Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Cần giải quyết hài hòa chính sách đất đai trong vùng đồng bào DTTS

Hiếu Anh - 10:25, 14/12/2021

Trong những năm qua, mặc dù Nhà nước đã có nhiều nỗ lực trong việc giải quyết đất ở, đất sản xuất cho đồng bào DTTS. Tuy nhiên, vấn đề này vẫn tồn tại nhiều hạn chế bất cập, đòi hỏi những giải pháp quyết liệt hơn để giải quyết vấn đề phù hợp với từng địa phương.

Đô thị hóa tạo ra không ít áp lực cho vấn đề đất sản xuất vùng đồng bào DTTS
Nhiều địa phương vùng đồng bào DTTS đang bị thiếu đất sản xuất

Nhiều vấn đề bức xúc

Mới đây (5/11), tại Hội thảo "Chính sách đất đai cho đồng bào DTTS ở Việt Nam-Một số tồn taị, hạn chế và kiến nghị", do Hội đồng Dân tộc Quốc hội và Liên hiệp các Hội khoa học-kỹ thuật Việt Nam tổ chức. Thông tin về những tồn tại hạn chế trong vấn đề đất đai vùng DTTS, ông Triệu Văn Bình, Phó Vụ trưởng Vụ Dân tộc, Hội đồng Dân tộc cho biết, hiện nay, việc lấn chiếm, tranh chấp đất đai giữa các hộ cá nhân với nhau, giữa các cá nhân với nông trường, lâm trường… diễn ra ở nhiều địa phương. 

Cụ thể, cả nước có khoảng 171.423 ha đất rừng đang bị lấn chiếm, 57.869 ha đất đang có tranh chấp. Tại 5 tỉnh Tây Nguyên còn khoảng 52.940 hộ thiếu đất sản xuất, chủ yếu là hộ DTTS, với diện tích khoảng 24.075 ha.

Một số vấn đề bức xúc trong đời sống đồng bào DTTS như, di cư tự phát, nhà ở tạm bợ, thiếu đất sản xuất, nước sinh hoạt… chưa được giải quyết hiệu quả, thấu đáo. Điều này dẫn đến đời sống của một bộ phận đồng bào DTTS còn rất nhiều khó khăn. Hơn 24.500 hộ DTTS di cư tự phát cần sắp xếp, bố trí ổn định, 12.488 hộ còn nhà tạm bợ, dột nát, 82.893 hộ thiếu đất ở, 223.449 hộ thiếu nước sinh hoạt hợp vệ sinh.

Trao đổi về các bất cập hạn chế trong vấn đề đất đai vùng DTTS, TS. Hoàng Xuân Lương, nguyên Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu quyền con người vùng dân tộc và miền núi cho rằng, nguyên nhân đồng bào DTTS thiếu đất sản xuất, là do nhiều hộ nghèo đói nên đã chuyển nhượng, cầm cố đất đai và không có khả năng mua, chuộc lại. Thêm vào đó, nhiều vùng đất đai bị thu hồi phục vụ các dự án phát triển kinh tế - xã hội.

Hiện nay, việc rà soát, sắp xếp đất đai do các nông, lâm trường, các công ty lâm nghiệp, ban quản lý rừng còn chậm, và không hiệu quả. Các đối tượng này đang quản lý, sử dụng một diện tích đất đai rộng lớn, chủ yếu nằm ở khu vực đồng bào DTTS sinh sống. Trong khi đó, quỹ đất giao cho đồng bào sử dụng thì còn hạn chế.

Bên cạnh đó, một số chính quyền địa phương quản lý đất đai chưa tốt, buông lỏng quản lý (cho thuê, cho mượn không đúng pháp luật)…; một bộ phận đồng bào DTTS còn có tập quán du canh, du cư chưa quan tâm tới việc đăng ký xác lập quyền sử dụng đất nên dễ dẫn đến tình trạng lấn, chiếm, tranh chấp và làm trầm trọng tình trạng thiếu đất sản xuất.

Đất đai nhiều vùng DTTS khô cằn khó canh tác
Đất đai ở nhiều vùng DTTS khô cằn, khó canh tác

Cần quyết liệt hơn

Thông tin tại hội thảo chính sách đất đai cho đồng bào DTTS vào tháng 11 mới đây, ông Y Thanh Hà Niê Kđăm, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội cho biết, bên cạnh các kết quả đã đạt được, vấn đề thiếu đất ở, đất sản xuất ở vùng DTTS tồn tại nhiều khó khăn hạn chế. Do đó, chúng ta cần phải có giải pháp quyết liệt, đồng bộ để tập trung giải quyết.

Đề xuất về giải pháp cấp đất sản xuất cho đồng bào DTTS, TS. Hoàng Xuân Lương cho rằng, các bộ ngành cần rà soát, điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất các cấp theo quy định. Trong đó, cơ quan chức năng cần quan tâm bố trí ổn định các khu dân cư, khu sản xuất cho đồng bào, bảo đảm phát triển toàn diện cả về kinh tế, xã hội, quốc phòng an ninh. 

Cần đẩy nhanh tiến độ rà soát thu hồi diện tích đất đai của các nông lâm trường, công ty nông lâm nghiệp trả lại địa phương. Bố trí đủ vốn để tổ chức đo đạc, xác định cụ thể ranh giới, diện tích để giao đất sản xuất, cấp giấy chứng nhận cho các hộ đồng bào DTTS thiếu đất sản xuất, hỗ trợ khai hoang tạo quỹ đất sản xuất gồm: Khai hoang, phục hóa, tạo ruộng bậc thang, nương rẫy cho đồng bào DTTS chưa có hoặc thiếu đất sản xuất.

Kiến nghị các vấn đề pháp lý, ông Triệu Văn Bình, Phó Vụ trưởng Vụ Dân tộc, Hội đồng Dân tộc nhấn mạnh, hiến pháp hiện nay, chưa có điều khoản nào quy định riêng về đất đai đối với đồng bào DTTS. Vì vậy, trong thời gian tới nếu sửa đổi Hiến pháp, chúng ta cần nghiên cứu bổ sung điều khoản liên quan đến bảo vệ quyền và lợi ích về đất đai cho đồng bào DTTS.

Đối với Luật Đất đai năm 2013, Điều 27 đã quy định riêng đất đai cho đồng bào DTTS. Tuy nhiên, chúng ta vẫn cần bổ sung, chỉnh sửa cụ thể hơn. Nhất là nội dung liên quan đến thu hồi đất của các nông lâm trường quốc doanh hoạt động kém hiệu quả, để giao cho các hộ gia đình và cộng đồng DTTS có nhu cầu, có khả năng sản xuất nông nghiệp tại địa phương.

Ngoài ra, cơ quan lập pháp cần nghiên cứu sửa đổi một số vấn đề còn bất cập, chồng chéo chưa thống nhất liên quan đến giao đất, giao rừng được quy định trong Luật Đất đai, Luật Lâm nghiệp, Luật Dân sự, theo hướng công nhận cộng đồng dân cư là chủ rừng có quyền lợi và nghĩa vụ như chủ rừng khác. 

Ngoài ra, pháp luật cần công nhận diện tích rừng thiêng, rừng tâm linh, rừng đầu nguồn nước… gắn với phong tục tập quán, tín ngưỡng văn hóa lâu đời của các dân tộc là đất tín ngưỡng cả đồng bào DTTS giống như đất đền, chùa, nhà thờ, miếu mạo…

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Tin nổi bật trang chủ
Bất ổn ... Quỹ bình ổn giá xăng dầu!

Bất ổn ... Quỹ bình ổn giá xăng dầu!

Thời sự - Sỹ Hào - 8 giờ trước
Quỹ bình ổn giá xăng dầu đang dư hàng nghìn tỷ đồng nhưng lại không sử dụng để điều tiết giá xăng dầu trên thị trường. Đặc biệt người dân ở nhiều địa phương vùng đồng bào DTTS và miền núi phải mua giá xăng dầu theo giá vùng 2, gánh thêm một khoản chi phí, khiến cho cuộc sống đã khó khăn lại càng khó khăn hơn.
Lễ hội

Lễ hội "Bun Vốc Nặm" của người Lào ở Lai Châu

Sắc màu 54 - Hà Minh Hưng - 8 giờ trước
Dân tộc Lào ở huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu là cộng đồng dân cư sinh sống chủ yếu ở ven các con suối, những nơi có nhiều nước, thuận lợi cho việc sản xuất nông nghiệp. Dân số không đông nhưng đời sống văn hóa tinh thần của người Lào có nhiều nét đặc sắc. Một trong những lễ hội tiêu biểu của người Lào là "Bun Vốc Nặm"- lễ hội té nước được tổ chức vào cuối mùa Xuân với mong ước, cầu mưa thuận, gió hòa một vụ mùa mới bội thu…
Chương trình MTQG 1719 đang góp phần thay đổi diện mạo vùng cao Bảo Lạc

Chương trình MTQG 1719 đang góp phần thay đổi diện mạo vùng cao Bảo Lạc

Công tác Dân tộc - Thúy Hồng - 8 giờ trước
Sau gần 4 năm triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I: 2021 -2025 (Chương trình MTQG 1719), huyện Bảo Lạc, tỉnh Cao Bằng đạt được nhiều kết quả quan trọng. Việc triển khai thực hiện hiệu quả các dự án của Chương trình đã giúp người dân được thụ hưởng các chính sách ưu đãi của Đảng và Nhà nước kịp thời, qua đó, góp phần nâng cao đời sống của đồng bào các DTTS trên địa bàn huyện.
Luân chuyển cán bộ góp phần nâng cao năng lực triển khai các Chương trình MTQG ở Si Ma Cai

Luân chuyển cán bộ góp phần nâng cao năng lực triển khai các Chương trình MTQG ở Si Ma Cai

Công tác Dân tộc - Trọng Bảo - 8 giờ trước
Là huyện 30a của tỉnh Lào Cai, nhiều năm qua, huyện Si Ma Cai đã nhận được sự quan tâm đầu tư từ các chương trình, chính sách hỗ trợ của Nhà nước, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Hiện nay, huyện đang tập trung triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030 (Chương trình MTQG 1719). Để nâng cao chất lượng, hiệu quả nguồn vốn đầu tư từ các chương trình, huyện Si Ma Cai đặc biệt chú trọng công tác luân chuyển cán bộ, góp phần củng cố hệ thống chính trị, nâng cao năng lực lãnh đạo chỉ đạo, quản lý, giám sát nguồn vốn đầu tư.
Khâu Vai mùa hoa ban nở

Khâu Vai mùa hoa ban nở

Sắc màu 54 - Quỳnh Lưu - 8 giờ trước
Được triển khai trồng từ năm 2020 với hơn 300 cây hoa ban tím, hoa ban trắng; đến nay sau hơn 3 năm, cây hoa ban tại Mê cung đá, xã Khâu Vai, huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang đã phát triển tốt và bắt đầu nở hoa.
Tin trong ngày - 28/3/2024

Tin trong ngày - 28/3/2024

Bản tin trong ngày của Báo Dân tộc và Phát triển, ngày 28/3, có những thông tin đáng chú ý sau: Bệnh lây từ động vật sang người gia tăng, khó khăn kiểm soát nguồn lây. Bất chấp quy định pháp luật, nhiều người dân vùng cao vẫn trồng cây thuốc phiện. Mưa đá xối xả, dày đặc ở Mù Cang Chải (Yên Bái). Cùng các thông tin khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Xem xét công nhận Côn Đảo là Khu du lịch quốc gia

Xem xét công nhận Côn Đảo là Khu du lịch quốc gia

Du lịch - Doãn Đạt - 8 giờ trước
Côn Đảo (Bà Rịa - Vũng Tàu) thu hút lượng khách du lịch đông đảo với mức tăng trưởng bình quân trên 20%/năm, doanh thu bình quân 15,5%/năm. Năm 2023, tổng lượt khách du lịch đạt 586.000 lượt, tổng thu từ khách du lịch đạt 2.088 tỷ đồng.
Giáo viên vùng cao đối mặt nhiều khó khăn trong dạy học tích hợp

Giáo viên vùng cao đối mặt nhiều khó khăn trong dạy học tích hợp

Giáo dục - Tiêu Dao - 9 giờ trước
Dạy học tích hợp vẫn luôn là bài toán khó, nhất là đối với các trường ở vùng sâu, vùng xa vì điều kiện cơ sở vật chất, điều kiện chuyên môn và nhiều vấn đề liên quan khác.
Thúc đẩy khởi nghiệp ở miền núi Quảng Nam

Thúc đẩy khởi nghiệp ở miền núi Quảng Nam

Khởi nghiệp - T.Nhân-H.Trường - 9 giờ trước
Quảng Nam có 9 huyện miền núi là nơi sinh sống chủ yếu đồng bào DTTS. Khu vực này địa hình, thổ nhưõng, khí hậu...thường khó khăn, khắc nghiệt nên vấn đề sinh kế đối với người dân luôn là vấn đề quan tâm, trăn trở của các cấp chính quyền địa phương. Theo đó, khơi dậy ý chí thoát nghèo, hỗ trợ thúc đẩy xây dựng các mô hình khởi sự, khời nghiệp từ những sản vật của quê hương...là giải pháp đang được thực hiện và nhân rộng hiệu quả trong Nhân dân.
Bàn giải pháp “dẫn” nước về đồng bằng sông Cửu Long

Bàn giải pháp “dẫn” nước về đồng bằng sông Cửu Long

Thời sự - Sỹ Hào - Như Tâm - 9 giờ trước
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) cùng một số tỉnh, thành vùng đồng bằng sông Cửu Long đang nghiên cứu xây dựng hệ thống thủy lợi dẫn nước ngọt từ sông Hậu, sông Đồng Nai về để giải bài toán thiếu nước ngọt trầm trọng trong mùa khô. Trước biến đổi khí hậu ngày càng cực đoan, ý tưởng đầu tư công trình để dẫn nước về cho vùng sông nước không còn là một nghịch lý “chở củi về rừng”.
Sóc Trăng: Bộ đội Biên phòng tổng kết chuyên án mua bán người ST1223

Sóc Trăng: Bộ đội Biên phòng tổng kết chuyên án mua bán người ST1223

Pháp luật - Văn Long - Minh Triết - 9 giờ trước
Sáng 28/3, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Sóc Trăng tổ chức Hội nghị tổng kết Chuyên án ST1223. Đại tá Trịnh Kim Khâm - Chỉ huy trưởng BĐBP tỉnh dự, chỉ đạo hội nghị; Đại tá Bùi Văn Bình - Phó chỉ huy trưởng Nghiệp vụ BĐBP tỉnh chủ trì hội nghị.