Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Về "thủ phủ" của nghề trồng dó, tạo trầm

Khánh Ngân - 15:43, 03/06/2021

Khi cây dó và cả trầm trong tự nhiên gần như đã không còn, người dân ở vùng Phúc Trạch, Hương Trà của Hương Khê (Hà Tĩnh) đã tìm cách đưa cây dó về để trồng. Với bàn tay khéo léo và kỹ thuật thành thục của người dân nơi đây, cây dó đã được tạo trầm, mở ra hướng phát triển kinh tế có giá trị cao cho mảnh đất này.

Những khu rừng trồng Dó của người dân trên đất Hương Khê
Những khu rừng trồng Dó của người dân trên đất Hương Khê

Từ “săn trầm” đến thủ phủ trồng cây dó 

Từ trung tâm thị trấn Hương Khê (Hà Tĩnh), xuôi về hướng Nam trên con đường Hồ Chí Minh huyền thoại, đến vùng thượng huyện Hương Khê và các xã phía Tây Bắc huyện Tuyên Hóa tỉnh Quảng Bình - nơi đây được coi là thủ phủ của cây dó trầm. Trong đó, địa phận xã Phúc Trạch, huyện Hương Khê là vùng lõi và cũng chính là quê hương của cây dó trầm tự nhiên.

Từ những năm 1985, 1988 trở về trước, vùng đất Phúc Trạch có nhiều hộ gia đình trở nên giàu có bởi những chuyến đi rừng trúng dó trầm. Người làng cứ thế mà rủ nhau vào rừng tìm cho kỳ được cây dó trầm, mong được đổi đời. Những cuộc vào rừng “săn” dó trầm không dừng lại ở những cánh rừng phía Đông, họ còn vượt sang cả phía Tây của dãy Trường sơn hùng vĩ, thuộc địa phận nước bạn Lào.

Trong câu chuyện về loài cây và sự kỳ bí trong hình thành thứ trầm đắt đỏ này, ông Trần Quốc Khánh, Chủ tịch UBND xã Phúc Trạch (huyện Hương Khê) chia sẻ: Bản thân tôi cũng đã có 4 đến 5 lần đi rừng “săn” trầm, còn sang cả rừng của Lào để tìm trầm. Trong thời gian đó, có nhiều người bỗng chốc giàu lên nhờ trúng dó trầm.

Tuy nhiên, sau những chuyến băng rừng “săn”, thậm chí cả bới đất, lặn sông tìm dó, là một lần dó trầm trong tự nhiên ít đi. Cứ thế, cho đến khi những tin trúng  trầm thưa dần, thưa dần rồi hết hẳn. Những cuộc đi “săn”, lùng sục tìm dó trầm ở những cánh rừng già trên dãy Trường Sơn mới chịu lặng xuống, nguội đi, và người tìm trầm mới tính đến việc trồng dó, tạo trầm!

Đầu tháng 3 năm nay, gia đình nhà bà Mục ở xóm 3 xã phúc trạch bán 1 cây dó trầm trồng trong vườn nhà, với giá 380 triệu đồng. Một lần nữa, những câu chuyện xung quanh loài cây này lại nóng lên như những câu chuyện trúng trầm của những thập niên 80 của thế kỷ trước.

Nhiều sản phẩm được làm ra từ Trầm Dó có giá trị kinh tế cao
Nhiều sản phẩm được làm ra từ Trầm Dó có giá trị kinh tế cao

Kỹ thuật “đục” dó tạo trầm

Theo người dân nơi đây, khi trồng cây dó được 6- 9 năm, gốc cây có đường kính từ 25-35cm, cao khoảng 7m, những kỹ thuật để tạo vết thương cho cây hình thành trầm được thực hiện. Đầu tiên phải chọn những cây dó đủ tiêu chuẩn để khoan lỗ. Khi khoan mũi khoan có đường kính 2,5cm, độ sâu chừng 2-3cm và khoan từ gốc cây lên đến 2/3 chiều cao thân cây theo một mật độ nhất định. 

Sau đó, cho chất tạo trầm vào rồi nhét một đoạn ống nhựa cùng kính cỡ vào lỗ. Người làm nghề khoan dó cứ lơ lửng, hết cây này rồi lại sang cây khác; hết vườn nhà này, rồi lại đến nhà khác… người thợ cứ miệt mài tạo trầm cho dó.

Đang treo mình lơ lửng với đai an toàn trên cây dó, anh Nguyễn Huy Hoàng, ở xóm 7, xã Hương Trà (huyện Hương Khê) cười nói “Cái nghề này đòi hỏi phải có kỹ thuật, tính linh hoạt và đặc biệt là phải có sức khỏe”. 

Nhìn đôi tay cơ bắp cầm chiếc khoan, đôi mắt dõi chăm chú theo mũi khoan để sao cho đủ độ sâu, mật độ các mũi khoan trên thân cây dó, đủ biết tay nghề anh Hoàng đã đến mức nhuần nhuyễn. Hỏi chuyện người làm cùng tổ, mới biết anh Hoàng đã có thâm niên khoan cây dó 5 năm và là một người thợ được người trồng dó tin tưởng.

Cái nghề “ăn cơm dưới đất, làm việc trên trời” cũng cho thu nhập khá, mỗi ngày được khoảng 400 nghìn đồng. "Đối với nông thôn, thu nhập như thế là rất khá, thế nhưng không phải ai cũng làm được, phải có nghề", Hoàng nói!

Nghề khoan dó được coi là nghề nguy hiểm, làm việc ở môi trường  trên cao, không cho phép có một sai lầm nào, dù là nhỏ nhất. Trên thực tế, ở thủ phủ dó trầm này, đã có không ít thợ khoan phải dải nghệ vì tai nạn, hay khi sức khỏe xuống cũng buộc phải giải nghệ. Còn người muốn vào nghề thì cũng phải học, nhưng không phải ai cũng học được, vì là nghề đặc thù, nghề có những đòi hỏi khắt khe riêng biệt.

Kể từ khi chuyển sang trồng dó tạo  trầm, những câu chuyện giàu lên nhờ đi rừng tìm trầm đã không còn được kể ở vùng đất giáp ranh này nữa. Theo như tìm hiểu, ở vùng lõi Phúc Trạch có những dó trầm, được bán với giá  vài trăm triệu đồng, còn những cây dăm ba chục triệu thì nhiều không kể xiết. 

Bởi vậy, số người giàu lên nhờ cây dó trầm cũng ngày một nhiều lên. Chỉ tay về phía khu vườn dó trầm, ông Nguyễn Đức Phong, ở xóm 8, xã Phúc Trạch (huyện Hương Khê) cho biết, hiện trong vườn nhà ông có 100 cây Dó; nếu bán tất cả vào thời điểm này thì được khoảng 1 tỉ đồng. 

"Cây từ 5-7 năm tuổi có giá từ 15-20 triệu đồng. Còn có những cây lâu năm hơn thì khoảng 50 triệu đồng. Nhưng tôi chưa bán, xem như nó là của để dành", ông Phong nói.

Anh Nguyễn Huy Hoàng đang khoan lỗ tạo Trầm trên cây Dó
Anh Nguyễn Huy Hoàng đang khoan lỗ tạo trầm trên cây dó

Không chỉ ở Phúc Trạch, một số xã như Hương Trạch, Hương Trà… của huyện Hương Khê (Hà Tĩnh) và một số xã Hương Hóa, Thanh Hóa của huyện Tuyên Hóa (Quảng Bình) cũng trồng loài cây này. Người ta trồng dó ở mọi nơi có thể, tận dụng cả hàng ràng để trồng dó.

Chủ tịch UBND huyện Hương Khê, ông Ngô Xuân Ninh, chia sẻ: Mặc dù cây dó trầm ở đây trồng rất nhiều, nhưng sản phẩm trầm tạo ra chỉ có chất lượng bằng khoảng 30% dó trầm trong tự nhiên. Điều trăn trở nữa là, hiện tại, có đến 90% cây dó khi đã tạo được trầm và khai thác đều phải bán cho thương lái để chuyển vào vùng trong như Huế, Quảng Nam…. 

"Thời gian tới đây, địa phương sẽ tạo cơ chế khuyến khích doanh nghiệp để tham gia chế tác, chiết xuất trầm và các sản phẩm khác từ cây dó, từng bước xây dựng thương hiệu riêng cho sản phẩm trầm. Từ đó, đưa cây dó trầm trở thành cây chủ lực để phát triển kinh tế của địa phương", ông Ninh nói.


Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Chuyện thoát nghèo của đồng bào ở Trà My

Chuyện thoát nghèo của đồng bào ở Trà My

Với nhiều nguồn lực từ Trung ương đến địa phương, xã miền núi Trà My (TP.Đà Nẵng) đã đẩy mạnh phân bổ, triển khai qua, hỗ trợ đến từng hộ nghèo, cận nghèo để giúp họ không chỉ ổn định về nhà ở mà còn có điều kiện vươn lên phát triển kinh tế.
Tin nổi bật trang chủ
Cần bố trí cán bộ công tác dân tộc, tôn giáo riêng biệt, không lồng ghép

Cần bố trí cán bộ công tác dân tộc, tôn giáo riêng biệt, không lồng ghép

Dân tộc - Tôn giáo - Tào Đạt - 22:06, 09/09/2025
Đây là đề nghị của Thứ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Y Vinh Tơr khi đến kiểm tra công tác vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp trong lĩnh vực dân tộc, tín ngưỡng, tôn giáo tại xã An Cư và Tri Tôn, tỉnh An Giang.
Thầy cô nghẹn ngào nhớ lại khoảnh khắc cơn lũ ập xuống trong đêm

Thầy cô nghẹn ngào nhớ lại khoảnh khắc cơn lũ ập xuống trong đêm

Xã hội - Vũ Mừng - 19:25, 09/09/2025
Cơn lũ ống bất ngờ đổ về trường trong đêm, trong tình huống khẩn cấp, các thầy cô giáo cùng lực lượng Công an xã, cán bộ, chiến sĩ Bộ đội Biên phòng, dân quân đã kịp thời sơ tán toàn bộ 301 học sinh ra khỏi khu vực nguy hiểm. Thế nhưng khoảnh khắc đầy ám ảnh đó vẫn khiến các thầy cô, các em học sinh cùng mọi người bàng hoàng.
Bộ Chính trị cho ý kiến về công tác chuẩn bị Đại hội Đảng bộ các cơ quan Đảng Trung ương

Bộ Chính trị cho ý kiến về công tác chuẩn bị Đại hội Đảng bộ các cơ quan Đảng Trung ương

Thời sự - PV - 18:50, 09/09/2025
Sáng 9/9, tại Trụ sở Trung ương Đảng, dưới sự chủ trì của Tổng Bí thư Tô Lâm, Bộ Chính trị đã làm việc với Ban Thường vụ Đảng ủy các cơ quan Đảng Trung ương để cho ý kiến vào dự thảo các văn kiện, phương án nhân sự và công tác chuẩn bị Đại hội đại biểu Đảng bộ các cơ quan Đảng Trung ương lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030.
Quốc hội Việt Nam - 80 năm khẳng định vai trò xuyên suốt trong sự phát triển của đất nước

Quốc hội Việt Nam - 80 năm khẳng định vai trò xuyên suốt trong sự phát triển của đất nước

Thời sự - Hoàng Quý - 18:33, 09/09/2025
Chiều 9/9, tại Nhà Quốc hội, Đảng ủy Quốc hội phối hợp với Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh tổ chức Hội thảo khoa học cấp quốc gia với chủ đề “Quốc hội Việt Nam - 80 năm hình thành và phát triển”. Đây là sự kiện quan trọng hướng tới kỷ niệm 80 năm Ngày Tổng tuyển cử đầu tiên bầu Quốc hội Việt Nam (6/1/1946 - 6/1/2026).
Lễ hội đền Bảo Hà tôn vinh tri ân công lao các bậc tiền nhân

Lễ hội đền Bảo Hà tôn vinh tri ân công lao các bậc tiền nhân

Tôn giáo - Tín ngưỡng - Minh Nhật - 18:32, 09/09/2025
Sáng 8/9, xã Bảo Hà (tỉnh Lào Cai) tưng bừng tổ chức Lễ hội đền Bảo Hà năm 2025 để tri ân và tưởng nhớ tới Thần vệ quốc Hoàng Bảy, vị tướng đã có công dẹp giặc phương Bắc giữ yên non sông bờ cõi, mang lại cuộc sống ấm no hạnh phúc cho Nhân dân.
Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Cùng với cả nước kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, Đảng bộ xã Ngọk Réo, tỉnh Quảng Ngãi đã phát động nhiều phong trào thi đua yêu nước. Trong đó, công trình “Đường cờ Tổ quốc” do Đoàn Thanh niên xã thực hiện đã tạo nên sức lan tỏa mạnh mẽ trong cán bộ, đảng viên và đồng bào DTTS nơi đây. Hơn 100 lá cờ Tổ quốc rực rỡ trên trục đường chính dẫn vào trung tâm xã không chỉ tạo điểm nhấn cho cảnh quan khu dân cư Nông thôn mới vùng đồng bào DTTS, mà còn thể hiện niềm tự hào, khát vọng vươn lên của vùng đất còn nhiều khó khăn.
Quảng Ninh phát động thi đua, hướng tới thành phố trực thuộc Trung ương

Quảng Ninh phát động thi đua, hướng tới thành phố trực thuộc Trung ương

Trang địa phương - Mỹ Dung - 18:18, 09/09/2025
Ngày 9/9, Đại hội Thi đua yêu nước lần thứ VI của tỉnh Quảng Ninh (2025 - 2030) khơi dậy tinh thần thi đua mới, hướng tới mục tiêu trở thành thành phố trực thuộc Trung ương trước năm 2030. Đại hội diễn ra với sự tham dự của Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân.
Lá thư tay xúc động của người phụ nữ dân tộc Dao viết trong căn nhà mới

Lá thư tay xúc động của người phụ nữ dân tộc Dao viết trong căn nhà mới

Xã hội - Thúy Hồng - 17:54, 09/09/2025
Dù không biết chữ nhưng để bày tỏ tình cảm, lòng biết ơn đối với chính quyền, các nhà hảo tâm và bộ đội biên phòng đã giúp gia đình có ngôi nhà mới khang trang thay thế ngôi nhà tạm dột nát, bà Phùng Tả Mẩy ở Lai Châu đã nhờ con dâu viết một lá thư tay để gửi cho các đơn vị, tổ chức.
Trao 200 suất học bổng cho học sinh khu vực biên giới biển TP. Cần Thơ

Trao 200 suất học bổng cho học sinh khu vực biên giới biển TP. Cần Thơ

Tin tức - Văn Long - Minh Triết - 17:48, 09/09/2025
Trong 2 ngày 8 - 9/9, Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng TP. Cần Thơ phối hợp với Hội Khuyến học TP. Cần Thơ tổ chức Lễ trao học bổng thực hiện chương trình “Nâng bước em tới trường” năm 2025 cho các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn khu vực biên giới biển của thành phố.
Xây trường nội trú liên cấp: Thắp sáng tương lai cho học sinh vùng biên

Xây trường nội trú liên cấp: Thắp sáng tương lai cho học sinh vùng biên

Giáo dục - Minh Anh - 17:42, 09/09/2025
Ngày 18/7/2025, Bộ Chính trị ban hành Thông báo kết luận số 81-TB/TW về chủ trương xây dựng các trường phổ thông nội trú liên cấp tiểu học và trung học cơ sở tại 248 xã biên giới đất liền. Hiện nay, các địa phương đã và đang tiến hành các bước để cụ thể hóa chủ trương này. Khi các trường học được xây dựng không chỉ giải quyết bài toán về thiếu cơ sở vật chất mà còn mở rộng cơ hội học tập cho nhiều học sinh nội trú.
Gia Lai tăng cường công tác chống khai thác thủy sản bất hợp pháp

Gia Lai tăng cường công tác chống khai thác thủy sản bất hợp pháp

Trang địa phương - T.Nhân - H.Trường - 16:51, 09/09/2025
UBND tỉnh Gia Lai đã có văn bản yêu cầu, các địa phương tăng cường công tác chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) đợt cao điểm, chuẩn bị làm việc với Đoàn Thanh tra Ủy ban châu Âu (lần thứ 5).