Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Thể thao - Giải trí

Dân ca Việt hòa âm cùng giao hưởng

PV - 12:05, 14/12/2022

Vũ điệu Chèo, giai điệu Hát văn hay âm hưởng của các vùng văn hóa Tây Bắc, Chăm Pa, Cố đô Huế, Tây Nguyên… đã được những người làm nghệ thuật đưa vào dàn nhạc giao hưởng. Đây là sự nỗ lực rất lớn của giới nghề trong việc bảo tồn, phát huy và quảng bá nghệ thuật truyền thống rộng rãi tới giới trẻ cũng như bạn bè thế giới.

Dân ca Việt hòa âm cùng giao hưởng
Dân ca Việt hòa âm cùng giao hưởng

Nhạc cụ gõ truyền thống giao thoa với nhạc hàn lâm

Mới đây, buổi biểu diễn hòa nhạc đặc biệt VNSOxVYO: Family Concert với sự kết hợp giữa các nghệ sĩ chuyên nghiệp của Dàn nhạc Giao hưởng Việt Nam (VNSO) và các nhạc công trẻ của dàn nhạc đa quốc tịch đầu tiên tại Việt Nam - Dàn nhạc Giao hưởng trẻ Việt Nam (VYO), đặc biệt là sự xuất hiện của các nhạc công cộng đồng, đã để lại nhiều cảm xúc trong lòng khán giả. Đây là lần đầu tiên, tại sân khấu Nhà hát Lớn, tổ khúc giao hưởng Thiên thanh mang âm hưởng âm nhạc dân tộc do nhạc sĩ Trần Mạnh Hùng sáng tác dành riêng cho Dàn nhạc Giao hưởng trẻ VYO được trình diễn.

Nhạc sĩ Trần Mạnh Hùng chia sẻ, Thiên thanh được viết dành riêng cho các bạn trẻ nên tôi đã lựa chọn những gì phù hợp với họ. Và tôi nghĩ, bạn trẻ nào cũng yêu thiên nhiên, vì thế Thiên thanh có nghĩa như phía trước là bầu trời, là màu xanh của biển, của rừng, núi, thiên nhiên, đặc biệt là màu xanh của tuổi trẻ. Đó là những cảm xúc ban đầu đã chấp bút cho tôi vẽ nên một bức tranh sơn hà bằng ngôn ngữ của dàn nhạc giao hưởng. Giai điệu của Thiên thanh là sự mô phỏng âm hưởng của các vùng văn hóa Tây Bắc, Chăm Pa, Cố đô Huế và Tây Nguyên, những nơi đã sinh dưỡng ra giá trị thẩm mỹ âm nhạc cổ truyền của Việt Nam”.

Vẻ đẹp phong cảnh Việt Nam đã được nhạc sĩ Trần Mạnh Hùng vẽ nên trong 3 chương nhạc của tổ khúc dành cho dàn nhạc mang tên Thiên thanh là: Mường Hoa Xuân, Trăng đại ngàn Kinh đô mở hội. Thang âm ngũ cung đặc trưng của các vùng Tây Bắc, Tây Nguyên, Chăm Pa và Huế, cùng những nhạc cụ gõ truyền thống của phương Đông như chén hay trống chiến, kết hợp cùng nhạc cụ và hòa âm của âm nhạc phương Tây đã tạo nên một tác phẩm đầy màu sắc.

Tương tự, lần đầu tiên bản Vũ điệu chèo và lên đồng của nhạc sĩ Đặng Hữu Phúc được biểu diễn tại khán phòng Hòa nhạc lớn, Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam, ngay sau khi buổi giới thiệu sách Tác phẩm cho hợp xướng - A cappella thính phòng và giao hưởng của ông kết thúc, là sự kết hợp giữa những tác phẩm nhạc cổ điển phương Tây của các nhà soạn nhạc thiên tài thế giới cùng bản giao hưởng của một nhạc sĩ Việt Nam sáng tác trên nền nghệ thuật truyền thống của Việt Nam, dưới sự chỉ huy của nhạc trưởng Maestro Wojciech Czepiel. Nhạc sĩ Đặng Hữu Phúc đã đưa nhiều làn điệu như Con gà rừng, Xẩm xoan, Cách cú, Hề mồi, Bình thảo, Lưu không trong Chèo, hay làn điệu Chầu văn Dọc cờn xá vào bản nhạc. Ông sử dụng nhạc cụ là trống đế, mõ chùa bên cạnh violin, viola, cello, kèn... tạo nên những thanh âm thuần Việt trong một thể thức phương Tây là nhạc giao hưởng. Có những đoạn, tiếng mõ vang lên gợi liên tưởng đến vở chèo cổ Quan Âm Thị Kính khiến hàng trăm khán giả có mặt trong đêm diễn dành những tràng vỗ tay dài tán thưởng.

Còn với bản Ngày hội dành cho Piano solo viết năm 1978, Đặng Hữu Phúc đã chuyển soạn cho dàn nhạc giao hưởng vào năm 2003. Nhạc trưởng Xavier Rist, người Pháp đã chỉ huy Orchestre Philharmonique de Hanol (OPH) biểu diễn bản Ngày hội tại Hanoi Opera House vào 2 ngày 18 - 19.4.2005. Điều đặc biệt là cả 2 đêm diễn dàn nhạc phải chơi bản nhạc 2 lần (bis) do khán giả vỗ tay yêu cầu. Ngay sau đó, nhạc trưởng Xavier Rist đã viết về bản Ngày hội như sau: “Ngắn gọn và xuất sắc, nó thể hiện trọn vẹn ý đồ của tác giả như trong tiêu đề của tác phẩm... Đặng Hữu Phúc đã sử dụng những chất liệu chủ đề đến từ âm nhạc truyền thống Việt Nam. Ông đã đưa những chất liệu ấy vào bản nhạc, chuyển đổi và tái tạo chúng, nhìn chúng dưới lăng kính của ngôn ngữ giao hưởng đương đại với một cảm nhận về nhịp điệu và màu sắc rất tinh tế…”.

Hồn Việt mạnh mẽ trong thể thức phương Tây

Nói về sáng tác của mình, nhạc sĩ Đặng Hữu Phúc cho biết, ông yêu thích và nghiên cứu Chèo từ lâu. Những làn điệu Chèo mang sự vui tươi, lạc quan và cũng có những đoạn trữ tình. Tác phẩm Vũ điệu chèo và lên đồng khi được dàn nhạc giao hưởng chơi đã tạo nên không khí rộn ràng của ngày hội. Ông muốn đưa người nghe trở về không gian sân đình ở làng quê Bắc Bộ xưa, nơi mỗi làng thường có một chiếu chèo nên dân gian mới có câu “Ăn no rồi lại nằm khoèo, nghe giục trống chèo bế bụng đi xem”.

Tuy nhiên, nhạc sĩ cho rằng, nếu chỉ lặp lại cách thể hiện truyền thống, khán giả thế giới sẽ khó tiếp cận. Vì thế, ông đưa vào sáng tác cho dàn giao hưởng để tạo nên một tác phẩm hình thức phương Tây nhưng mang đậm tinh thần Việt Nam.

PGS.TS Lê Anh Tuấn, Giám đốc Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam nhấn mạnh, các tác phẩm của nhạc sĩ Đặng Hữu Phúc là sự kết hợp khéo léo và tài tình các chất liệu từ dân ca Việt Nam với những kỹ thuật và bút pháp sáng tác hiện đại của thế giới. Tác phẩm của ông đã được biểu diễn nhiều nơi trên thế giới như Pháp, Mỹ, Canada…

Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam Nguyễn Quang Thiều cũng cho biết, khi nghe tác phẩm của nhạc sĩ Đặng Hữu Phúc hòa trong tổng thể của một dàn nhạc giao hưởng, trái tim ông rung lên hai nhịp điệu, một của chèo cổ trên sân khấu truyền thống xa xưa ở làng quê, hai là nhịp điệu khác của chèo trong tư duy âm nhạc hiện đại. “Đặng Hữu Phúc thấu hiểu nghệ thuật Chèo, âm nhạc và tất cả khúc thức trong Chèo, đồng thời kết hợp với nhạc phương Tây, mở ra một sân khấu, không gian, giai điệu hoàn toàn mới. Đặc biệt, tôi nhìn thấy khía cạnh khác của những giá trị âm nhạc truyền thống, gợi mở cho việc sáng tác của chúng ta - làm sao vẫn giữ bản sắc một cách thuần khiết mà có thể tạo nên những sản phẩm mới đầy tính hiện đại”, ông Thiều nói.

Còn với Thiên thanh, nhạc trưởng Phan Đỗ Phúc, người đồng hành cùng các bạn trẻ trong Dàn nhạc Giao hưởng trẻ VYO và các nhạc công đến từ cộng đồng cho rằng, từ sự am hiểu một cách rất sâu sắc truyền thống âm nhạc của Tây Bắc, Tây Nguyên, Chăm Pa và Huế, nhạc sĩ Trần Mạnh Hùng đã thổi vào từng giai điệu, từng nét tiết tấu một hồn Việt mạnh mẽ và đầy sắc màu. Qua ngòi bút tài tình của ông, sự giao thoa của những hoà thanh, những nhạc cụ cổ điển phương Tây cùng với những âm hưởng Việt Nam đã tạo nên một tác phẩm hết sức đặc sắc và đầy ý nghĩa cho buổi sum vầy VNSOxVYO: Family Concert. Ở lần kết hợp giữa hai nét đẹp văn hóa này, buổi hòa nhạc mong muốn được cùng cộng đồng tôn vinh những giá trị quý báu của Việt Nam và âm nhạc cổ điển. 

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Sôi động Giải bóng bàn kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam

Sôi động Giải bóng bàn kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam

Nhân kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025), ngày 16/6, tại Hà Nội, Báo Dân tộc và Phát triển và Báo Vietnamnet đã phối hợp tổ chức Giải Bóng bàn mở rộng. Giải thu hút sự tham gia của hơn 40 vận động viên đến từ nhiều cơ quan báo chí, bộ ngành.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.