Việc sáp nhập các tỉnh được kỳ vòng giúp vùng ĐBSCL cất cánh. (Trong ảnh: Một góc TP. Cần Thơ nhìn từ trên cao)Sáp nhập - không gian rộng, “sân chơi” lớn hơn
Thực hiện chủ trương tinh gọn bộ máy hành chính của Đảng và Nhà nước, vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) đã tiến hành sáp nhập. Sau quá trình tinh giản, hiện còn 5 tỉnh, gồm: Tây Ninh, Vĩnh Long, Đồng Tháp, Cà Mau, An Giang và 1 thành phố trực thuộc Trung ương là TP. Cần Thơ.
Ts. Trần Khắc Tâm - Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Sóc Trăng, đánh giá: "Việc sắp xếp, “định hình” lại các tỉnh, thành phố không chỉ là cuộc tái cấu trúc hành chính, mà còn là một bước đột phá chiến lược nhằm huy động và sử dụng hiệu quả hơn các nguồn lực, đặc biệt là đối với những địa phương còn khó khăn nhưng lại sở hữu tiềm năng dồi dào".

Việc xếp, “định hình” lại các tỉnh, thành phố không chỉ là cuộc tái cấu trúc hành chính mà còn là một bước đột phá chiến lược nhằm huy động và sử dụng hiệu quả hơn các nguồn lực, đặc biệt là đối với những địa phương còn khó khăn nhưng lại sở hữu tiềm năng dồi dào".
Tiến sĩ Trần Khắc Tâm, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Sóc Trăng
Theo số liệu từ Cục Thống kê, năm 2024, xuất khẩu của vùng đạt khoảng 25,7 tỷ USD, tăng 16% so với cùng kỳ năm trước, trong khi nhập khẩu đạt 13,8 tỷ USD, tăng 21,5%. Đồng thời, toàn vùng hiện có hơn 2.000 dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài đang hoạt động, với tổng vốn đăng ký khoảng 36,81 tỷ USD. Dù con số này đáng kể, nhưng vẫn thấp hơn nhiều so với các vùng kinh tế trọng điểm khác như Đông Nam Bộ hay Bắc Bộ.
Ts. Trần Khắc Tâm cho biết, chính việc quy mô các tỉnh khi chưa sáp nhập nhỏ hẹp đã khiến nguồn lực phân tán và thiếu sự liên kết vùng nên dẫn đến tình trạng cạnh tranh thiếu hiệu quả, đầu tư dàn trải; khó khăn trong việc giải quyết các vấn đề chung như biến đổi khí hậu, xâm nhập mặn và quy hoạch tổng thể.
Theo Ts. Trần Khắc Tâm, điểm đáng chú ý sau sáp nhập là tỷ lệ địa phương giáp biển từ 44% tăng lên gần 62% (21/34 tỉnh, thành). Điều này sẽ tạo điều kiện thuận lợi để tập trung nguồn lực phát triển các dự án kinh tế biển quy mô lớn như: Cảng nước sâu, khu công nghiệp ven biển, trang trại điện gió ngoài khơi và kết nối chặt chẽ hơn giữa đất liền với biển.
“Sau khi sắp xếp lại đơn vị hành chính cấp tỉnh, hầu hết các tỉnh ĐBSCL sẽ giáp biển. Các tỉnh trước đây được xem là “vùng trong” như Cần Thơ, An Giang, Đồng Tháp, Vĩnh Long sau khi hợp nhất với các tỉnh khác sẽ có đường bờ biển kéo dài hàng chục đến hàng trăm km. Thậm chí, Long An dù không giáp biển sau khi sáp nhập với Tây Ninh vẫn có hệ thống cảng hiện hữu, tạo lợi thế lớn cho phát triển Logistics và thương mại”, ông Tâm đánh giá.
Sau sáp nhập, các địa phương nhiều cơ hội phát triển Logistics và thương mại. (Trong ảnh: Cảng nước sâu Trần Đề được quy hoạch với quy mô lớn, có khả năng tiếp nhận tàu tổng hợp và Container đến 100.000 DWT)Còn với ông Thạch Dil - Giám đốc Hợp tác xã Hành tím Vĩnh Châu, việc sáp nhập các tỉnh trong cùng khu vực, việc phát triển giống cây trồng, vật nuôi thích ứng với điều kiện thời tiết khắc nghiệt sẽ thuận lợi hơn
“Khi sắp xếp lại, việc nghiên cứu công nghệ bảo vệ đất, nguồn nước và giảm tác động tiêu cực từ khí hậu sẽ đồng bộ hơn. Từ đó các địa phương sẽ xây dựng được chuỗi sản xuất và tiêu thụ bền vững”, ông Thạch Dil cho hay.
“Đường băng” mới để vươn xa
Được xác định là ngành kinh tế mũi nhọn trong định hướng phát triển, theo các chuyên gia, tinh gọn bộ máy là tiền đề quan trọng để tái tổ chức ngành Du lịch theo hướng chuyên nghiệp hơn.
Ông Trần Việt Phường - Chủ tịch Hiệp hội Du lịch ĐBSCL phân tích: Việc xác định lại bản đồ hành chính giúp phân vùng rõ ràng. Điều này không chỉ tránh chồng lấn sản phẩm, mà còn tạo điều kiện thuận lợi để phát triển du lịch chuyên sâu và bài bản hơn.
Cụ thể, Cần Thơ tiếp tục giữ vai trò trung tâm vùng, là hạt nhân phát triển kinh tế, văn hóa và du lịch cho toàn khu vực, mở rộng thêm sau khi sáp nhập Sóc Trăng và Hậu Giang với thế mạnh du lịch cộng đồng, lễ hội dân gian Khmer và đô thị ven sông hiện đại; tỉnh Cà Mau mới, sau khi nhập Bạc Liêu, tạo dấu ấn riêng với du lịch sinh thái rừng ngập mặn tại Đất Mũi, kết hợp không gian văn hóa đờn ca tài tử và các công trình năng lượng tái tạo ven biển…
Dấu ấn riêng của du lịch sinh thái rừng ngập mặn tại Đất Mũi (Cà Mau)Số liệu năm 2024 cho thấy, ngành Du lịch ĐBSCL đã đón hơn 52 triệu lượt khách, tăng 15,9% so với năm 2023; trong đó, khách quốc tế đạt hơn 2,8 triệu lượt, tăng 49%. Tổng doanh thu du lịch vượt 62.000 tỷ đồng, tăng hơn 36% so với cùng kỳ.
Khi giảm đầu mối hành chính, các tỉnh sẽ dễ dàng liên kết, phối hợp xây dựng sản phẩm du lịch liên vùng, tạo chuỗi giá trị hấp dẫn hơn. Các địa phương có thể đầu tư đồng bộ nhiều giải pháp trọng tâm như hoàn thiện hệ thống hạ tầng giao thông, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và tăng cường bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa…
Tại Hội nghị về tình hình thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp; tiến độ triển khai các dự án trọng điểm vùng ĐBSCL, diễn ra tại TP. Cần Thơ vào ngày 13/7 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tiếp tục yêu cầu tăng tốc các dự án giao thông trọng điểm tại ĐBSCL.
Theo số liệu báo cáo của Bộ Xây dựng, hiện nay, tại khu vực phía Nam đang triển khai 21 dự án giao thông trọng điểm. Trong đó, có 13 dự án hoàn thành trong năm 2025 với tổng chiều dài 354 km (gồm 336 km thuộc kế hoạch hoàn thành 3.000 km đường bộ cao tốc).
Sau sáp nhập, không gian phát triển của các địa phương được mở rộng hơn, cùng với hệ thống giao thông được đầu tư hiện đại và được đưa vào khai thác chính là điều kiện lý tưởng để đưa vùng ĐBSCL phát triển bền vững.