Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

“Bóng cả” ở làng Đắk Răng

Tiêu Dao - 21:15, 31/01/2025

“Vào đây, vào với làng! Vào nghe cồng chiêng, nghe ta lê, pa chanh, cha kit, nghe cái bụng của người Gié Triêng chân thật và nồng nhiệt”. Già làng A Brôl Vẻ đã 80 tuổi nhưng vẫn mạnh mẽ, khỏe khoắn cất tiếng kèn mời khách.

Già A Brôl Vẻ vận động các nghệ nhân trong làng cùng tập luyện và tham gia các hoạt động bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc.
Già A Brôl Vẻ vận động các nghệ nhân trong làng cùng tập luyện và tham gia các hoạt động bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc

Căn nhà gỗ đơn sơ của già có một gian phòng thoáng đãng được dùng làm nơi trưng bày các nhạc cụ dân tộc và đón tiếp những vị khách gần, xa ghé thăm. Bước qua bậc cửa là chiếc đàn t’rưng được kê gọn ghẽ. Trên khoảng tường nhỏ đã ám màu thời gian có đến hơn 20 nhạc cụ “xếp hàng”. Tất cả đều do một tay già làng A Brôl Vẻ tạo nên và làm chủ những thanh âm cuốn hút ấy, làm xiêu lòng nhiều du khách đến thăm.

Già làng A Brôl Vẻ cho biết, trong những năm tháng chiến tranh, ông từng tham gia tại chiến trường Đắk Pét, Đắk Sút, huyện Đắk Glei, tỉnh Kon Tum. Sau năm 1975, già trở về buôn đảm nhận các chức vụ Công an xã, Xã đội, Mặt trận và được bà con tín nhiệm bầu là già làng uy tín. Đã 80 tuổi đời, gần 40 năm tuổi Đảng, già làng A Brôl Vẻ như cây kơnia tỏa bóng mát cho dân làng. Ông cũng đang mải miết tìm tòi, gìn giữ, trao truyền lại cho người làng, cho đời sau tất cả vốn quý của người Gié Triêng.

Mênh mang trong tiếng kèn talul, talêh, già kể câu chuyện của mình, của làng, của cha ông, của người Gié Triêng bao đời trên miền đất này. Khi còn là một cậu bé, già A Brôl Vẻ vẫn thường theo ông, theo cha học ca hát và chế tác các loại nhạc cụ. Cha và ông của già là người có tài ca hát và chế tác các loại nhạc cụ. Đêm đêm ở trên nương, bên bếp lửa hồng, già vẫn chăm chú theo dõi cách làm nhạc cụ của cha mình và lắng nghe cha hát những làn điệu dân ca. Lớn lên, những câu chuyện cổ, lời hát dân ca và cách cha làm nhạc cụ đã ngấm dần vào máu thịt, trở thành niềm đam mê. Cứ thế mỗi khi trong làng tổ chức lễ hội, A Brôl Vẻ lại có mặt và giữ vai trò rất quan trọng trong đội văn nghệ của làng.

Già A Brôl Vẻ là kho báu của người Gié Triêng ở Ngọc Hồi.
Già A Brôl Vẻ là kho báu của người Gié Triêng ở Ngọc Hồi

Là già làng, Người có uy tín, Nghệ nhân Ưu tú, già A Brôl Vẻ sử dụng và chế tác trên 20 loại nhạc cụ khác nhau. Mỗi khi tiếng sáo của già cất lên, người nghe cảm nhận như có tiếng nước chảy róc rách ở suối, như âm vang của thác nước, lúc như gió đại ngàn, lúc trầm hùng như âm vọng từ ngàn xưa.

Chỉ tay lên vách nhà, nơi treo nhiều loại nhạc cụ khác nhau do chính tay già làm ra, già A Brôl Vẻ “khoe” rằng, người Gié Triêng có nhiều loại nhạc cụ như ta lê, pa chanh, cha kit, din goror, bin, ta lil, dêl do, pil pôi… Với những nhạc cụ mộc mạc này, người chơi dùng đôi tay, đôi môi và lưỡi để phát ra âm thanh lúc trầm, bổng, lúc khoan thai, lúc nhộn nhịp ngẫu hứng như thúc giục lòng người.

Làng Đắk Răng nơi miền biên giới này là nơi sinh sống của hơn 200 hộ với gần 700 nhân khẩu người Gié Triêng. Trong dòng chảy cuộc sống hiện đại, bà con Gié Triêng vẫn giữ được những nét văn hóa xưa cũ. Những trai gái trong làng vẫn cần mẫn làm rượu cần, dệt thổ cẩm, chế tác các loại nhạc cụ truyền thống. Họ giữ cho làng mình các hoạt động văn hóa cồng chiêng, múa xoang và một số lễ hội truyền thống như Lễ hội Cha chah (Lễ ăn than), Lễ ăn trâu.

 Làng Đắk Răng vẫn giữ được những nét văn hóa truyền thống đặc trưng của đồng bào Gié Triêng.
Làng Đắk Răng vẫn giữ được những nét văn hóa truyền thống đặc trưng của đồng bào Gié Triêng

Già làng A Brôl Vẻ có tinh thần làm việc miệt mài, nghiêm túc để gìn giữ và lan tỏa nét đẹp âm nhạc truyền thống. Già luôn tâm huyết truyền dạy những nét đẹp văn hóa người Gié Triêng cho các thế hệ tiếp nối, tạo thành bản sắc của mảnh đất và con người Đăk Răng ở vùng Bắc Tây Nguyên giàu truyền thống. Từ nỗ lực tâm huyết của già làng, tình yêu với nhạc cụ truyền thống ngày được gìn giữ, lan tỏa trong cộng đồng”.

Ông Hiêng Lăng Thắng, Chủ tịch UBND xã Đắk Dục

Trong tâm niệm của già A Brôl Vẻ thì văn hóa truyền thống của dân tộc luôn là gốc rễ cần được giữ gìn và phát huy. Vì vậy, già A Brôl Vẻ luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, vận động các nghệ nhân trong làng cùng tập luyện và tham gia các hoạt động bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc. Qua đó, quảng bá với bạn bè và du khách về nét văn hóa truyền thống của người Gié Triêng ở vùng biên giới này. 

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Học tiếng đồng bào để lắng nghe dân nói, nói cho dân hiểu, làm cho dân tin

Học tiếng đồng bào để lắng nghe dân nói, nói cho dân hiểu, làm cho dân tin

Với phương châm “nghe dân nói, nói cho dân hiểu, làm cho dân tin”, Bộ đội Biên phòng (BĐBP) Thanh Hóa đã mở nhiều lớp học tiếng dân tộc cho sĩ quan, quân nhân công tác ở khu vực biên giới. Những lớp học này không chỉ giúp bộ đội gần dân hơn mà còn tạo cầu nối gắn bó quân - dân bền chặt.
Tin nổi bật trang chủ
Hai cây trầm 200 tuổi ở Hà Tĩnh trở thành Cây Di sản Việt Nam

Hai cây trầm 200 tuổi ở Hà Tĩnh trở thành Cây Di sản Việt Nam

Tìm trong di sản - Anh Trúc - 19:16, 10/09/2025
Ngày 10/9, UBND xã Hương Phố (Hà Tĩnh) cho biết, vừa tổ chức Lễ công bố quyết định công nhận Cây Di sản Việt Nam cho 2 cây trầm hương cổ thụ tại đền Khoai Vạc.
Đắp thuốc Nam lên vết mèo cào, bé trai suy đa tạng

Đắp thuốc Nam lên vết mèo cào, bé trai suy đa tạng

Sức khỏe - Minh Nhật - 19:13, 10/09/2025
Bị mèo cắn, thay vì đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế, gia đình đã đắp thuốc Nam lên vết mèo cào, khiến bé trai suy đa tạng. Trường hợp này là lời cảnh báo nghiêm trọng về việc tự ý sử dụng thuốc Nam cho vết thương hở.
Miền Bắc lại sắp đón mưa to, có nơi vượt mốc 100 mm

Miền Bắc lại sắp đón mưa to, có nơi vượt mốc 100 mm

Môi trường sống - Anh Trúc - 19:04, 10/09/2025
Theo dự báo thời tiết khu vực Bắc Bộ có nơi mưa to đến rất to, với lượng mưa 20 - 40 mm, cục bộ có nơi trên 100 mm.
Lâm Đồng thiếu 5.433 giáo viên trong năm học mới

Lâm Đồng thiếu 5.433 giáo viên trong năm học mới

Giáo dục dân tộc - Minh Anh - 19:03, 10/09/2025
Năm học 2025 - 2026, toàn tỉnh Lâm Đồng có nhu cầu 42.892 giáo viên. Tuy nhiên, hiện nay số giáo viên hiện có của tỉnh là 37.459 giáo viên, vẫn còn thiếu 5.433 giáo viên. Tình trạng thiếu hụt tập trung vào các môn đặc thù của Chương trình giáo dục phổ thông 2018 như Âm nhạc, Mỹ thuật, Giáo dục địa phương, Hoạt động trải nghiệm - hướng nghiệp…
Quảng bá du lịch Lạng Sơn ở Ấn Độ

Quảng bá du lịch Lạng Sơn ở Ấn Độ

Du lịch - Minh Anh - 19:01, 10/09/2025
Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam vừa phối hợp với Quỹ Hỗ trợ phát triển du lịch và các đơn vị liên quan tổ chức Chương trình giới thiệu du lịch Việt Nam, kết nối doanh nghiệp tại thành phố Bengaluru và thành phố Hyderabad (Ấn Độ). Trong Chương trình, tỉnh Lạng Sơn đã giới thiệu điểm đến, sản phẩm du lịch đặc sắc, hấp dẫn của du lịch Lạng Sơn.
Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Cùng với cả nước kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, Đảng bộ xã Ngọk Réo, tỉnh Quảng Ngãi đã phát động nhiều phong trào thi đua yêu nước. Trong đó, công trình “Đường cờ Tổ quốc” do Đoàn Thanh niên xã thực hiện đã tạo nên sức lan tỏa mạnh mẽ trong cán bộ, đảng viên và đồng bào DTTS nơi đây. Hơn 100 lá cờ Tổ quốc rực rỡ trên trục đường chính dẫn vào trung tâm xã không chỉ tạo điểm nhấn cho cảnh quan khu dân cư Nông thôn mới vùng đồng bào DTTS, mà còn thể hiện niềm tự hào, khát vọng vươn lên của vùng đất còn nhiều khó khăn.
Thanh Hoá: Đảm bảo duy trì nếp sống văn hóa mới trong tang lễ vùng đồng bào Mông

Thanh Hoá: Đảm bảo duy trì nếp sống văn hóa mới trong tang lễ vùng đồng bào Mông

Dân tộc - Tôn giáo - Quỳnh Trâm - 18:53, 10/09/2025
Những năm qua, nếp sống mới trong tang lễ của đồng bào Mông tỉnh Thanh Hoá đã dần đi vào nền nếp, đồng bào ngày càng nâng cao nhận thức, thấy rõ lợi ích của việc tổ chức tang lễ văn minh, tiết kiệm.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai làm việc với Thị trưởng thành phố Izumisano, tỉnh Osaka, Nhật Bản

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai làm việc với Thị trưởng thành phố Izumisano, tỉnh Osaka, Nhật Bản

Tin tức - T.Nhân - H.Trường - 18:10, 10/09/2025
Ngày 10/9, nhân chuyến công tác tham dự Ngày Quốc gia Việt Nam tại Triển lãm Thế giới EXPO 2025 tại Osaka (Kansai, Nhật Bản), Phó Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai - bà Nguyễn Thị Thanh Lịch, đã đến thăm hỏi, gặp gỡ và trao đổi làm việc với Thị trưởng Chiyomatsu Hiroyasu và đại diện các cấp chính quyền thành phố Izumisano tại tỉnh Osaka.
Đà Nẵng: Cựu nhân viên ngân hàng bị điều tra về tội lừa đảo hơn 15 tỷ đồng

Đà Nẵng: Cựu nhân viên ngân hàng bị điều tra về tội lừa đảo hơn 15 tỷ đồng

Pháp luật - T.Nhân - H.Trường - 17:03, 10/09/2025
Phan Như Anh Quốc (SN 1991, ngụ xã Núi Thành, TP. Đà Nẵng) bị khởi tố, bắt tạm giam để điều tra về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản với số tiền hơn 15 tỷ đồng.
Đà Nẵng: Bịa chuyện bị cướp trên Facebook, nam thanh niên bị phạt 7,5 triệu đồng

Đà Nẵng: Bịa chuyện bị cướp trên Facebook, nam thanh niên bị phạt 7,5 triệu đồng

Pháp luật - T.Nhân - H.Trường - 16:56, 10/09/2025
P.T.C. (SN 2004, ngụ phường Hội An Đông, Đà Nẵng) vừa bị xử phạt hành chính vì lan truyền tin giả trên mạng xã hội gây hoang mang dư luận.
Gia Lai: Kiểm tra các xã phía Đông về phòng chống thiên tai

Gia Lai: Kiểm tra các xã phía Đông về phòng chống thiên tai

Xã hội - T.Nhân - H.Trường - 16:47, 10/09/2025
UBND tỉnh Gia Lai đã thành lập 4 tổ kiểm tra công tác phòng chống thiên tai năm 2025 tại các xã, phường khu vực phía Đông tỉnh.