Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Tháo gỡ vướng mắc trong thực hiện tín dụng chính sách tại vùng khó khăn: Thêm điều kiện giải quyết vấn đề bất bình đẳng giới (Bài cuối)

Tùng Nguyên - 16:50, 14/08/2022

Bất bình đẳng giới là một trong những nguyên nhân cơ bản của tình trạng đói nghèo ở vùng đồng bào DTTS. Chính vì vậy, việc hỗ trợ phụ nữ DTTS tiếp cận tín dụng chính sách ưu đãi ở vùng khó khăn phát triển kinh tế là công cụ trực diện giải quyết vấn đề bất bình đẳng giới ở khu vực này.


Trung bình mỗi ngày một phụ nữ DTTS dành khoảng 5 giờ để chăm sóc trẻ em, người già, nấu nướng, lấy củi,… (Ảnh minh họa)
Trung bình mỗi ngày một phụ nữ DTTS dành khoảng 5 giờ để chăm sóc trẻ em, người già, nấu nướng, lấy củi,… (Ảnh minh họa)

Rào cản từ quy định

Theo quy định tại Quyết định số 31/2007/QĐ-TTg về tín dụng đối với hộ gia đình sản xuất, kinh doanh tại vùng khó khăn (QĐ 31), người đứng ra vay vốn phải là chủ hộ gia đình. Theo đó, chủ hộ gia đình đại diện hộ gia đình đứng ra giao dịch với Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) trong quan hệ vay vốn, trả nợ, trả lãi. Trong khi đó, tỷ lệ hộ gia đình DTTS do phụ nữ làm chủ hộ là không nhiều.

Kết quả điều tra thu thập thông tin về thực trạng kinh tế -xã hội của 53 DTTS năm 2019 cho thấy,  số lượng hộ gia đình DTTS do nữ làm chủ chỉ có 740 nghìn hộ, chiếm 21,2% tổng số hộ DTTS cả nước. QĐ 31 quy định phải là chủ hộ gia đình mới được vay vốn khiến không ít phụ nữ DTTS khó tiếp cận chính sách, dù rằng họ có sức khỏe, kỹ năng và ý chí vươn lên.

Đáng chú ý, không chỉ riêng tín dụng chính sách theo QĐ 31 mà phụ nữ DTTS bất lợi hơn nam giới trong tiếp cận tín dụng chính thức từ NHCSXH để phát triển sinh kế, hoạt động sản xuất – kinh doanh – dịch vụ. Kết quả Điều tra thu thập thông tin về thực trạng kinh tế - xã hội của 53 DTTS năm 2019 cho thấy, chỉ có 15,8% chủ hộ DTTS là nữ được vay vốn ưu đãi từ NHCSXH (so với 20,7% ở hộ DTTS do nam làm chủ). Đồng thời, tỷ trọng chủ hộ DTTS là nữ được vay vốn với số tiền từ 20 triệu đồng trở xuống là 35%, cao hơn đáng kể so với tỷ lệ tương ứng của chủ hộ DTTS là nam được vay là 27,1%.

Điều này dẫn đến thực trạng, phụ nữ DTTS chủ yếu làm các công việc “lao động gia đình không lương”. Báo cáo “Thực trạng công việc chăm sóc không lương ở Việt Nam: Rào cản tham gia thị trường lao động” trong giai đoạn 2021 - 2022, do Trung tâm Phân tích và dự báo (Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam) và Tổ chức CARE quốc tế tại Việt Nam vừa công bố cho thấy rõ điều này.

Cụ thể, qua khảo sát thực trạng lao động không lương ở vùng DTTS Hà Giang và Lai Châu, báo cáo này chỉ ra, trung bình mỗi ngày một phụ nữ DTTS dành khoảng 5 giờ để chăm sóc trẻ em, người già, nấu nướng, lấy củi,… (nam giới DTTS chỉ dành khoảng 2,1 giờ/ngày). Tính giá trị kinh tế của công việc lao động không lương, trung bình một phụ nữ DTTS đóng góp khoảng 2,7 triệu đồng vào thu nhập hằng tháng của hộ gia đình, tương ứng khoảng 52,4% tổng thu nhập của hộ.

Dù tốn khá nhiều thời gian và đóng góp kinh tế cho gia đình, nhưng công việc không lương của phụ nữ DTTS chưa nhận được sự đánh giá và trân trọng từ các thành viên khác trong gia đình, đặc biệt là nam giới và cộng đồng. Đồng thời, gây ra những trở ngại cho phụ nữ DTTS tham gia vào các hoạt động lao động sản xuất.

Hơn 70% phụ nữ DTTS đang lao động sản xuất trong lĩnh vực nông – lâm nghiệp. (Ảnh TL)
Hơn 70% phụ nữ DTTS đang lao động sản xuất trong lĩnh vực nông – lâm nghiệp. (Ảnh TL)

Thúc đẩy bình đẳng giới

Kết quả Điều tra thu thập thông tin về thực trạng kinh tế - xã hội của 53 DTTS năm 2019 đã chỉ ra, thu nhập bình quân 1 nhân khẩu tháng của hộ gia đình DTTS do nữ làm chủ cũng cao gấp 1,5 lần so với hộ gia đình DTTS do nam làm chủ. Nếu được tiếp cận nguồn vốn ưu đãi để đầu tư sản xuất kinh doanh thì những gia đình DTTS do phụ nữ làm chủ càng có điều kiện để vươn lên.

Gia đình chị Lã Thị Nhung, ở bản Đông Phong, xã Thèn Sin (Tam Đường, Lai Châu) là một ví dụ. Trước đây, mặc dù hai vợ chồng chịu thương chịu khó lao động nhưng thu nhập hàng năm vẫn không đủ trang trải, cuộc sống rất khó khăn.

Năm 2018, từ tư vấn của Hội Phụ nữ xã Thèn Sin, chị mạnh dạn vay 50 triệu đồng theo QĐ 31 để mở một quán tạp hóa. Cùng với những kinh nghiệm và tích lũy buôn bán, chị đã mở rộng, đa dạng hóa hàng, thu nhập gia đình theo đó tăng dần, đạt bình quân 100 triệu đồng/năm.

Gia đình chị Nhung là một trong rất nhiều hộ DTTS do phụ nữ làm chủ đã vươn lên từ nguồn vốn chính sách ưu đãi từ NHCSXH, được ủy thác qua các cấp Hội Phụ nữ. Chỉ tính riêng trên địa bàn Lai Châu, giai đoạn 2016 – 2020, nguồn vốn chính sách ủy thác qua Hội LHPN tỉnh đã giúp hơn 500 hộ thoát nghèo, góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo chung của tỉnh gần 4,78%/năm.

Cũng như tỉnh Lai Châu, vốn chính sách ủy thác qua các cấp Hội Phụ nữ đã phát huy hiệu quả rất đáng khích lệ. Theo báo cáo của Trung ương Hội LHPN Việt Nam, tính đến 31/12/2021, nguồn vốn chính sách ủy thác qua các cấp Hội đã đến với 2,4 triệu khách hàng là hội viên; dư nợ ủy thác qua Hội LHPN đứng đầu trong 4 tổ chức chính trị - xã hội nhận ủy thác, đạt 93.991 tỷ đồng, chiếm 38,41% tổng dư nợ ủy thác, tăng 7.040 tỷ đồng so với cuối năm 2020. Đặc biệt, nợ quá hạn ủy thác qua các cấp Hội chỉ chiếm tỷ lệ 0,19%, thấp hơn nợ quá hạn toàn hệ thống NHCSXH (0,2%).

Thực tế này đã đặt ra yêu cầu sửa đổi quy định về đối tượng được vay vốn chính sách từ QĐ 31; vừa tạo thêm điều kiện cho phụ nữ DTTS tiếp cận một “kênh” tín dụng ưu đãi để phát triển kinh tế, vừa “gỡ” quy định hiện hành có thể tạo ra sự phân biệt về giới. Trong dự thảo sửa đổi QĐ 31, Bộ Tài chính đề xuất sửa đổi đối tương vay vốn không bắt buộc phải là “chủ hộ gia đình” là chỉ cần là “Người đại diện theo ủy quyền bằng văn bản của các thành viên trong hộ gia đình chịu trách nhiệm giao dịch với NHCSXH trong quan hệ vay vốn, trả nợ, trả lãi”. Điều này đồng nghĩa, quy định mới (khi được thông qua) sẽ không tạo ra rào cản trong quyền được tiếp cận chính sách đối với phụ nữ DTTS, dù họ không phải là chủ hộ gia đình.

Kết quả Điều tra thu thập thông tin về thực trạng kinh tế - xã hội của 53 DTTS năm 2019 cho thấy, chỉ có 15,8% chủ hộ DTTS là nữ được vay vốn ưu đãi từ NHCSXH (Ảnh minh họa)
Kết quả Điều tra thu thập thông tin về thực trạng kinh tế - xã hội của 53 DTTS năm 2019 cho thấy, chỉ có 15,8% chủ hộ DTTS là nữ được vay vốn ưu đãi từ NHCSXH (Ảnh minh họa)

Đề xuất của Bộ Tài chính là phù hợp với định hướng đưa vấn đề giới và tích hợp giới vào các chính sách, kế hoạch, chương trình và dự án phát triển kinh tế - xã hội. Tích hợp giới vào các chính sách cũng được nêu rõ trong Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 – 2030; tập trung ở Dự án 8 của Chương trình, với mục tiêu: nâng cao nhận thức, thay đổi định kiến, chăm lo đời sống vật chất, tinh thần, bảo vệ, chăm sóc phụ nữ và trẻ em.

Theo đó, nhằm góp phần thực hiện mục tiêu chiến lược quốc gia về bình đẳng giới, Chương trình mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi đã dựa trên cách tiếp cận và nguyên tắc bình đẳng giới. Trong đó đặc biệt quan tâm nhóm phụ nữ, trẻ em gái vùng đồng bào DTTS để họ thực sự có cơ hội, điều kiện phát huy vị thế và vai trò của mình trong đời sống kinh tế – xã hội; tạo điều kiện thoát khỏi cảnh đói nghèo, cải thiện, nâng cao mức sống, nâng cao năng lực cho phụ nữ.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Bắc Giang tập huấn chính sách pháp luật về đất đai cho đồng bào DTTS

Bắc Giang tập huấn chính sách pháp luật về đất đai cho đồng bào DTTS

Thực hiện Tiểu dự án 4, Dự án 5, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030 (Chương trình MTQG 1719), Ban Dân tộc tỉnh Bắc Giang đã phối hợp UBND huyện Lục Ngạn tổ chức 15 lớp tập huấn “Nội dung cơ bản, chính sách hỗ trợ trực tiếp cho hộ gia đình, cá nhân trong chính sách pháp luật về đất đai vùng đồng đồng bào DTTS và miền núi”.
Tin nổi bật trang chủ
OCOP – nâng tầm sản phẩm nông nghiệp xứ Nghệ

OCOP – nâng tầm sản phẩm nông nghiệp xứ Nghệ

Kinh tế - An Yên - 9 giờ trước
Thành công sau 5 năm xây dựng Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) ở Nghệ An, không chỉ là 558 sản phẩm OCOP được công nhận (520 sản phẩm 3 sao, 37 sản phẩm 4 sao và 1 sản phẩm 5 sao); mà hơn hết là đã góp phần thay đổi tư duy, nhận thức của mỗi người dân, khơi dậy tiềm năng, thế mạnh của mỗi vùng đất… để những sản phẩm nông nghiệp được nâng tầm.
Sắc màu văn hóa dân tộc Mông ở Cao Bằng

Sắc màu văn hóa dân tộc Mông ở Cao Bằng

Sắc màu 54 - Thúy Hồng-Thanh Thuận - 9 giờ trước
Dân tộc Mông ở Cao Bằng chiếm hơn 10% dân số toàn tỉnh, gồm 3 nhóm Mông trắng, Mông hoa và Mông đen. Hiện nay, đồng bào Mông ở Cao Bằng luôn có ý thức giữ gìn, bảo tồn và phát huy bản sắc dân tộc...
Thành công từ nuôi lợn trong hang đá

Thành công từ nuôi lợn trong hang đá

Kinh tế - Hà Việt Lâm - 10 giờ trước
Học xong cấp 3, anh Đinh Văn Sơn ở xóm Sơn Lập, xã Cao Sơn, huyện Đà Bắc, tỉnh Hòa Bình từng đi làm thuê nhiều nơi để kiếm sống. Cuộc sống nay đây mai đó, luôn trong cảnh thiếu trước hụt sau. Sau khi bàn với vợ, Sơn quyết định về quê lập nghiệp bằng việc làm chuồng nuôi lợn rừng và lợn bản địa.
Sẻ chia khó khăn với trẻ em DTTS có hoàn cảnh khó khăn khu vực biên giới

Sẻ chia khó khăn với trẻ em DTTS có hoàn cảnh khó khăn khu vực biên giới

Nhịp cầu nhân ái - Trọng Bảo - 10 giờ trước
Bộ đội Biên phòng tỉnh Lào Cai vừa tổ chức ra mắt mô hình “Mẹ đỡ đầu” cho các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn, là con em đồng bào DTTS ở khu vực biên giới.
Bắc Giang tập huấn chính sách pháp luật về đất đai cho đồng bào DTTS

Bắc Giang tập huấn chính sách pháp luật về đất đai cho đồng bào DTTS

Tin tức - Mạnh Cường - 10 giờ trước
Thực hiện Tiểu dự án 4, Dự án 5, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030 (Chương trình MTQG 1719), Ban Dân tộc tỉnh Bắc Giang đã phối hợp UBND huyện Lục Ngạn tổ chức 15 lớp tập huấn “Nội dung cơ bản, chính sách hỗ trợ trực tiếp cho hộ gia đình, cá nhân trong chính sách pháp luật về đất đai vùng đồng đồng bào DTTS và miền núi”.
Tin trong ngày - 18/3/2024

Tin trong ngày - 18/3/2024

Bản tin trong ngày của Báo Dân tộc và Phát triển, ngày 18/3, có những thông tin đáng chú ý sau: 50 triệu tin nhắn rác, 50.000 thuê bao lừa đảo bị chặn mỗi tháng. Số hóa gần 10.000 cây sầu riêng tại Đắk Lắk . Người truyền dạy tri thức dân gian dân tộc Dao cho lớp trẻ. Cùng các thông tin khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Lào Cai đã giải ngân được gần 1.000 tỷ đồng vốn đầu tư công

Lào Cai đã giải ngân được gần 1.000 tỷ đồng vốn đầu tư công

Thời sự - Trọng Bảo - 10 giờ trước
Theo báo cáo của Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Lào Cai, tính đến ngày 15/3, giá trị giải ngân vốn đầu tư công của tỉnh đạt 910 tỷ đồng, bằng 18% kế hoạch giao năm 2024.
Thanh Hóa: Công bố Lễ hội “Sết Boóc Mạy” là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Thanh Hóa: Công bố Lễ hội “Sết Boóc Mạy” là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Sắc màu 54 - Hà Khải - 10 giờ trước
Ngày 17/3, UBND huyện Như Thanh (tỉnh Thanh Hoá) đã long trọng tổ chức Lễ công bố quyết định của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch về việc công nhận Lễ hội “Sết Boóc Mạy” xã Cán Khê là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia.
Hướng tới Đại hội đại biểu các DTTS tỉnh Kiên Giang lần thứ IV năm 2024: Tiếp tục khơi thông động lực phát triển vùng đồng bào DTTS

Hướng tới Đại hội đại biểu các DTTS tỉnh Kiên Giang lần thứ IV năm 2024: Tiếp tục khơi thông động lực phát triển vùng đồng bào DTTS

Trang địa phương - Như Tâm - 10 giờ trước
Cùng với các địa phương vùng đồng bào DTTS và miền núi trên cả nước, tỉnh Kiên Giang đang tích cực triển khai công tác chuẩn bị tổ chức Đại hội đại biểu các DTTS cấp huyện, cấp tỉnh lần thứ IV- năm 2024. Là tỉnh duy nhất khu vực Đồng bằng sông Cửu Long có biên giới đất liền, biển và hải đảo, cũng là tỉnh có đông đồng bào DTTS sinh sống; tỉnh Kiên Giang xác định, đây là đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng, từ đó tiếp tục khơi dậy quyết tâm của cả hệ thống chính trị và ý chí của đồng bào các dân tộc, đóng góp vào sự phát triển bền vững vùng đồng bào DTTS của tỉnh. Báo Dân tộc và Phát triển đã có cuộc phỏng vấn ông Nguyễn Lưu Trung, Phó Chủ tịch UBND tỉnh - Trưởng Ban Chỉ đạo Đại hội đại biểu các DTTS tỉnh Kiên Giang lần IV năm 2024, xung quanh nội dung này.
Hậu Giang: Phá thành công một chuyên án làm tiền giả lớn

Hậu Giang: Phá thành công một chuyên án làm tiền giả lớn

Pháp luật - Tào Đạt - Thế Phong - 10 giờ trước
Tối 18/3, phòng An ninh điều tra Công an tỉnh Hậu Giang cho biết vừa phối hợp các phòng nghiệp vụ phá thành công chuyên án “Làm, tàng trữ, lưu hành tiền giả” liên tỉnh, thu giữ số lượng lớn tiền giả tương đương hơn 640 triệu đồng.
Quảng Ngãi: Đổi mới cách làm đối với sản phẩm OCOP

Quảng Ngãi: Đổi mới cách làm đối với sản phẩm OCOP

Kinh tế - T.Nhân-H.Trường - 10 giờ trước
Quảng Ngãi vừa ban hành Kế hoạch thực hiện Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) năm 2024. Theo đó, tỉnh yêu cầu đổi mới cách làm đối với các sản phẩm OCOP như tập trung phát triển các sản phẩm chế biến, chế biến sâu, sản phẩm truyền thống gắn với lợi thế, tiềm năng của địa phương, các sản phẩm được thị trường ưa chuộng và đón nhận.