Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Tuyển cao đẳng để đủ giáo viên dạy chương trình mới: Giải pháp tình thế (Bài 2)

Sỹ Hào - 03:20, 03/04/2024

Việc bổ sung giáo viên để bảo đảm có đủ nhân lực thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) mới ở một số môn học, đang là yêu cầu cấp bách. Tuy nhiên, đề xuất cho phép tuyển dụng người có trình độ cao đẳng liệu có trái quy định của luật; hay đây là giải pháp tình thế “đẽo chân cho vừa giày” để giải quyết tình trạng thiếu giáo viên?

Tuyển trình độ cao đẳng để đủ giáo viên dạy phổ thông: Giải pháp tình thế (Bài 2)
Việc nâng chuẩn trình độ theo quy định tại Luật Giáo dục 2019 là định hướng phấn đấu và phù hợp với xu thế phát triển, nhằm nâng cao chất lượng giáo dục. (Trong ảnh: Trường Phổ thông Dân tộc nội trú THCS và THPT huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình có tỷ lệ đạt chuẩn của GV là 99,6%)

Nâng chuẩn là xu thế

Cách đây hơn 10 năm, Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 4/11/2013 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo (GD&ĐT). Mục tiêu tổng quát là tạo chuyển biến căn bản, mạnh mẽ về chất lượng, hiệu quả về GD&ĐT, đáp ứng ngày càng tốt hơn công cuộc xây dựng, bảo vệ Tổ quốc và nhu cầu học tập của Nhân dân.

Để thực hiện mục tiêu này, Nghị quyết số 29-NQ/TW chỉ rõ 9 nhiệm vụ, giải pháp; trong đó có giải pháp phát triển đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý. Đây cũng là yêu cầu của Ban Bí thư Trung ương Đảng cách đây 20 năm, tại Chỉ thị số 40-CT/TW ngày 15/62004.

Ngày 29/3/2024, Thường trực Chính phủ đã họp thảo luận dự thảo Đề án Tổng kết 10 năm (2013 – 2023) thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW. Trong dự thảo, Bộ GD&ĐT đánh giá, việc triển khai chương trình, sách giáo khoa GDPT mới còn gặp nhiều khó khăn; cơ cấu, số lượng đội ngũ giáo viên mầm non, phổ thông còn bất cập, vẫn còn tình trạng thừa, thiếu GV cục bộ; chất lượng đội ngũ chưa đồng đều giữa các vùng, miền.

Chủ trương của Đảng về đổi mới GD&ĐT từng bước được luật hóa, trong đó có việc nâng chuẩn trình độ của giáo viên (GV). Luật Giáo dục 2019 quy định chuẩn trình độ của GV Tiểu học, Trung học cơ sở và Trung học phổ thông là có bằng đại học trở lên (Điểm b, Khoản 1, Điều 72). 

Trước đó, theo Luật Giáo dục 2005, GV bậc Tiểu học chỉ cần trình độ trung cấp sư phạm; GV bậc Trung học cơ sở chỉ cần trình độ cao đẳng; GV bậc Trung học phổ thông yêu cầu trình độ đại học.

“Việc nâng chuẩn trình độ theo quy định tại Luật Giáo dục 2019, là định hướng phấn đấu và phù hợp với xu thế phát triển, nhằm nâng cao chất lượng giáo dục; là bước đột phá, đổi mới mạnh mẽ nhằm tạo hành lang pháp lý cho việc đào tạo, bồi dưỡng, GV đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện GD&ĐT theo Nghị quyết số 29-NQ/TW”, Bộ GD&ĐT khẳng định.

Triển khai Luật Giáo dục 2019, đồng thời để đáp ứng yêu cầu Chương trình GDPT mới, ngành GD&ĐT đã tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng GV. Nhờ đó, đội ngũ GV trong cả nước không chỉ tăng về số lượng mà chất lượng cũng đã được nâng lên, từng bước đạt chuẩn và trên chuẩn trình độ đào tạo theo quy định của Luật Giáo dục 2019.

Theo báo cáo của Bộ GD&ĐT, so với năm học 2018 – 2019 (năm đầu tiên triển khai Chương trình GDPT mới) thì năm học 2022 – 2023, đội ngũ GV đã tăng thêm 10.314 người. Năm học 2022 – 2023, trong 403.570 GV bậc Tiểu học của cả nước có 83,3% người đạt chuẩn trình độ đào tạo; bậc Trung học cơ sở có 90,3% trong tổng số 301.621 GV đạt chuẩn; bậc Trung học phổ thông có 99,9% trong tổng số 156.917 GV đạt chuẩn.

Tuyển trình độ cao đẳng để đủ giáo viên dạy phổ thông: Giải pháp tình thế (Bài 2) 1
Chương trình GDPT mới thay đổi từ truyền dạy kiến thức sang trang bị kỹ năng, phát triển toàn diện cho học sinh. (Trong ảnh: Học sinh Trường Phổ thông Dân tộc nội trú THCS và THPT huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình được phân nhóm, nghiên cứu nội dung bài học)

Để nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo, nhiều chính sách hỗ trợ đào tạo, bồi dưỡng đã được triển khai; đồng thời ngân sách nhà nước cũng đã bố trí thực hiện các chính sách cho công tác tạo nguồn GV chất lượng (Nghị định 116/2020/NĐ-CP ngày 25/0/2020 về chính sách hỗ trợ đóng học phí, chi phí sinh hoạt đối với sinh viên sư phạm; Nghị định số 141/2020/NĐ-CP ngày 8/12/2020 về chế độ cử tuyển đối với học sinh, sinh viên người DTTS;...). 

Chỉ tính riêng thực hiện Nghị định 116/2020/NĐ-CP, sinh viên sư phạm được Nhà nước hỗ trợ 100% tiền học phí; đồng thời được hỗ trợ 3,63 triệu đồng/tháng để chi trả chi phí sinh hoạt trong thời gian học tập tại trường.

Nhưng vẫn phải “hạ chuẩn”

Việc đổi mới GD&ĐT theo tinh thần Nghị quyết số 29-NQ/TW, thí điểm bằng Chương trình GDPT mới đang gặp thách thức lớn do thiếu GV ở những bộ môn tích hợp và các bộ môn có tính đặc thù. Theo Bộ GD&ĐT, hiện các môn: Lịch sử - Địa lý, Khoa học tự nhiên, Công nghệ, tiếng Anh, Tin học, Âm nhạc, Mỹ thuật, tiếng DTTS,... đang trong tình trạng “khan hiếm” GV trầm trọng.

Vì vậy, ở các địa phương, nhất là ở địa bàn miền núi, vùng sâu, vùng xa, nhiều GV phải đảm nhận giảng dạy cùng lúc tại nhiều trường. Đơn cử trường hợp thầy Hoàng Minh Thành-GV dạy môn Tin học thuộc biên chế Trường Phổ thông Dân tộc bán trú THCS xã Châu Sơn (huyện Đình Lập, tỉnh Lạng Sơn). Do huyện Đình Lập thiếu GV Tin học nên thầy Thành phải kiêm nhiệm bộ môn này cho Trường Tiểu học xã Châu Sơn và Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học II xã Kiên Mộc.

Xác định việc bổ sung GV là yêu cầu cấp bách để thực hiện hiệu quả Chương trình GDPT mới, Bộ GD&ĐT đã đề xuất cơ chế cho phép tuyển dụng người có trình độ cao đẳng để dạy một số môn học bậc Tiểu học và Trung học cơ sở. 

Nhưng đề xuất này lại trái quy định tại Luật Giáo dục 2019, đi ngược với xu thế chung về chuẩn trình độ đào tạo của GV trong quá trình đổi mới căn bản, toàn diện GD&ĐT.

Theo Bộ GD&ĐT, nếu thực hiện tuyển người có trình độ cao đẳng thì các địa phương sẽ bổ sung thêm được khoảng 10.000 GV cho các bộ môn mới để thực hiện Chương trình GDPT 2018. Để nâng chuẩn trình độ cho đội ngũ này, trong 7 năm (2024 – 2030), ngân sách sẽ chi khoảng 400 tỷ đồng để hỗ trợ, do các địa phương bố trí nguồn.

Tuy nhiên, đề xuất của Bộ GD&ĐT cũng có cơ sở, cả về pháp lý lẫn thực tiễn. Tại kỳ họp thứ 4 (tháng 11/2022), Quốc hội khóa XV đã ban hành Nghị quyết số 75/2022/QH15, trong đó có yêu cầu Bộ GD&ĐT nghiên cứu giải quyết theo thẩm quyền hoặc trình Quốc hội xem xét cơ chế đặc thù đối với việc tuyển dụng GV dạy các môn học mới theo Chương trình GDPT 2018. 

Hơn nữa, trên thực tế, sau khi Luật Giáo dục 2019 có hiệu lực, ngành GD&ĐT dôi dư khảng 12.165 GV trình độ cao đẳng ở bậc Trung học cơ sở, do không đáp ứng chuẩn trình độ đào tạo.

Đề xuất cho phép tuyển dụng người có trình độ cao đẳng để dạy một số môn học bậc Tiểu học và Trung học cơ sở là không đúng quy định của Luật Giáo dục 2019, không thuộc thẩm quyền của Bộ GD&ĐT. Do vậy, Bộ đã xây dựng dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về cơ chế đặc thù này; hồ sơ dự thảo Nghị quyết đang được đưa ra lấy ý kiến rộng rãi, bắt đầu từ ngày 25/3/2024.

Bộ GD&ĐT khẳng định, việc tuyển người có trình độ cao đẳng sẽ giải quyết tình trạng thiếu GV một số bộ môn trong Chương trình GDPT mới hiện nay. Các GV này sau khi được tuyển dụng, sẽ tham gia lộ trình nâng chuẩn trình độ theo quy định để đến năm 2030 bảo đảm đạt chuẩn theo quy định của Luật Giáo dục 2019.

Xét cho cùng, đây cũng vẫn là một giải pháp tình thế trước thực trạng thiếu GV ở một số bộ môn mới trong Chương trình GDPT 2018. Tuy không phải là “đẽo chân cho vừa giày”, nhưng việc “hạ chuẩn” trình độ để có đủ GV thực hiện Chương trình GDPT 2018 không hẳn là giải pháp căn cơ.

Tuyển trình độ cao đẳng để đủ giáo viên dạy phổ thông: Giải pháp tình thế (Bài 2) 2
Với lực lượng sinh viên các bộ môn mới đang được đào tạo tại các cơ sở giáo dục đại học để phục vụ Chương trình GDPT 2018, sau khi ra trường sẽ bố trí như thế nào trong trường hợp các vị trí việc làm đã được “lấp đầy”? (Ảnh minh họa)

Quan trọng hơn, Bộ GD&ĐT phải tính đến chế độ, chính sách phù hợp cho lực lượng GV bổ sung theo đề xuất này. Đồng thời, với lực lượng sinh viên các bộ môn mới đang được đào tạo tại các cơ sở giáo dục đại học để phục vụ Chương trình GDPT 2018, sau khi ra trường sẽ bố trí như thế nào trong trường hợp các vị trí việc làm đã được “lấp đầy”? 

Nếu không tính toán kỹ thì nguy cơ không có việc làm, kéo theo đó là lãng phí nguồn ngân sách nhà nước hỗ trợ sinh viên sư phạm, sinh viên người DTTS sẽ là vấn đề không riêng ngành GD&ĐT mà cả xã hội sẽ đối diện trong thời gian tới.

Báo Dân tộc và Phát triển sẽ phản ánh nội dung này trong số báo tiếp theo.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Những chuyến đi “tìm chữ” ở vùng cao

Những chuyến đi “tìm chữ” ở vùng cao

“Sáng nay anh xuống bản/Con chim rừng hót reo/Nhành cây rừng nhường lối/ Sương tan dưới chân đèo...”. Vào đêm trước ngày lên Hà Giang làm phóng viên thường trú của Báo Dân tộc và Phát triển, tôi đã viết trong cuốn sổ tay của mình những dòng thơ ấy như một lời dặn lòng nhẹ nhàng, nhưng cũng đầy háo hức. Niềm hạnh phúc khi mỗi ngày trôi qua được cùng ăn, cùng ở, cùng làm việc và cùng chung bếp lửa với đồng bào giúp tôi thêm yêu nghề và yêu cả những khó khăn làm nên bản sắc của người làm báo vùng cao.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.