Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Cần giải quyết hài hòa chính sách đất đai trong vùng đồng bào DTTS

Hiếu Anh - 10:25, 14/12/2021

Trong những năm qua, mặc dù Nhà nước đã có nhiều nỗ lực trong việc giải quyết đất ở, đất sản xuất cho đồng bào DTTS. Tuy nhiên, vấn đề này vẫn tồn tại nhiều hạn chế bất cập, đòi hỏi những giải pháp quyết liệt hơn để giải quyết vấn đề phù hợp với từng địa phương.

Đô thị hóa tạo ra không ít áp lực cho vấn đề đất sản xuất vùng đồng bào DTTS
Nhiều địa phương vùng đồng bào DTTS đang bị thiếu đất sản xuất

Nhiều vấn đề bức xúc

Mới đây (5/11), tại Hội thảo "Chính sách đất đai cho đồng bào DTTS ở Việt Nam-Một số tồn taị, hạn chế và kiến nghị", do Hội đồng Dân tộc Quốc hội và Liên hiệp các Hội khoa học-kỹ thuật Việt Nam tổ chức. Thông tin về những tồn tại hạn chế trong vấn đề đất đai vùng DTTS, ông Triệu Văn Bình, Phó Vụ trưởng Vụ Dân tộc, Hội đồng Dân tộc cho biết, hiện nay, việc lấn chiếm, tranh chấp đất đai giữa các hộ cá nhân với nhau, giữa các cá nhân với nông trường, lâm trường… diễn ra ở nhiều địa phương. 

Cụ thể, cả nước có khoảng 171.423 ha đất rừng đang bị lấn chiếm, 57.869 ha đất đang có tranh chấp. Tại 5 tỉnh Tây Nguyên còn khoảng 52.940 hộ thiếu đất sản xuất, chủ yếu là hộ DTTS, với diện tích khoảng 24.075 ha.

Một số vấn đề bức xúc trong đời sống đồng bào DTTS như, di cư tự phát, nhà ở tạm bợ, thiếu đất sản xuất, nước sinh hoạt… chưa được giải quyết hiệu quả, thấu đáo. Điều này dẫn đến đời sống của một bộ phận đồng bào DTTS còn rất nhiều khó khăn. Hơn 24.500 hộ DTTS di cư tự phát cần sắp xếp, bố trí ổn định, 12.488 hộ còn nhà tạm bợ, dột nát, 82.893 hộ thiếu đất ở, 223.449 hộ thiếu nước sinh hoạt hợp vệ sinh.

Trao đổi về các bất cập hạn chế trong vấn đề đất đai vùng DTTS, TS. Hoàng Xuân Lương, nguyên Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu quyền con người vùng dân tộc và miền núi cho rằng, nguyên nhân đồng bào DTTS thiếu đất sản xuất, là do nhiều hộ nghèo đói nên đã chuyển nhượng, cầm cố đất đai và không có khả năng mua, chuộc lại. Thêm vào đó, nhiều vùng đất đai bị thu hồi phục vụ các dự án phát triển kinh tế - xã hội.

Hiện nay, việc rà soát, sắp xếp đất đai do các nông, lâm trường, các công ty lâm nghiệp, ban quản lý rừng còn chậm, và không hiệu quả. Các đối tượng này đang quản lý, sử dụng một diện tích đất đai rộng lớn, chủ yếu nằm ở khu vực đồng bào DTTS sinh sống. Trong khi đó, quỹ đất giao cho đồng bào sử dụng thì còn hạn chế.

Bên cạnh đó, một số chính quyền địa phương quản lý đất đai chưa tốt, buông lỏng quản lý (cho thuê, cho mượn không đúng pháp luật)…; một bộ phận đồng bào DTTS còn có tập quán du canh, du cư chưa quan tâm tới việc đăng ký xác lập quyền sử dụng đất nên dễ dẫn đến tình trạng lấn, chiếm, tranh chấp và làm trầm trọng tình trạng thiếu đất sản xuất.

Đất đai nhiều vùng DTTS khô cằn khó canh tác
Đất đai ở nhiều vùng DTTS khô cằn, khó canh tác

Cần quyết liệt hơn

Thông tin tại hội thảo chính sách đất đai cho đồng bào DTTS vào tháng 11 mới đây, ông Y Thanh Hà Niê Kđăm, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội cho biết, bên cạnh các kết quả đã đạt được, vấn đề thiếu đất ở, đất sản xuất ở vùng DTTS tồn tại nhiều khó khăn hạn chế. Do đó, chúng ta cần phải có giải pháp quyết liệt, đồng bộ để tập trung giải quyết.

Đề xuất về giải pháp cấp đất sản xuất cho đồng bào DTTS, TS. Hoàng Xuân Lương cho rằng, các bộ ngành cần rà soát, điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất các cấp theo quy định. Trong đó, cơ quan chức năng cần quan tâm bố trí ổn định các khu dân cư, khu sản xuất cho đồng bào, bảo đảm phát triển toàn diện cả về kinh tế, xã hội, quốc phòng an ninh. 

Cần đẩy nhanh tiến độ rà soát thu hồi diện tích đất đai của các nông lâm trường, công ty nông lâm nghiệp trả lại địa phương. Bố trí đủ vốn để tổ chức đo đạc, xác định cụ thể ranh giới, diện tích để giao đất sản xuất, cấp giấy chứng nhận cho các hộ đồng bào DTTS thiếu đất sản xuất, hỗ trợ khai hoang tạo quỹ đất sản xuất gồm: Khai hoang, phục hóa, tạo ruộng bậc thang, nương rẫy cho đồng bào DTTS chưa có hoặc thiếu đất sản xuất.

Kiến nghị các vấn đề pháp lý, ông Triệu Văn Bình, Phó Vụ trưởng Vụ Dân tộc, Hội đồng Dân tộc nhấn mạnh, hiến pháp hiện nay, chưa có điều khoản nào quy định riêng về đất đai đối với đồng bào DTTS. Vì vậy, trong thời gian tới nếu sửa đổi Hiến pháp, chúng ta cần nghiên cứu bổ sung điều khoản liên quan đến bảo vệ quyền và lợi ích về đất đai cho đồng bào DTTS.

Đối với Luật Đất đai năm 2013, Điều 27 đã quy định riêng đất đai cho đồng bào DTTS. Tuy nhiên, chúng ta vẫn cần bổ sung, chỉnh sửa cụ thể hơn. Nhất là nội dung liên quan đến thu hồi đất của các nông lâm trường quốc doanh hoạt động kém hiệu quả, để giao cho các hộ gia đình và cộng đồng DTTS có nhu cầu, có khả năng sản xuất nông nghiệp tại địa phương.

Ngoài ra, cơ quan lập pháp cần nghiên cứu sửa đổi một số vấn đề còn bất cập, chồng chéo chưa thống nhất liên quan đến giao đất, giao rừng được quy định trong Luật Đất đai, Luật Lâm nghiệp, Luật Dân sự, theo hướng công nhận cộng đồng dân cư là chủ rừng có quyền lợi và nghĩa vụ như chủ rừng khác. 

Ngoài ra, pháp luật cần công nhận diện tích rừng thiêng, rừng tâm linh, rừng đầu nguồn nước… gắn với phong tục tập quán, tín ngưỡng văn hóa lâu đời của các dân tộc là đất tín ngưỡng cả đồng bào DTTS giống như đất đền, chùa, nhà thờ, miếu mạo…

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Công bố 2 thủ tục hành chính được thay thế trong lĩnh vực Văn hóa

Công bố 2 thủ tục hành chính được thay thế trong lĩnh vực Văn hóa

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ban hành Quyết định số 696/QĐ-BVHTTDL công bố 2 thủ tục hành chính được thay thế trong lĩnh vực văn hóa thuộc phạm vi chức năng quản lý của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Quyết định này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 12/4/2025.
Tin nổi bật trang chủ
Thủ tướng: Phân cấp, phân quyền mạnh hơn cho cấp nào sát thực tế, gần dân, sát dân, làm tốt hơn, hiệu quả hơn

Thủ tướng: Phân cấp, phân quyền mạnh hơn cho cấp nào sát thực tế, gần dân, sát dân, làm tốt hơn, hiệu quả hơn

Chiều 17/5, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì cuộc họp triển khai kế hoạch rà soát các nhiệm vụ phân cấp, phân quyền thuộc phạm vi lĩnh vực của các bộ, cơ quan ngang bộ khi thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.
Bí thư Chi bộ Sán Chỉ học và làm theo Bác từ những việc giản dị nhất

Bí thư Chi bộ Sán Chỉ học và làm theo Bác từ những việc giản dị nhất

Gương sáng - Mỹ Dung - 3 giờ trước
Miệt mài, trách nhiệm với công việc từng ngày, Bí thư Chi bộ thôn Tân Tiến, xã Tân Bình, huyện Đầm Hà (Quảng Ninh) Nịnh Văn Toàn chọn cách gần dân để lắng nghe, tìm hiểu nguyện vọng của người dân để cùng chi bộ có giải pháp phù hợp và làm trước, làm thật. Bao năm qua, ở đâu có việc chung, ở đó có bóng dáng ông Toàn lặn lội. Gần 60 tuổi đời, ông vẫn giữ vững ngọn lửa nhiệt huyết của người cán bộ cơ sở – một tấm gương sáng về học và làm theo Bác bằng những hành động giản dị mà thiết thực.
Đồng bào Vân Kiều học tập Bác Hồ bằng những việc làm thiết thực

Đồng bào Vân Kiều học tập Bác Hồ bằng những việc làm thiết thực

Thời sự - Phạm Tiến - 3 giờ trước
Cho hàng xóm mượn đất canh tác, chia sẻ kinh nghiệm sản xuất, giúp nhau vốn để thoát nghèo, hiến đất để xây trường học…, là cách mà bà con Vân Kiều ở nhiều địa bàn vùng miền núi Quảng Trị học tập và làm theo Bác Hồ. Bằng những hành động cụ thể và lan tỏa tinh thần đoàn kết tương trợ lẫn nhau, đồng bào Vân Kiều đã xây dựng bản làng ngày càng giàu đẹp như sinh thời Bác Hồ hằng mong ước.
Đề án hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp ở Lạng Sơn: Thêm nguồn lực giúp hội viên làm giàu

Đề án hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp ở Lạng Sơn: Thêm nguồn lực giúp hội viên làm giàu

Dân tộc - Tôn giáo - Thúy Hồng - 3 giờ trước
Với nhiều hoạt động thiết thực, hiệu quả, giúp cho chị em có điều kiện khởi nghiệp, Đề án “Hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp giai đoạn 2017 - 2025” trên địa bàn Lạng Sơn đang tạo nên sức mạnh tổng hợp, giúp phụ nữ khởi nghiệp và kinh doanh, góp phần vào sự phát triển kinh tế-xã hội của địa phương.
Tìm nguyên nhân hàng ngàn ha lúa Xuân 2025 ở Nghệ An “mất trắng”

Tìm nguyên nhân hàng ngàn ha lúa Xuân 2025 ở Nghệ An “mất trắng”

Kinh tế - An Yên - 3 giờ trước
Thoái hóa đầu bông, gié, không kết hạt, lép lửng, lép xanh… đang là những hiện tượng xảy ra ở nhiều địa phương trên toàn tỉnh Nghệ An, gây ảnh hưởng đến hàng ngàn ha lúa Xuân 2025. Ngành Nông nghiệp và Môi trường Nghệ An đang “mổ xẻ” nguyên nhân để có giải pháp khắc phục.
Quảng Ngãi: Đã xóa hơn 5.200 căn nhà tạm, nhà dột nát

Quảng Ngãi: Đã xóa hơn 5.200 căn nhà tạm, nhà dột nát

Xã hội - T.Nhân - H.Trường - 3 giờ trước
Theo Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Quảng Ngãi, qua gần 6 tháng phát động chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn, đến nay toàn tỉnh đã hỗ trợ xây dựng và sửa chữa được 5.222 trong tổng số 6.628 căn nhà, tương đương tỷ lệ thực hiện gần 79%.
Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 17/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Đặc sắc Lễ hội Điện Trường Bà. Chùa Tây Thiên Tam Đảo. Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Thổ cẩm kể chuyện “Sắc vóc non cao”

Thổ cẩm kể chuyện “Sắc vóc non cao”

Tin tức - Lê Hường - 3 giờ trước
Tối 17/5, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Đắk Lắk phối hợp với các đơn vị tổ chức Chương trình thời trang thổ cẩm Việt Nam - Đắk Lắk 2025 với chủ đề “Sắc vóc non cao”. Chương trình nhằm tôn vinh và bảo tồn những giá trị của “Di sản thổ cẩm” các dân tộc thiểu số và Chào mừng kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/05/1890 - 19/05/2025).
Lần đầu tiên tổ chức Giải vô địch Ná cao su toàn quốc lần thứ nhất, năm 2025

Lần đầu tiên tổ chức Giải vô địch Ná cao su toàn quốc lần thứ nhất, năm 2025

Thể thao - Minh Nhật - 4 giờ trước
Diễn ra trong hai ngày 21 và 22/6, tại Thái Nguyên, Giải vô địch Ná cao su toàn quốc lần thứ nhất, năm 2025 quy tụ các tay ná kỳ cựu từ khắp các tỉnh thành trên cả nước tham dự.
Khắc ghi lời Bác dạy về tiết kiệm- PC Lào Cai hành động bằng hiệu quả thực tế

Khắc ghi lời Bác dạy về tiết kiệm- PC Lào Cai hành động bằng hiệu quả thực tế

Xã hội - Trọng Bảo - 5 giờ trước
Cách đây tròn 67 năm (24/9/1958), Nhà máy điện Lào Cai được đón Bác Hồ tới thăm, đây là dấu son lịch sử thiêng liêng, trở thành động lực để các thế hệ cán bộ công nhân viên (CBCNV) Công ty Điện lực Lào Cai (PC Lào Cai) không ngừng phấn đấu, lan tỏa tinh thần tiết kiệm thành hành động cụ thể trong sản xuất, kinh doanh và trong phục vụ Nhân dân.
Sóc Trăng: Nhiều hoạt động ý nghĩa của Bộ đội Biên phòng nhân Kỷ niệm 135 năm ngày sinh nhật Bác

Sóc Trăng: Nhiều hoạt động ý nghĩa của Bộ đội Biên phòng nhân Kỷ niệm 135 năm ngày sinh nhật Bác

Nhịp cầu nhân ái - Văn Long - Tào Đạt - 21:00, 17/05/2025
Nhân dịp Kỷ niệm 135 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2025), Đồn Biên phòng Lai Hòa, Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Sóc Trăng, đã tổ chức nhiều hoạt động thiết thực, ý nghĩa, chăm lo cho người nghèo trên địa bàn khu vực biên giới biển do đơn vị quản lý.
Tìm thấy thi thể 02 nạn nhân cuối cùng vụ sạt lở đất trên địa bàn huyện Phong Thổ

Tìm thấy thi thể 02 nạn nhân cuối cùng vụ sạt lở đất trên địa bàn huyện Phong Thổ

Tin tức - Trọng Bảo - 17:23, 17/05/2025
Chiều ngày 17/5, các lực lượng chức năng đã tìm thấy 02 thi thể cuối cùng trong vụ sạt lở khi đang thi công tại công trường thủy điện Tả Páo Hồ 1A, xã Sì Lở Lầu, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu.