Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Đồng bào Tày ở Đông Đằng giữ rừng như giữ nhà

Mỹ Dung-CTV - 06:37, 15/04/2024

Ấn tượng với khách khi đến bản người Tày, thôn Đông Đằng, huyện Bắc Sơn (Lạng Sơn) là cánh rừng bạt ngàn cây gỗ nghiến. Bao năm qua, người dân nơi đây thuộc lòng những quy định mà bản làng đã đề ra, đặc biệt là các nội dung trong hương ước về bảo vệ rừng, giữ rừng như giữ nhà...

Cánh rừng nguyên sinh với hàng nghìn cây gỗ nghiến cổ thụ
Cánh rừng nguyên sinh với hàng nghìn cây gỗ nghiến cổ thụ

Hương ước bảo vệ rừng

Thôn Đông Đằng nằm ở phía Đông Nam huyện Bắc Sơn, cách trung tâm huyện 3km, có khoảng 136 hộ dân với 630 nhân khẩu, chủ yếu là người dân tộc Tày. Điều ấn tượng nhất trước khi đặt chân vào Đông Đằng, chính là cánh rừng nghiến nguyên sinh rộng lớn- một “kho báu” giữa đại ngàn đã và đang được bà con ra sức bảo vệ và giữ gìn bao đời nay.

Theo những người cao niên, cánh rừng nghiến cổ sát thôn là một khu rừng thiêng. Nơi đây, thờ ba vị thần: Ông Đuôi, Ông Voi và thần Bò Bá Mò. Bà Dương Thị Ngùi, một người dân của thôn trải lòng: “Ui, thần rừng linh thiêng lắm. Thờ thần rừng thì các ngài sẽ che chở, bảo vệ bản, phù hộ cho mùa màng tốt tươi, con người khỏe mạnh, làng bản chung sống thuận hòa, đoàn kết”. Việc thờ các vị thần rừng này có từ bao giờ thì không ai biết. Người dân chỉ biết rằng, từ bé đã được nghe các ông, các bà truyền lại như vậy và đã trở thành “lệ làng”,.

“ Người dân nơi đây xem việc giữ rừng như giữ nhà mình vậy. Bình thường, người dân chỉ được đi lên tới khu miếu thờ ngay cửa rừng để thắp hương cúng lễ các ngài thôi, nếu không xin phép thì không ai được bước qua ngôi miếu này để vào rừng cả. Từ đó, hương ước, quy ước giữ rừng của bản làng được bà con soạn ra”, ông Dương Hữu Chung, Trưởng thôn Đông Đằng chia sẻ.

Hương ước thôn Đông Đằng quy định: Tất cả người dân có trách nhiệm bảo vệ rừng, không chặt phá, đốt cháy, khai thác trái phép; không bẫy, săn, bắt động vật trong rừng; từng hộ phải có biện pháp chủ động phòng chống cháy rừng trong mùa khô hanh; không phát rừng làm nương rẫy...

Hương ước cũng nêu rõ: Vi phạm lần 1 phạt hành chính, nhắc nhở trước toàn thôn; lần 2 đưa ra cộng đồng dân cư và các tổ chức, đoàn thể của người vi phạm có hình thức kỷ luật; lần 3 sẽ bị loại khỏi “phe làng, hội hiếu”, tước hết quyền lợi của hộ gia đình trong thôn...

“Đuổi ra khỏi hội hiếu, nghĩa là nếu gia đình gặp tang gia thì cả làng sẽ không có ai tới giúp, đưa tiễn người khuất trong gia đình về với tổ tiên. Thậm chí cả việc cưới xin, nếu nhà ai bị đuổi ra khỏi hội hiếu, thì dân làng cũng tẩy chay không tới mừng hay làm cỗ giúp”, bà Dương Thị Ngùi giải thích.

Thành lập tổ đội trồng rừng

Qua thống kê, trong rừng có hơn 2.000 cây gỗ nghiến có đường kính 20cm trở lên, nhiều cây 3 - 4 người ôm không xuể. Năm 2018, khu rừng nghiến nguyên sinh Đông Đằng đã được công nhận là khu bảo tồn loài - sinh cảnh Bắc Sơn, được quy hoạch và cấp kinh phí bảo vệ. Là rừng cộng đồng nên hằng năm, bà con còn được hưởng nguồn chi phí dịch vụ môi trường rừng để bảo vệ rừng.

Cùng với hương ước, quy ước, bà con Đông Đằng còn thành lập tổ đội tuần rừng - Nhân dân tự bảo vệ rừng nguyên sinh
Cùng với hương ước, quy ước, bà con Đông Đằng còn thành lập tổ đội tuần rừng - Nhân dân tự bảo vệ rừng nguyên sinh

Cùng với hương ước, quy ước, bà con Đông Đằng còn thành lập tổ đội tuần rừng. Mỗi tháng, tổ tuần tra sẽ kiểm đếm số cây nghiến một lần. Thôn chỉ có 3 lối vào cách nhau vài chục mét nên bất cứ ai ra vào, mang theo vật dụng gì, người dân đều nắm rõ và có cách theo dõi, từ đó báo với tổ tuần tra và chính quyền xã. Đặc biệt, ai muốn lên rừng cũng phải được người trong tổ dẫn lên và không được mang bất cứ thứ gì khỏi rừng, dù chỉ là một nhành củi khô.

Cùng với Nhân dân Đông Đằng, UBND xã Bắc Quỳnh cũng đã thành lập tổ bảo vệ rừng phối hợp cùng người dân thường xuyên tuần rừng, kịp thời phát hiện sâu bệnh hại lá, các hành vi vi phạm như chặt phá cây, săn bắn trong khu rừng…

Trao đổi với phóng viên, ông Dương Đình Đường, Chủ tịch UBND xã Bắc Quỳnh cho biết: Địa phương đã quy hoạch 13,3ha diện tích của rừng nghiến Đông Đằng là vùng lõi bảo vệ nghiêm ngặt. UBND xã đã đề xuất cấp trên và ngành chức năng thiết kế, cải tạo, mở đường dân sinh vào khu rừng này để du khách đến làng du lịch cộng đồng Quỳnh Sơn có thể đi thăm quan rừng nghiến nguyên sinh, tạo thêm sinh kế bền vững cho bà con, góp phần bảo vệ rừng hiệu quả hơn…

Bảo vệ rừng cũng chính là bảo vệ cuộc sống bình yên của bản làng, bảo vệ nguồn sống nuôi dưỡng bao thế hệ dân bản”. Với tình yêu rừng, giữ rừng bằng tấm lòng và cách thức bình dị, đơn giản nhất thì màu xanh của cánh rừng bản người Tày, sẽ được nhân lên mãi mãi.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Kỷ niệm của người làm báo với vùng đồng bào DTTS

Kỷ niệm của người làm báo với vùng đồng bào DTTS

Đối với phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển, niềm vui lớn nhất là được bà con đồng bào DTTS thương yêu, quý mến; dẫu công việc của mình cũng chỉ giúp được cho bà con một phần nhỏ trong cuộc sống của chính họ.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.