Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Tranh Hàng Trống “Những điều xưa cũ mới mẻ”

PV - 19:09, 29/01/2018

Đó là tên chủ đề của Triển lãm tranh Hàng Trống được thực hiện bởi nhóm S River, do nhà thiết kế Trịnh Thu Trang (giảng viên Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội) sáng lập đầu năm 2017, với mong muốn đưa dòng tranh dân gian mang đậm dấu ấn văn hóa đất kinh kỳ xưa quay trở lại với công chúng. Bên cạnh việc trưng bày, nhóm S River còn giới thiệu đến công chúng những sáng tạo trong việc đưa họa tiết từ tranh Hàng Trống vào ứng dụng đời sống. Triển lãm diễn ra từ ngày 10- 25/1/2018, tại Nhà sách Cá Chép (Hà Nội).

Tôn vinh tranh dân gian Hàng Trống

Triển lãm trưng bày 35 tác phẩm tranh Hàng Trống do nghệ nhân Lê Đình Nghiên thực hiện, tiêu biểu cho 3 đề tài: Tranh Tết, tranh thờ và tranh thế sự.

Bức Cá chép vượt vũ môn thuộc đề tài tranh Tết Bức Cá chép vượt vũ môn thuộc đề tài tranh Tết

 

Họa sĩ Lê Đình Nghiên, con của nghệ nhân Lê Đình Liệu là nghệ nhân cuối cùng của dòng tranh Hàng Trống. Ông đang lưu giữ khoảng 50 ván in tranh Hàng Trống, bức cổ nhất chừng 200 năm tuổi. Đây được coi là dòng tranh mang đậm nét Thăng Long-Hà Nội, được tạo nên từ lòng yêu nghệ thuật, sự tài hoa của những con người Hà thành xưa.

Nhà nghiên cứu mỹ thuật dân gian Phan Ngọc Khuê cho biết, tranh Hàng Trống được coi là dòng tranh dân gian chính của 36 phố phường, chủ yếu phục vụ thị hiếu nghệ thuật của tầng lớp thị dân, quý tộc Thăng Long. Dòng tranh này chịu ảnh hưởng rõ rệt của các luồng tư tưởng, văn hóa, tôn giáo vùng miền, dân tộc. Đây là kết quả của sự giao thoa giữa Phật giáo, Nho giáo, loại hình điêu khắc được thờ ở đình, chùa và nét đẹp trong sinh hoạt hằng ngày.

Chưa có tài liệu nào cho biết chính xác thời điểm ra đời của dòng tranh dân gian Hàng Trống, chỉ biết rằng, tranh Hàng Trống phát triển cực thịnh vào thế kỷ XIX và đầu thế kỷ  XX. Tranh Hàng Trống có một ý nghĩa rất lớn trong đời sống của người Hà Nội xưa. Đây là dòng tranh dân gian đầu tiên vẽ về đề tài đời sống xã hội, điều này tạo nên một sự tiến bộ của tranh dân gian.

Một thiết kế túi (giả lập) sử dụng họa tiết tranh Hàng Trống do nhóm S River sáng tạo. Một thiết kế túi (giả lập) sử dụng họa tiết tranh Hàng Trống do nhóm S River sáng tạo.

 

Tranh Hàng Trống khác với những dòng tranh khác ở kỹ thuật in nửa vẽ, tranh chỉ in ván nét đen lấy hình, còn màu là thuốc nước, tô bằng bút lông. Khổ tranh thường to và dài, phù hợp với kiểu kiến trúc nhà cao cửa rộng nơi thành thị; bởi vậy mà, đây được coi là dòng “tranh quý tộc” dành cho tầng lớp thị thành xưa.

Theo cảm nhận của họa sĩ Phan Ngọc Khuê, bức tranh để lại ấn tượng mạnh nhất với ông là bức “Hương chủ”. Bức tranh “Hương chủ” khắc họa hình ảnh bàn thờ gia tiên, có mâm ngũ quả ngày Tết, có đèn, có nến... Những hình ảnh đó, đủ để mang lại không khí ngày Tết cho những gia đình nghèo khó.

Họa sĩ cho rằng, bức tranh là tấm lòng nhân văn cao đẹp của người nghệ sĩ dân gian dành cho những người nông dân nghèo ngày xưa.

Tuy nhiên, dòng tranh mang hồn bản sắc dân tộc ấy lại đang lùi dần vào quá khứ. Hiện nay, tranh Hàng Trống chỉ còn lưu giữ trong bảo tàng và trong sự nỗ lực của những nhà sưu tầm tranh.

Bảo tồn, phát huy dòng tranh Hàng Trống

Trước thực trạng mai một tranh dân gian Hàng Trống, nhóm S River mong muốn lưu lại giá trị di sản văn hóa truyền thống này. Chia sẻ về dự án Họa sắc Việt, cùng với hoạt động trưng bày tranh Hàng Trống, Nhà thiết kế Nguyễn Thu Trang, Trưởng nhóm S River cho biết: “Với chủ đề Những điều xưa cũ mới mẻ, chúng tôi mong muốn giá trị thẩm mỹ, yếu tố tinh thần của tranh Hàng Trống sẽ đi vào đời sống của người dân và có sức sống, tính cuốn hút của riêng mình”.

Không chỉ giới thiệu và trưng bày tại Triển lãm, nhóm S River ấp ủ dự án đưa những họa tiết từ tranh Hàng Trống ứng dụng vào đời sống như, trang trí hộp bánh, rèm cửa, túi sách... Bởi những đồ vật đó gần gũi hơn cả với những em nhỏ, từ đó hình ảnh tranh Hàng Trống đến gần hơn với thế hệ trẻ sau này.

HT3 Triển lãm thu hút sự quan tâm của đông đảo công chúng.

 

Nhà thiết kế Nguyễn Thu Trang bày tỏ: “Chúng tôi lựa chọn một vài chi tiết, họa tiết, hình ảnh, bảng màu ưng ý từ một hoặc vài bức tranh Hàng Trống rồi sáng tạo, sắp xếp, phối trộn chúng trở thành giá trị thẩm mỹ mới, đặt trong bối cảnh mới và có khả năng ứng dụng vào thiết kế. Đó là một cách để góp phần quảng bá, bảo tồn dòng tranh của người dân Hà thành xưa và Hà Nội ngày nay”.

Hồng Minh

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Ninh Thuận khai thác giá trị văn hoá Chăm để phát triển du lịch

Ninh Thuận khai thác giá trị văn hoá Chăm để phát triển du lịch

Tỉnh Ninh Thuận có nhiều di sản văn hóa Chăm đặc sắc thu hút đông đảo du khách đến tham quan, chiêm ngưỡng nét đẹp các di sản văn hóa vật thể và phi vật thể. Với mục tiêu xây dựng vùng đất nắng gió trở thành điểm đến du lịch văn hóa hấp dẫn, địa phương đã quan tâm quảng bá di tích lịch sử, kiến trúc đền tháp, các lễ hội gắn với làng nghề truyền thống và các Bảo vật quốc gia của đồng bào Chăm. Đặc biệt chương trình dân ca dân vũ độc đáo trở thành điểm nhấn quan trọng thu hút du khách đến với Ninh Thuận.
Tin nổi bật trang chủ
Gắn kết chặt chẽ việc học tập, làm theo Bác với xây dựng lực lượng Công an nhân dân

Gắn kết chặt chẽ việc học tập, làm theo Bác với xây dựng lực lượng Công an nhân dân

Chiều 19/5, Đảng ủy Công an Trung ương tổ chức Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị khóa XII về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” và đánh giá kết quả thực hiện Quy định số 09-QĐ/ĐUCA ngày 19/5/2023 của Đảng ủy Công an Trung ương về chế độ học tập, thực hiện Sáu điều Bác Hồ dạy Công an nhân dân. Tổng Bí thư Tô Lâm dự và phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị.
Hà Giang: Phát hiện số lượng lớn thực phẩm không rõ nguồn gốc

Hà Giang: Phát hiện số lượng lớn thực phẩm không rõ nguồn gốc

Pháp luật - Vũ Mừng - 30 phút trước
Ngày 19/5, lực lượng chức năng tỉnh Hà Giang đã phát hiện số lượng lớn thực phẩm không rõ nguồn gốc, xuất xứ, tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng tới sức khỏe cộng đồng.
Huyện Bảo Yên triển khai hiệu quả các giải pháp giảm nghèo bền vững

Huyện Bảo Yên triển khai hiệu quả các giải pháp giảm nghèo bền vững

Xã hội - Trọng Bảo - 2 giờ trước
Là địa phương có nhiều lợi thế về phát triển nông lâm nghiệp, theo đó trong những năm qua, huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai đã đưa nhiều giống cây con mới có giá trị kinh tế vào nuôi trồng và từng bước hướng tới nền sản xuất nông nghiệp hàng hóa, nâng cao thu nhập cho người dân.
Ninh Thuận khai thác giá trị văn hoá Chăm để phát triển du lịch

Ninh Thuận khai thác giá trị văn hoá Chăm để phát triển du lịch

Sắc màu 54 - Thái Sơn Ngọc - 3 giờ trước
Tỉnh Ninh Thuận có nhiều di sản văn hóa Chăm đặc sắc thu hút đông đảo du khách đến tham quan, chiêm ngưỡng nét đẹp các di sản văn hóa vật thể và phi vật thể. Với mục tiêu xây dựng vùng đất nắng gió trở thành điểm đến du lịch văn hóa hấp dẫn, địa phương đã quan tâm quảng bá di tích lịch sử, kiến trúc đền tháp, các lễ hội gắn với làng nghề truyền thống và các Bảo vật quốc gia của đồng bào Chăm. Đặc biệt chương trình dân ca dân vũ độc đáo trở thành điểm nhấn quan trọng thu hút du khách đến với Ninh Thuận.
Bảo tồn múa phồn thực trong Lễ hội Rija Nưgar

Bảo tồn múa phồn thực trong Lễ hội Rija Nưgar

Sắc màu 54 - Thái Sơn Ngọc - 20:25, 19/05/2025
Chiều ngày 10/5/2025, tại làng Chăm Bỉnh Nghĩa thuộc xã Bắc Sơn, huyện Thuận Bắc, tỉnh Ninh Thuận, Ban Phong tục thôn tổ chức Lễ hội Rija Nưgar đón mừng năm mới theo Chăm lịch. Nét độc đáo của Bỉnh Nghĩa là trong nghi lễ Rija Nưgar có hai tiểu lễ ở các làng khác không có, đó là hát đối đáp nam nữ (Adaoh pasa) và múa phồn thực (Tamia klai kluk) do các vị chức sắc và người dân tham gia thực hiện. Nghi lễ múa phồn thực thể hiện tư duy cặp đôi, âm dương hòa hợp, khát vọng về sự sinh sôi nảy nở của vạn vật.
Thí điểm Viện Kiểm sát nhân dân khởi kiện vụ án dân sự để bảo vệ quyền dân sự của người DTTS

Thí điểm Viện Kiểm sát nhân dân khởi kiện vụ án dân sự để bảo vệ quyền dân sự của người DTTS

Thời sự - Hoàng Quý - 19:05, 19/05/2025
Chiều 19/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, Quốc hội đã nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về việc thí điểm Viện Kiểm sát nhân dân khởi kiện vụ án dân sự, để bảo vệ quyền dân sự của các chủ thể là nhóm dễ bị tổn thương, hoặc bảo vệ lợi ích công.
Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 17/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Đặc sắc Lễ hội Điện Trường Bà. Chùa Tây Thiên Tam Đảo. Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Tuyên Quang đang ở trong mức độ thiên tai cấp rất nguy hiểm

Tuyên Quang đang ở trong mức độ thiên tai cấp rất nguy hiểm

Tin tức - Minh Nhật - 17:50, 19/05/2025
Theo thông tin từ Đài khí tượng thủy văn tỉnh Tuyên Quang, trong 24 giờ qua, trên địa bàn đã có mưa vừa, mưa to, có nơi mưa rất to, báo động mức độ thiên tai ở cấp rất nguy hiểm, đồng thời cảnh báo nguy cơ sạt lở cao trong 6 giờ tới.
Rào cản thoát nghèo do tình trạng chồng lấn địa giới hành chính: Cái nghèo đu bám (Bài 1)

Rào cản thoát nghèo do tình trạng chồng lấn địa giới hành chính: Cái nghèo đu bám (Bài 1)

Xã hội - Huy Trường - Thanh Huyền - 16:22, 19/05/2025
Dưới cái nắng tháng 5, chúng tôi trở lại vùng chồng lấn địa giới hành chính (ĐGHC) xã Trà Vinh (huyện Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam) và xã Đăk Nên (huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum). Hàng chục năm nay, người dân nơi đây bị cái nghèo đu bám do việc chồng lấn địa giới hành chính chưa được giải quyết.
Thanh Hóa: Nhiều hộ nuôi tôm trái phép tại khu vực ven biển

Thanh Hóa: Nhiều hộ nuôi tôm trái phép tại khu vực ven biển

Media - Quỳnh Trâm - CTV - 16:15, 19/05/2025
Theo thống kê của thị xã Nghi Sơn, tỉnh Thanh Hóa, trên địa bàn hiện có khoảng 60 trường hợp nuôi tôm tự phát, trái phép trên đất nông nghiệp, đất dự án. Dù chính quyền địa phương đã có những giải pháp xử lý vi phạm, thế nhưng đến nay vẫn chưa giải quyết dứt điểm tình trạng này, gây ra nhiều hệ lụy, ảnh hưởng đến môi trường trên địa bàn, hiện UBND thị xã Nghi Sơn đang triển khai các giải pháp để giải quyết dứt điểm, tình trạng này.
Những dấu ấn sâu đậm và bài học sâu sắc trong lòng mỗi người dân Việt Nam từ sinh nhật Bác

Những dấu ấn sâu đậm và bài học sâu sắc trong lòng mỗi người dân Việt Nam từ sinh nhật Bác

Sự kiện - Bình luận - PV - 16:14, 19/05/2025
Suốt cuộc đời tận hiến cho dân tộc, Chủ tịch Hồ Chí Minh chưa từng xem sinh nhật của mình là một ngày đặc biệt.
Kon Tum: Tuyên dương 30 tập thể, 46 cá nhân tiêu biểu trong Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh

Kon Tum: Tuyên dương 30 tập thể, 46 cá nhân tiêu biểu trong Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh

Trang địa phương - Ngọc Chí - 16:11, 19/05/2025
Sáng 19/5, Tỉnh ủy Kon Tum tổ chức Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW, ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị khóa XII "về đẩy mạnh Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh" và tuyên dương 30 tập thể, 46 cá nhân có thành tích xuất sắc trong Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, giai đoạn 2016 - 2025 và năm 2025.