Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Hậu thủy điện Ia ly: Sau 30 năm tái định cư người dân vẫn chưa thoát nghèo

Ngọc Thu - 18:32, 14/03/2022

Sau gần 30 năm nhường đất xây dựng đại công trình Thủy điện Ia ly, nhiều hộ dân người đồng bào Gia Rai tại làng tái định cư (TĐC) xã Ia Phí, huyện Chư Păh (Gia Lai) vẫn loay hoay trong việc thoát nghèo. Các cấp chính quyền cũng chưa tìm ra giải pháp khả thi nào để giúp người dân phát triển kinh tế...

Làng tái định cư xã Ia Phí có 326 hộ dân Gia Rai, hơn 30% là hộ nghèo
Làng tái định cư xã Ia Phí có 326 hộ dân Gia Rai, hơn 30% là hộ nghèo

Những ngày đầu tháng 3, chúng tôi có dịp đến thăm làng TĐC của xã Ia Phí, trên con đường dẫn vào làng, gió hất tung đất đỏ bụi bay mù. Nắng gắt, khô khốc khiến cho các nóc nhà làm bằng ngói như muốn vỡ ra. Vài cơn gió thổi qua, cũng làm cho mái tôn cũ kỹ trên mái nhà người dân rung lên bần bật. Bức tường của những ngôi nhà được sơn màu vàng, nay đã ố màu, kèm theo là những vết nứt chẻ dọc không biết đổ ập xuống lúc nào.

Xã Ia Phí có 3 làng là làng Kênh, Tum và Jút với 326 hộ dân, trên 1.400 nhân khẩu. Trong đó, 100% dân số là người Gia Rai. Các làng này đều nằm lọt thỏm giữa núi non trùng điệp, cách xa trung tâm xã hơn 10km. Sau nhiều năm di dân, nhường nơi “chôn nhau cắt rốn” để xây dựng đại công trình Thủy điện Ia Ly, cuộc sống của người dân TĐC xã Ia Phí vẫn chưa thể khá hơn.

Nhà ông Rơ Châm Vich, làng Tum, xã Ia Phívới diện tích khoảng 30 m2, có đến 9 nhân khẩu chung sống, hầu hết đều thất nghiệp
Nhà ông Rơ Châm Vich, làng Tum, xã Ia Phí với diện tích khoảng 30 m2, có đến 9 nhân khẩu chung sống, hầu hết đều thất nghiệp

Như nhà của ông Rơ Châm Vich, làng Tum, xã Ia Phí là một trong những căn nhà trong làng đã xuống cấp trầm trọng. Trong căn nhà với diện tích khiêm tốn khoảng 30 m2 có đến 4 thế hệ, với 9 nhân khẩu chung sống. Ông Vich có 3 sào rẫy trồng cà phê, nhưng không đạt năng suất vì không có nước tưới. Hai người con là lao động chính trong nhà chuyên đi làm thuê, nhưng công việc cũng không đều, vì vậy, khó khăn càng chồng chất. Cả nhà sống trong cảnh khó khăn, túng thiếu, chạy ăn từng bữa.

Ông Vich kể: “Năm 1995, mình nhường lại đất để làm thủy điện, nên cả gia đình chuyển đến nơi này sinh sống. Từ khi về làng TĐC ở, mình khó khăn nhiều lắm. Cây trồng không hiệu quả, đi làm thuê cũng không có việc thường xuyên. Nhà thì đông người, tiền hỗ trợ khi di cư cũng tiêu hết rồi, nên mình không biết làm gì cả. Bây giờ chỉ trông chờ vào định hướng của chính quyền địa phương hỗ trợ giúp mình và những đứa nhỏ có cái ăn, cái mặc, thoát nghèo thôi".

Người dân phải nấu ăn bằng bếp tự dựng tạm bợ bằng tấm tôn ngay sau nhà
Người dân phải nấu ăn bằng bếp tự dựng tạm bợ bằng tấm tôn ngay sau nhà

Theo ông Rơ Châm Thuyn, Thôn trưởng làng Tum, xã Ia Phí, khi dân làng về đây TĐC, bị thiếu đất sản xuất, cây trồng phụ thuộc nhiều vào thời tiết, không cho năng suất cao. Vì vậy, nhiều gia đình không đủ ăn, trẻ em cũng phải bỏ học để đi làm. Dù có sự hỗ trợ của chính quyền địa phương và các mạnh thường quân, nhưng cũng chỉ là trong chốc lát. Nhà dân thì xuống cấp hết rồi, nắng nóng gió thốc, trời mưa thì nhà ướt, dân làng cần hướng giải quyết lâu dài để ổn định cuộc sống.

Còn ông Rơ Châm Kiểu,Thôn trưởng làng Jút, xã Ia Phí buồn bã nói: Dân làng mình thiếu đất sản xuất. Không có đất trồng cây, phải nương theo đất ven lòng hồ. Khi mùa khô đến, nước hồ rút xuống, trơ đất ra thì bà con tranh thủ trồng mì (sắn). Có khi nước bất chợt lên sớm, hay có mưa to thì dân làng cũng phải lo nhổ mì sớm. Khi ấy cây mì sẽ giảm năng suất, chất lượng. Giờ mình chỉ vận động bà con cố gắng đi làm thuê các công ty cao su, trồng mì gần địa phương để có thêm thu nhập lo cho gia đình.

Khi trồng cây không đạt hiệu quả, người dân phải đi làm thuê nhổ mì cho các doanh nghiệp để mưu sinh
Khi trồng cây không đạt hiệu quả, người dân phải đi làm thuê nhổ mì cho các doanh nghiệp để mưu sinh

Nói về cuộc sống người dân tại địa phương, ông Rơ Châm Laoh, Chủ tịch UBND xã Ia Phí, cho hay: Năm 1995, dân 3 làng đã nhường đất để làm Thủy điện Ia Ly. Lúc ấy, mỗi người dân được hỗ trợ một số tiền và xây cất nhà ở tại khu TĐC này. Lâu nay, bà con chỉ quen với việc làm nông, trồng các cây ngắn ngày như lúa, mì… Vì khí hậu khắc nghiệt, nguồn nước không bảo đảm tưới tiêu, nên người dân chỉ trồng cây 1 vụ/năm, nhưng năng suất cũng thấp.

Ngay dưới đại công trình Thủy điện Ia ly, hơn trăm căn nhà TĐC của người Gia Rai vẫn vô cùng khốn khó. Việc loay hoay thoát nghèo của người dân 3 làng TĐC xã Ia Phí đã đặt ra một bài toán khó mà các cơ quan chức năng, các cấp chính quyền vẫn đang tìm cách giải.

Ông Nay Kiên, Chủ tịch UBND huyện Chư Păh, cho biết: Nhiều năm qua, huyện Chư Păh cũng đã tạo mọi điều kiện cho Nhân dân tại 3 làng phát triển sản xuất, bằng cách đưa các mô hình cây trồng, vật nuôi để tăng thu nhập. Tuy nhiên, bà con làng TĐC vẫn khó khăn, bởi thiếu tư liệu sản xuất, đất nông nghiệp ngày càng thu hẹp.

Mặc dù, bà con đã được đền bù, được hưởng các chính sách của Nhà nước, nhưng cũng không thể đáp ứng được nhu cầu cuộc sống. Chính quyền địa phương mong rằng, Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Nhà máy Thủy điện nên có một chính sách riêng cho làng TĐC đang thiếu đất sản xuất để người dân phát triển kinh tế, ổn định cuộc sống. 

'Huyện cũng mong muốn được Trung ương cấp kinh phí trích nguồn bổ sung để đầu tư cơ sở hạ tầng, kinh tế - xã hội cho các làng TĐC, ưu tiên cho địa bàn có các công trình thủy điện để huyện tháo gỡ khó khăn, ổn định và nâng cao đời sống của bà con”, ông Kiên đề xuất.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Gia Lai: Xây dựng xã biên giới Ia Púch vững mạnh toàn diện

Gia Lai: Xây dựng xã biên giới Ia Púch vững mạnh toàn diện

Là xã biên giới nằm ở phía Tây của tỉnh Gia Lai, Ia Púch có gần 8,8 km đường biên giới tiếp giáp với Vương quốc Campuchia. Thời gian qua, xã Ia Púch đã tập trung phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống Nhân dân, thực hiện đạt chỉ tiêu đã được tỉnh định hướng và cụ thể hóa trong Nghị quyết của Đại hội.
Tin nổi bật trang chủ
Người Cơ Tu duy nhất biết đan mâm cơm ở Công Dồn

Người Cơ Tu duy nhất biết đan mâm cơm ở Công Dồn

Trong cơn mưa rừng Trường Sơn nặng hạt, gió lạnh cắt da, chúng tôi ghé vào một ngôi nhà ở thôn Công Dồn, xã Nam Giang (TP. Đà Nẵng) để tránh mưa. Bên bếp lửa đỏ rực, một người đàn ông Cơ Tu ngoài 60 tuổi với nước da trắng đang cặm cụi đan chiếc gùi. Đó là ông là Tơngôl Đa, người đã gắn bó cả đời với nghề đan lát thủ công truyền thống. Điều đặc biệt là cả thôn giờ chỉ còn duy nhất ông biết đan mâm cơm - vật dụng dùng trong lễ hội và cúng bái.
Công ty Điện lực Quảng Ngãi đáp ứng nhu cầu sử dụng điện cho người dân vùng biên tỉnh Ắt-ta-pư, nước bạn Lào

Công ty Điện lực Quảng Ngãi đáp ứng nhu cầu sử dụng điện cho người dân vùng biên tỉnh Ắt-ta-pư, nước bạn Lào

Tin tức - Ngọc Chí - 4 giờ trước
Từ năm 2008, Công ty Điện lực Kon Tum (nay là Công ty Điện lực Quảng Ngãi) đã xây dựng mối quan hệ hợp tác mua bán điện với Chi nhánh Điện Ắt-ta-pư (Tổng công ty Điện lực Lào) qua Cửa khẩu quốc tế Bờ Y. Nếu giai đoạn đầu, sản lượng điện chỉ ở mức nhỏ, chủ yếu phục vụ sinh hoạt cho người dân huyện Phouvong, thì những năm gần đây, nhu cầu của phía bạn đã tăng trưởng mạnh mẽ.
Xã biên giới Tam Lư phấn đấu đến năm 2030 trở thành xã Nông thôn mới nâng cao

Xã biên giới Tam Lư phấn đấu đến năm 2030 trở thành xã Nông thôn mới nâng cao

Trang địa phương - Quỳnh Trâm - 5 giờ trước
Đảng bộ xã Tam Lư đặt mục tiêu đến năm 2030, thu nhập bình quân đầu người đạt 50 triệu đồng/năm và trở thành xã Nông thôn mới nâng cao.
Đắk Lắk hoàn thành chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát

Đắk Lắk hoàn thành chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát

Xã hội - Hoàng Thùy - 6 giờ trước
Cùng cả nước thực hiện phong trào thi đua xóa nhà tạm, nhà dột nát, đến nay, tỉnh Đắk Lắk đã hoàn thành việc xây mới, sửa chữa gần 9.000 căn nhà cho hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ gia đình người có công, thân nhân liệt sĩ.
Bồi dưỡng kiến thức dân tộc cho cán bộ, chiến sĩ BĐBP tỉnh Vĩnh Long

Bồi dưỡng kiến thức dân tộc cho cán bộ, chiến sĩ BĐBP tỉnh Vĩnh Long

Công tác Dân tộc - Tào Đạt - Sa Rây - 6 giờ trước
Từ ngày 18 - 23/8, Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Vĩnh Long tổ chức lớp tập huấn bồi dưỡng kiến thức dân tộc năm 2025 cho cán bộ, chiến sĩ BĐBP tỉnh Vĩnh Long. Tham dự và giảng bài cho lớp tập huấn có bà Thạch Thị Thu Hà - Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh.
Thủ tướng: Chính phủ dưới sự lãnh đạo của Đảng, 80 năm hành trình vì nước, vì dân

Thủ tướng: Chính phủ dưới sự lãnh đạo của Đảng, 80 năm hành trình vì nước, vì dân

Thời sự - PV - 15:38, 20/08/2025
Sáng 20/8, Lễ kỷ niệm 80 năm thành lập Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (28/8/1945 - 28/8/2025) được long trọng tổ chức tại Hà Nội. Đây là lần đầu tiên Chính phủ tổ chức kỷ niệm ngày thành lập.
Nỗi lo từ những cây cầu treo dân sinh

Nỗi lo từ những cây cầu treo dân sinh

Để thuận tiện cho việc đi lại và vận chuyển nông sản, từ nhiều năm trước, người dân thôn Kon Vi Vàng, xã Đắk Kôi, tỉnh Quảng Ngãi đã tự làm một cây cầu treo dài hơn 50m vượt sông Đăk Snghé. Sau nhiều năm sử dụng, cây cầu treo đã xuống cấp nghiêm trọng, nhiều tấm ván mặt cầu đã bị mục nát. Mặc dù biết là không an toàn, nhưng người dân vẫn qua lại hằng ngày, bất chấp những cảnh báo của chính quyền về an toàn.
Gia Lai: Xây dựng xã biên giới Ia Púch vững mạnh toàn diện

Gia Lai: Xây dựng xã biên giới Ia Púch vững mạnh toàn diện

Tin tức - Ngọc Thu - 14:52, 20/08/2025
Là xã biên giới nằm ở phía Tây của tỉnh Gia Lai, Ia Púch có gần 8,8 km đường biên giới tiếp giáp với Vương quốc Campuchia. Thời gian qua, xã Ia Púch đã tập trung phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống Nhân dân, thực hiện đạt chỉ tiêu đã được tỉnh định hướng và cụ thể hóa trong Nghị quyết của Đại hội.
Đặc khu Thổ Châu đặt mục tiêu xây dựng phên giậu tiền tiêu vững vàng và bứt phá kinh tế biển

Đặc khu Thổ Châu đặt mục tiêu xây dựng phên giậu tiền tiêu vững vàng và bứt phá kinh tế biển

Tin tức - Tào Đạt - 14:42, 20/08/2025
Trong 2 ngày 19 và 20/8, Đảng bộ Đặc khu Thổ Châu (tỉnh An Giang) đã tổ chức Đại hội lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030. Đại tá Nguyễn Văn Ngành, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh dự và chỉ đạo Đại hội.
Thanh Hóa: Công bố khẩn cấp sạt lở bờ hữu suối Son đoạn qua bản Sa Ná

Thanh Hóa: Công bố khẩn cấp sạt lở bờ hữu suối Son đoạn qua bản Sa Ná

Tin tức - Quỳnh Trâm - 14:40, 20/08/2025
Cuộc sống của 78 hộ gia đình với 350 nhân khẩu bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi tình trạng sạt lở bờ hữu suối Son, đoạn qua bản Sa Ná, xã Na Mèo, tỉnh Thanh Hóa.
Gia Lai: Phát hiện 40.000 sản phẩm giả nhãn hiệu nổi tiếng

Gia Lai: Phát hiện 40.000 sản phẩm giả nhãn hiệu nổi tiếng

Pháp luật - T.Nhân - H.Trường - 14:22, 20/08/2025
Lực lượng chức năng tỉnh Gia Lai vừa phát hiện và xử lý vụ buôn bán hàng giả với hơn 40.000 sản phẩm tiêu dùng nhái nhiều nhãn hiệu nổi tiếng.
Phiên chợ 0 đồng ấm lòng đồng bào Xơ Đăng

Phiên chợ 0 đồng ấm lòng đồng bào Xơ Đăng

Xã hội - Ngọc Chí - 14:03, 20/08/2025
Sáng 20/8, UBND xã Tu Mơ Rông, tỉnh Quảng Ngãi tổ chức khánh thành Chợ trung tâm xã và Phiên chợ 0 đồng với nhiều phần quà tặng cho đồng bào Xơ Đăng. Đây là công trình được đầu tư từ nguồn vốn Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: Từ năm 2021 - 2025 (Chương trình MTQG 1719).