Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Thể thao - Giải trí

Dân ca Việt hòa âm cùng giao hưởng

PV - 12:05, 14/12/2022

Vũ điệu Chèo, giai điệu Hát văn hay âm hưởng của các vùng văn hóa Tây Bắc, Chăm Pa, Cố đô Huế, Tây Nguyên… đã được những người làm nghệ thuật đưa vào dàn nhạc giao hưởng. Đây là sự nỗ lực rất lớn của giới nghề trong việc bảo tồn, phát huy và quảng bá nghệ thuật truyền thống rộng rãi tới giới trẻ cũng như bạn bè thế giới.

Dân ca Việt hòa âm cùng giao hưởng
Dân ca Việt hòa âm cùng giao hưởng

Nhạc cụ gõ truyền thống giao thoa với nhạc hàn lâm

Mới đây, buổi biểu diễn hòa nhạc đặc biệt VNSOxVYO: Family Concert với sự kết hợp giữa các nghệ sĩ chuyên nghiệp của Dàn nhạc Giao hưởng Việt Nam (VNSO) và các nhạc công trẻ của dàn nhạc đa quốc tịch đầu tiên tại Việt Nam - Dàn nhạc Giao hưởng trẻ Việt Nam (VYO), đặc biệt là sự xuất hiện của các nhạc công cộng đồng, đã để lại nhiều cảm xúc trong lòng khán giả. Đây là lần đầu tiên, tại sân khấu Nhà hát Lớn, tổ khúc giao hưởng Thiên thanh mang âm hưởng âm nhạc dân tộc do nhạc sĩ Trần Mạnh Hùng sáng tác dành riêng cho Dàn nhạc Giao hưởng trẻ VYO được trình diễn.

Nhạc sĩ Trần Mạnh Hùng chia sẻ, Thiên thanh được viết dành riêng cho các bạn trẻ nên tôi đã lựa chọn những gì phù hợp với họ. Và tôi nghĩ, bạn trẻ nào cũng yêu thiên nhiên, vì thế Thiên thanh có nghĩa như phía trước là bầu trời, là màu xanh của biển, của rừng, núi, thiên nhiên, đặc biệt là màu xanh của tuổi trẻ. Đó là những cảm xúc ban đầu đã chấp bút cho tôi vẽ nên một bức tranh sơn hà bằng ngôn ngữ của dàn nhạc giao hưởng. Giai điệu của Thiên thanh là sự mô phỏng âm hưởng của các vùng văn hóa Tây Bắc, Chăm Pa, Cố đô Huế và Tây Nguyên, những nơi đã sinh dưỡng ra giá trị thẩm mỹ âm nhạc cổ truyền của Việt Nam”.

Vẻ đẹp phong cảnh Việt Nam đã được nhạc sĩ Trần Mạnh Hùng vẽ nên trong 3 chương nhạc của tổ khúc dành cho dàn nhạc mang tên Thiên thanh là: Mường Hoa Xuân, Trăng đại ngàn Kinh đô mở hội. Thang âm ngũ cung đặc trưng của các vùng Tây Bắc, Tây Nguyên, Chăm Pa và Huế, cùng những nhạc cụ gõ truyền thống của phương Đông như chén hay trống chiến, kết hợp cùng nhạc cụ và hòa âm của âm nhạc phương Tây đã tạo nên một tác phẩm đầy màu sắc.

Tương tự, lần đầu tiên bản Vũ điệu chèo và lên đồng của nhạc sĩ Đặng Hữu Phúc được biểu diễn tại khán phòng Hòa nhạc lớn, Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam, ngay sau khi buổi giới thiệu sách Tác phẩm cho hợp xướng - A cappella thính phòng và giao hưởng của ông kết thúc, là sự kết hợp giữa những tác phẩm nhạc cổ điển phương Tây của các nhà soạn nhạc thiên tài thế giới cùng bản giao hưởng của một nhạc sĩ Việt Nam sáng tác trên nền nghệ thuật truyền thống của Việt Nam, dưới sự chỉ huy của nhạc trưởng Maestro Wojciech Czepiel. Nhạc sĩ Đặng Hữu Phúc đã đưa nhiều làn điệu như Con gà rừng, Xẩm xoan, Cách cú, Hề mồi, Bình thảo, Lưu không trong Chèo, hay làn điệu Chầu văn Dọc cờn xá vào bản nhạc. Ông sử dụng nhạc cụ là trống đế, mõ chùa bên cạnh violin, viola, cello, kèn... tạo nên những thanh âm thuần Việt trong một thể thức phương Tây là nhạc giao hưởng. Có những đoạn, tiếng mõ vang lên gợi liên tưởng đến vở chèo cổ Quan Âm Thị Kính khiến hàng trăm khán giả có mặt trong đêm diễn dành những tràng vỗ tay dài tán thưởng.

Còn với bản Ngày hội dành cho Piano solo viết năm 1978, Đặng Hữu Phúc đã chuyển soạn cho dàn nhạc giao hưởng vào năm 2003. Nhạc trưởng Xavier Rist, người Pháp đã chỉ huy Orchestre Philharmonique de Hanol (OPH) biểu diễn bản Ngày hội tại Hanoi Opera House vào 2 ngày 18 - 19.4.2005. Điều đặc biệt là cả 2 đêm diễn dàn nhạc phải chơi bản nhạc 2 lần (bis) do khán giả vỗ tay yêu cầu. Ngay sau đó, nhạc trưởng Xavier Rist đã viết về bản Ngày hội như sau: “Ngắn gọn và xuất sắc, nó thể hiện trọn vẹn ý đồ của tác giả như trong tiêu đề của tác phẩm... Đặng Hữu Phúc đã sử dụng những chất liệu chủ đề đến từ âm nhạc truyền thống Việt Nam. Ông đã đưa những chất liệu ấy vào bản nhạc, chuyển đổi và tái tạo chúng, nhìn chúng dưới lăng kính của ngôn ngữ giao hưởng đương đại với một cảm nhận về nhịp điệu và màu sắc rất tinh tế…”.

Hồn Việt mạnh mẽ trong thể thức phương Tây

Nói về sáng tác của mình, nhạc sĩ Đặng Hữu Phúc cho biết, ông yêu thích và nghiên cứu Chèo từ lâu. Những làn điệu Chèo mang sự vui tươi, lạc quan và cũng có những đoạn trữ tình. Tác phẩm Vũ điệu chèo và lên đồng khi được dàn nhạc giao hưởng chơi đã tạo nên không khí rộn ràng của ngày hội. Ông muốn đưa người nghe trở về không gian sân đình ở làng quê Bắc Bộ xưa, nơi mỗi làng thường có một chiếu chèo nên dân gian mới có câu “Ăn no rồi lại nằm khoèo, nghe giục trống chèo bế bụng đi xem”.

Tuy nhiên, nhạc sĩ cho rằng, nếu chỉ lặp lại cách thể hiện truyền thống, khán giả thế giới sẽ khó tiếp cận. Vì thế, ông đưa vào sáng tác cho dàn giao hưởng để tạo nên một tác phẩm hình thức phương Tây nhưng mang đậm tinh thần Việt Nam.

PGS.TS Lê Anh Tuấn, Giám đốc Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam nhấn mạnh, các tác phẩm của nhạc sĩ Đặng Hữu Phúc là sự kết hợp khéo léo và tài tình các chất liệu từ dân ca Việt Nam với những kỹ thuật và bút pháp sáng tác hiện đại của thế giới. Tác phẩm của ông đã được biểu diễn nhiều nơi trên thế giới như Pháp, Mỹ, Canada…

Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam Nguyễn Quang Thiều cũng cho biết, khi nghe tác phẩm của nhạc sĩ Đặng Hữu Phúc hòa trong tổng thể của một dàn nhạc giao hưởng, trái tim ông rung lên hai nhịp điệu, một của chèo cổ trên sân khấu truyền thống xa xưa ở làng quê, hai là nhịp điệu khác của chèo trong tư duy âm nhạc hiện đại. “Đặng Hữu Phúc thấu hiểu nghệ thuật Chèo, âm nhạc và tất cả khúc thức trong Chèo, đồng thời kết hợp với nhạc phương Tây, mở ra một sân khấu, không gian, giai điệu hoàn toàn mới. Đặc biệt, tôi nhìn thấy khía cạnh khác của những giá trị âm nhạc truyền thống, gợi mở cho việc sáng tác của chúng ta - làm sao vẫn giữ bản sắc một cách thuần khiết mà có thể tạo nên những sản phẩm mới đầy tính hiện đại”, ông Thiều nói.

Còn với Thiên thanh, nhạc trưởng Phan Đỗ Phúc, người đồng hành cùng các bạn trẻ trong Dàn nhạc Giao hưởng trẻ VYO và các nhạc công đến từ cộng đồng cho rằng, từ sự am hiểu một cách rất sâu sắc truyền thống âm nhạc của Tây Bắc, Tây Nguyên, Chăm Pa và Huế, nhạc sĩ Trần Mạnh Hùng đã thổi vào từng giai điệu, từng nét tiết tấu một hồn Việt mạnh mẽ và đầy sắc màu. Qua ngòi bút tài tình của ông, sự giao thoa của những hoà thanh, những nhạc cụ cổ điển phương Tây cùng với những âm hưởng Việt Nam đã tạo nên một tác phẩm hết sức đặc sắc và đầy ý nghĩa cho buổi sum vầy VNSOxVYO: Family Concert. Ở lần kết hợp giữa hai nét đẹp văn hóa này, buổi hòa nhạc mong muốn được cùng cộng đồng tôn vinh những giá trị quý báu của Việt Nam và âm nhạc cổ điển. 

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
VFF và VPF điều chỉnh suất lên, xuống hạng tại V.League mùa giải 2025 - 2026

VFF và VPF điều chỉnh suất lên, xuống hạng tại V.League mùa giải 2025 - 2026

Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) và Công ty Cổ phần Bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam (VPF) vừa thống nhất phương án thay đổi số lượng suất lên, xuống hạng ở các giải đấu chuyên nghiệp quốc gia, bắt đầu áp dụng từ mùa giải V.League 2025 - 2026.
Tin nổi bật trang chủ
Lan tỏa bản sắc, củng cố sức mạnh đại đoàn kết các dân tộc, tôn giáo

Lan tỏa bản sắc, củng cố sức mạnh đại đoàn kết các dân tộc, tôn giáo

Với trách nhiệm chính trị, Bộ Dân tộc và Tôn giáo đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao trong khuôn khổ Triển lãm Quốc gia “80 năm Hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc”. Bộ Dân tộc và Tôn giáo vinh dự được nhận Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ cho tập thể có thành tích xuất sắc.
Xã đảo Nhơn Châu tuyên truyền về biển, đảo và chống khai thác IUU cho ngư dân

Xã đảo Nhơn Châu tuyên truyền về biển, đảo và chống khai thác IUU cho ngư dân

Xã hội - Ngọc Thu - 22:33, 16/09/2025
Ngày 16/9, Đồn Biên phòng Nhơn Châu chủ trì phối hợp với Hải đội Biên phòng 2 và UBND xã Nhơn Châu (Gia Lai) tổ chức kiểm tra, kiểm soát trên vùng biển xã đảo Nhơn Châu.
Chính thức sửa đổi, bổ sung một số nội dung trong Chương trình giáo dục phổ thông

Chính thức sửa đổi, bổ sung một số nội dung trong Chương trình giáo dục phổ thông

Giáo dục - Minh Nhật - 22:19, 16/09/2025
Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa ban hành Thông tư số 17/2025/TT-BGDĐT sửa đổi, bổ sung một số nội dung trong Chương trình giáo dục phổ thông ban hành kèm theo Thông tư số 32/2018/TT-BGDDT ngày 26/12/2018 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Việt Nam vươn lên trở thành điểm đến hàng đầu của du khách Trung Quốc

Việt Nam vươn lên trở thành điểm đến hàng đầu của du khách Trung Quốc

Du lịch - Minh Nhật - 21:55, 16/09/2025
Theo Bloomberg, tính đến tháng 8, Việt Nam đã ghi nhận kỷ lục gần 14 triệu lượt khách quốc tế trong năm 2025, trong đó du khách từ Trung Quốc tăng 44% so với cùng kỳ năm trước. Sự bùng nổ của Việt Nam là một phần của quá trình tái cơ cấu lớn trong ngành Du lịch trị giá hàng tỷ USD của Đông Nam Á.
Tổng Bí thư Tô Lâm: Mỗi gia đình là một tế bào học tập, mỗi người dân là một công dân học tập suốt đời

Tổng Bí thư Tô Lâm: Mỗi gia đình là một tế bào học tập, mỗi người dân là một công dân học tập suốt đời

Thời sự - PV - 21:50, 16/09/2025
Chiều 16/9, tại Trụ sở Trung ương Đảng, Tổng Bí thư Tô Lâm đã chủ trì buổi gặp mặt Ban Thường vụ Trung ương Hội Khuyến học Việt Nam.
Lãnh đạo thành phố Cần Thơ thăm, tặng quà nhân dịp lễ Sene Dolta của đồng bào Khmer

Lãnh đạo thành phố Cần Thơ thăm, tặng quà nhân dịp lễ Sene Dolta của đồng bào Khmer

Xã hội - Tào Đạt - 21:50, 16/09/2025
Chiều 16/9, Thành ủy Cần Thơ đã tổ chức nhiều đoàn công tác đến thăm hỏi, tặng quà đồng bào dân tộc Khmer nhân dịp lễ Sene Dolta năm 2025.
Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Cùng với cả nước kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, Đảng bộ xã Ngọk Réo, tỉnh Quảng Ngãi đã phát động nhiều phong trào thi đua yêu nước. Trong đó, công trình “Đường cờ Tổ quốc” do Đoàn Thanh niên xã thực hiện đã tạo nên sức lan tỏa mạnh mẽ trong cán bộ, đảng viên và đồng bào DTTS nơi đây. Hơn 100 lá cờ Tổ quốc rực rỡ trên trục đường chính dẫn vào trung tâm xã không chỉ tạo điểm nhấn cho cảnh quan khu dân cư Nông thôn mới vùng đồng bào DTTS, mà còn thể hiện niềm tự hào, khát vọng vươn lên của vùng đất còn nhiều khó khăn.
Tiếp tục rà soát hộ gia đình đang ở nhà tạm, nhà dột nát để hỗ trợ kịp thời

Tiếp tục rà soát hộ gia đình đang ở nhà tạm, nhà dột nát để hỗ trợ kịp thời

Xã hội - Lê Hường - 21:37, 16/09/2025
Ngày 16/9, Ban Chỉ đạo triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk tổ chức Hội nghị tổng kết chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn tỉnh năm 2025.
Báo chí đồng hành vì quyền tham chính của người khuyết tật

Báo chí đồng hành vì quyền tham chính của người khuyết tật

Tin tức - Hồng Phúc - 21:33, 16/09/2025
Trong 2 ngày từ 16-17/9, Báo Điện tử Tiếng nói Việt Nam (VOV) phối hợp với Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP – Việt Nam) và Trung tâm Nghiên cứu và Hành động vì sự phát triển hòa nhập tổ chức Tập huấn báo chí “Kỹ năng đưa tin về quyền tham chính của người khuyết tật”.
Thủ tướng nêu 6 mong muốn, kỳ vọng với cộng đồng doanh nghiệp, khu vực kinh tế tư nhân

Thủ tướng nêu 6 mong muốn, kỳ vọng với cộng đồng doanh nghiệp, khu vực kinh tế tư nhân

Thời sự - PV - 21:23, 16/09/2025
Chiều 16/9, phát biểu tại phiên Đối thoại cấp cao của Diễn đàn Kinh tế tư nhân Việt Nam (VPSF) năm 2025 có chủ đề "Khai phóng tiềm năng - Kiến tạo tương lai Việt", Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tặng 16 chữ "Tự hào - Yêu nước - Trí tuệ - Nhân văn - Đạo đức - Phát triển - Đột phá" và khẳng định: "Chính phủ đồng hành, các bộ đổi mới, hạ tầng thông suốt, thể chế kiến tạo, doanh nghiệp tiên phong, Việt Nam phát triển".
VFF và VPF điều chỉnh suất lên, xuống hạng tại V.League mùa giải 2025 - 2026

VFF và VPF điều chỉnh suất lên, xuống hạng tại V.League mùa giải 2025 - 2026

Thể thao - Hoàng Minh - 19:32, 16/09/2025
Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) và Công ty Cổ phần Bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam (VPF) vừa thống nhất phương án thay đổi số lượng suất lên, xuống hạng ở các giải đấu chuyên nghiệp quốc gia, bắt đầu áp dụng từ mùa giải V.League 2025 - 2026.
UEFA Champions League 2025: Thể thức thi đấu mới chính thức áp dụng

UEFA Champions League 2025: Thể thức thi đấu mới chính thức áp dụng

Thể thao - Hoàng Minh - 14:32, 16/09/2025
Từ mùa giải 2024/2025, UEFA Champions League - sân chơi danh giá nhất cấp câu lạc bộ châu Âu, đã bước sang một kỷ nguyên mới, với sự thay đổi mang tính lịch sử về thể thức thi đấu. Những đổi mới này tiếp tục được duy trì cho mùa giải 2025/2026, nhằm tăng tính cạnh tranh, sự hấp dẫn và cơ hội cho nhiều đội bóng hơn.