Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Viết báo đồng hành cùng đồng bào DTTS bảo tồn văn hóa, phát triển du lịch

Trần Đình Quang - 09:13, 16/06/2025

Hơn 30 năm làm báo, tôi từng đảm nhận nhiều vai trò: phóng viên phát thanh, truyền hình, biên tập viên, quay phim, đạo diễn và phụ trách Phòng Biên tập Phát thanh – Truyền hình tiếng dân tộc thiểu số, Đài Phát thanh- Truyền hình tỉnh Quảng Ngãi. Dù ở vị trí nào, tôi luôn tâm niệm viết báo không chỉ để thông tin mà còn để đồng hành cùng đồng bào gìn giữ văn hóa truyền thống, phát triển du lịch. Sau khi nghỉ hưu, tôi tiếp tục gắn bó với nghề trong vai trò cộng tác viên Báo Dân tộc và Phát triển, bền bỉ theo đuổi hành trình viết báo vì cộng đồng.

Nhà báo Trần Đình Quang ghi hình diễn tấu chiêng Hrê
Nhà báo Trần Đình Quang ghi hình diễn tấu chiêng Hrê

Tôi vẫn nhớ mãi lần đầu chỉ đạo sản xuất và phát sóng chương trình phát thanh Truyền hình tiếng Hrê và tiếng Co trên sóng Đài Phát thanh- Truyền hình tỉnh Quảng Ngãi và VTV5 - Đài Truyền hình Việt Nam. Khi chương trình lên sóng, đồng bào rất vui mừng và phấn khởi. Điều khiến tôi đặc biệt đam mê là được gắn bó, phối hợp với các nghệ nhân, già làng, Người có uy tín và chính quyền các xã vùng cao để tổ chức sản xuất các chương trình văn hóa, văn nghệ bằng tiếng Hrê và tiếng Co, phát sóng trên Đài Phát thanh- Truyền hình tỉnh Quảng Ngãi và Đài Truyền hình Việt Nam.

Bên cạnh đó, tôi còn dành thời gian nghiên cứu, viết tin, bài gửi đăng trên Báo Dân tộc và Phát triển. Mỗi khi đài phát, báo đăng, tôi cảm thấy rất vui vì bài viết của mình được nhiều bạn bè, độc giả biết đến và chia sẻ.

Hơn 30 năm làm báo, tôi luôn tâm niệm: Làm chương trình văn hóa, văn nghệ dân tộc là để góp phần giúp đồng bào bảo tồn bản sắc văn hóa và phát triển du lịch. Điều tâm nguyện ấy của tôi đã nhận được sự ủng hộ nhiệt tình từ nhiều nghệ nhân ưu tú, nghệ nhân nhân dân và cả những nghệ nhân bình dị trong cộng đồng.

Mỗi khi họ hỗ trợ tôi sản xuất chương trình, tôi đều cố gắng tìm mọi nguồn kinh phí để có thể bồi dưỡng phần nào cho họ. Đặc biệt, từ ngày nghỉ hưu, tôi vẫn dành một phần tiền lương hưu để tiếp tục công việc này. Ngoài ra, mỗi khi nghệ nhân đau ốm, tôi đều tìm về thăm nom, tặng quà, và khi họ qua đời, tôi đến phúng viếng, tiễn biệt họ như người thân.

Ông truyền lửa bảo tồn nhạc cụ dân tộc cho cháu.
Ông truyền lửa bảo tồn nhạc cụ dân tộc cho cháu.

Tôi luôn coi các nghệ nhân như những thành viên trong gia đình mình. Nhờ mối quan hệ gắn bó mật thiết ấy, mỗi khi có các hoạt động lễ hội như Lễ ăn trâu, Tết ngã rạ..., đồng bào đều trân trọng gọi điện mời tôi về cùng tham dự.

Để góp phần bảo tồn văn hóa và phát triển du lịch một cách bền vững, năm 2022, tôi đã mạnh dạn làm việc với chính quyền địa phương hai xã Trà Thủy (huyện Trà Bồng) và Sơn Mùa (huyện Sơn Tây, Quảng Ngãi) để thành lập hai Câu lạc bộ bảo tồn văn hóa dân gian của người Co và người Ca Dong.

Vui mừng trước những việc làm này, anh Hà Phải, nguyên Chủ tịch UBND xã Sơn Mùa, huyện Sơn Tây đã dành dụm hơn 20 triệu đồng từ tiền lương để mua một bộ chiêng cổ của người Ca Dong, gửi tặng Câu lạc bộ bảo tồn văn hóa Ca Dong ở Sơn Mùa.

Còn Câu lạc bộ bảo tồn văn hóa người Co tại xã Trà Thủy, huyện Trà Bồng, từ ngày thành lập đến nay đã hoạt động khá hiệu quả. Nhờ việc sản xuất và bán cây nêu truyền thống của người Co, câu lạc bộ đã có doanh thu lên đến hơn 100 triệu đồng.

Báo Dân tộc và phát triển luôn được học sinh dân tộc thiểu số Hrê đón đọc
Báo Dân tộc và phát triển luôn được học sinh dân tộc thiểu số Hrê đón đọc
Hướng dẫn đồng bào cách xem báo
Hướng dẫn đồng bào cách xem báo

Trong suốt cuộc đời làm báo của mình, tôi luôn nghĩ: nghệ nhân chính là linh hồn của đời sống văn hóa. Họ là những người tạo ra văn hóa, gắn bó sâu sắc với cộng đồng và âm thầm gìn giữ, bảo tồn bản sắc dân tộc. Xuất phát từ suy nghĩ đó, hàng chục năm qua, tôi luôn đau đáu một nỗi niềm: làm sao để đồng hành cùng đồng bào, cùng các nghệ nhân gìn giữ được sắc màu văn hóa truyền thống của các dân tộc Hrê, Co và Ca Dong ở Quảng Ngãi.

Các Nghệ nhân Nhân dân như Đinh Văn Ước, Phạm Văn Sự (huyện Ba Tơ), Đinh Ngọc Su (huyện Sơn Hà), các nghệ nhân ưu tú như Hồ Thị Bảy, Hồ Ngọc Hoàng (huyện Trà Bồng) - trước khi rời khỏi cõi trần vẫn còn gửi gắm với tôi và anh em báo chí Quảng Ngãi lời nhắn tha thiết: “Các em, các cháu làm báo thế hệ sau hãy luôn về với đồng bào, giúp tuyên truyền, giữ gìn bản sắc văn hóa cổ truyền các dân tộc thiểu số. Đừng để văn hóa bà con bị mai một. Uổng lắm...”

Thực tế, các huyện miền núi Quảng Ngãi hiện nay như huyện Ba Tơ, Trà Bồng, Sơn Hà, Sơn Tây, Minh Long đều rất giàu tiềm năng về bảo tồn văn hóa và phát triển du lịch. Tuy nhiên, do nhiều năm qua tỉnh chưa có chiến lược đầu tư đúng tầm, hoặc có đầu tư nhưng còn khiêm tốn nên nhiều vùng đất giàu bản sắc vẫn vắng bóng du khách. Các hoạt động văn hóa như cồng chiêng, đàn và hát dân ca, ẩm thực truyền thống... chỉ xuất hiện trong vài ngày lễ hội rồi lại rơi vào im lặng.

Đấu chiêng dân tộc Co.
Đấu chiêng dân tộc Co.

Nhiều nghệ nhân - vì quá yêu văn hóa dân tộc đã tự nguyện biến chính ngôi nhà của mình thành nơi lưu giữ, bảo tồn những giá trị truyền thống. Họ đang lặng thầm làm công việc mà lẽ ra chính quyền và các ngành chức năng phải chủ động đồng hành và hỗ trợ.

Quảng Ngãi và Kon Tum sẽ chính thức “về chung một nhà” từ ngày 1/7/2025. Thông tin này khiến nhiều nghệ nhân ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số miền núi Quảng Ngãi vô cùng vui mừng, phấn khởi. Họ tin rằng, khi hai địa phương có nhiều nét tương đồng về văn hóa dân tộc thiểu số được sáp nhập, sự gắn kết giữa các dân tộc sẽ ngày càng bền chặt hơn, cùng nhau gìn giữ và phát huy những sắc màu văn hóa truyền thống quý giá.

Với tôi - một nhà báo nhiều năm gắn bó, đam mê công việc bảo tồn văn hóa dân tộc - đây là một tín hiệu rất đáng kỳ vọng. Khi không còn đơn vị hành chính cấp huyện, tôi tin rằng mỗi xã sẽ có điều kiện thành lập một Câu lạc bộ bảo tồn văn hóa dân gian các dân tộc thiểu số, tạo nên mạng lưới gìn giữ di sản rộng khắp và bền vững hơn.

Miền đất Ấn - Trà rồi sẽ cất cánh, hòa nhịp cùng sự phát triển chung của đất nước trong thời kỳ kỷ nguyên số, nhưng vẫn giữ vững được cội nguồn văn hóa đã bao đời vun đắp.

Bảo tồn văn hóa tại nhà
Bảo tồn văn hóa tại nhà


Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Chuyện về món bánh dày của đồng bào Mông ở Cổng trời Mường Lống

Chuyện về món bánh dày của đồng bào Mông ở Cổng trời Mường Lống

Bánh dày của đồng bào Mông ở Mường Lống (xã Mường Lống, tỉnh Nghệ An) đi ra từ truyền thuyết. Và cho đến hôm nay, bánh dày vẫn luôn hiện diện hằng ngày trong đời sống và văn hóa truyền thống của đồng bào ở vùng đất được ví là Cổng trời Mường Lống.
Tin nổi bật trang chủ
Lan toả bản sắc, củng cố sức mạnh đại đoàn kết các dân tộc, tôn giáo

Lan toả bản sắc, củng cố sức mạnh đại đoàn kết các dân tộc, tôn giáo

Với trách nhiệm chính trị, Bộ Dân tộc và Tôn giáo đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao trong khuôn khổ Triển lãm Quốc gia “80 năm Hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc”. Bộ Dân tộc và Tôn giáo vinh dự được nhận Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ cho tập thể có thành tích xuất sắc.
Tổng Bí thư Tô Lâm: Biến hành động thành kết quả, biến kết quả thành niềm tin mới

Tổng Bí thư Tô Lâm: Biến hành động thành kết quả, biến kết quả thành niềm tin mới

Thời sự - PV - 3 giờ trước
Tại Hội nghị toàn quốc quán triệt và triển khai thực hiện 4 nghị quyết của Bộ Chính trị, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, động lực phát triển mới của đất nước hình thành từ chính các mối liên kết hữu cơ giữa các nghị quyết.
UEFA Champions League 2025: Thể thức thi đấu mới chính thức áp dụng

UEFA Champions League 2025: Thể thức thi đấu mới chính thức áp dụng

Thể thao - Hoàng Minh - 4 giờ trước
Từ mùa giải 2024/2025, UEFA Champions League - sân chơi danh giá nhất cấp câu lạc bộ châu Âu, đã bước sang một kỷ nguyên mới, với sự thay đổi mang tính lịch sử về thể thức thi đấu. Những đổi mới này tiếp tục được duy trì cho mùa giải 2025/2026, nhằm tăng tính cạnh tranh, sự hấp dẫn và cơ hội cho nhiều đội bóng hơn.
Quảng Ninh tạo sức hút du lịch từ “Hành trình di sản”

Quảng Ninh tạo sức hút du lịch từ “Hành trình di sản”

Kinh tế - Mỹ Dung - 4 giờ trước
Quảng Ninh sở hữu kho tàng di sản với hàng trăm di tích, 3 Di sản thế giới, cùng ký ức vùng mỏ đặc biệt. Bài toán đặt ra không chỉ là bảo tồn, mà còn biến những giá trị ấy thành “hành trình di sản” sống động, để đồng hành cùng du khách.
Vùng cao xứ Lạng khởi sắc từ Chương trình MTQG 1719

Vùng cao xứ Lạng khởi sắc từ Chương trình MTQG 1719

Công tác Dân tộc - Văn Quyết - Thúy Hồng - 6 giờ trước
Cơ sở hạ tầng được đầu tư đồng bộ, người dân được hỗ trợ phát triển sinh kế, đời sống vật chất, tinh thần ngày càng được nâng cao… Đó là những chuyển biến rõ nét ở vùng cao Lạng Sơn sau hơn 4 năm triển khai Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi (Chương trình MTQG 1719). Chương trình không chỉ mang lại nguồn lực, mà còn góp phần thắp sáng niềm tin, khơi dậy khát vọng vươn lên, xây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phúc nơi phên giậu Tổ quốc.
Đột kích quán Bar ở Buôn Ma Thuột, phát hiện nhiều người dương tính với ma túy

Đột kích quán Bar ở Buôn Ma Thuột, phát hiện nhiều người dương tính với ma túy

Pháp luật - Hoàng Thùy - 7 giờ trước
Sáng 16/9, Phòng Cảnh sát Điều tra tội phạm về ma túy Công an tỉnh Đắk Lắk cho biết, vừa đột kích 1 quán Bar trên địa bàn phường Buôn Ma Thuột, phát hiện nhiều người dường tính với chất ma túy, bắt giữ 1 đối tượng chuyên tuồn ma túy vào các quán Bar bán cho khách.
Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Cùng với cả nước kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, Đảng bộ xã Ngọk Réo, tỉnh Quảng Ngãi đã phát động nhiều phong trào thi đua yêu nước. Trong đó, công trình “Đường cờ Tổ quốc” do Đoàn Thanh niên xã thực hiện đã tạo nên sức lan tỏa mạnh mẽ trong cán bộ, đảng viên và đồng bào DTTS nơi đây. Hơn 100 lá cờ Tổ quốc rực rỡ trên trục đường chính dẫn vào trung tâm xã không chỉ tạo điểm nhấn cho cảnh quan khu dân cư Nông thôn mới vùng đồng bào DTTS, mà còn thể hiện niềm tự hào, khát vọng vươn lên của vùng đất còn nhiều khó khăn.
Gia Lai nỗ lực bao phủ bảo hiểm y tế học sinh, sinh viên

Gia Lai nỗ lực bao phủ bảo hiểm y tế học sinh, sinh viên

Sức khỏe - Ngọc Thu - 9 giờ trước
Năm học 2024 - 2025, tỷ lệ học sinh tham gia Bảo hiểm y tế (BHYT) trên địa bàn tỉnh Gia Lai chưa cao, không đồng đều. Xác định thực hiện BHYT học sinh, sinh viên là nhiệm vụ quan trọng nhằm bảo đảm an sinh và tạo nền tảng cho giáo dục bền vững, tỉnh Gia Lai đang triển khai nhiều giải pháp, trong đó, quyết tâm đạt 100% học sinh, sinh viên tham gia BHYT.
Tìm lại vẻ đẹp Trung thu xưa tại miền Tây sông nước

Tìm lại vẻ đẹp Trung thu xưa tại miền Tây sông nước

Phóng sự - Tào Đạt - Duy Tân - 9 giờ trước
Trong khi có nhiều cách đón Trung thu hiện đại, một số gia đình trẻ miền Tây Nam Bộ lại chọn dành nhiều ngày để tái hiện mùa trăng xưa, để gợi nhớ những ký ức đẹp.
Đà Nẵng đã mở lại tuyến tham quan, dã ngoại tại bán đảo Sơn Trà

Đà Nẵng đã mở lại tuyến tham quan, dã ngoại tại bán đảo Sơn Trà

Du lịch - Minh Nhật - 10 giờ trước
Từ ngày 16/9, tuyến tham quan bán đảo Sơn Trà mở cửa trở lại, giúp du khách khám phá vẻ đẹp thiên nhiên và thúc đẩy du lịch sinh thái bền vững tại Đà Nẵng.
Chuyện về món bánh dày của đồng bào Mông ở Cổng trời Mường Lống

Chuyện về món bánh dày của đồng bào Mông ở Cổng trời Mường Lống

Ẩm thực - Phạm Tiến - 10 giờ trước
Bánh dày của đồng bào Mông ở Mường Lống (xã Mường Lống, tỉnh Nghệ An) đi ra từ truyền thuyết. Và cho đến hôm nay, bánh dày vẫn luôn hiện diện hằng ngày trong đời sống và văn hóa truyền thống của đồng bào ở vùng đất được ví là Cổng trời Mường Lống.
Sóng sánh sắc tơ tằm

Sóng sánh sắc tơ tằm

Phóng sự - Tiêu Dao - Bảo Anh - 10 giờ trước
Không chỉ có những danh trà, xứ B’lao xưa còn nổi tiếng với tơ lụa, trở thành nơi sản xuất và cung cấp những thước lụa chất lượng với sản lượng hàng đầu Việt Nam. Từ những thăng trầm, lụa tơ tằm đã định một chỗ đứng trên thị trường lụa Việt Nam và thế giới.