Cu Mực - Kăn Hoa ngày mới
Thực hiện Quyết định 33/QĐ - TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc hỗ trợ di dân, thực hiện ĐCĐC cho đồng bào các DTTS. Năm 2011 Ủy ban nhân dân tỉnh Thừa Thiên - Huế, đã khẩn trương phê duyệt đề án xây dựng 9 khu ĐCĐC cho đồng bào DTTS. Các dự án này tập trung ở các huyện đông đồng bào DTTS như A Lưới, Nam Đông, Phong Điền.
Năm 2015, sau khi Khu ĐCĐC Cu Mực - Kăn Hoa cơ bản được hoàn thành, 66 hộ gia đình đồng bào Cơ Tu và Pa Kô ở xã Hồng Hạ (A Lưới, Thừa Thiên - Huế) đã được vào ĐCĐC. Điện lưới đã được đưa về, 4 tuyến đường với tổng chiều dài 1.330m trong nội khu ĐCĐC Cu Mực - Kăn Hoa cũng được đầu tư bê tông hóa.
Những mô hình kinh tế như, trồng ngô xen lạc, trồng rừng, nuôi lợn rừng hay dịch vụ khác theo đó phát triển. Con em trong bản được đến trường đầy đủ, buổi tối còn có cả lớp học xóa mù chữ cho người lớn tuổi. Cuộc sống của đồng bào Cơ Tu và Pa Kô ở khu ĐCĐC dần đi vào ổn định.
Trưởng thôn Hoài Văn Uy như chứng minh về sự phát triển của Cu Mực - Kăn Hoa: “Mời chú ra quán café chị Si uống nước cho giống dưới xuôi”. Nói rồi anh đứng dậy, bỏ dở câu chuyện “Cu Mực- Kăn Hoa ngày mới” đang vào độ hay.
Tôi đi bộ theo Trưởng thôn trên con đường bê tông phẳng lỳ ra quán café. Chỉ tay về phía đàn dê đang ăn bên rẫy, anh bảo đó là dê của vợ chồng anh Tường chị Đào đấy. Từ ngày ĐCĐC tại đây, nhờ dê mà anh Tường chị Đào đã xây thêm được nhà đẹp, con cái lại có tiền để đi học đầy đủ. Giờ ở Cu Mực- Kăn Hoa có 5 hộ nuôi dê số lượng lớn, và nhiều hộ nuôi nhỏ lẻ, với tổng đàn khoảng 200 con chú ạ. Cái “anh” dê này hay ăn lại mắn đẻ, giá cả lại cao nên bà con nuôi nhiều.
Đang miên man theo nhịp kể, giọng anh Uy đã cất lên “Vào đây chú, café nhé”. Như một điển hình cho sự phát triển kinh tế hộ gia đình, có lẽ cũng vì thế mà Trưởng thôn mời tôi đi café? Gia đình chị Hồ Thị Si giờ đã có một cơ ngơi rộng rãi, khang trang, các vật dụng, tiện nghi trong gia đình đầy đủ.
Tay vẫn đếm tiền, đưa hàng cho khách, chị Hồ Thị Si vừa kể, gia đình em đến khu ĐCĐC Cu Mực- Kăn Hoa từ 2015, khi mới đến chỉ có vài hộ. Được Đảng và Nhà nước quan tâm, vợ chồng em vay vốn chăn nuôi, rồi mở tạp hóa, café… từng bước xây dựng kinh tế gia đình tại nơi ở mới.
“Từ chăn nuôi lợn, và nguồn thu từ tạp hóa, mỗi năm gia đình em thu nhập trên 200 triệu đồng”, chị Si phấn khởi.
Ông Hồ Viết Lương, Chủ tịch xã Hồng Hạ cho biết: “Đời sống bà con ở Cu Mực - Kăn Hoa giờ đã được nâng cao hơn trước. Tỉ lệ hộ nghèo và cận nghèo thấp hơn nhiều so với mức bình quân của xã. Bà con nuôi gà, dê và phát triển cả dịch vụ…”.
Người Tà Ôi ở Khe Bùn đã an cư
Cùng với Cu Mực - Kăn Hoa, khu ĐCĐC tập trung thôn Khe Bùn, xã A Ngo (huyện A Lưới) cũng đã hoàn thành và đưa đồng bào về nơi ở mới. Nhờ có quỹ đất, đồng bào lại cần cù nên chỉ sau mấy năm, đời sống người Tà Ôi đã được cải thiện, an cư bền vững tại nơi ở mới.
Được đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng đồng bộ, khu ĐCĐC Khe Bùn được bố trí ở xã A Ngo, với 877 hộ, với 3.567 nhân khẩu, trong đó dân tộc Tà Ôi chiếm trên 80%.
Có dịp về thăm khu tái định cư Ke Bùn mới cảm nhận được một sự "an cư lạc nghiệp" của người dân nơi đây. Gia đình chị Hồ Thị Nghệ, chỉ sau mấy năm đến định cư ở đây đã có cuộc sống khá đầy đủ. Vợ chồng chị đầu tư thêm máy cày, máy gặt lúa làm dịch vụ.
Chị Nghệ chia sẻ: “Nhờ các cấp quan tâm chăm lo đời sống cho đồng bào DTTS, như hỗ trợ xây dựng nhà tái định cư, đầu tư hạ tầng đồng bộ, cấp đất sản xuất… nên bà con đã có cuộc sống ổn định hơn”.
Ngoài gia đình chị Nghệ, có thể kể đến hàng chục hộ DTTS như anh Hồ Văn Tua, Hồ Văn Tình, Hồ Văn Lợi, Hồ Văn Tanh… mỗi gia đình trồng vài ha rừng, chăn nuôi gia súc hàng chục con, mở rộng kinh doanh. Từ vùng đất mới, người Tà Ôi đã tìm cho mình được phương thức sản xuất mới để an cư bền vững.
Để giúp người dân yên tâm và ổn định cuộc sống, bên cạnh được hỗ trợ xây dựng hạ tầng (giao thông, điện sinh hoạt, nước sạch), những hộ đồng bào vào ĐCĐC còn được hỗ trợ làm nhà ở, vay vốn sản xuất. Sau khi chuyển đến ĐCĐC, người dân nhanh chóng bắt tay vào phát triển vườn, rừng, cải tạo đất sản xuất, qua hướng dẫn bà con áp dụng khoa học kỹ thuật và tận dụng tối đa diện tích đất được cấp để phát triển kinh tế, xây dựng cuộc sống mới.
Theo ông Hồ Xuân Trăng,Trưởng ban Dân tộc tỉnh, qua thực hiện các chương trình, chính sách phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, đã tạo điều kiện cho hộ đồng bào DTTS mới lập gia đình ra ở riêng, hoặc hộ nhà ở còn tạm bợ, thiếu đất sản xuất... có nơi ở ổn định và điều kiện phát triển sản xuất tại các điểm ĐCĐC tập trung và ĐCĐC xen ghép. Qua đó, góp phần thực hiện việc ổn định định cư, giảm thiểu tối đa tình trạng xâm canh, xâm cư, nhất là đối với các xã biên giới.
Cùng với Cu Mực- Kăn Hoa, Ke Bùn, Ta Rỵ… đồng bào các DTTS ở những khu ĐCĐC trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên - Huế đang dần 'bám rễ" an cư, phát triển bền vững trên những vùng đất mới.
Đặc biệt, hiện nay những chính sách dành riêng cho đồng bào DTTS, là Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, theo đó, đồng bào sẽ được tiếp thêm sức mạnh. Qua đó, cùng với sự cần mẫn, khát khao chủ động vươn lên của đồng bào DTTS, nhất định những khu ĐCĐC sẽ trở thành những khu dân cư kiểu mẫu.