Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Tháo gỡ vướng mắc từ cơ chế thực hiện các Chương trình MTQG: Lúng túng sử dụng, quản lý tài sản công (Bài cuối)

Cù Hương - Sỹ Hào - 12:06, 18/11/2023

Tài sản hình thành từ các dự án hỗ trợ phát triển sản xuất được hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước (NSNN) nên phải quản lý theo quy định đối với tài sản công. Tuy nhiên, các dự án có sự tham gia đóng góp của các đối tượng ngoài Nhà nước. Vì vậy, khi triển khai, các địa phương rất lúng túng trong thực hiện các quy định về cơ chế sử dụng NSNN và quản lý tài sản công sau khi dự án kết thúc.

Điều chỉnh cơ chế tạo động lực, thu hút sự tham gia của đối tượng ngoài nhà nước vào thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội tại các địa bàn nghèo, vùng đồng bào DTTS và miền núi. (Ảnh minh họa)
Điều chỉnh cơ chế tạo động lực, thu hút sự tham gia của đối tượng ngoài Nhà nước vào thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội tại các địa bàn nghèo, vùng đồng bào DTTS và miền núi. (Ảnh minh họa)

Lúng túng thực hiện quy định đấu thầu

Trong Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 – 2025 theo Quyết định số 1719/QĐ-TTg, hoạt động hỗ trợ phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị được quy định tại Nội dung số 01, thuộc Tiểu dự án 2 – Dự án 3. Bên cạnh người dân thì đối tượng thụ hưởng còn có doanh nghiệp, hợp tác xã (với điều kiện có 70% tổng số lao động trở lên là người DTTS).

Tương tự, trong Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 – 2025 theo Quyết định số 90/QĐ-TTg, tại Dự án 2 “Đa dạng hóa sinh kế, phát triển mô hình giảm nghèo”, ngoài người dân thì còn có nhóm hợp tác, tổ hợp tác, hợp tác xã, doanh nghiệp,… Trong Hồ sơ dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về cơ chế đặc thù trong quản lý, tổ chức thực hiện các Chương trình MTQG (gọi tắt là Dự thảo Nghị quyết) gửi các bên liên quan ngày 31/10/2023, Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) xác định đây là những đối tượng ngoài nhà nước (còn gọi là chủ trì liên kết, người dân).

Theo quy định tại Nghị định số 27/2022/NĐ-CP ngày 19/4/2022 (được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 38/2023/NĐ-CP, ngày 24/6/2023) của Chính phủ, hoạt động hỗ trợ phát triển sản xuất thuộc các Chương trình MTQG là việc sử dụng NSNN hỗ trợ một phần vốn cho các đối tượng của chương trình. Việc hỗ trợ phát triển sản xuất theo nhiệm vụ là phương thức hỗ trợ thông qua đặt hàng, giao nhiệm vụ hoặc đấu thầu lựa chọn cơ quan, đơn vị có đủ năng lực, kinh nghiệm thực hiện hoạt động hỗ trợ người dân sản xuất, tiêu thụ sản phẩm, dịch vụ.

 Cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của chủ thể liên kết, người dân sau khi được chuyển giao tài sản hình thành từ dự án hỗ trợ phát triển sản xuất. (Ảnh minh họa)
Cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của chủ thể liên kết, người dân chuyển giao tài sản hình thành từ dự án hỗ trợ phát triển sản xuất. (Ảnh minh họa)

Trong quá trình thực hiện, Bộ KH&ĐT nhận được kiến nghị của địa phương, là chưa hướng dẫn được việc mua sắm hàng hóa (vật tư, trang thiết bị, dịch vụ, giống cây trồng, vật nuôi,…) từ nguồn vốn hỗ trợ NSNN cho các đối tượng ngoài nhà nước (các chủ trì liên lết, người dân) do chưa có quy định cụ thể về thẩm quyền, quy trình thực hiện.

“Ngoài ra, các hàng hóa để thực hiện hoạt động hỗ trợ sản xuất ngoài vốn hỗ trợ từ NSNN còn được đầu tư từ vốn tự có của chủ trì liên kết, người dân. Việc bắt buộc phải áp dụng quy định về mua sắm tài sản này, sẽ làm hạn chế thu hút các chủ trì liên kết tham gia thực hiện các hoạt động hỗ trợ phát triển sản xuất, tạo việc làm cho người dân thuộc đối tượng hỗ trợ các Chương trình MTQG”, Dự thảo Nghị quyết đánh giá.

Vì vậy, Dự thảo Nghị quyết đề xuất, đối với các địa phương áp dụng cơ chế giao đối tượng ngoài nhà nước tự thực hiện việc mua sắm hàng hóa phục vụ hoạt động hỗ trợ phát triển sản xuất thì chủ trì liên kết, người dân tự thực hiện và tự quyết định theo nguyên tắc bảo đảm công khai, minh bạch, phù hợp với dự án. 

Trên cơ sở đề nghị của chủ trì liên kết, người dân, cơ quan quản lý dự án thực hiện thanh quyết toán phần vốn hỗ trợ từ NSNN theo tiến độ. Quốc hội giao Chính phủ quy định chi tiết điều kiện, quy trình, thủ tục thanh toán phần hỗ trợ từ NSNN cho chủ trì liên kết, người dân để thực hiện hoạt động hỗ trợ phát triển sản xuất.

Xây dựng nông thôn mới ở địa bàn miền núi cần trợ lực từ các Chương trình MTQG. (Ảnh minh họa)
Xây dựng nông thôn mới ở địa bàn miền núi cần trợ lực từ các Chương trình MTQG. (Ảnh minh họa)

Khó khăn theo dõi giá trị tài sản công

Theo đánh giá của Bộ KH&ĐT, việc điều chính cơ chế này là sự bổ sung quy định để các địa phương có cơ sở pháp lý rõ ràng trong việc sử dụng NSNN trong các Chương trình MTQG, chưa được làm rõ trong Luật Đấu thầu, Luật NSNN. Đồng thời, cơ chế này sẽ tạo động lực, thu hút sự tham gia của đối tượng ngoài nhà nước vào thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội tại các địa bàn nghèo, vùng đồng bào DTTS và miền núi, qua đó đạt hiệu quả cao hơn trong thực hiện các Chương trình MTQG.

Trong Dự thảo Nghị quyết, Bộ KH&ĐT cũng cho biết, tài sản hình thành từ các dự án hỗ trợ phát triển sản xuất thuộc các Chương trình MTQG được hỗ trợ từ NSNN nên phải quản lý theo quy định đối với tài sản công. Tuy nhiên, các dự án có đầu tư vốn của đối tượng ngoài nhà nước nên các địa phương gặp khó khăn trong theo dõi phần giá trị tài sản được hỗ trợ từ NSNN trong và sau khi kết thúc vòng đời của dự án. Hơn nữa, các tài sản hình thành từ dự án được giao cho chủ trì liên kết, người dân quản lý, sử dụng nên không phù hợp với quy trình, quy định quản lý hiện hành.

Vì vậy, Dự thảo Nghị quyết đề xuất cơ chế chuyển giao quyền quản lý, sử dụng và sở hữu tài sản cho chủ trì liên kết, người dân, đồng thời quy định tài sản hình thành khi kết thúc dự án không phải là tài sản công. Việc điều chỉnh cơ chế được quy định cụ thể, chi tiết đối với từng loại tài sản được hình thành từ các dự án hỗ trợ phát triển sản xuất thuộc các Chương trình MTQG.

“Chính sách chuyển giao tài sản sau khi kết thúc dự án sẽ bảo đảm được sự tiếp nối chính sách hỗ trợ của Nhà nước tới hộ nghèo, hộ đồng bào DTTS, hộ dân vùng nông thôn tiếp tục duy trì hoạt động phát triển sản xuất. Đây được xem là chính sách hỗ trợ an sinh, tạo sinh kế ổn định cho các đối tượng yếu thế”, Dự thảo Nghị quyết nhận định.

Dự thảo Nghị quyết cũng đánh giá, việc duy trì, phát triển sản xuất sau khi Nhà nước chuyển giao tài sản hình thành từ dự án có thể không đạt như kỳ vọng nếu như người dân không mong muốn thoát nghèo, chủ động tạo sinh kế. Do đó, Dự thảo Nghị quyết đề xuất cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của đối tượng thụ hưởng, từ đó thực hiện thắng lợi chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước về giảm nghèo bền vững, nhất là vùng đồng bào DTTS và miền núi, tiến tới hoàn thành mục tiêu xây dựng nông thôn mới.

Để đẩy nhanh tiến độ giải ngân, tăng hiệu quả các Chương trình MTQG, Dự thảo Nghị quyết cũng đề xuất bổ sung quy định sử dụng vốn đầu tư công nguồn ngân sách tự cân đối của địa phương ủy thác qua hệ thống Ngân hàng Chính sách xã hội để cho vay hỗ trợ hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo, người DTTS thực hiện một số hoạt động phát triển sản xuất, tạo việc làm, ổn định sinh kế trong triển khai nội dung, các dự án thành phần của các Chương trình MTQG.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Góp ý dự thảo “Cơ chế chính sách đặc thù nhằm tạo sinh kế, việc làm bền vững, sắp xếp ổn định dân cư vững chắc cho đồng bào DTTS vùng biên giới”

Góp ý dự thảo “Cơ chế chính sách đặc thù nhằm tạo sinh kế, việc làm bền vững, sắp xếp ổn định dân cư vững chắc cho đồng bào DTTS vùng biên giới”

Ngày 28/12, tại Tp. Kon Tum (Kon Tum), Ủy Ban Dân tộc tổ chức Hội thảo góp ý dự thảo “Cơ chế chính sách đặc thù nhằm tạo sinh kế, việc làm bền vững, sắp xếp ổn định dân cư vững chắc cho đồng bào DTTS vùng biên giới”. Ông Đào Xuân Quy - Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách Dân tộc (Ủy Ban Dân tộc) và ông Đinh Quốc Tuấn - Trưởng Ban Dân tộc tỉnh Kon Tum đồng chủ trì Hội thảo. Tham dự Hội thảo có lãnh đạo các sở, ban, ngành của 5 tỉnh Tây Nguyên.
Tin nổi bật trang chủ
Thủ tướng: Thế giới giảm tăng trưởng nhưng Việt Nam phấn đấu đạt mức cao

Thủ tướng: Thế giới giảm tăng trưởng nhưng Việt Nam phấn đấu đạt mức cao

Thảo luận tại Tổ đại biểu Quốc hội sáng 23/5, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chia sẻ về các nhiệm vụ, giải pháp để thực hiện thành công mục tiêu tăng trưởng kinh tế cao trong khi thế giới hạ dự báo tăng trưởng, đặc biệt là thực hiện 3 đột phá chiến lược, triển khai bộ tứ trụ cột, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, chuyển đổi trạng thái phục vụ người dân và doanh nghiệp, cắt giảm tối đa thủ tục, chuyển mạnh từ tiền kiểm sang hậu kiểm, xây dựng quy hoạch, tiêu chuẩn, điều kiện để người dân, doanh nghiệp cứ thế làm những gì pháp luật không cấm.
Mưa lớn kéo dài khiến nhiều tỉnh miền núi phía Bắc bị ngập sâu, giao thông tê liệt, nguy cơ cao xảy ra sạt lở

Mưa lớn kéo dài khiến nhiều tỉnh miền núi phía Bắc bị ngập sâu, giao thông tê liệt, nguy cơ cao xảy ra sạt lở

Tin tức - Minh Nhật - 16:49, 23/05/2025
Từ đêm 22/5, mưa bắt đầu xuất hiện tại nhiều tỉnh miền núi phía Bắc và kéo dài đến sáng 23/5. Mưa lớn kéo dài khiến nhiều tuyến đường ở Tuyên Quang, Lào Cai, Yên Bái ngập sâu, nguy cơ cao xảy ra sạt lở, lũ quét ở các khu vực vùng núi.
Mê đắm Trà Nhiêu

Mê đắm Trà Nhiêu

Sắc màu 54 - Tiêu Dao - 16:43, 23/05/2025
Được xây dựng thành Làng du lịch sinh thái cộng đồng hơn 15 năm trước, Trà Nhiêu đã trải qua không ít chông chênh nhưng cũng gặt hái được những "trái ngọt" đầu mùa. Giờ đây, Trà Nhiêu ngày càng thu hút du khách trong và ngoài nước nhờ vẻ đẹp thiên nhiên mộc mạc và sự hiền hòa, mến khách của người dân nơi đây.
Tước danh hiệu Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu của Hoa hậu Thùy Tiên

Tước danh hiệu Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu của Hoa hậu Thùy Tiên

Giải trí - Anh Trúc - 12:00, 23/05/2025
Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh quyết định tước bỏ danh hiệu Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu năm 2021 với Hoa hậu Nguyễn Thúc Thùy Tiên.
Sở Dân tộc và Tôn giáo TP. Cần Thơ, Sóc Trăng và Sở Nội vụ tỉnh Hậu Giang họp bàn thống nhất Đề án hợp nhất 3 đơn vị

Sở Dân tộc và Tôn giáo TP. Cần Thơ, Sóc Trăng và Sở Nội vụ tỉnh Hậu Giang họp bàn thống nhất Đề án hợp nhất 3 đơn vị

Tin tức - N.Tâm - 11:58, 23/05/2025
Sáng 23/5, tại TP. Cần Thơ, Sở Dân tộc và Tôn giáo TP. Cần Thơ, Sóc Trăng và Sở Nội vụ tỉnh Hậu Giang đã có buổi làm việc nhằm thống nhất các nội dung trong Đề án hợp nhất 3 đơn vị. Tham dự buổi làm việc có: Ông Lê Trung Kiên - Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo TP. Cần Thơ; ông Lâm Hoàng Mẫu - Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Sóc Trăng; ông Trần Thanh Liêm - Giám đốc Sở Nội vụ tỉnh Hậu Giang. Cùng dự Hội nghị còn có lãnh đạo Văn phòng, chuyên viên thuộc 3 đơn vị.
Gia Lai tổ chức trọng thể Lễ Truy điệu và an táng 23 Liệt sĩ quy tập từ Campuchia

Gia Lai tổ chức trọng thể Lễ Truy điệu và an táng 23 Liệt sĩ quy tập từ Campuchia

Tin tức - Ngọc Thu - 11:54, 23/05/2025
Sáng 23/5, tại Nghĩa trang Liệt sĩ huyện Đức Cơ, tỉnh Gia Lai đã tổ chức trọng thể Lễ viếng, Lễ truy điệu và an táng 23 Liệt sĩ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh trong các thời kỳ chiến tranh ở Campuchia được tìm kiếm, quy tập trong mùa khô 2024 - 2025.
Huyền bí động Ngườm Ngao

Huyền bí động Ngườm Ngao

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin chiều nay ngày 22/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Huyền bí động Ngườm Ngao. Nhà thờ Con Gà Đà Lạt. Guồng nước - Nét văn hóa miền Tây xứ Thanh. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Du khách đến Ngọa Vân Yên Tử chiêm bái Xá lợi Đức Phật được miễn phí cáp treo

Du khách đến Ngọa Vân Yên Tử chiêm bái Xá lợi Đức Phật được miễn phí cáp treo

Tin tức - Anh Trúc - 11:50, 23/05/2025
Du khách chiêm bái Xá lợi Đức Phật Thích Ca Mâu Ni ở Cung Trúc Lâm Yên Tử sẽ được tặng vé cáp treo tại khu di tích Ngọa Vân Yên Tử.
Quảng Ninh: Họp báo thông tin về Lễ cung rước và chiêm bái Xá lợi Phật tại Yên Tử

Quảng Ninh: Họp báo thông tin về Lễ cung rước và chiêm bái Xá lợi Phật tại Yên Tử

Tôn giáo - Tín ngưỡng - Mỹ Dung - 11:47, 23/05/2025
Sáng 23/5, tại Tp. Uông Bí (Quảng Ninh), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Sở Dân tộc và Tôn giáo và Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Quảng Ninh tổ chức Họp báo thông tin về sự kiện tôn trí, chiêm bái Xá Lợi Đức Phật tại Cung Trúc Lâm, Khu di tích danh thắng Yên Tử.
Huyền bí động Ngườm Ngao

Huyền bí động Ngườm Ngao

Media - BDT - 11:45, 23/05/2025
Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin chiều nay ngày 22/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Huyền bí động Ngườm Ngao. Nhà thờ Con Gà Đà Lạt. Guồng nước - Nét văn hóa miền Tây xứ Thanh. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Người phụ nữ hơn 50 năm giữ nghề chằm áo tơi

Người phụ nữ hơn 50 năm giữ nghề chằm áo tơi

Media - BDT - 11:36, 23/05/2025
Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 23/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Di tích Quốc gia đặc biệt Cổ Loa. Thánh đường Hồi giáo Al-Noor Hà Nội. Người phụ nữ hơn 50 năm giữ nghề chằm áo tơi. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Triển khai Chương trình MTQG 1719 ở Lào Cai, nhiều chỉ số đạt mục tiêu đề ra

Triển khai Chương trình MTQG 1719 ở Lào Cai, nhiều chỉ số đạt mục tiêu đề ra

Chính sách Dân tộc - Trọng Bảo - 11:27, 23/05/2025
Ngày 23/5, tại thị trấn Bắc Hà, Ban Chỉ đạo các Chương trình MTQG tỉnh Lào Cai đã tổ chức Hội nghị đánh giá kết quả thực hiện Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: Từ 2021 - 2025 (Chương trình MTQG 1719); đề xuất nội dung giai đoạn 2026 - 2030. Dự Hội nghị có lãnh đạo các sở, ban, ngành, đại biểu các huyện Bắc Hà, Si Ma Cai, Mường Khương và Bảo Yên.