Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Đội văn nghệ thôn bản - Đánh thức vai trò của những chủ nhân văn hóa: Bảo tồn và phát huy văn hóa truyền thống từ cơ sở (Bài 1)

Văn Hoa - Vũ Hường - 00:36, 05/06/2023

Những năm qua, phong trào văn nghệ quần chúng tại vùng đồng bào DTTS có bước phát triển nhanh cả về số lượng và chất lượng, Với những hoạt động của mình, các đội văn nghệ thôn bản đã góp phần bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc, đẩy mạnh phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa cơ sở”, nâng cao đời sống tinh thần cho Nhân dân.

Đội văn nghệ thôn bản là nơi tập hợp các thành viên có cùng chung đam mê, sở thích, là nơi tụ hội các hạt nhân văn nghệ, các nghệ nhân nắm giữ nhiều di sản văn hóa dân tộc (Trong ảnh: Tiết mục múa chai của đội văn nghệ dân tộc Tày, xã Chấn Thịnh (Văn Chấn, Yên Bái)
Đội văn nghệ thôn bản là nơi tập hợp các thành viên có cùng chung đam mê, sở thích, là nơi tụ hội các hạt nhân văn nghệ, các nghệ nhân nắm giữ nhiều di sản văn hóa dân tộc. (Trong ảnh: Tiết mục múa chai của đội văn nghệ dân tộc Tày, xã Chấn Thịnh, huyện Văn Chấn, Yên Bái)

Bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống

Đội văn nghệ thôn, bản được tập hợp bởi những người có chung đam mê các loại hình ca, múa, nhạc truyền thống. Đây là những hạt nhân văn nghệ nòng cốt, am hiểu bản sắc văn hóa, bằng đam mê và khả năng sáng tạo của mình, họ đã đưa lời ca, tiếng hát ca ngợi Đảng, Bác Hồ, quê hương, đất nước đổi mới tới quần chúng Nhân dân, tạo không khí phấn khởi, cổ vũ các phong trào thi đua yêu nước, nâng cao đời sống tinh thần và góp phần thúc đẩy phát triển du lịch.

Còn nhớ Ngày hội giao lưu Văn hóa, Thể thao và Du lịch vùng biên giới Việt Nam - Lào lần thứ III, tại Tp. Điện Biên Phủ (Điện Biên) tháng 11/2022, chúng tôi đã được trải nghiệm một không gian văn hóa dân tộc Thái, vô cùng độc đáo ngay tại Quảng trường 7-5 của Câu lạc bộ (CLB) Văn hóa Thái, tỉnh Điện Biên.

Ông Tòng Trung Tiến - thành viên CLB tham gia ngày hội hôm đó đã cho hay, để tạo điểm nhấn cho Ngày hội, tỉnh Điện Biên đã hỗ trợ lập một nhà sàn truyền thống dân tộc Thái tại vị trí đẹp nhất, để các hội viên CLB văn hóa Thái tỉnh Điện Biên sinh hoạt, giao lưu văn hóa với các đội văn nghệ khác, các dân tộc khác trong tỉnh, với du khách đến từ các tỉnh thành khác, đặc biệt là các đại biểu nước bạn Lào đến tham dự Ngày hội.

Khách du lịch cùng vui văn nghệ và múa xòe Thái cùng các thành viên CLB văn hóa Thái tỉnh Điện Biên
Khách du lịch cùng vui văn nghệ và múa xòe Thái cùng các thành viên CLB Văn hóa Thái tỉnh Điện Biên

Trong không khí vui nhộn, không phân biệt gái trai, lứa tuổi, dân tộc, người Việt hay người Lào, tất cả đều hòa vào nhau, nắm tay nhau say vui những những bài ca, tiếng hát, trong những vòng Xòe bất tận.

Ngoài CLB Văn hóa Thái, tại từng các thôn, bản đều ở Điện Biên đều đã thành lập những đội văn nghệ truyền thống. Theo thống kê của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Điện Biên, hiện nay, trên địa bàn tỉnh có 1.038 đội văn nghệ quần chúng ở các thôn, bản, tổ dân phố.

Tương tự, hiện nay tại hầu khắp các thôn, xã của người Sán Dìu sinh sống đều thành lập các CLB dân ca. Theo thống kê sơ bộ tại 5 tỉnh tập trung người Sán Dìu sinh sống gồm Vĩnh Phúc, Tuyên Quang, Thái Nguyên, Bắc Giang, Quảng Ninh đã thành lập hơn 70 CLB dân ca. Đại đa số các CLB đều thành lập tự phát bởi những người yêu và đam mê dân ca của dân tộc.

Một buổi sinh hoạt của CLB Soọng cô thôn Trung Mầu (xã Trung Mỹ, Bình Xuyên, Vĩnh Phúc)
Một buổi sinh hoạt của CLB Soọng cô thôn Trung Mầu (xã Trung Mỹ, Bình Xuyên, Vĩnh Phúc)

Có thể thấy, tại các địa phương vùng DTTS, các đội văn nghệ thôn bản là tập hợp các thành viên có cùng chung đam mê, sở thích, là nơi tụ hội các hạt nhân văn nghệ, các nghệ nhân nắm giữ nhiều di sản văn hóa dân tộc, bên cạnh việc tập luyện biểu diễn những tiết mục văn nghệ hiện đại, các đội văn nghệ còn đặc biệt chú trọng đến việc bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống dân tộc thông qua các điệu dân ca, dân vũ, nhạc cụ dân tộc, đáp ứng quyền được hoạt động, được sáng tạo, được hưởng thụ văn hóa tinh thần của quần chúng Nhân dân. 

Nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho Nhân dân 

Nếu ai đã từng đến với Mai Châu (Hòa Bình), chắc hẳn sẽ không quên được những đội văn nghệ mà hạt nhân chính là các bác, các ông bà biểu diễn văn nghệ phục vụ khách du lịch. Đại đa số các đội văn nghệ tại đây có từ 7 đến 12 thành viên, họ tự mua sắm loa, mic và các dụng cụ biểu diễn. Khi có khách du lịch, các đội văn nghệ sẽ biểu diễn miễn phí các tiết mục đậm chất văn hóa dân tộc Thái như: múa Keng Loóng, nhảy sạp…

Đội văn nghệ bản Nhót (Mai Châu, Hòa Bình) chuẩn bị cho các tiết mục biểu diễn miễn phí phục vụ khách du lịch
Đội văn nghệ bản Nhót (Mai Châu, Hòa Bình) chuẩn bị cho các tiết mục biểu diễn miễn phí phục vụ khách du lịch

Bà Hà Thị Ích (80 tuổi), thành viên đội văn nghệ bản Nhót chia sẻ, nay tuổi đã cao không lao động nặng được nên bà và nhiều người cao tuổi khác tại bản cũng muốn làm một cái gì đó, vừa giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, vừa tạo dấu ấn cho khách du lịch, do đó, đội văn nghệ bản Nhót đã ra đời. Trong đội văn nghệ của bà duy trì từ 8 - 12 thành viên, tự mua loa đài, thường xuyên truyền dạy các điệu múa của dân tộc cho lớp trẻ và biểu diễn khi có khách du lịch. Để thuận tiện, các buổi sinh hoạt đội sẽ tập trung tại sân gia đình nhà bà. 

Theo bà Ích, hoạt động biểu diễn đã thu hút đông đảo du khách đến tham gia và trải nghiệm, cũng nhờ đó mà các sản phẩm lưu niệm, nông sản của gia đình nhà bà và người dân trong bản cùng bán chạy hơn, hiệu quả hơn.

Chị Nguyễn Việt Hà, du khách đến từ Hà Nội, khi trải nghiệm các tiết mục biểu diễn của đội văn nghệ bản Nhót, thích thú kể, đến Mai Châu, không những chị được tham quan cảnh sắc thiên nhiên rất đẹp, mà còn được trải nghiệm tận mắt chiêm ngưỡng kiến trúc nhà sàn truyền thống, những nét đẹp trong trang phục mà còn được hiểu hơn về văn hóa dân tộc Thái qua những tiết mục văn nghệ đặc sắc, vui nhộn do các đội văn nghệ thôn, bản biểu diễn miễn phí.

Ngoài ra, tại Mai Châu và nhiều điểm du lịch cộng đồng khác, khi các đoàn khách du lịch có nhu cầu thưởng thức các tiết mục văn nghệ dân tộc, các đội văn nghệ tại thôn bản sẽ đến tận các Homestay biểu diễn, phục vụ du khách với một mức phí theo quy định của địa phương.

Các đội văn nghệ thôn bản tại Thị xã Nghĩa Lộ tham gia biểu diễn múa Xòe Thái với 2022 người tham gia trong Lễ đón nhận Bằng của UNESCO ghi danh Nghệ thuật Xòe Thái là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại năm 2022
Các đội văn nghệ thôn bản tại Thị xã Nghĩa Lộ tham gia biểu diễn múa Xòe Thái với 2022 người tham gia trong Lễ đón nhận Bằng của UNESCO ghi danh Nghệ thuật Xòe Thái là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại năm 2022

Thống kê của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Hòa Bình cho thấy, đến nay toàn tỉnh hiện còn 1.482 đội văn nghệ quần chúng cơ sở ở thôn, xóm, tổ dân phố. Các hoạt động văn nghệ quần chúng ở cơ sở diễn ra sôi nổi, tổ chức thường xuyên hằng năm vào dịp kỷ niệm các ngày lễ lớn của địa phương, đất nước.

Ông Lưu Huy Linh - Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Hòa Bình cho biết, những năm qua các đội văn nghệ quần chúng cơ sở luôn bám sát định hướng hoạt động phục vụ nhiệm vụ chính trị, các sự kiện, kỷ niệm các ngày lễ lớn của đất nước, địa phương bằng nhiều hình thức phong phú, đa dạng, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa tinh thần của Nhân dân các dân tộc trong tnh. Đặc biệt, tại các điểm du lịch cộng đồng, các đội văn nghệ quần chúng thôn, bản còn góp phần quảng bá nét đẹp văn hóa truyền thống các dân tộc tỉnh Hòa Bình tới khách du lịch.

Có thể thấy rằng, hiện nay tại hầu khắp các điểm du lịch, đặc biệt là các điểm du lịch cộng đồng vùng DTTS, đội văn nghệ quần chúng thôn bản phát triển rất nhanh cả về số lượng lẫn chất lượng. Qua đó tạo sân chơi lành mạnh cho cộng đồng các dân tộc và đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa tinh thần, sự đoàn kết dân tộc trong khu dân cư. 

Đồng thời, góp phần bảo tồn các giá trị văn hóa dân tộc, giúp người dân ý thức hơn về vai trò của mình trong việc xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở, tạo động lực đẩy mạnh phong trào thi đua lao động sản xuất. Đặc biệt, các đội văn nghệ thôn bản với nét đặc trưng riêng, đang có vai trò quan trọng, hấp dẫn thu hút khách trải nghiệm, tham quan thúc đẩy kinh tế du lịch phát triển.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.