Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

“Bóng cả” ở làng Đắk Răng

Tiêu Dao - 21:15, 31/01/2025

“Vào đây, vào với làng! Vào nghe cồng chiêng, nghe ta lê, pa chanh, cha kit, nghe cái bụng của người Gié Triêng chân thật và nồng nhiệt”. Già làng A Brôl Vẻ đã 80 tuổi nhưng vẫn mạnh mẽ, khỏe khoắn cất tiếng kèn mời khách.

Già A Brôl Vẻ vận động các nghệ nhân trong làng cùng tập luyện và tham gia các hoạt động bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc.
Già A Brôl Vẻ vận động các nghệ nhân trong làng cùng tập luyện và tham gia các hoạt động bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc

Căn nhà gỗ đơn sơ của già có một gian phòng thoáng đãng được dùng làm nơi trưng bày các nhạc cụ dân tộc và đón tiếp những vị khách gần, xa ghé thăm. Bước qua bậc cửa là chiếc đàn t’rưng được kê gọn ghẽ. Trên khoảng tường nhỏ đã ám màu thời gian có đến hơn 20 nhạc cụ “xếp hàng”. Tất cả đều do một tay già làng A Brôl Vẻ tạo nên và làm chủ những thanh âm cuốn hút ấy, làm xiêu lòng nhiều du khách đến thăm.

Già làng A Brôl Vẻ cho biết, trong những năm tháng chiến tranh, ông từng tham gia tại chiến trường Đắk Pét, Đắk Sút, huyện Đắk Glei, tỉnh Kon Tum. Sau năm 1975, già trở về buôn đảm nhận các chức vụ Công an xã, Xã đội, Mặt trận và được bà con tín nhiệm bầu là già làng uy tín. Đã 80 tuổi đời, gần 40 năm tuổi Đảng, già làng A Brôl Vẻ như cây kơnia tỏa bóng mát cho dân làng. Ông cũng đang mải miết tìm tòi, gìn giữ, trao truyền lại cho người làng, cho đời sau tất cả vốn quý của người Gié Triêng.

Mênh mang trong tiếng kèn talul, talêh, già kể câu chuyện của mình, của làng, của cha ông, của người Gié Triêng bao đời trên miền đất này. Khi còn là một cậu bé, già A Brôl Vẻ vẫn thường theo ông, theo cha học ca hát và chế tác các loại nhạc cụ. Cha và ông của già là người có tài ca hát và chế tác các loại nhạc cụ. Đêm đêm ở trên nương, bên bếp lửa hồng, già vẫn chăm chú theo dõi cách làm nhạc cụ của cha mình và lắng nghe cha hát những làn điệu dân ca. Lớn lên, những câu chuyện cổ, lời hát dân ca và cách cha làm nhạc cụ đã ngấm dần vào máu thịt, trở thành niềm đam mê. Cứ thế mỗi khi trong làng tổ chức lễ hội, A Brôl Vẻ lại có mặt và giữ vai trò rất quan trọng trong đội văn nghệ của làng.

Già A Brôl Vẻ là kho báu của người Gié Triêng ở Ngọc Hồi.
Già A Brôl Vẻ là kho báu của người Gié Triêng ở Ngọc Hồi

Là già làng, Người có uy tín, Nghệ nhân Ưu tú, già A Brôl Vẻ sử dụng và chế tác trên 20 loại nhạc cụ khác nhau. Mỗi khi tiếng sáo của già cất lên, người nghe cảm nhận như có tiếng nước chảy róc rách ở suối, như âm vang của thác nước, lúc như gió đại ngàn, lúc trầm hùng như âm vọng từ ngàn xưa.

Chỉ tay lên vách nhà, nơi treo nhiều loại nhạc cụ khác nhau do chính tay già làm ra, già A Brôl Vẻ “khoe” rằng, người Gié Triêng có nhiều loại nhạc cụ như ta lê, pa chanh, cha kit, din goror, bin, ta lil, dêl do, pil pôi… Với những nhạc cụ mộc mạc này, người chơi dùng đôi tay, đôi môi và lưỡi để phát ra âm thanh lúc trầm, bổng, lúc khoan thai, lúc nhộn nhịp ngẫu hứng như thúc giục lòng người.

Làng Đắk Răng nơi miền biên giới này là nơi sinh sống của hơn 200 hộ với gần 700 nhân khẩu người Gié Triêng. Trong dòng chảy cuộc sống hiện đại, bà con Gié Triêng vẫn giữ được những nét văn hóa xưa cũ. Những trai gái trong làng vẫn cần mẫn làm rượu cần, dệt thổ cẩm, chế tác các loại nhạc cụ truyền thống. Họ giữ cho làng mình các hoạt động văn hóa cồng chiêng, múa xoang và một số lễ hội truyền thống như Lễ hội Cha chah (Lễ ăn than), Lễ ăn trâu.

 Làng Đắk Răng vẫn giữ được những nét văn hóa truyền thống đặc trưng của đồng bào Gié Triêng.
Làng Đắk Răng vẫn giữ được những nét văn hóa truyền thống đặc trưng của đồng bào Gié Triêng

Già làng A Brôl Vẻ có tinh thần làm việc miệt mài, nghiêm túc để gìn giữ và lan tỏa nét đẹp âm nhạc truyền thống. Già luôn tâm huyết truyền dạy những nét đẹp văn hóa người Gié Triêng cho các thế hệ tiếp nối, tạo thành bản sắc của mảnh đất và con người Đăk Răng ở vùng Bắc Tây Nguyên giàu truyền thống. Từ nỗ lực tâm huyết của già làng, tình yêu với nhạc cụ truyền thống ngày được gìn giữ, lan tỏa trong cộng đồng”.

Ông Hiêng Lăng Thắng, Chủ tịch UBND xã Đắk Dục

Trong tâm niệm của già A Brôl Vẻ thì văn hóa truyền thống của dân tộc luôn là gốc rễ cần được giữ gìn và phát huy. Vì vậy, già A Brôl Vẻ luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, vận động các nghệ nhân trong làng cùng tập luyện và tham gia các hoạt động bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc. Qua đó, quảng bá với bạn bè và du khách về nét văn hóa truyền thống của người Gié Triêng ở vùng biên giới này. 

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Đồng Nai: Đưa chính sách đến với dân bằng sự lắng nghe và chia sẻ

Đồng Nai: Đưa chính sách đến với dân bằng sự lắng nghe và chia sẻ

Sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan quản lý Nhà nước về công tác dân tộc, tôn giáo và Mặt trận các cấp là nền tảng để triển khai hiệu quả chính sách dân tộc, góp phần củng cố khối đại đoàn kết toàn dân, tạo đồng thuận xã hội và thúc đẩy phát triển bền vững vùng DTTS tỉnh Đồng Nai.
Tin nổi bật trang chủ
Thắm tình quân - dân trong bão lũ

Thắm tình quân - dân trong bão lũ

Tin tức - Ngọc Thu - 3 giờ trước
Sau khi cơn bão số 13 đi qua, cùng với chính quyền địa phương, lực lượng chức năng, lực lượng vũ trang đã nhanh chóng cùng người dân Gia Lai khắc phục hậu quả bão lũ, sớm ổn định cuộc sống.
Lai Châu: Tăng cường ngoại giao đa phương, nâng tầm vị thế

Lai Châu: Tăng cường ngoại giao đa phương, nâng tầm vị thế

Xã hội - Thanh Hoài - 3 giờ trước
Lai Châu xác định liên kết quốc tế, là chìa khóa đột phá kinh tế - xã hội, triển khai đồng bộ đối ngoại trên 3 trụ cột. Tỉnh không chỉ củng cố quan hệ với Trung Quốc và đối tác truyền thống Lào (U Đôm Xay), mà còn mở rộng hợp tác thực chất về lao động, nông nghiệp và xúc tiến thương mại với nhiều nước trên thế giới.
Những công trình góp phần

Những công trình góp phần "ươm mầm tri thức" nơi vùng cao biên giới

Giáo dục - Trọng Bảo - 22:09, 08/11/2025
Ngày 9/11, cùng với cả nước, tỉnh Lào Cai sẽ khởi công 4/9 trường học theo chủ trương của Bộ Chính trị về đầu tư xây dựng trường học cho các xã biên giới.
Bắt giam một TikToker vì có hành vi gây chia rẽ vùng miền

Bắt giam một TikToker vì có hành vi gây chia rẽ vùng miền

Pháp luật - Minh Nhật - 21:53, 08/11/2025
Công an TP. Hồ Chí Minh đã khởi tố, bắt tạm giam chủ tài khoản Tiktok “Dù Bầu Trời” do có hành vi đăng tải nhiều Video Clip miệt thị, xúc phạm, gây chia rẽ vùng miền, phá hoại khối Đại đoàn kết dân tộc.
Kỳ tích: 3 người trên thuyền thúng ‘mất tích’ trên biển Lý Sơn đã được tìm thấy

Kỳ tích: 3 người trên thuyền thúng ‘mất tích’ trên biển Lý Sơn đã được tìm thấy

Xã hội - T.Nhân - H.Trường - 20:22, 08/11/2025
Cả 3 người trên thuyền thúng được cho là mất tích trên biển ở khu vực Lý Sơn (Quảng Ngãi) đều đã được tìm thấy trong niềm hạnh phúc của người thân và bà con địa phương.
Thắp sáng ước mơ biết chữ của đồng bào vùng cao

Thắp sáng ước mơ biết chữ của đồng bào vùng cao

Hơn hai tháng qua, mỗi khi màn đêm buông xuống, căn phòng nhỏ ở điểm trường thôn Ngọc Leng, xã Tu Mơ Rông, tỉnh Quảng Ngãi lại sáng đèn, rộn ràng tiếng đánh vần, tập viết. Hơn 30 học viên là đồng bào Xơ Đăng, họ ở đủ lứa tuổi, có người đã lên chức ông, bà, vẫn say sưa cầm bút, nắn nót từng nét chữ.
Siêu bão Fung-Wong vào Biển Đông sáng 10/11: Di chuyển trái quy luật, sức gió giật cấp 16

Siêu bão Fung-Wong vào Biển Đông sáng 10/11: Di chuyển trái quy luật, sức gió giật cấp 16

Thời sự - Hoàng Minh - 18:23, 08/11/2025
Bão Fung-Wong có kích thước khổng lồ với đường kính hơn 1.400 km, dự kiến vào Biển Đông sáng 10/11. Bão di chuyển trái quy luật, không đổ bộ Việt Nam nhưng gây gió mạnh, sóng cao tới 10 m.
Sớm khắc phục sự cố cầu dân sinh bị lũ cuốn trôi do bão số 13

Sớm khắc phục sự cố cầu dân sinh bị lũ cuốn trôi do bão số 13

Xã hội - Lê Hường - 18:19, 08/11/2025
Ngày 8/11, lãnh đạo UBND xã Ea Kiết, tỉnh Đắk Lắk cho biết: Đảng ủy, UBND xã Ea Kiết cùng đại diện các ngành chức năng của tỉnh Đắk Lắk vừa kiểm tra khu vực cây cầu trên đường dân sinh vào buôn H'Mông 2 bị nước lũ cuốn trôi tối 7/11, gây chia cắt giao thông, để thống nhất phương án khắc phục sớm nhất.
Thủ tướng: Tốc độ tăng GDP quý IV phải đạt trên 8,4%

Thủ tướng: Tốc độ tăng GDP quý IV phải đạt trên 8,4%

Thời sự - PV - 15:53, 08/11/2025
Kết luận phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 10, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ mục tiêu lớn nhất thời gian tới là ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế, đây vừa là mục tiêu, vừa là động lực, vừa là nguồn lực cho sự phát triển. Nhấn mạnh 12 nhóm nhiệm vụ, giải pháp, Thủ tướng chỉ rõ, để tăng trưởng cả năm 2025 đạt trên 8% thì tốc độ tăng GDP quý IV phải đạt trên 8,4%.
Quảng Ngãi: Sau tiếng nổ lớn, đất đá vùi lấp đường vào Làng du lịch cộng đồng Tu Thó

Quảng Ngãi: Sau tiếng nổ lớn, đất đá vùi lấp đường vào Làng du lịch cộng đồng Tu Thó

Trang địa phương - Ngọc Chí - 14:13, 08/11/2025
Khoảng 10 giờ, ngày 8/11, khu vực quả đồi cao 90m bất ngờ phát ra tiếng nổ lớn, sau đó đất đá đổ ập xuống, vùi lấp đường Làng du lịch cộng đồng Tu Thó, xã Măng Ri. Trước đó vài phút thì Trung tâm Báo tin Động đất và Cảnh báo sóng thần cũng ghi nhận tại khu vực xã Măng Ri xảy ra 1 trận động đất có độ lớn 4.0.
Yên Khương sẵn sàng cho lễ khởi công Trường nội trú liên cấp - Điểm sáng giáo dục nơi biên giới

Yên Khương sẵn sàng cho lễ khởi công Trường nội trú liên cấp - Điểm sáng giáo dục nơi biên giới

Giáo dục - Quỳnh Trâm - 13:11, 08/11/2025
Trước thềm lễ khởi công Trường nội trú liên cấp Tiểu học và THCS Yên Khương, xã Yên Khương (Thanh Hóa) đang khẩn trương hoàn tất công tác chuẩn bị, sẵn sàng cho sự kiện trọng đại sẽ diễn ra ngày 9/11/2025, dự kiến với sự tham dự của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương.