Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

“Bóng cả” ở làng Đắk Răng

Tiêu Dao - 21:15, 31/01/2025

“Vào đây, vào với làng! Vào nghe cồng chiêng, nghe ta lê, pa chanh, cha kit, nghe cái bụng của người Gié Triêng chân thật và nồng nhiệt”. Già làng A Brôl Vẻ đã 80 tuổi nhưng vẫn mạnh mẽ, khỏe khoắn cất tiếng kèn mời khách.

Già A Brôl Vẻ vận động các nghệ nhân trong làng cùng tập luyện và tham gia các hoạt động bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc.
Già A Brôl Vẻ vận động các nghệ nhân trong làng cùng tập luyện và tham gia các hoạt động bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc

Căn nhà gỗ đơn sơ của già có một gian phòng thoáng đãng được dùng làm nơi trưng bày các nhạc cụ dân tộc và đón tiếp những vị khách gần, xa ghé thăm. Bước qua bậc cửa là chiếc đàn t’rưng được kê gọn ghẽ. Trên khoảng tường nhỏ đã ám màu thời gian có đến hơn 20 nhạc cụ “xếp hàng”. Tất cả đều do một tay già làng A Brôl Vẻ tạo nên và làm chủ những thanh âm cuốn hút ấy, làm xiêu lòng nhiều du khách đến thăm.

Già làng A Brôl Vẻ cho biết, trong những năm tháng chiến tranh, ông từng tham gia tại chiến trường Đắk Pét, Đắk Sút, huyện Đắk Glei, tỉnh Kon Tum. Sau năm 1975, già trở về buôn đảm nhận các chức vụ Công an xã, Xã đội, Mặt trận và được bà con tín nhiệm bầu là già làng uy tín. Đã 80 tuổi đời, gần 40 năm tuổi Đảng, già làng A Brôl Vẻ như cây kơnia tỏa bóng mát cho dân làng. Ông cũng đang mải miết tìm tòi, gìn giữ, trao truyền lại cho người làng, cho đời sau tất cả vốn quý của người Gié Triêng.

Mênh mang trong tiếng kèn talul, talêh, già kể câu chuyện của mình, của làng, của cha ông, của người Gié Triêng bao đời trên miền đất này. Khi còn là một cậu bé, già A Brôl Vẻ vẫn thường theo ông, theo cha học ca hát và chế tác các loại nhạc cụ. Cha và ông của già là người có tài ca hát và chế tác các loại nhạc cụ. Đêm đêm ở trên nương, bên bếp lửa hồng, già vẫn chăm chú theo dõi cách làm nhạc cụ của cha mình và lắng nghe cha hát những làn điệu dân ca. Lớn lên, những câu chuyện cổ, lời hát dân ca và cách cha làm nhạc cụ đã ngấm dần vào máu thịt, trở thành niềm đam mê. Cứ thế mỗi khi trong làng tổ chức lễ hội, A Brôl Vẻ lại có mặt và giữ vai trò rất quan trọng trong đội văn nghệ của làng.

Già A Brôl Vẻ là kho báu của người Gié Triêng ở Ngọc Hồi.
Già A Brôl Vẻ là kho báu của người Gié Triêng ở Ngọc Hồi

Là già làng, Người có uy tín, Nghệ nhân Ưu tú, già A Brôl Vẻ sử dụng và chế tác trên 20 loại nhạc cụ khác nhau. Mỗi khi tiếng sáo của già cất lên, người nghe cảm nhận như có tiếng nước chảy róc rách ở suối, như âm vang của thác nước, lúc như gió đại ngàn, lúc trầm hùng như âm vọng từ ngàn xưa.

Chỉ tay lên vách nhà, nơi treo nhiều loại nhạc cụ khác nhau do chính tay già làm ra, già A Brôl Vẻ “khoe” rằng, người Gié Triêng có nhiều loại nhạc cụ như ta lê, pa chanh, cha kit, din goror, bin, ta lil, dêl do, pil pôi… Với những nhạc cụ mộc mạc này, người chơi dùng đôi tay, đôi môi và lưỡi để phát ra âm thanh lúc trầm, bổng, lúc khoan thai, lúc nhộn nhịp ngẫu hứng như thúc giục lòng người.

Làng Đắk Răng nơi miền biên giới này là nơi sinh sống của hơn 200 hộ với gần 700 nhân khẩu người Gié Triêng. Trong dòng chảy cuộc sống hiện đại, bà con Gié Triêng vẫn giữ được những nét văn hóa xưa cũ. Những trai gái trong làng vẫn cần mẫn làm rượu cần, dệt thổ cẩm, chế tác các loại nhạc cụ truyền thống. Họ giữ cho làng mình các hoạt động văn hóa cồng chiêng, múa xoang và một số lễ hội truyền thống như Lễ hội Cha chah (Lễ ăn than), Lễ ăn trâu.

 Làng Đắk Răng vẫn giữ được những nét văn hóa truyền thống đặc trưng của đồng bào Gié Triêng.
Làng Đắk Răng vẫn giữ được những nét văn hóa truyền thống đặc trưng của đồng bào Gié Triêng

Già làng A Brôl Vẻ có tinh thần làm việc miệt mài, nghiêm túc để gìn giữ và lan tỏa nét đẹp âm nhạc truyền thống. Già luôn tâm huyết truyền dạy những nét đẹp văn hóa người Gié Triêng cho các thế hệ tiếp nối, tạo thành bản sắc của mảnh đất và con người Đăk Răng ở vùng Bắc Tây Nguyên giàu truyền thống. Từ nỗ lực tâm huyết của già làng, tình yêu với nhạc cụ truyền thống ngày được gìn giữ, lan tỏa trong cộng đồng”.

Ông Hiêng Lăng Thắng, Chủ tịch UBND xã Đắk Dục

Trong tâm niệm của già A Brôl Vẻ thì văn hóa truyền thống của dân tộc luôn là gốc rễ cần được giữ gìn và phát huy. Vì vậy, già A Brôl Vẻ luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, vận động các nghệ nhân trong làng cùng tập luyện và tham gia các hoạt động bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc. Qua đó, quảng bá với bạn bè và du khách về nét văn hóa truyền thống của người Gié Triêng ở vùng biên giới này. 

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin nổi bật trang chủ
Đà Nẵng: Chủ tịch xã, phường chịu trách nhiệm nếu dịch tả lợn lan rộng

Đà Nẵng: Chủ tịch xã, phường chịu trách nhiệm nếu dịch tả lợn lan rộng

Thời sự - T.Nhân - H.Trường - 1 giờ trước
Chủ tịch UBND các xã, phường ở Đà Nẵng phải chịu trách nhiệm trực tiếp nếu chủ quan, lơ là, thiếu trách nhiệm dẫn đến dịch bệnh bùng phát gây thiệt hại lớn trên địa bàn.
TP. Đà Nẵng: Phát hiện thêm cá thể voi con trong khu bảo tồn

TP. Đà Nẵng: Phát hiện thêm cá thể voi con trong khu bảo tồn

Xã hội - T.Nhân - H.Trường - 1 giờ trước
Ngày 26/7, ông Mai Văn Dưỡng, Giám đốc Ban Quản lý Khu bảo tồn loài và sinh cảnh voi Đà Nẵng (trực thuộc Ban Quản lý Rừng đặc dụng TP. Đà Nẵng) cho biết, đơn vị vừa phát hiện thêm một chú voi con mới sinh trong lâm phận khu bảo tồn.
Người có công vùng cao Quảng Ninh an toàn trong những ngôi nhà mới

Người có công vùng cao Quảng Ninh an toàn trong những ngôi nhà mới

Trang địa phương - Mỹ Dung - 2 giờ trước
“Nhà cũ thì hư hỏng nhiều, mưa là dột hết, trần hỏng hết cả. Giờ có căn nhà mới, tôi thấy rất phấn khởi, biết ơn Đảng, Nhà nước và các cấp chính quyền. Đặc biệt, mùa mưa bão sắp tới cũng yên tâm hơn nhiều”, ông Vi Văn Dường (thôn Khe Lánh, xã Bình Liêu, tỉnh Quảng Ninh) là thân nhân liệt sĩ chia sẻ.
Thủ tướng Phạm Minh Chính dâng hương tại Bảo tàng Đại tướng Nguyễn Chí Thanh ở thành phố Huế

Thủ tướng Phạm Minh Chính dâng hương tại Bảo tàng Đại tướng Nguyễn Chí Thanh ở thành phố Huế

Thời sự - PV - 4 giờ trước
Sáng 26/7, trong chương trình công tác tại thành phố Huế, Thủ tướng Phạm Minh Chính dâng hương tại Bảo tàng Đại tướng Nguyễn Chí Thanh nhân kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh-Liệt sĩ (27/7/1947-27/7/2025); thăm một số công trình, dự án trên địa bàn. Cùng đi có Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn.
Trung tâm Y tế Tương Dương tê liệt vì lũ

Trung tâm Y tế Tương Dương tê liệt vì lũ

Thời sự - Thanh Hải - 5 giờ trước
Những mệt mỏi, bơ phờ hiện rõ trên từng nét mặt, cử chỉ của mỗi cán bộ, y, bác sỹ Trung tâm Y tế Tương Dương. Khi mới hai ngày trước, họ đã phải cùng nhiều bệnh nhân tháo chạy trong đêm để tránh lũ, nay lại hối hả dọn dẹp, lau chùi khoa phòng mà chưa biết đến bao giờ mới có thể hoạt động trở lại.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Cao tốc Quy Nhơn - Pleiku sẽ được khởi công trong tháng 10

Cao tốc Quy Nhơn - Pleiku sẽ được khởi công trong tháng 10

Tin tức - T.Nhân - 5 giờ trước
Theo UBND tỉnh Gia Lai, Dự án cao tốc Quy Nhơn Pleiku rất quan trọng và được Nhân dân mong chờ. Tỉnh đang triển khai công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng và dự kiến sẽ được khởi công trong tháng 10.
Bộ đội đến từng nhà hỗ trợ người dân vùng lũ

Bộ đội đến từng nhà hỗ trợ người dân vùng lũ

Thời sự - Quỳnh Trâm - CTV - 5 giờ trước
Trước thiệt hại nặng nề do lũ lụt gây ra tại Nghệ An, Bộ Tư lệnh Quân khu 4 đã chỉ đạo lực lượng phối hợp cùng cấp ủy, chính quyền địa phương huy động tối đa lực lượng, phương tiện, khẩn trương giúp Nhân dân khắc phục hậu quả.
Gia Lai: 100% người có công với cách mạng có nhà ở kiên cố

Gia Lai: 100% người có công với cách mạng có nhà ở kiên cố

Tin tức - T.Nhân-H.Trường - 5 giờ trước
Tính đến thời điểm hiện tại, tỉnh Gia Lai đã cơ bản hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm, nhà dột nát cho người dân theo tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Đặc biệt, toàn bộ 2.451 hộ người có công với cách mạng và thân nhân liệt sĩ đã được hỗ trợ xây dựng, sửa chữa nhà ở, đạt tỷ lệ 100%.

"Mở khóa tự nhiên" biến rào cản thành vòng tuần hoàn xanh tại trang trại sinh thái

Xã hội - PV - 6 giờ trước
Biến phân bò thành phân hữu cơ cho 500ha đồng cỏ, tiết kiệm hàng trăm triệu tiền điện nhờ năng lượng xanh, thiết lập vòng tuần hoàn đất, nước… Đó là một vài điển hình thành công của hành trình “mở khóa” thiên nhiên Vinamilk, tiến tới xây dựng hệ thống trang trại bò sữa phát triển bền vững.
Gặp lại nữ biệt động giữa lửa đạn Phước Long năm xưa

Gặp lại nữ biệt động giữa lửa đạn Phước Long năm xưa

Sự kiện - Bình luận - Thanh Liêm - 7 giờ trước
Chiến thắng Phước Long ngày 6/1/1975 - mốc son đầu tiên trong chiến dịch giải phóng miền Nam có dấu ấn thầm lặng nhưng đặc biệt của nữ biệt động Huỳnh Thị Minh Tuyết, người từng chỉ huy Đội biệt động Bà Rá K11. Trong lửa đạn và hiểm nguy, bà đã để lại dấu ấn bằng lòng quả cảm, sự mưu trí và tình yêu nước sắt son.