Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Phóng sự

Hành trình theo chân Bác

Lê Na - 23:51, 29/04/2022

Chuyến đi thực tế vào tháng 4 lần này, tôi không xuất phát từ xứ Tuyên, mà theo con đường ngày xưa Bác đã đi. Đó là từ đầu nguồn Pác Bó, Cao Bằng về với Tân Trào, Tuyên Quang.

Chuyến đi thực tế sáng tác tại Cao Bằng do Hội Văn học Nghệ thuật các DTTS Việt Nam tổ chức
Chuyến đi thực tế sáng tác tại Cao Bằng do Hội Văn học Nghệ thuật các DTTS Việt Nam tổ chức

Non nước Cao Bằng, đầu hè bừng nắng mới, suối Lê Nin trong biếc, như hôm nào Người đã về đây. Nguồn nước vô tận, không ngừng nghỉ, quanh năm tuôn chảy từ gốc núi. Mưa đầu hạ, chưa đủ cho mặt nước suối dâng cao. Những cây vối lòa xòa bên bờ, trổ lá tươi non. Chúng tôi nối nhau bước lên hang đá lạnh. Lần nào tới đây, những cảm xúc về vị lãnh tụ kính yêu cũng dâng lên nghèn nghẹn. Đã qua tám mươi năm, núi Mác vẫn uy nghi giữa trời biên ải. Còn đây, nền đất của nhà người Dao, Lý Quốc Súng, từng nương che bóng Bác. Còn đây, bàn đá chông chênh. Những bậc đá nhẵn lì bởi bước người qua lại. Lịch sử đã khắc ghi năm tháng gian khó của người chiến sỹ cách mạng kiên trung tại đây.

Cột mốc số 0, con đường Hồ Chí Minh xuất phát từ đây, bản Pác Bó, xã Trường Hà, huyện Hà Quảng, tỉnh Cao Bằng. Rời xa Pắc Bó, chúng tôi mỗi người một tâm trạng. Nhưng chung nhất, ai cũng tỏ lòng thành kính, biết ơn nơi đã ghi dấu khởi nguồn cách mạng Việt Nam.

Quộc lộ 279, đã đưa tôi đến nhiều miền đất mới. Suốt dọc dài biên giới phía Bắc, con đường chiến lược, huyết mạch cho người miền núi trong phát triển kinh tế, văn hóa. Đôi chân vạn dặm của Bác từng băng rừng, lội suối, xuyên cắt mọi nẻo, giữa núi rừng, sông suối nơi đây.

Trải nghiệm hồ Ba Bể với đồng bào DTTS (ảnh minh hoạ).
Trải nghiệm hồ Ba Bể với đồng bào DTTS (ảnh minh hoạ).

Ngồi trên xe máy, tôi theo con đường lớn, hầu hết được trải nhựa êm đềm. Xuôi về hồ Ba Bể, tôi  dừng lại ở Bản Hon, thăm một gia đình người bạn văn. Đó là quê hương nhà thơ dân tộc Tày, Dương Khau Luông. Bên cạnh ngôi nhà sàn cũ (chắc gia đình muốn giữ làm kỷ niệm) mọc lên một ngôi nhà đất, gọn gàng xinh xắn, đủ chỗ cho hai ông bà già, bố mẹ và cô em gái út của nhà thơ.

Bất ngờ, tôi gặp tấm bia đá, ở đầu thôn ghi: “Di tích lịch sử Cốc Lùng"  thuộc thôn Bản Hon, xã Bành Trạch, huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn”. Nơi Bác Hồ dừng chân nghỉ và nói chuyện với Nhân dân địa phương trên đường từ Pác Bó (Cao Bằng) về Tân Trào (Tuyên Quang) ngày 13/5/1945. 

Bản Hon hôm nay mướt xanh thung lũng lúa. Tôi gặp người ra nương chăm sóc cây lâm nghiệp, người xuống ruộng phát cỏ bờ cho vụ lúa mới. Ruộng đồng ngan ngát non xanh hòa với tiếng nói cười.

Đường tỉnh từ Chợ Đồn xuôi về Định Hóa được hoàn thành hơn chục năm trước. Vẫn những bản làng người Tày, người Dao, người Nùng líu díu bên nhau, nay đã từng bừng sáng tường xây, ngói mới. Những thị trấn, thị tứ rộn rực sắc màu đô thị. Bộ mặt nông thôn mới đang thay da, đổi thịt. Lúa, ngô, rau màu, cây ăn quả trải dài các thung lũng, triền đồi, chân núi.

Thượng nguồn của sông Phó Đáy. Con sông khởi nguồn từ đỉnh núi Tam Tạo, huyện Chợ Đồn. Đó là ngọn núi cao 1291 mét so với mực nước biển. Là ngọn núi có đỉnh cao nhất so với 19 ngọn núi địa phương này. Lòng sông Phó Đáy thu nạp, nhận về mình bao nguồn nước, êm trôi, lượn qua bao xóm bản, ruộng lúa, nương ngô, mang theo văn hóa của người Tày, Nùng, Dao, Mông về xuôi.

Gặp sông, lòng ngỡ như gặp lại người quen thân đã lâu lắm rồi. Mấy mươi năm chỉ biết khúc sông này từ khi nó chảy vào đất Tuyên Quang rồi qua địa phận Vĩnh Phúc. Hôm nay, từ ngọn nguồn này, bỗng tràn ngập cảm xúc. Tôi dừng xe, lội xuống lòng sông. Tay khỏa nước, vớt lên con sóng gột rửa một dặm dài. Lòng tự nhủ, nếu con sông Lô là cha, thì dòng Phó Đáy là mẹ. Nó gắn liền cả một hành trình xuôi ngược cuộc đời.

Đoạn đường từ xã Bình Trung huyện Chợ Đồn sang đến đất Tuyên Quang còn chừng hơn chục km. Đây thực sự là một thử thách với tôi. Sau mưa, đường rừng lầy thụt, đèo dốc, trơn trượt. Nhiều đoạn phải bò số một, con xe máy gầm gừ, cứ muốn quay ngang. Có lúc phải vượt suối, ngập đến nửa bánh xe máy. Chính lúc này, tôi lại nhớ đến bài Cảnh rừng Việt Bắc. Bài thơ được Bác Hồ viết ở chính vùng đất, cách đây một giờ đi bộ. Tự nhiên, tôi như được tiếp thêm sức mạnh.

Bảy mươi bảy năm trước, vào tháng Năm, năm 1945, xã Trung Minh được đón bước chân đầu tiên của Bác Hồ, khi Người từ Pác Bó Cao Bằng trở về Tân Trào. Mảnh đất ghi dấu ấn đó là Vằng Ngược, nơi sông Phó Đáy chảy vào Tuyên Quang. Vằng Ngược là bản của người Dao, Mông, Tày… có 64 hộ, hơn hai trăm khẩu sinh sống. Mái ngói nâu, trầm ấm bên màu xanh cây rừng che phủ. Trưởng thôn Bàn Văn Hoàn, 38 tuổi, dân tộc Dao cho biết, kinh tế của bà con chủ yếu trồng cây lâm nghiệp và sản xuất nông nghiệp. Chăn nuôi trâu, bò, dê và gia cầm cũng là một thế mạnh của thôn.

Trung Minh là xã xa nhất và cũng là xã đặc biệt khó khăn nhất của huyện Yên Sơn. Hơn chục năm qua, con đường Hồ Chí Minh đi xuyên qua xã được hoàn thành đã tạo cho giao thông thuận lợi. Tôi có may mắn đươc biết Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy xã, Lý Thị Thu Hằng, người Dao Ô Gang. Chị là người vốn được sinh ra và trưởng thành tại xã. Mười năm trước, Hằng làm chủ tịch Hội Phụ nữ xã. Mười sáu năm công tác, người cán bộ nhiệt tình, hòa đồng và năng động đã có nhiều kinh nghiệm trong vận động bà con phát triển sản xuất, từ bỏ những thói cũ lạc hậu, tự ti, chậm đổi mới. Mấy hôm nay, chị cùng đoàn công tác, đến từng bản vận động bà con không theo kẻ xấu tuyên truyền lôi kéo một số hộ người Mông theo tà đạo, ngưng trệ sản xuất.

Tranh thủ gặp, Phó bí thư Đảng ủy xã cho biết, năm 2021, tổng sản lượng lương thực của xã đạt hơn một ngàn năm trăm tấn. Trung Minh có nhiều đồi núi cao, độ dốc lớn, rất thích hợp cho các loại keo, mỡ, lát. Năm ngoái xã đã trồng mới 154,2 ha rừng. Nơi đây cũng có hai khu rừng nghiến, gần mười ha và khu rừng già Khuổi Bốc được chính quyền và bà con bảo vệ nghiêm.

 Để bảo vệ rừng, xã đã chỉ đạo và xử lý nghiêm những hành vi phá rừng, đốt nương gây cháy rừng, lấn chiếm, sử dụng đất lâm nghiệp sai mục đích. Tiến hành, đo đạc giao đất và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng cho bà con. Năm 2021, toàn xã đã khai thác trên một trăm ha rừng trồng, với sản lượng đạt 15.584 mét khối gỗ. Trước đây, ruộng một vụ, vào mùa đông, đất thường bỏ hoang. Nay cây rau màu đã được bà con trồng trên đất vụ đông được 51 ha. Từ lâm, nông nghiệp, số hộ nghèo đã giảm từ 16,6% xuống còn 9.2 %.

Đồng bào dân tộc thiểu số xã Phúc Sơn phát triển vùng lạc hàng hóa góp phần xây dựng nông thôn mới. Ảnh TQĐT
Đồng bào dân tộc thiểu số xã Phúc Sơn phát triển vùng lạc hàng hóa góp phần xây dựng nông thôn mới. Ảnh TQĐT

Dọc theo con đường tỉnh lộ, từ Bản Pài, qua Nà Khẻ, Khuổi Bốc về Bản Pình, Khuôn Nà, Vằng On đâu đâu cũng tràn ngập màu xanh. Những biếc xanh của sông, suối, đồi núi, ruộng nương như níu kéo du khách. Tháng tư, chim rừng vào mùa sinh sản. Cây lá trổ hoa khắp các triền núi, góc rừng. Phó Đáy xanh như dải lụa, mềm mại, buông trôi giữa rừng núi, làng bản.

Tôi lại men theo Phó Đáy xuôi về Tân Trào. Nương ngô, thung lũng lúa rợp xanh bên dòng sông bằng lặng. Sông như dòng chảy của lụa là, gấm vóc. Sông trôi cùng nhịp điệu của lời then, tiếng đàn tính. Sông mang đi câu páo dung nồng nàn lửa đốt. Con đường nhựa song hành đưa tôi trở về nhà mình. Nó quen thuộc như anh em, người thân trong gia đình. Tân Trào tháng tư tràn nắng gió. Nắng thơm trên rặng duối vừa kết trái. Nắng tỏa hương khăp vườn hoa nhà ai mới nở đón mời du khách. Nắng phủ nhẹ nên nương chè ở Khuôn Pén, ở Vĩnh Tân. Nắng chín đỏ vụ quả mới vườn thanh long Hang Bòng. Tân Trào đã vươn lên đạt chuẩn xây dựng nông thôn mới tiêu biểu. Nhiều hạng mục di tích lịch sử đã được xây dựng, tôn tạo mở cửa đón du khách.

Theo từng bậc đá, căn lán nhỏ hiện ra sau khóm nứa, rừng cây. Nà Lừa, căn nhà sàn bé xinh, như con thuyền nhỏ mà Bác Hồ đã chèo, chống vượt qua mọi thác ghềnh làm nên một Việt Nam độc lập. Giữa tháng tư, hoa phách đã nở hồng. Ve núi đang kết bè, gọi nhau hát vang khắp rừng Tân Lập. Xin được kính cẩn nghiêng mình bày tỏ tấm lòng con cũng như đồng bào Việt Bắc với vị lãnh tụ Hồ Chí Minh.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Người nặng lòng với văn hóa của dân tộc Bru-Vân kiều ở làng Chênh Vênh

Người nặng lòng với văn hóa của dân tộc Bru-Vân kiều ở làng Chênh Vênh

Là người dân tộc Bru-Vân kiều, ông Hồ Văn Lý (huyện Hướng Hóa, Quảng Trị), đã có nhiều cách để lưu giữ nét đẹp văn hóa của dân tộc mình. Từ Làn điệu dân ca, đến cách chơi các loại nhạc cụ truyền thống đều được ông tận tâm truyền dạy cho người trẻ với mong muốn giữ những âm điệu tà oải, xà nớt, Ta lư...vang mãi trên đỉnh Trường Sơn.
Tin nổi bật trang chủ
Bất ổn ... Quỹ bình ổn giá xăng dầu!

Bất ổn ... Quỹ bình ổn giá xăng dầu!

Thời sự - Sỹ Hào - 7 giờ trước
Quỹ bình ổn giá xăng dầu đang dư hàng nghìn tỷ đồng nhưng lại không sử dụng để điều tiết giá xăng dầu trên thị trường. Đặc biệt người dân ở nhiều địa phương vùng đồng bào DTTS và miền núi phải mua giá xăng dầu theo giá vùng 2, gánh thêm một khoản chi phí, khiến cho cuộc sống đã khó khăn lại càng khó khăn hơn.
Lễ hội

Lễ hội "Bun Vốc Nặm" của người Lào ở Lai Châu

Sắc màu 54 - Hà Minh Hưng - 7 giờ trước
Dân tộc Lào ở huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu là cộng đồng dân cư sinh sống chủ yếu ở ven các con suối, những nơi có nhiều nước, thuận lợi cho việc sản xuất nông nghiệp. Dân số không đông nhưng đời sống văn hóa tinh thần của người Lào có nhiều nét đặc sắc. Một trong những lễ hội tiêu biểu của người Lào là "Bun Vốc Nặm"- lễ hội té nước được tổ chức vào cuối mùa Xuân với mong ước, cầu mưa thuận, gió hòa một vụ mùa mới bội thu…
Chương trình MTQG 1719 đang góp phần thay đổi diện mạo vùng cao Bảo Lạc

Chương trình MTQG 1719 đang góp phần thay đổi diện mạo vùng cao Bảo Lạc

Công tác Dân tộc - Thúy Hồng - 7 giờ trước
Sau gần 4 năm triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I: 2021 -2025 (Chương trình MTQG 1719), huyện Bảo Lạc, tỉnh Cao Bằng đạt được nhiều kết quả quan trọng. Việc triển khai thực hiện hiệu quả các dự án của Chương trình đã giúp người dân được thụ hưởng các chính sách ưu đãi của Đảng và Nhà nước kịp thời, qua đó, góp phần nâng cao đời sống của đồng bào các DTTS trên địa bàn huyện.
Luân chuyển cán bộ góp phần nâng cao năng lực triển khai các Chương trình MTQG ở Si Ma Cai

Luân chuyển cán bộ góp phần nâng cao năng lực triển khai các Chương trình MTQG ở Si Ma Cai

Công tác Dân tộc - Trọng Bảo - 7 giờ trước
Là huyện 30a của tỉnh Lào Cai, nhiều năm qua, huyện Si Ma Cai đã nhận được sự quan tâm đầu tư từ các chương trình, chính sách hỗ trợ của Nhà nước, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Hiện nay, huyện đang tập trung triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030 (Chương trình MTQG 1719). Để nâng cao chất lượng, hiệu quả nguồn vốn đầu tư từ các chương trình, huyện Si Ma Cai đặc biệt chú trọng công tác luân chuyển cán bộ, góp phần củng cố hệ thống chính trị, nâng cao năng lực lãnh đạo chỉ đạo, quản lý, giám sát nguồn vốn đầu tư.
Khâu Vai mùa hoa ban nở

Khâu Vai mùa hoa ban nở

Sắc màu 54 - Quỳnh Lưu - 7 giờ trước
Được triển khai trồng từ năm 2020 với hơn 300 cây hoa ban tím, hoa ban trắng; đến nay sau hơn 3 năm, cây hoa ban tại Mê cung đá, xã Khâu Vai, huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang đã phát triển tốt và bắt đầu nở hoa.
Tin trong ngày - 28/3/2024

Tin trong ngày - 28/3/2024

Bản tin trong ngày của Báo Dân tộc và Phát triển, ngày 28/3, có những thông tin đáng chú ý sau: Bệnh lây từ động vật sang người gia tăng, khó khăn kiểm soát nguồn lây. Bất chấp quy định pháp luật, nhiều người dân vùng cao vẫn trồng cây thuốc phiện. Mưa đá xối xả, dày đặc ở Mù Cang Chải (Yên Bái). Cùng các thông tin khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Xem xét công nhận Côn Đảo là Khu du lịch quốc gia

Xem xét công nhận Côn Đảo là Khu du lịch quốc gia

Du lịch - Doãn Đạt - 7 giờ trước
Côn Đảo (Bà Rịa - Vũng Tàu) thu hút lượng khách du lịch đông đảo với mức tăng trưởng bình quân trên 20%/năm, doanh thu bình quân 15,5%/năm. Năm 2023, tổng lượt khách du lịch đạt 586.000 lượt, tổng thu từ khách du lịch đạt 2.088 tỷ đồng.
Giáo viên vùng cao đối mặt nhiều khó khăn trong dạy học tích hợp

Giáo viên vùng cao đối mặt nhiều khó khăn trong dạy học tích hợp

Giáo dục - Tiêu Dao - 8 giờ trước
Dạy học tích hợp vẫn luôn là bài toán khó, nhất là đối với các trường ở vùng sâu, vùng xa vì điều kiện cơ sở vật chất, điều kiện chuyên môn và nhiều vấn đề liên quan khác.
Thúc đẩy khởi nghiệp ở miền núi Quảng Nam

Thúc đẩy khởi nghiệp ở miền núi Quảng Nam

Khởi nghiệp - T.Nhân-H.Trường - 8 giờ trước
Quảng Nam có 9 huyện miền núi là nơi sinh sống chủ yếu đồng bào DTTS. Khu vực này địa hình, thổ nhưõng, khí hậu...thường khó khăn, khắc nghiệt nên vấn đề sinh kế đối với người dân luôn là vấn đề quan tâm, trăn trở của các cấp chính quyền địa phương. Theo đó, khơi dậy ý chí thoát nghèo, hỗ trợ thúc đẩy xây dựng các mô hình khởi sự, khời nghiệp từ những sản vật của quê hương...là giải pháp đang được thực hiện và nhân rộng hiệu quả trong Nhân dân.
Bàn giải pháp “dẫn” nước về đồng bằng sông Cửu Long

Bàn giải pháp “dẫn” nước về đồng bằng sông Cửu Long

Thời sự - Sỹ Hào - Như Tâm - 8 giờ trước
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) cùng một số tỉnh, thành vùng đồng bằng sông Cửu Long đang nghiên cứu xây dựng hệ thống thủy lợi dẫn nước ngọt từ sông Hậu, sông Đồng Nai về để giải bài toán thiếu nước ngọt trầm trọng trong mùa khô. Trước biến đổi khí hậu ngày càng cực đoan, ý tưởng đầu tư công trình để dẫn nước về cho vùng sông nước không còn là một nghịch lý “chở củi về rừng”.
Sóc Trăng: Bộ đội Biên phòng tổng kết chuyên án mua bán người ST1223

Sóc Trăng: Bộ đội Biên phòng tổng kết chuyên án mua bán người ST1223

Pháp luật - Văn Long - Minh Triết - 8 giờ trước
Sáng 28/3, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Sóc Trăng tổ chức Hội nghị tổng kết Chuyên án ST1223. Đại tá Trịnh Kim Khâm - Chỉ huy trưởng BĐBP tỉnh dự, chỉ đạo hội nghị; Đại tá Bùi Văn Bình - Phó chỉ huy trưởng Nghiệp vụ BĐBP tỉnh chủ trì hội nghị.