Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Đặc sản gỏi lá Kon Tum

Đào Văn Hậu - 19:27, 18/04/2025

Trong kho tàng ẩm thực phong phú của Việt Nam, gỏi lá Kon Tum là một món ẩm thực đặc trưng của đồng bào dân tộc… Đặt chân đến mảnh đất Kon Tum, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp hoang sơ của núi rừng Tây Nguyên mà còn được thưởng thức món ăn đặc biệt này - một nét đặc sắc không thể thiếu trong văn hóa ẩm thực của người dân nơi đây.

Gỏi lá Kon Tum không chỉ đơn thuần là một món ăn, mà còn là một tác phẩm nghệ thuật độc đáo
Gỏi lá Kon Tum không chỉ đơn thuần là một món ăn, mà còn là một tác phẩm nghệ thuật độc đáo

Gỏi lá Kon Tum không chỉ đơn thuần là một món ăn, mà còn là một tác phẩm nghệ thuật độc đáo về chế biến và thưởng thức. Món ăn này là sự kết hợp hài hòa giữa thiên nhiên và bàn tay khéo léo của con người. Nguyên liệu chính của gỏi là những loại lá cây tươi ngon, thường được người dân địa phương hái từ những cây thuốc quý trong rừng vào sáng sớm. Những chiếc lá này không chỉ có màu sắc bắt mắt, mà còn chứa đựng những tinh túy của đất trời. Mỗi loại lá lại mang đến một hương vị đặc trưng riêng, từ nồng nàn, cay nồng đến thanh mát, dịu nhẹ.

Để làm món gỏi lá, người dân nơi đây thường chọn từ 30 đến 60 loại lá khác nhau như: lá lộc vừng, lá sung, lá ổi, lá xoài, chùm ruột, đinh lăng, lá mơ… cùng nhiều loại lá đặc trưng khác mà họ đã quen dùng từ lâu. Các loại lá này được ăn kèm với giò thủ, thịt ba chỉ thái mỏng, da heo thái sợi và tôm đất rang khô.

Thoạt nhìn, món bì heo có vẻ đơn giản, nhưng thực chất lại đòi hỏi quy trình chế biến công phu và tốn nhiều thời gian: từ công đoạn thái sợi mỏng, giã riềng đến trộn thính và nêm nếm gia vị sao cho thật vừa miệng. Ngoài ra, không thể thiếu đĩa tiêu xanh, muối và ớt chỉ thiên - loại ớt cay nồng, có màu xanh đặc trưng của vùng đất đỏ Tây Nguyên.

Tất cả nguyên liệu được bày biện đẹp mắt, hài hòa như một bức tranh sống động với sắc xanh tự nhiên chủ đạo. Tuy nhiên, điểm nhấn đặc biệt nhất của gỏi lá Kon Tum chính là phần nước chấm. Không phải nước mắm hay nước tương quen thuộc, mà là một loại chấm được làm từ gạo nếp lên men - còn gọi là hèm rượu. Gạo được ủ lên men có mùi thơm đặc trưng, sau đó đem xay nhuyễn cùng với tôm và thịt ba chỉ.

Người đầu bếp sẽ phi thơm hành khô trong chảo dầu thật nóng, rồi cho hỗn hợp đã xay vào đảo đều, nêm thêm sa tế và gia vị, đun liu riu trên lửa nhỏ. Khi mùi thơm lan tỏa ngào ngạt, đó cũng là lúc nước chấm đạt độ chín hoàn hảo, sẵn sàng để dọn ra và thưởng thức cùng gỏi lá.

Điều đặc biệt của gỏi lá Kon Tum không chỉ nằm ở hương vị mà còn ở cách bày trí và thưởng thức – một trải nghiệm văn hóa ẩm thực đầy mới lạ và thú vị. Món ăn thường được trình bày trên một chiếc mâm hoặc đĩa lớn, ở giữa là các loại lá xanh mướt, xung quanh xếp thịt ba chỉ, giò thủ, tôm đất rang khô cùng các loại gia vị như muối hạt, tiêu xanh, tiêu đen, ớt chỉ thiên.

Người ăn sẽ chọn một chiếc lá bản to như lá cải xanh hoặc lá sung để làm “chiếc phễu” cuốn gỏi. Tiếp đó, lần lượt cho thêm khoảng dưới 10 loại lá nhỏ khác vào bên trong để đảm bảo vừa miệng và dễ cầm. Sau lớp lá là các nguyên liệu như thịt ba chỉ, tôm, bì heo; cuối cùng là rắc chút muối, tiêu và chan một thìa nước chấm đặc biệt lên trên.

Người ăn chỉ cần cuốn khoảng dưới 10 lá, thành hình phễu để vừa miệng ăn và dễ cầm hơn
Người ăn chỉ cần cuốn khoảng dưới 10 lá, thành hình phễu để vừa miệng ăn và dễ cầm hơn

Chỉ cần một miếng gỏi, bạn sẽ cảm nhận được sự hòa quyện tinh tế của nhiều tầng hương vị: cái giòn mát của lá rừng, vị chát bùi của lá sung, vị chua thanh của lá xoài, mùi thơm dịu của lá ổi, vị ngọt của thịt, cùng độ cay nồng của tiêu ớt – tất cả tạo nên một bản giao hưởng vị giác độc đáo, khó quên.

Món ăn này thường được dùng trong các dịp lễ hội, những buổi tụ họp gia đình hay gặp gỡ bạn bè. Thưởng thức gỏi lá, người ta không chỉ cảm nhận hương vị độc đáo mà còn cảm nhận được sự gắn kết, tình cảm chân thành của người dân nơi đây. Họ ngồi quây quần bên mâm gỏi, cùng nhau cuốn lá, cùng chia sẻ câu chuyện đời thường, tiếng cười rộn rã hòa lẫn với tiếng suối róc rách, tiếng gió vi vu giữa núi rừng đại ngàn.

Mỗi chiếc cuốn gỏi như mang theo một câu chuyện, một kỷ niệm, một phần hồn của mảnh đất Kon Tum đầy nắng gió. Thưởng thức món ăn này cũng chính là hòa mình vào không gian văn hóa đậm đà bản sắc của đồng bào dân tộc thiểu số – nơi chất mộc mạc, giản dị được nâng tầm bằng sự tinh tế trong từng hương vị.

Nhiều người tìm đến Kon Tum không chỉ để chiêm ngưỡng thiên nhiên hùng vĩ, những cánh rừng xanh thẳm, mà còn để khám phá nền văn hóa ẩm thực độc đáo. Gỏi lá đã vượt ra khỏi vai trò của một món ăn thường ngày để trở thành biểu tượng ẩm thực của vùng đất và con người nơi đây. Với những ai từng một lần nếm thử, hương vị đặc trưng ấy như một mảnh ghép khó quên trong hành trình trải nghiệm ẩm thực Việt Nam.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin nổi bật trang chủ
Bình Định: Chương trình MTQG 1719 góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội

Bình Định: Chương trình MTQG 1719 góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội

Công tác Dân tộc - T.Nhân - H.Trường - 4 giờ trước
Ngày 6/6, UBND tỉnh Bình Định tổ chức Hội nghị tổng kết Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: Từ năm 2021 đến năm 2025 (Chương trình MTQG 1719) trên địa bàn tỉnh.
Họp mặt kỷ niệm 60​ năm ngày Truyền thống và trao huy hiệu Tiểu đoàn Phú Lợi Anh hùng

Họp mặt kỷ niệm 60​ năm ngày Truyền thống và trao huy hiệu Tiểu đoàn Phú Lợi Anh hùng

Tin tức - Duy Chí - 4 giờ trước
​Ban Liên lạc Tiểu đoàn Phú Lợi vừa tổ chức họp mặt kỷ niệm 60 năm ngày thành lập và trao huy hiệu Tiểu đoàn Phú Lợi Anh hùng cho các cựu chiến binh Tiểu đoàn. Dự lễ có nguyên Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết; nguyên Bí thư Tỉnh ủy Bình Dương Mai Thế Trung; nguyên Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Phan Văn Đương; cùng đại diện lãnh đạo các cơ sở, ban, ngành, lực lượng vũ trang của tỉnh.
Bình Dương tổ chức quán triệt và triển khai văn bản mới của Trung ương về công tác dân tộc và tôn giáo

Bình Dương tổ chức quán triệt và triển khai văn bản mới của Trung ương về công tác dân tộc và tôn giáo

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 4 giờ trước
Ông Nguyễn Lộc Hà, Phó Bí thư thường trực Tỉnh uỷ Bình Dương vừa chủ trì Hội nghị quán triệt và triển khai các bản văn mới của Trung ương về công tác dân tộc, tôn giáo cho lãnh đạo các cấp từ tỉnh đến cơ sở.
Quảng Nam ban hành kế hoạch tổ chức Lễ hội quốc tế sâm Ngọc Linh

Quảng Nam ban hành kế hoạch tổ chức Lễ hội quốc tế sâm Ngọc Linh

Sản phẩm - Thị trường - T.Nhân - H.Trường - 5 giờ trước
Ngày 6/6, UBND tỉnh Quảng Nam ban hành kế hoạch tổ chức Lễ hội quốc tế Sâm Ngọc Linh (Sâm Việt Nam) và Dược liệu năm 2025 với chủ đề kết nối giá trị và khẳng định thương hiệu Việt.
Quảng Ngãi: Bảo đảm cho kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 diễn ra an toàn

Quảng Ngãi: Bảo đảm cho kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 diễn ra an toàn

Giáo dục - T.Nhân - H.Trường - 5 giờ trước
Ngày 6/6, Đoàn kiểm tra Ban Chỉ đạo quốc gia kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025, do Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) Phạm Ngọc Thưởng dẫn đầu, đã có buổi làm việc với Ban Chỉ đạo Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 tỉnh Quảng Ngãi về công tác chuẩn bị kỳ thi.
Gặp nhau ở chợ phiên

Gặp nhau ở chợ phiên

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin tổng hợp ngày 4/6 có những thông tin đáng chú ý sau: Gặp nhau ở chợ phiên. Chùa Một Cột - Biểu tượng tâm linh của Thủ đô. Nghề làm phỗng đất xứ Kinh Bắc. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi
Công nhận Tết ngã rạ và múa cà đáo của người Co Quảng Ngãi là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Công nhận Tết ngã rạ và múa cà đáo của người Co Quảng Ngãi là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Tìm trong di sản - T.Nhân - H.Trường - 5 giờ trước
Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng đã ký Quyết định về việc công bố Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đối với Di sản văn hóa Tết ngã rạ (sa ní) và nghệ thuật trình diễn dân gian múa cà đáo của người Co, huyện Trà Bồng, tỉnh Quảng Ngãi.
Khánh Hòa: Thêm hai di sản được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Khánh Hòa: Thêm hai di sản được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Xã hội - T.Nhân - H.Trường - 5 giờ trước
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã có Quyết định công nhận Tri thức khai thác và chế biến Trầm Hương Khánh Hòa và Lễ hội Yến Sào là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Thanh Hóa tổng kiểm soát phương tiện bơm, hút và vận chuyển cát sỏi trên sông

Thanh Hóa tổng kiểm soát phương tiện bơm, hút và vận chuyển cát sỏi trên sông

Pháp luật - Quỳnh Trâm - 5 giờ trước
Cơ quan chức năng tỉnh Thanh Hóa đang phối hợp với các đơn vị có liên quan mở đợt cao điểm tổng kiểm soát các phương tiện có gắn thiết bị bơm, hút cát sỏi và phương tiện vận chuyển cát, sỏi trên đường thuỷ.
Du lịch Lào Cai - Kết nối khát vọng xanh

Du lịch Lào Cai - Kết nối khát vọng xanh

Du lịch - Trọng Bảo - 5 giờ trước
Tối 5/6, tỉnh Lào Cai đã tổ chức khai mạc Hội chợ Du lịch Quốc tế Lào Cai 2025 với chủ đề “Du lịch Lào Cai - Kết nối khát vọng xanh”.
Bình Định: Tập huấn chuyên môn cho người hướng dẫn tập luyện, nhân viên cứu hộ môn mô tô nước trên biển

Bình Định: Tập huấn chuyên môn cho người hướng dẫn tập luyện, nhân viên cứu hộ môn mô tô nước trên biển

Du lịch - T.Nhân - N.Triều - 5 giờ trước
Ngày 6/6, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTT&DL) tỉnh Bình Định khai mạc Lớp tập huấn chuyên môn cho gần 200 học viên là người hướng dẫn tập luyện, nhân viên cứu hộ môn mô tô nước trên biển, cùng lực lượng phục vụ, điều khiển phương tiện thủy nội địa chở khách du lịch.