Tham dự Phiên họp có đồng chí Y Thanh Hà Niê Kđăm, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc, các đồng chí lãnh đạo Hội đồng Dân tộc, thành viên Hội đồng Dân tộc; đại diện một số bộ, ngành. Về phía Ủy ban Dân tộc có sự tham dự của Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A lềnh và lãnh đạo một số Vụ, đơn vị.
Diễn ra trong 1 ngày, trong buổi sáng, Phiên họp toàn thể lần thứ 3 của Hội đồng Dân tộc Quốc hội khóa XV cho ý kiến về Báo cáo của Ủy ban Dân tộc về tình hình kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi 6 tháng đầu năm 2022; tiến độ triển khai Đề án tổng thể và Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn I (2021 - 2025) (gọi tắt là Chương trình MTQG); báo cáo của Bộ Công an về tình hình an ninh trật tự vùng đồng bào DTTS và miền núi; báo cáo của Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng về tình hình công tác biên giới vùng đồng bào DTTS và miền núi 6 tháng đầu năm 2022.
Phát biểu chỉ đạo, định hướng tại Phiên họp, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn đánh giá cao cố gắng, nỗ lực và kết quả hoạt động của Hội đồng Dân tộc trong việc chủ động tổ chức nhiều công việc theo kế hoạch; đánh giá cao tinh thần làm việc, sự phối hợp chặt chẽ giữa Hội đồng Dân tộc và Ủy ban Dân tộc, nhất là việc triển khai thực hiện Chương trình MTQG.
Thông tin về nội dung dự kiến Chương trình kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XV, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị Hội đồng Dân tộc, Ủy ban Dân tộc và các bộ, ngành tiếp tục phối hợp chặt chẽ trong quá trình tham mưu, xây dựng luật về các nội dung liên quan đến công tác dân tộc, nhất là những chính sách đặc thù vùng đồng bào DTTS và miền núi. Phối hợp giám sát Chương trình MTQG gắn với thực hiện các chương trình mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội hằng năm. Phát huy tất cả các lực lượng, các đơn vị đứng chân trên địa bàn, vận động quần chúng thực hiện phong trào bảo vệ an ninh Tổ quốc. Kiên quyết không để các thế lực thù địch lôi kéo, kích động hoặc lợi dụng đồng bào chống phá cách mạng; giữ vững sự ổn định chính trị, bảo đảm an ninh quốc phòng vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội khẳng định: Đảng, Nhà nước rất quan tâm đến công tác dân tộc, chính sách dành cho đồng bào DTTS. Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội đề nghị Hội đồng Dân tộc, Ủy ban Dân tộc có sự phối hợp chặt chẽ, bảo đảm bộ máy làm công tác dân tộc từ Trung ương đến địa phương, từ tỉnh, huyện, xã đến địa bàn khu dân cư hoạt động hiệu quả, đồng bộ; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát để các chủ trương, chính sách thực hiện đến đâu, hiệu quả như thế nào, kịp thời xử lý những vướng mắc trong thực tiễn.
Báo cáo về tình hình kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi 6 tháng đầu năm 2022; tiến độ triển khai Đề án tổng thể và Chương trình MTQG, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh cho biết: Trong 6 tháng đầu năm 2022, tình hình kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi cơ bản ổn định. Các cấp ủy Đảng, chính quyền tích cực quan tâm chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho đồng bào các DTTS, thực hiện tốt công tác an sinh xã hội, chăm lo đời sống cho Nhân dân.
Bên cạnh thuận lợi, tình hình sản xuất, đời sống của đồng bào vẫn gặp nhiều khó khăn do ảnh hưởng của dịch Covid-19, trong tháng 1 và tháng 2, nhiều hàng hóa nông sản không xuất khẩu được. Tình hình lao động, việc làm còn khó khăn nên ảnh hưởng đến thu nhập của người dân. Các tỉnh miền núi phía Bắc đã xảy ra một số đợt rét đậm, rét hại vào tháng 2, một số trận mưa lũ đầu tháng 5 gây thiệt hại lớn cho nông dân. Các tỉnh vùng Đồng bằng sông Cửu Long bắt đầu chịu ảnh hưởng từ hạn, mặn mùa khô năm 2021 - 2022, dự báo xâm nhập mặn sẽ đến sớm và ở mức cao hơn trung bình nhiều năm, ảnh hưởng đến sản xuất và đời sống của Nhân dân...
Năm 2022, Ủy ban Dân tộc được Trung ương giao 6 nhiệm vụ, đề án và giải trình, hoàn thiện 1 đề án thuộc Chương trình công tác năm 2021 của Chính phủ về “Nghị định của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Ủy ban Dân tộc”, dự kiến Chính phủ sẽ phê duyệt trong quý II/2022; tiếp tục hoàn thiện 1 đề án thuộc Chương trình công tác của Ban Bí thư năm 2021.
Về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu những tháng cuối năm 2022, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh cho biết, Ủy ban Dân tộc tập trung xây dựng, ban hành kịp thời các văn bản chỉ đạo và triển khai thực hiện tốt các nghị quyết, chỉ thị, kết luận, chương trình, kế hoạch, thông báo, quyết định của Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ liên quan đến công tác dân tộc và chính sách dân tộc.
Triển khai xây dựng 6 Đề án được Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao trong năm 2022 và tiếp tục hoàn thiện Đề án “Xác định thành phần, tên gọi của một số dân tộc và xây dựng danh mục các dân tộc Việt Nam”. Tăng cường công tác nắm tình hình địa bàn vùng đồng bào DTTS và miền núi. Rà soát, kiện toàn chức năng, nhiệm vụ và tổ chức bộ máy làm công tác dân tộc từ Trung ương đến cơ sở theo quy định của Đảng và Nhà nước. Đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, vận động trong vùng đồng bào DTTS. Tham mưu, đề xuất cơ chế, chính sách hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho đồng bào vùng DTTS và miền núi bị ảnh hưởng dịch bệnh Covid-19; phối hợp với các địa phương quan tâm và làm tốt công tác an sinh xã hội, chăm lo đời sống đồng bào DTTS và miền núi...
Thông tin về tiến độ triển khai Đề án tổng thể và Chương trình MTQG, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Hầu A Lềnh cho biết, thời gian tới, Ủy ban Dân tộc sẽ kịp thời xây dựng, ban hành các văn bản hướng dẫn và tập trung chỉ đạo quyết liệt, ưu tiên toàn lực để triển khai thực hiện đồng bộ, hiệu quả Đề án tổng thể và Chương trình MTQG.
Thảo luận tại phiên họp, các đại biểu đồng tình với báo cáo đánh giá của Ủy ban Dân tộc và một số bộ, ngành liên quan đến công tác dân tộc, chính sách phát dân tộc. Các đại biểu nêu một số khó khăn, vướng mắc tại địa phương và mong muốn, Ủy ban Dân tộc và các bộ ngành liên quan nghiên cứu, tháo gỡ khó khăn, quan tâm đến việc ổn định, bảo đảm sinh kế cho người dân; các chính sách liên quan đến y tế, giáo dục; kiện toàn đội ngũ cán bộ làm công tác dân tộc các cấp…
Phát biểu kết luận nội dung phiên họp buổi sáng, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Y Thanh Hà Niê Kđăm đánh giá cao những nỗ lực, cố gắng của Ủy ban Dân tộc và các bộ, ngành liên quan trong thực hiện nhiệm vụ, góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, ổn định đời sống Nhân dân. Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Y Thanh Hà Niê Kđăm đề nghị Ủy ban Dân tộc và các bộ, ngành nghiên cứu, tiếp thu các ý kiến của các đại biểu đánh giá cụ thể hơn về những tác động, ảnh hưởng đến đời sống và sản xuất của người dân, đảm bảo tiến độ thực hiện chính sách dân tộc trong giai đoạn mới.
Chiều cùng ngày 18/5, Phiên họp cho ý kiến vào dự thảo báo cáo hoạt động của Hội đồng Dân tộc từ Kỳ họp thứ 2 đến Kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XV; kết quả giám sát chuyên đề “Việc ban hành văn bản quy phạm pháp luật có liên quan đến công tác dân tộc giai đoạn 2016 - 2021” của Hội đồng Dân tộc; kết quả khảo sát tác động của việc phân định vùng đồng bào DTTS và miền núi theo trình độ phát triển./.