáo của bà con dân tộc nơi đây

Chợ phiên Sìn Hồ

Là một trong những phiên chợ đông đúc nhất ở Lai Châu, Phiên chợ Sìn Hồ được họp vào sáng thứ Bảy và Chủ nhật hằng tuần ở ngay trung tâm huyện. Ngày thường, chợ vẫn tập trung buôn bán, nhưng không tấp nập và nhộn nhịp như những chợ phiên. 

Vào ngày chợ phiên, khi trời còn mờ sáng, từ khắp các nẻo đường, tiếng sáo, tiếng khèn, tiếng đàn môi, tiếng cười nói đã xôn xao. Những chàng trai, cô gái dân tộc Mông, dân tộc Dao… đi từng tốp, xúng xính trong những bộ váy áo sặc sỡ sắc màu, người thì địu con, người thì gùi theo hàng hóa, sản vật đa dạng và phong phú. Tất cả đều đổ dồn về chợ phiên như một điểm hẹn. Điều đặc biệt thú vị là đến Chợ phiên Sìn Hồ, người ta luôn cảm nhận được sự mộc mạc, ít toan tính trong thói quen mua bán của người dân nơi đây.

Ngoài sự đa dạng phong phú của hàng hóa, thì ẩm thực tại chợ phiên là điều không thể không nhắc tới. Sẽ thật vui khi được ăn bát thắng cố nóng hổi, bát phở chua đậm đà hương thảo quả, rồi cùng nhau uống bát rượu ngô, cùng nhau trò chuyện, tâm tình...

Chợ Sừng, Sì Lờ Lầu ở huyện Phong Thổ
Chợ Sừng, Sì Lờ Lầu ở huyện Phong Thổ

Chợ phiên Sừng, Sì Lờ Lầu

Được gọi là chợ Sừng (xã biên giới Sì Lở Lầu, huyện Phong Thổ) bởi vì chợ được họp vào ngày hai con giáp có sừng, đó là con Trâu (ngày Sửu) và con Dê (ngày Mùi). Theo đó, cứ 6 ngày chợ sẽ họp 1 lần.

Để đến với chợ Sừng, du khách phải vượt qua 12 tầng dốc đứng, thế nên chợ còn được gọi là Sì Lờ Lầu theo tiếng người dân địa phương. Ngày phiên, từ sáng sớm, người Mông, người Hà Nhì từ Dào San, Vàng Ma Chải, Pa Vây Sử lên, người Dao đỏ ở bên Sì Lở Xuân sang. Lúc này chợ sẽ tràn ngập sắc đỏ rực rỡ.

Bà con đến chợ vừa để mua bán, vừa để gặp gỡ thăm hỏi nhau từ các bản xa. Người trẻ gặp nhau thì đãi nhau chân gà nướng, bánh rán bột mỳ, người già gặp nhau thì mải mê tâm sự, nhiều khi quên cả việc bán hàng... Hình ảnh đó thật thân tình.

Chợ phiên Dào San, Phong Thổ
Chợ phiên Dào San, Phong Thổ

Chợ phiên Dào San

Trước đây, phiên chợ ở xã Dào San cũng họp giống như chợ Sừng - Sì Lờ Lầu, vào ngày con giáp có sừng. Nhưng để tiện cho việc quản lý của địa phương, chợ Dào San giờ chỉ họp vào mỗi cuối tuần.

Từ khi giao thông đi lại được thuận lợi, chợ phiên Dào San không chỉ là nơi buôn bán của 8 xã vùng cao của huyện Phong Thổ, mà đã phát triển giao thương với nhiều nơi ở dưới xuôi. Từ mờ sáng chợ đã nhộn nhịp tiếng chân người, tiếng xe máy, tiếng ngựa hí... vận chuyển hàng hóa đổ về chợ.

Cái hay của chợ Dào San là ở chỗ không chỉ đơn thuần mua bán trao đổi hàng hóa, mà chợ còn là nơi giao thoa bản sắc văn hóa của nhiều dân tộc. Từng tốp trai gái Mông, Hà Nhì, Dao, Thái… váy áo xúng xính vừa đi vừa cười âm vọng cả vùng.

Hình ảnh chàng trai Mông tay ôm khèn, tay dắt ngựa; trai gái Thái, Hà Nhì hát đối đáp, trao duyên; tốp con gái Mông ríu rít nói cười, xem con trai Mông chơi cù, múa khèn, xem trai gái Thái chơi Tó Mák Lẹ... sẽ khiến bạn nhớ mãi.

Chợ phiên San Thàng

Chợ San Thàng cách Tp. Lai Châu khoảng 5 km, họp vào thứ Năm và Chủ nhật hằng tuần. Từ sáng sớm đồng bào các dân tộc Mông, Giáy, Dao, Thái, Kinh… đã tấp nập đổ về chợ. Họ mang theo những sản vật kiếm được từ núi rừng hay những sản phẩm nghề truyền thống.

Chợ nổi bật bởi sắc màu trang phục truyền thống các dân tộc về họp chợ; hoa văn sắc sảo trên khăn, túi, áo, quần, váy con gái người Dao, người Lự, người Giáy; những trang sức lấp lanh bằng bạc của thiếu nữ Thái trắng, hay nụ cười tươi như hoa của cô gái người Mông... sẽ khiến cho du khách thấy rộn ràng, xao xuyến.

Chợ phiên – nơi lưu giữ nét văn hóa mộc mạc của vùng cao 5
Chợ phiên San Thàng luôn rộn rã, ai ai cũng mặc những bộ váy áo mới sặc sỡ đủ màu, khuôn mặt nở nụ cười, xem đây là ngày hội xuống núi

Chợ phiên Sin Suối Hồ

Chợ Sin Suối Hồ thuộc xã Sin Suối Hồ, huyện Phong Thổ, cách Tp. Lai Châu khoảng 30 km. Trước đây, không có chợ, người dân ở xã Sin Suối Hồ muốn đi chợ phải sang xã Mường So huyện Phong Thổ hoặc chợ San Thàng ở Tp. Lai Châu. Nhưng từ năm 2015, sau khi bản Sin Suối Hồ được công nhận là bản du lịch cộng đồng, người dân nơi đây đã cùng nhau xây dựng nên chợ phiên Sin Suối Hồ.

Toàn xã có 10 bản người Mông, vì vậy chợ phiên ở đây mang đậm bản sắc của đồng bào dân tộc Mông. Phiên chợ họp vào thứ Bảy hằng tuần, là nơi trao đổi hàng hóa, đồng thời cũng là không gian sinh hoạt văn hóa cộng đồng đặc trưng của người Mông. Không khí mua sắm tại chợ rất đông vui, nhộn nhịp nhưng không chen lấn, xô đẩy.

Chợ phiên San Thàng
Chợ phiên San Thàng

Chợ phiên là nét đẹp văn hóa của đồng bào vùng cao. Việc lưu giữ và duy trì hoạt động của các chợ phiên là rất quan trọng trong việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa của địa phương, đây là cũng là cơ sở để phát triển du lịch cộng đồng.

Chợ phiên Sìn Hồ; Sừng - Sì Lờ Lầu; Dào San;  San Thàng; Sin Suối Hồ và nhiều phiên chợ khác đã và đang góp phần lưu giữ nét đẹp văn hóa của đồng bào vùng cao Tây Bắc.

Hiện nay, nhiều địa phương đã tận dụng lợi thế, tiềm năng, những đặc trưng từ văn hoá chợ phiên để phát triển du lịch, hình thành những tua, tuyến, điểm đến du lịch hấp dẫn với du khách. Khi du khách đến chợ phiên sẽ thúc đẩy các hoạt động, các dịch vụ theo đó cũng được phát triển, góp phần tiêu thụ sản phẩm do đồng bào làm ra, nâng cao thu nhập cho người dân, thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Góp ý dự thảo “Cơ chế chính sách đặc thù nhằm tạo sinh kế, việc làm bền vững, sắp xếp ổn định dân cư vững chắc cho đồng bào DTTS vùng biên giới”

Góp ý dự thảo “Cơ chế chính sách đặc thù nhằm tạo sinh kế, việc làm bền vững, sắp xếp ổn định dân cư vững chắc cho đồng bào DTTS vùng biên giới”

Ngày 28/12, tại Tp. Kon Tum (Kon Tum), Ủy Ban Dân tộc tổ chức Hội thảo góp ý dự thảo “Cơ chế chính sách đặc thù nhằm tạo sinh kế, việc làm bền vững, sắp xếp ổn định dân cư vững chắc cho đồng bào DTTS vùng biên giới”. Ông Đào Xuân Quy - Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách Dân tộc (Ủy Ban Dân tộc) và ông Đinh Quốc Tuấn - Trưởng Ban Dân tộc tỉnh Kon Tum đồng chủ trì Hội thảo. Tham dự Hội thảo có lãnh đạo các sở, ban, ngành của 5 tỉnh Tây Nguyên.
Tin nổi bật trang chủ
Quảng Nam: UBND tỉnh yêu cầu đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công

Quảng Nam: UBND tỉnh yêu cầu đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công

Kinh tế - T.Nhân - H.Trường - 2 giờ trước
UBND tỉnh Quảng Nam vừa có văn bản yêu cầu các sở, ban, ngành, UBND các huyện, thị xã, thành phố, các chủ đầu tư đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công.
20.000 bác sĩ trẻ tham gia Hành trình Thầy thuốc trẻ làm theo lời Bác

20.000 bác sĩ trẻ tham gia Hành trình Thầy thuốc trẻ làm theo lời Bác

Tin tức - Văn Hoa - Hải Đăng - 3 giờ trước
Ngày 18/5, tại Hà Nội, Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên (LHTN) Việt Nam, Trung ương Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam phối hợp công ty TNHH AstraZeneca Việt Nam tổ chức lễ ra quân Hành trình Thầy thuốc trẻ làm theo lời Bác, tình nguyện vì sức khỏe cộng đồng năm 2024, với chủ đề "Thầy thuốc trẻ tình nguyện vì một Việt Nam khỏe mạnh hơn".
Rộn ràng Lễ hội hoa sim biên giới Móng Cái năm 2024

Rộn ràng Lễ hội hoa sim biên giới Móng Cái năm 2024

Sắc màu 54 - Mỹ Dung - 3 giờ trước
Ngày 18/5, tại xã Hải Sơn, Tp Móng Cái (Quảng Ninh) đã diễn ra khai mạc Lễ hội hoa sim biên giới Móng Cái năm 2024. Lễ hội thu hút đông đảo người dân và khách du lịch tham gia hưởng ứng.
Hình tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh qua tập tiểu thuyết “Từ Việt Bắc về Hà Nội”

Hình tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh qua tập tiểu thuyết “Từ Việt Bắc về Hà Nội”

Tin tức - Thanh Nguyên - 3 giờ trước
Nhà văn Nguyễn Thế Kỷ vừa ra mắt tiểu thuyết “Từ Việt Bắc về Hà Nội” – tập 3 trong bộ tiểu thuyết sử thi 5 tập “Nước non vạn dặm” của ông nhân dịp kỷ niệm 134 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890- 19/5/2024).
Trung ương giới thiệu ông Tô Lâm để bầu làm Chủ tịch nước, ông Trần Thanh Mẫn bầu làm Chủ tịch Quốc hội

Trung ương giới thiệu ông Tô Lâm để bầu làm Chủ tịch nước, ông Trần Thanh Mẫn bầu làm Chủ tịch Quốc hội

Thời sự - PV - 3 giờ trước
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng chúc mừng việc Trung ương thống nhất rất cao giới thiệu: Đồng chí Tô Lâm, Uỷ viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an để Quốc hội khoá XV bầu giữ chức Chủ tịch nước và đồng chí Trần Thanh Mẫn, Uỷ viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch thường trực Quốc hội để Quốc hội khoá XV bầu giữ chức Chủ tịch Quốc hội.
Tin trong ngày - 17/5/2024

Tin trong ngày - 17/5/2024

Bản tin trong ngày của Báo Dân tộc và Phát triển, ngày 17/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Chủ tịch Hồ Chí Minh - Linh hồn của cách mạng Việt Nam. Tránh bị lừa đảo tham gia chương trình lao động nông nghiệp tại Australia. Cao Bằng phát động cuộc thi Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo lần thứ nhất. Cùng các thông tin khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Hội nghị giữa Đảng đoàn Quốc hội và Ban cán sự Đảng Chính phủ về kỳ họp thứ bảy, Quốc hội khoá XV

Hội nghị giữa Đảng đoàn Quốc hội và Ban cán sự Đảng Chính phủ về kỳ họp thứ bảy, Quốc hội khoá XV

Thời sự - PV - 3 giờ trước
Chiều 18/5, đồng chí Phạm Minh Chính, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Ban cán sự Đảng Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và đồng chí Trần Thanh Mẫn, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Bí thư phụ trách Đảng đoàn Quốc hội, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội điều hành hoạt động của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Quốc hội đồng chủ trì Hội nghị giữa Đảng đoàn Quốc hội và Ban cán sự Đảng Chính phủ về kỳ họp thứ bảy, Quốc hội khoá XV.
Lãnh đạo Đảng, Nhà nước viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh và các Anh hùng liệt sĩ

Lãnh đạo Đảng, Nhà nước viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh và các Anh hùng liệt sĩ

Thời sự - PV - 12:45, 18/05/2024
Nhân kỷ niệm 134 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2024), sáng 18/5, Đoàn đại biểu Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Chủ tịch nước, Quốc hội, Chính phủ, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã đặt vòng hoa, vào Lăng viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh và dâng hương, tưởng niệm các Anh hùng liệt sĩ tại Đài Tưởng niệm các Anh hùng liệt sĩ trên đường Bắc Sơn.
Quảng Nam: Bắt quả tang vụ vận chuyển trái phép lô gỗ xá xị hơn 3 tỷ đồng

Quảng Nam: Bắt quả tang vụ vận chuyển trái phép lô gỗ xá xị hơn 3 tỷ đồng

Pháp luật - T.Nhân-H.Trường - 09:21, 18/05/2024
Ngày 17/5, thông tin từ Phòng Cảnh sát kinh tế (Công an tỉnh Quảng Nam) cho biết đang tiếp tục xác minh, xử lý một vụ vận chuyển lâm sản trái phép có trị giá ước tính hơn 3 tỷ đồng.
Bình Định: Khai mạc ngày hội nông sản huyện Hoài Ân lần thứ II

Bình Định: Khai mạc ngày hội nông sản huyện Hoài Ân lần thứ II

Kinh tế - T.Nhân-H.Trường - 09:19, 18/05/2024
Tối 17/5, UBND huyện Hoài Ân (Bình Định) tổ chức lễ khai mạc Ngày hội Nông sản lần II năm 2024. Đây là hoạt động nhằm tôn vinh thành quả lao động của bà con nông dân trong vùng, đồng thời quảng bá hình ảnh “thủ phủ trái cây” của Bình Định đến với đông đảo bạn bè trong và ngoài nước.
Trăn trở về một miền di sản: Gặp những người “níu giữ” di sản (Bài 2)

Trăn trở về một miền di sản: Gặp những người “níu giữ” di sản (Bài 2)

Phóng sự - Thanh Hải - 09:16, 18/05/2024
Trăn trở, đau đáu với những giá trị, bản sắc văn hoá của dân tộc trước nguy cơ mai một, biến mất… những người có trách nhiệm đã đánh cược với thời gian, chỉ để níu giữ di sản cho hậu thế.