Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

“Báu vật sống” ở vùng cao Ba Chẽ

Mỹ Dung - 4 giờ trước

Nhiều giá trị văn hóa của các DTTS huyện vùng cao Ba Chẽ, tỉnh Quảng Ninh tưởng chừng bị mai một đã được “sống lại” trong cộng đồng và truyền bá rộng rãi nhờ hành trình tìm kiếm, sưu tầm của những Nghệ nhân dân gian – những "Báu vật sống" của bản làng. Ông Triệu Thanh Xuân là một trong những nghệ nhân như thế.

Ông Triệu Thanh Xuân truyền dạy lại ngôn ngữ Nôm - Dao cho người dân
Ông Triệu Thanh Xuân truyền dạy lại ngôn ngữ Nôm - Dao cho người dân

Ông Triệu Thanh Xuân sinh ra tại xã vùng cao Đồn Đạc, nơi có 80% là người Dao Thanh Phán sinh sống. Theo chia sẻ của ông, đã có một thời gian dài, người dân xao nhãng, ít quan tâm về các phong tục, nghi lễ truyền thống của dân tộc Dao khiến nhiều nét văn hóa đặc sắc dần trôi vào lãng quên trong cộng đồng.

Bằng niềm say mê với vốn văn hóa dân gian, ngay từ khi còn trẻ, ông Xuân đã dành thời gian nghiên cứu và lưu truyền những nét đẹp truyền thống độc đáo của người Dao Thanh Phán. Ông Xuân cũng là người hiếm hoi còn giữ gìn và lưu truyền những nghi thức cúng nhập đồng nhảy lửa - nghi thức độc đáo của người Dao. Ngoài ra, ông còn nắm giữ và truyền dạy thổi kèn đồng, các bước trong lễ cưới, tang ma; sáng tác một số bài hát chủ đề về ca ngợi Đảng, Bác Hồ, quê hương được dịch ra từ tiếng Dao Thanh Phán.

Không chỉ là thầy mo nổi tiếng trong vùng, ông Xuân còn là kho tàng sống động của tri thức văn hóa truyền thống người Dao Thanh Phán. Đặc biệt, ông còn miệt mài sưu tầm, soạn dịch các bài hát Páo Dung ra tiếng Việt để phục vụ việc giảng dạy, đồng thời sáng tác hàng chục bài hát đối phục vụ các dịp lễ cưới, lễ cấp sắc truyền thống.

Dành trọn tâm huyết cho việc bảo tồn di sản, ngoài thời gian thực hành các nghi lễ truyền thống, ông vẫn đều đặn giảng dạy chữ Nôm Dao cho bà con, đặc biệt là thế hệ trẻ trong cộng đồng. Với nền tảng kiến thức sâu sắc, ông không ngừng nghiên cứu, biên soạn tài liệu học tập, giúp người học dễ dàng tiếp cận, hiểu và thực hành ngôn ngữ dân tộc mình. Nhờ đó, nhiều em nhỏ đã có thể đọc thông, viết thạo chữ Nôm, mở ra một cánh cửa trở về với cội nguồn văn hóa của dân tộc Dao giữa đời sống hiện đại.

Đến nay đã quá tuổi lục tuần, gia sản lớn nhất của ông là những cuốn sách Nôm - Dao cùng những món kỷ vật của hơn 100 lần thực hiện nghi lễ cấp sắc cho các gia đình người Dao. Với những đóng góp bền bỉ cho văn hóa dân tộc, năm 2019, ông Triệu Thanh Xuân được vinh danh là Nghệ nhân Dân gian Việt Nam.

Tính đến nay, ông Xuân đã truyền dạy cách viết chữ Nôm - Dao, hát Páo Dung, dạy cách làm lễ cấp sắc cho hàng trăm người, chủ yếu cho người ở các thôn của xã Đồn Đạc và huyện Ba Chẽ. Học trò ông có cả người đến từ huyện Hoành Bồ và TP. Cẩm Phả. Tuy nhiên, con đường truyền dạy còn gặp không ít khó khăn.

“Nói thật là cũng đã có hàng trăm học trò muốn và đã theo học nhưng không tiếp thu được. Giờ mới cũng chỉ được mấy người thôi. Còn nhiều khó khăn lắm. Bằng kinh nghiệm, kiến thức vốn có của mình, tôi luôn tâm niệm sẽ cố gắng hết sức để trao truyền các giá trị văn hóa mà mình biết cho thế hệ sau để giữ gìn văn hóa dân tộc”, ông Xuân trải lòng.

Đặc biệt, ông tích cực tham gia nhiều chương trình, hoạt động cụ thể tại địa phương: Đề án bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc Dao tại thôn Sơn Hải, xã Nam Sơn, huyện Ba Chẽ gắn với phát triển du lịch cộng đồng; giảng dạy lớp hát đối Dao Thanh Phán tại thôn Nà Bắp...

Đánh giá cao những đóng góp của ông Triệu Thanh Xuân trong việc giữ gìn nét đẹp văn hóa Dao Thanh Phán trong những năm qua, Phó Chủ tịch UBND xã Đồn Đạc Triệu A Lộc nhấn mạnh: “Chính quyền xã cũng đã vận động gia đình ông Triệu Thanh Xuân mở các lớp truyền dạy lễ nhập đồng nhảy lửa, chữ Nôm - Dao, hát dân ca Dao, thêu hoa văn trên trang phục nam cho thế hệ trẻ trên địa bàn xã để gìn giữ vốn di sản văn hóa quý giá mà cha ông ta đã để lại”.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Vai trò của Người có uy tín trong vùng đồng bào DTTS luôn được khẳng định

Vai trò của Người có uy tín trong vùng đồng bào DTTS luôn được khẳng định

Với vị thế đặc biệt của mình, Người có uy tín trong đồng bào DTTS đã phát huy, khẳng định vai trò là cầu nối quan trọng giữa cấp ủy Đảng, chính quyền với Nhân dân; là lực lượng quần chúng đặc biệt, là “điểm tựa” của đồng bào DTTS.
Tin nổi bật trang chủ
Tổng Bí thư Tô Lâm và Phu nhân thăm cấp Nhà nước đến Kazakhstan, Azerbaijan và Belarus, thăm chính thức Liên bang Nga

Tổng Bí thư Tô Lâm và Phu nhân thăm cấp Nhà nước đến Kazakhstan, Azerbaijan và Belarus, thăm chính thức Liên bang Nga

Ngày 5/5, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam Tô Lâm và Phu nhân cùng Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam lên đường thăm cấp Nhà nước đến Cộng hòa Kazakhstan, Cộng hòa Azerbaijan và Cộng hòa Belarus; thăm chính thức Liên bang Nga và dự Lễ kỷ niệm 80 năm Ngày Chiến thắng trong chiến tranh Vệ quốc vĩ đại; theo lời mời của Tổng thống Cộng hòa Kazakhstan Kassym-Jomart Tokayev, Tổng thống Cộng hòa Azerbaijan Ilham Aliyev, Tổng thống Cộng hòa Belarus Aleksandr Lukashenko và Tổng thống Liên bang Nga Vladimir Putin.
Cách tập luyện giúp sĩ tử khỏe mạnh trong mùa thi

Cách tập luyện giúp sĩ tử khỏe mạnh trong mùa thi

Sức khỏe - Minh Nhật - 1 giờ trước
Vận động hợp lý không làm mất thời gian ôn tập mà ngược lại, giúp sĩ tử tăng cường thể chất, cải thiện tinh thần và học tập hiệu quả hơn.
Kỳ nghỉ lễ 30/4-1/5: Tour du lịch văn hóa, lịch sử thu hút đông đảo khách tham quan

Kỳ nghỉ lễ 30/4-1/5: Tour du lịch văn hóa, lịch sử thu hút đông đảo khách tham quan

Du lịch - Minh Nhật - 1 giờ trước
Kéo dài đến 5 ngày, kỳ nghỉ lễ 30/4-1/5 năm nay ghi nhận xu hướng du khách đến khu vực miền Nam đông hơn mọi năm. Thay vì lựa chọn tour tham quan quốc tế như các năm trước, nhiều người ưu tiên cho hành trình về nguồn, tour du lịch văn hóa, lịch sử để được sống lại trong những ký ức hào hùng của dân tộc nhân kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền nam,thống nhất đất nước.
Thanh Hóa: Xử lý hơn 1.000 trường hợp vi phạm giao thông trong kỳ nghỉ lễ

Thanh Hóa: Xử lý hơn 1.000 trường hợp vi phạm giao thông trong kỳ nghỉ lễ

Pháp luật - Quỳnh Trâm - 1 giờ trước
Trong kỳ nghỉ lễ, lực lượng Cảnh sát Giao thông, Công an tỉnh Thanh Hóa đã lập biên bản xử lý 1.015 trường hợp vi phạm, phạt tiền nộp kho bạc Nhà nước hơn 7,4 tỷ đồng, trong đó 355 trường hợp vi phạm nồng độ cồn.
Gìn giữ hồn phố, vun đắp tình người

Gìn giữ hồn phố, vun đắp tình người

Du lịch - PV - 1 giờ trước
Có rất nhiều tao nhân mặc khách và biết bao nghệ sĩ, học giả đã về với Hội An trong niềm mê say và cảm hứng đầy thăng hoa, để lại cho đời và cho người Hội An những kiệt tác không thể phai mờ…
Cúng bản - Nghi Lễ thiêng của người Khơ Mú

Cúng bản - Nghi Lễ thiêng của người Khơ Mú

Media - Thúy Hồng - 4 giờ trước
Từ xưa, Lễ cúng ma bản đã tồn tại trong tâm thức người Khơ Mú và được lưu truyền từ thế hệ này qua thế hệ khác. Đối với người Khơ Mú, bản không chỉ là nơi sinh sống, mà còn là không gian văn hóa - tâm linh thiêng liêng.
Gìn giữ di sản cho đời sau

Gìn giữ di sản cho đời sau

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin chiều nay ngày 29/4, có những thông tin đáng chú ý sau: Xếp hạng di tích Bãi đá có hình khắc cổ ở Hòa Bình. Chùa Monivongsa Bopharam nơi thành phố cực Nam. Gìn giữ di sản cho đời sau. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
50 năm - Hành trình “vươn mình” của thành phố mang tên Bác

50 năm - Hành trình “vươn mình” của thành phố mang tên Bác

Kinh tế - Phạm Tiến - 4 giờ trước
Cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của Nhân dân ta đã kết thúc trong mùa Xuân đại thắng, non sông nối liền một giải. Sau mốc son lịch sử 30/4/1975, vùng đất phương Nam bước vào giai đoạn san ủi hố bom, dựng cầu, làm đường, mở công xưởng sản xuất…tái kiến thiết kinh tế - xã hội. Tròn 50 năm nhìn lại, vùng đất phương Nam, nổi bật là thành phố Hồ Chí Minh đã có một hành trình “vươn mình” mạnh mẽ.
Ngôi đình mang tên

Ngôi đình mang tên "lời giao ước" trên đất Tây Nguyên

Dân tộc - Tôn giáo - Lê Hường - 4 giờ trước
Di tích lịch sử Quốc gia Đình Lạc Giao, Tp.Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk là ngôi đình mang dấu ấn văn hóa của người Kinh khi lập nghiệp ở vùng đất Tây Nguyên. Ngôi đình được xây dựng năm 1928 và là nơi diễn ra nhiều sự kiện lịch sử quan trọng của tỉnh Đắk Lắk thời kỳ trước năm 1945.
Phát huy sức mạnh đoàn kết trong vùng đồng bào tôn giáo ở Sơn La

Phát huy sức mạnh đoàn kết trong vùng đồng bào tôn giáo ở Sơn La

Tôn giáo - Tín ngưỡng - C.Thiên - T.Hải - 4 giờ trước
Những năm qua phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc trong đồng bào tôn giáo trên địa bàn Sơn La nói chung và trong vùng đồng bào DTTS nói riêng đã có bước phát triển với nhiều mô hình hay, nhiều cá nhân tiêu biểu với cách làm sáng tạo, được lan tỏa và nhân rộng.
Yên Bái: Thu trên 181 tỷ đồng từ hoạt động du lịch kỳ nghỉ lễ 30/4

Yên Bái: Thu trên 181 tỷ đồng từ hoạt động du lịch kỳ nghỉ lễ 30/4

Tin tức - Văn Hoa - 20:42, 04/05/2025
Theo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Yên Bái, trong kỳ nghỉ lễ 30/4 và 1/5, toàn tỉnh Yên Bái đón trên 212.330 lượt khách (tăng 1,2% so với cùng kỳ năm 2024), doanh thu ước đạt 181,3 tỷ đồng (tăng 2,4% so với cùng kỳ). Đặc biệt, kỳ nghỉ lễ năm nay ghi nhận khách quốc tế khi tăng 41% lượng khách so với cùng kỳ với con số trên 36.000 lượt.
Phát huy trí tuệ và trách nhiệm cao nhất đối với cử tri và đất nước

Phát huy trí tuệ và trách nhiệm cao nhất đối với cử tri và đất nước

Thời sự - PV - 19:15, 04/05/2025
Phát biểu tại Hội nghị giữa Ban Thường vụ Đảng ủy Quốc hội với các Tổ trưởng Tổ đảng - Trưởng Đoàn, Phó Trưởng Đoàn phụ trách Đoàn đại biểu Quốc hội các tỉnh, thành phố; Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh: Kỳ họp thứ 9 là kỳ họp lịch sử quyết định những vấn đề lịch sử của đất nước, đề nghị mỗi đại biểu Quốc hội không ngừng đổi mới tư duy và phương pháp làm việc, mỗi ý kiến đóng góp phải xuất phát từ tâm huyết, trí tuệ và trách nhiệm cao nhất đối với cử tri và đất nước.