Năm 2004, được chính quyền địa phương truyên truyền, vận động, 124 hộ dân ở làng Kon Trang Long Loi, thị trấn Đăk Hà đã quyết định di dời về khu tái định cư để sinh sống, mỗi hộ được cấp hơn 400m2 đất ở. Gần 20 năm, cuộc sống của người dân đã dần ổn định. Tuy nhiên, trong số 124 hộ, thì vẫn còn 25 hộ chưa được cấp giấy chứng quyền sử dụng đất.
Chị Y Loan chia sẻ: Khi lên khu tái định cư này, gia đình được cấp hơn 400m2 đất ở, 01 căn nhà với diện tích gần 30m2. Sinh sống ở đây lâu rồi nhưng vẫn chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Kiến nghị rất nhiều lần rồi, sau đó cán bộ thị trấn có xuống đo đạc, ký biên bản. Xong đến bây giờ vẫn cứ chờ chứ chưa thấy nói gì.
Theo ông A Phong, Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng làng Kon Trang Long Loi, 25 hộ chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tập trung ở khu vực xóm 5 của làng. Thông qua các buổi tiếp xúc cử tri HĐND các cấp, người dân chúng tôi nhiều lần kiến nghị, nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết.
“An cư mới lạc nghiệp, nhưng người dân chúng tôi hiện nay đang ở trên mảnh đất không có giấy tờ gì chứng minh đó là đất của mình. Kiến nghị nhiều mà không giải quyết nên người dân cũng rất bức xúc. Nhiều hộ muốn vay ngân hàng để đầu tư phát triển sản xuất thì cũng không có gì để thế chấp”, ông A Phong cho biết.
Làng Kon Trang Long Loi, thị trấn Đăk Hà nằm cách Quốc lộ 14 khoảng 3km về phía Tây, với 99% là người dân tộc Ba Na sinh sống. Kiến nghị của 25 hộ dân tộc Ba Na ở làng Kon Trang Long Loi đã nhiều năm nay, nhưng vẫn chưa được giải quyết kịp thời và thỏa đáng. Người dân đặt câu hỏi liệu có sự “tắc trách, thiếu trách nhiệm” của chính quyền huyện Đăk Hà đối với những kiến nghị của người dân nơi đây!?
Ông A Thih ở làng Kon Trang Long Loi, bức xúc nói: "Chính quyền quan tâm sớm cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho chúng tôi, chứ những hộ khác đã có rồi, còn 25 hộ sao không cấp. Chúng tôi kiến nghị miết rồi vẫn không ai giải quyết. Ở đây, con cái cũng đã lớn rồi, không có giấy tờ gì sau này lỡ việc tranh chấp thì giải quyết thế nào"
Theo ông Nguyễn Khắc Sỹ, Chủ tịch UBND thị trấn Đăk Hà, huyện Đăk Hà, thì nguyên nhân 25 hộ không được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, là do thời điểm năm 2004 khi lên ở khu tái định cư, người dân lại không có quyết định cấp đất. Sau khi người dân kiến nghị, UBND thị trấn đã phối hợp với Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện xuống kiểm tra, đối chiếu hồ sơ thì đất đó thuộc diện đất công ích của thị trấn.
"Theo quy định hiện nay, nếu cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, thì 25 hộ này phải đóng tiền thuế sử dụng đất tầm 40 đến 50 triệu. Người dân thì không đồng ý việc này, nên hiện nay UBND thị trấn đã kiến nghị với các ngành chức năng của huyện tìm cách tháo gỡ", ông Sỹ cho hay.
Qua tìm hiểu, được biết, trong số 25 hộ chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở khu tái định cư làng Kon Trang Long Loi, thì có 24 hộ thuộc diện hộ nghèo và cận nghèo, đời sống còn nhiều khó khăn. Vì vậy, việc phải bỏ ra số tiền lớn để được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là điều rất khó thực hiện. Trong khi đó, 25 hộ dân này cũng đã từng hy sinh lợi ích gia đình, nhường đất cho công trình thủy điện và lên ở khu tái định cư. Thế nhưng, đổi lại giờ đây 400m2 đất ở họ cũng không có gì để khẳng định đó là đất của mình./.