Với sự quan tâm của chính quyền địa phương, đồng bào Xơ Đăng ở xã Ngọk Réo đã luôn duy trì, gìn giữ được những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộcXã Ngọk Réo có 7 thôn, hơn 5.600 nhân khẩu, dân tộc thiểu số (DTTS) chiếm 99% (chủ yếu là dân tộc Xơ Đăng – nhánh Tơ Đrá). Cũng giống như đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh Kon Tum, đồng bào Xơ Đăng ở xã Ngọk Réo có đời sống văn hóa tinh thần rất phong phú, đa dạng, mang đậm văn hóa núi rừng, nương rẫy, được gìn giữ và lưu truyền qua các thế hệ. Trong đó, phải kể đến cồng chiêng, múa xoang, các lễ hội truyền thống và nghề truyền thống.
Nhằm bảo tồn, lưu giữ và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống, những năm qua, với sự quan tâm của chính quyền địa phương, những nghệ nhân lớn tuổi ở xã Ngọk Réo đã nỗ lực gìn giữ và truyền dạy văn hóa truyền thống cho thế trẻ hôm nay.
Ông A Xê (bên trái), làng Kon Hrế, xã Ngọk Réo luôn nỗ lực truyền dạy cồng chiêng cho thế hệ trẻÔng A Xê, làng Kon Hrế, xã Ngọk Réo, huyện Đăk Hà chia sẻ: Hằng tuần tôi và các nghệ nhân cùng nhau tổ chức dạy đánh cồng chiêng, múa xoang cho thế hệ trẻ. Bởi nếu mình không truyền dạy, sau này văn hóa truyền thống sẽ mất đi. Cho dù có vất vả nhưng chúng tôi luôn cảm thấy vui vì văn hóa truyền thống có thế hệ kế thừa và lưu truyền cho mai sau.
Anh A Định, làng Kon Hrế, xã Ngọk Réo, huyện Đăk Hà cho biết: Nhờ có các nghệ nhân lớn tuổi truyền dạy, mà đến nay tôi đã biết đánh cồng chiêng. Mỗi khi làng tổ chức lễ hội, tôi tham gia cùng với đội cồng chiêng để biễu diễn, cảm thấy rất vui. Tôi sẽ tiếp tục học hỏi các nghệ nhân lớn tuổi để có thể hiểu thêm về các nghề truyền thống, từ đó gìn giữ để các giá trị văn hóa truyền thống không bị mất đi.
Với nguồn lực đầu tư của Nhà nước, sự quan tâm của chính quyền địa phương và sự đồng thuận trong Nhân dân, hiện các làng đồng bào DTTS ở xã Ngọk Réo đều khôi phục được nhà rông truyền thống; có đội cồng chiêng, múa xoang các lứa tuổi duy trì tập luyện, biểu diễn; các nghề đan lát, dệt thổ cẩm, nghề rèn, tạc tượng được gìn giữ.
Đồng bào Xơ Đăng, xã Ngọk Réo, huyện Đăk Hà giới thiệu với du khách các món ăn truyền thống Bà Phạm Thị Mây, Chủ tịch UBND xã Ngọk Réo, huyện Đăk Hà chia sẻ: Với những giá trị văn hóa đặc sắc được gìn giữ, hiện xã đã định hướng và hỗ trợ để đồng bào Xơ Đăng phát triển loại hình du lịch cộng đồng. Xã đã quy hoạch khu vực suối Đăk Lôi có cảnh quan thiên nhiên đẹp và thành lập Hợp tác xã Nông nghiệp dịch vụ, du lịch Ngọk Réo; vận động các thôn xây dựng gần 20 chòi bằng các vật liệu như tre, nứa, lô ô, lá tranh dọc theo suối, xây dựng gian hàng trưng bày sản phẩm đặc trưng và sản phẩm Ocop để đón khách.
Suối Đăk Lôi thuộc làng Kon Jong, xã Ngọk Réo, cách TP. Kon Tum khoảng 15km. Dọc theo con suối có nhiều tảng đá lớn, nhỏ; hai bên bờ suối là những cây rừng phủ bóng mát quanh năm, tạo nên dòng suối thơ mộng, êm ả và không khí trong lành, mát mẻ. Đến tham quan, trải nghiệm tại suối Đăk Lôi, du khách được trải nghiệm những cảnh sắc riêng biệt, hòa mình với thiên nhiên và được trải nghiệm văn hóa, ẩm thực truyền thống đặc sắc của đồng bào Xơ Đăng.
Du khách thích thú khi được trải nghiệm cảnh quan thiên nhiên đẹp và các giá trị văn hóa truyền thống của người Xơ Đăng ở điểm du lịch suối Đăk LôiAnh A Thảo, Bí thư Chi bộ làng Kon Jong, xã Ngọk Réo, huyện Đăk Hà cho biết: Được sự quan của chính quyền địa phương, bà con rất phấn khởi, đoàn kết, chung tay xây dựng các chòi, cải tạo cảnh quan môi trường, bảo tồn văn hóa và chế biến các món ăn truyền thống để phục vụ du khách. Bà con cũng mong muốn, có nhiều du khách đến thăm quan để bà con có cơ hội giới thiệu các giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc và có thêm nguồn thu nhập từ làm du lịch.
Huyện Đăk Hà luôn chú trọng phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, hiện nay huyện đã tập trung xây dựng hình thành Làng Du lịch cộng đồng Kon Trang Long Loi, thị trấn Đăk Hà; không gian “Đăk Hà ngày mùa”; điểm du lịch sinh thái suối Đăk Lôi…
" Để suối Đăk Lôi trở thành một điểm đến của khách du lịch và hình thành 01 làng du lịch văn hóa cộng đồng tại thôn Kon Jong, xã Ngọk Réo, huyện đã chỉ đạo xã Ngọk Réo huy động, lồng ghép có hiệu quả nguồn vốn từ các Chương trình mục tiêu quốc gia và các nguồn lực xã hội khác để đầu tư, phát triển du lịch; vận động đồng bào DTTS thay đổi nhận thức, hành động, bắt tay ngay vào việc tạo ra các sản phẩm nông nghiệp đặc trưng, các món ăn truyền thống, các mặt hàng thủ công mỹ nghệ để phục vụ du khách”, bà Nguyễn Thị Liên, Bí thư Huyện ủy Đăk Hà cho biết.