Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Đồng bào Cao Lan dệt những giấc mơ

PV - 10:25, 03/12/2018

Đồng bào dân tộc Cao Lan ở bản Khe Nghè, xã Lục Sơn, huyện Lục Nam (Bắc Giang) luôn có ý thức bảo tồn nghề dệt thổ cẩm truyền thống. Đã có lúc bị rơi vào tình cảnh mai một nhưng những người có trách nhiệm trong bản đã làm hồi sinh nghề dệt thổ cẩm. Để dệt lên những sản phẩm độc đáo của dân tộc mình, người phụ nữ Cao Lan đã phải mất nhiều thời gian và công sức.

Đồng bào Cao Lan Nghệ nhân Trạc Thị Ngọn giới thiệu cách dệt thổ cẩm truyền thống của người Cao Lan cho thế hệ trẻ.

Tìm lại bản sắc

Bà Trạc Thị Ngọn, 80 tuổi, dân tộc Cao Lan bồi hồi nhớ lại, lúc còn là con gái, bà sống cùng gia đình ở vùng Đèo Gia, huyện Lục Ngạn. Khi ấy, bà đã biết dệt những bộ trang phục thổ cẩm cho chính mình và trong ngày cưới, bà mặc bộ trang phục truyền thống về nhà chồng. Theo phong tục lúc ấy, người con gái Cao Lan lấy chồng phải đeo một cái yếm dệt những họa tiết hoa văn cầu kỳ, có quai phía trước thì mới được xem là “gái tân”. Năm 1955, cả gia đình bà chuyển về sống tại Khe Nghè. Rồi thời gian trôi đi, những bộ trang phục cầu kỳ ở bản Khe Nghè không ai còn gìn giữ được, bà Ngọn luôn trăn trở tìm mọi cách để có được một bộ làm kỷ niệm lúc cuối đời. Lặn lội về tận quê cũ ở Lục Ngạn tìm mua trang phục dân tộc không được, những người Cao Lan ở Khe Nghè cũng đã bỏ nghề dệt từ lâu.

Năm 2005 bà Ngọn đã tập hợp một số người cao tuổi trong bản tìm cách khôi phục nghề dệt. Cả bản Khe Nghè lúc đó chỉ còn 5 người còn nhớ các công đoạn dệt, bà Trạc Thị Ngọn, Tô Thị Thọ, Trạc Thị Phúc là một trong số ít những người còn lại trong số đó. Bà Ngọn cho biết: “Gia đình tôi vẫn còn bộ khung cửi cũ được cất giữ cẩn thận hơn 20 năm qua, nay lại được đem ra sử dụng”. Bà còn nói, gia đình đã dệt một bộ trang phục thật đẹp và gửi tặng Bảo tàng tỉnh Bắc Giang trưng bày, giới thiệu, gìn giữ và bảo tồn nghề dệt thủ công mà bà cùng nhiều nghệ nhân khác mất nhiều công sức để khôi phục.

Hỗ trợ bảo tồn

Từ đầu năm 2006, đồng bào Cao Lan ở đây ai cũng phấn khởi khi có một chương trình hỗ trợ kinh phí của Nhà nước nhằm bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa độc đáo, trong đó có nghề dệt thổ cẩm. Nhóm nghệ nhân ở Khe Nghè được thành lập, từ việc chỉ có 3 bộ khung dệt thì đến nay tăng lên 24 bộ, số người biết dệt cũng tăng lên 30 người. Lớp trẻ người Cao Lan ở đây dần được bà Ngọn cùng các nghệ nhân khác truyền dạy để gìn giữ nghề dệt.

Hiện nay, gia đình bà Ngọn cả con trai và con dâu đều là những người thành thạo các công đoạn dệt và thêu. Sau khi được khôi phục, đồng bào trong bản Khe Nghè vui mừng vì nhiều lần được mời đi tham dự, trình diễn trong những ngày hội lớn của tỉnh và của huyện như: Ngày hội Văn hóa các dân tộc tỉnh Bắc Giang, Ngày hội văn hóa thể thao vùng Đông Bắc tổ chức tại Vĩnh Phúc… Bà Ngọn cũng thường xuyên trình diễn nghề dệt truyền thống cho học sinh trong tỉnh Bắc Giang nghiên cứu, tìm hiểu. Và phần thưởng cao quý cho những nỗ lực ấy là năm 2015, bà Trạc Thị Ngọn đã được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu Nghệ nhân ưu tú.

Đồng bào Cao Lan CLB hát sình ca (dân tộc Cao Lan) thôn Lái, xã An Bá, huyện Sơn Động, Bắc Giang mặc trang phục dân tộc khi biểu diễn văn nghệ. (Ảnh TL)

Gìn giữ cho muôn đời

Anh Dương Văn Quang, Bí thư Chi bộ bản Khe Nghè chia sẻ, mong muốn nghề dệt của quê mình không chỉ dừng lại ở việc bảo tồn mà cần phải được mở rộng và phát triển hơn, bà con ở đây cũng mong nhận được thêm sự hỗ trợ để có thể thăm quan, học hỏi các mô hình sản xuất dệt thổ cẩm truyền thống của các dân tộc ở nhiều vùng khác, vừa để giao lưu, học tập kinh nghiệm, tìm mẫu mã mới và thị trường tiêu thụ.

Về vấn đề bảo tồn, phát triển nghề dệt thổ cẩm của đồng bào Cao Lan ở bản Khe Nghè, lãnh đạo xã Lục Sơn cho biết, huyện Lục Nam đã có chủ trương mở rộng mô hình, quảng bá, giới thiệu và tiêu thụ sản phẩm thổ cẩm. Cụ thể là, trong 5 chương trình phát triển kinh tế của Đảng ủy xã, đã đề cập đến vấn đề xây dựng nhà trưng bày sản phẩm du lịch tại khu vực Trại Cao trên tuyến đường 293 Bắc Giang- Tây Yên Tử, giới thiệu và bán đồ lưu niệm, việc giúp đỡ bà con học hỏi kinh nghiệm dệt, thêu, thay đổi, làm phong phú về chủng loại, mẫu mã cũng đã được chính quyền tính đến. Bên cạnh đó, việc xây dựng 2 chiếc cầu qua suối, giúp bà con đi lại thuận tiện là rất cần thiết, góp phần thúc đẩy kinh tế, văn hóa, xã hội...

PHẠM THỊ NGOAN

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.