Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Đặc sắc Lễ hội Báo bản làng Nộn Khê

Minh Nhật - 14:19, 05/02/2025

Cứ vào tháng Giêng hằng năm, làng Nộn Khê thuộc xã Yên Từ, huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình tổ chức Lễ hội Báo bản. Đây là một trong những lễ hội nổi tiếng tại tỉnh Ninh Bình có ý nghĩa báo đáp công đức tiền nhân, ông cha, những người có công khai khẩn đất đai, lập dựng xóm làng. Lễ hội vừa được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Lễ hội Báo bản làng Nộn Khê (thuộc xã Yên Từ, huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình) diễn ra vào ngày 14 tháng Giêng hằng năm. Ảnh: TL
Lễ hội Báo bản làng Nộn Khê (thuộc xã Yên Từ, huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình) diễn ra vào ngày 14 tháng Giêng hằng năm. Ảnh: TL

Nơi lưu giữ giá trị văn hóa truyền thống

Theo tục lệ, Lễ hội Báo bản làng Nộn Khê diễn ra vào ngày 14 tháng Giêng hằng năm. Vài năm trở lại đây, vì một số lý do, điều kiện, với sự nhất trí cao của toàn thể các vị chức sắc và dân làng nên Lễ hội được tổ chức trong hai ngày 13 và 14 tháng Giêng.

Nét độc đáo của Lễ hội Báo bản là kính báo lên thành hoàng, các bậc tiên tổ về sự thành đạt, hiếu học của con em và thành tích của làng đạt được trong năm cũ. Trong đó, phần lễ sẽ tổ chức tế, dâng hương tôn vinh công lao các vị tiền nhân đã có công khai phá, lập làng và tưởng nhớ đến các anh hùng liệt sỹ - những người con quê hương đã anh dũng hi sinh trong cuộc kháng chiến bảo vệ quê hương, đất nước. Phần hội diễn ra sôi động, tươi vui với các hoạt động như, đánh cờ, múa lân, võ vật, biểu diễn văn nghệ, hoạt động thể dục, thể thao...

Khai mạc Lễ hội, người dân địa phương cùng tập trung về đình làng để dâng hương tưởng nhớ các bậc tiền nhân và anh hùng liệt sỹ. Người dân trong làng tích cực tham gia, mỗi người một công việc.

Các hoạt động của phần lễ. Ảnh: TL
Các hoạt động của phần lễ. Ảnh: TL

Hằng năm, cứ đến ngày 13, 14 tháng Giêng, Lễ hội Báo bản thu hút đông đảo không chỉ con cháu làng Nộn Khê và người dân, du khách thập phương về dự hội.

Bà Bùi Thị Tỵ, tỉnh Bạc Liêu chia sẻ, Lễ hội Báo bản là dịp để con cháu xa gần hướng về nguồn cội, báo đáp công đức các bậc tiền nhân. Đây là dịp để con em xa quê hương và du khách thập phương về dự hội vãn cảnh, cầu mong những điều tốt lành đến với bản thân, gia đình.

Một nét đặc sắc Lễ hội Báo bản ở Nộn Khê còn giữ được đó là hai phiên chợ đêm vào tối 12 và 13 tháng Giêng thu hút hàng nghìn người về dự với nhiều món ăn dân dã, truyền thống, mang đậm hương vị quê hương như, bánh đúc, bánh gai, bánh cuốn, bún riêu, bún ốc...

Đến với Lễ hội, du khách còn được thưởng thức màn trình diễn thơ, ca không chỉ do chính người dân Nộn Khê sáng tác mà còn của những người con đi làm ăn xa gửi về để tham gia. Lần lượt những bài thơ được ngâm lên hoặc chuyển thành các làn điệu dân ca để hát.

Phát huy giá trị di sản phi vật thể

Lễ hội Báo bản cùng không gian của lễ hội góp phần chuyển tải lịch sử gần 600 năm của vùng đất Nộn Khê. Lễ hội không chỉ phản ánh một giai đoạn lịch sử đặc biệt của dân tộc Việt Nam - giai đoạn nhà Hậu Lê bảo vệ biên cương bờ cõi, mở mang bờ cõi Đại Việt về phương Nam mà còn chứa đựng trong mình hệ thống tín ngưỡng của người Việt vùng hạ lưu châu thổ sông Hồng.

Lễ hội Báo bản làng Nộn Khê cũng là nơi bảo lưu nhiều giá trị, thành tố văn hóa, tạo nên bản sắc riêng của làng như, văn học dân gian, nghệ thuật kiến trúc dân gian, hệ thống văn cúng, chữ Nôm, kĩ thuật chế biến các món bánh, đồ xôi, chế biến thịt gà, thủ lợn…

Trò chơi cờ người và trò chơi Tổ tôm đếm Ảnh: TL
Trò chơi cờ người và trò chơi Tổ tôm đếm. Ảnh: TL

Ngoài ra, Lễ hội còn bảo lưu tương đối nguyên vẹn nghi lễ mang tính cổ xưa gắn liền với tục thờ tiền hiền, người có công lập làng, tục thờ anh hùng dân tộc từ Hậu Lê và tục thờ thủy thần, tín ngưỡng thờ Mặt trời của cư dân nông nghiệp lúa nước với các tục lệ: Tục rước thánh, rước kiệu từ phía Đông sau đó đi một vòng quanh làng, nấu cỗ ban đêm, nuôi gà lễ cùng các trò chơi dân gian đặc sắc như, chọi gà, tổ tôm điếm, đi cầu phao, nấu cơm thi…

Không chỉ mang đến và thỏa mãn các giá trị tinh thần cho người dân Nộn Khê, Lễ hội Báo bản còn mang lại giá trị vật chất, kinh tế cho một bộ phận người dân nơi đây. Được chính thức khôi phục lại từ năm 1986, Lễ hội Báo bản được cộng đồng dân làng, chính quyền quan tâm, tạo điều kiện để tổ chức theo đúng lễ nghi truyền thống.

Với những giá trị nổi bật, ngày 10/12/2024, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ban hành Quyết định số 3987/QĐ-BVHTTDL công nhận Lễ hội Báo bản làng Nộn Khê, xã Yên Từ, huyện Yên Mô là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Việc bảo tồn và phát huy giá trị của Lễ hội không chỉ có ý nghĩa cố kết cộng đồng dân cư với những nét sinh hoạt văn hóa từ ngàn xưa mà còn thể hiện nét đẹp truyền thống, đạo lý uống nước nhớ nguồn của dân tộc Việt.

Ông Nguyễn Văn Trường, Trưởng phòng Di sản, Sở Văn hóa và Thể thao Ninh Bình khẳng định, Lễ hội Báo bản làng Nộn Khê là di sản văn hóa phi vật thể tiêu biểu của tỉnh. Lễ hội là một trong những sinh hoạt văn hóa tinh thần có ý nghĩa quan trọng trong đời sống văn hóa tinh thần của người dân địa phương, có sức ảnh hưởng quan trọng tại tỉnh Ninh Bình và các tỉnh lân cận.

Lễ hội không chỉ góp phần giáo dục truyền thống văn hóa của địa phương mà còn là nơi hội tụ và lan tỏa tinh thần đoàn kết, gắn bó trong cộng đồng dân cư, cũng là sợi chỉ kết nối các thế hệ người dân địa phương dù đang sinh sống ở bất cứ vùng miền nào. Qua đó góp phần bảo tồn, phát huy giá trị lịch sử, văn hóa truyền thống của địa phương.

Để bảo vệ, phát huy di sản, thời gian tới, tỉnh Ninh Bình tiếp tục nâng cao vai trò quản lý của cấp ủy, chính quyền địa phương trong công tác chỉ đạo, quản lý và hướng dẫn hoạt động của Lễ hội; tăng cường tuyên truyền, giới thiệu về Lễ hội; nghiên cứu, sưu tầm, phục dựng và tư liệu hóa Lễ hội Báo bản. Đồng thời dàn dựng các tác phẩm chèo, kịch, chương trình nghệ thuật phục vụ tại Lễ hội; phát huy vai trò của cộng đồng, tăng cường xã hội hóa trong hoạt động bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa Lễ hội...

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.