Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Thách thức trong triển khai các chương trình MTQG ở vùng đồng bào DTTS và miền núi Nghệ An

Kim Ngân-An Yên - 15:33, 02/03/2023

Khó khăn trong thực hiện các chương trình MTQG vùng miền núi xứ Nghệ không chỉ là địa hình rộng, tỷ lệ hộ nghèo cao, phát huy nội lực hạn chế… mà còn có những yếu tố vướng mắc, bất cập khách quan khác đến từ việc là năm đầu tiên triển khai thực hiện Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: Từ 2021 - 2025...

Hỗ trợ bò giống cho người nghèo sẽ giúp họ vươn lên trong cuộc sống
Hỗ trợ bò giống đang giúp cho nhiều hộ nghèo vươn lên

So với cả nước, Nghệ An là tỉnh có diện tích lớn nhất. Trong đó, vùng đồng bào DTTS và miền núi có diện tích tự nhiên 13.745 km2 (chiếm 83% diện tích của tỉnh) với dân số trên 1,2 triệu người (chiếm 36% dân số toàn tỉnh); riêng đồng bào DTTS là gần 500.000 người. Đây cũng là vùng có 24 xã biên giới với 131 xã thuộc khu vực I, III và 588 thôn đặc biệt khó khăn.

Bên cạnh đó, vùng DTTS và miền núi mặc dù được quan tâm đầu tư hằng năm, nhưng kết cấu hạ tầng vẫn còn bất cập; đời sống của đồng bào các dân tộc còn gặp nhiều khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo còn cao (27,71%) so với bình quân chung của tỉnh (7,8%). Do đó, việc triển khai thực hiện đồng bộ 3 Chương trình MTQG trong giai đoạn mới có ý nghĩa rất quan trọng, góp phần khai thác tiềm năng, lợi thế của các địa phương, đẩy mạnh phát triển kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội.

Từ việc đầu tư đó, sẽ góp phần thu hẹp dần khoảng cách về mức sống, thu nhập bình quân của vùng so với bình quân chung của cả nước; giảm dần số xã, thôn đặc biệt khó khăn; phát triển toàn diện giáo dục, đào tạo, y tế, văn hóa… giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, bảo đảm an ninh biên giới quốc gia; củng cố, tăng cường khối Đại đoàn kết các dân tộc, nâng cao niềm tin của đồng bào các dân tộc đối với Đảng và Nhà nước.

Đời sống của đồng bào các DTTS ở vùng sâu, vùng xa vẫn còn nhiều khó khăn
Đời sống của đồng bào các DTTS ở vùng sâu, vùng xa vẫn còn nhiều khó khăn

Trong khi đó, tỉnh Nghệ An lại là đơn vị có số lượng dự án và đối tượng thụ hưởng lớn gồm: Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi triển khai 9 dự án thành phần, với 708 dự án chi tiết; Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững triển khai 2 dự án thành phần, với 48 dự án chi tiết; Chương trình MTQG xây dựng Nông thôn mới triển khai tại 411 xã, với 988 dự án chi tiết nên có những khó khăn nhất định. 

Vì vậy, để triển khai đúng thời gian, lộ trình, kế hoạch được phê duyệt là rất thách thức. Chưa kể, quá trình triển khai, phải thực hiện để làm sao tạo được sự đồng thuận lớn trong Nhân dân. Có như vậy, ý nghĩa, mục tiêu, mục đích của các chương trình MTQG mới đạt được hiệu quả như mong muốn.

Theo kế hoạch, tổng vốn Ngân sách Trung ương phân bổ cho tỉnh Nghệ An thực hiện 3 Chương trình MTQG giai đoạn 2021 - 2025 gồm: Xây dựng Nông thôn mới; Chương trình phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: Từ 2021 - 2025, xóa đói giảm nghèo bền vững là hơn 4.931 tỷ đồng, riêng năm 2022 được phân bổ hơn 1.295 tỷ đồng.

Tỉnh Nghệ An cũng đã thành lập Ban Chỉ đạo các chương trình MTQG giai đoạn 2021 - 2025 cấp tỉnh; ban hành kế hoạch cụ thể về triển khai thực hiện các Chương trình MTQG trên địa bàn; rà soát, xác định nhu cầu đầu tư, danh mục đầu tư giai đoạn 2021 - 2025 chi tiết đến các danh mục dự án theo lĩnh vực…

Kể từ khi triển khai 3 chương trình MTQG đến nay, tỉnh Nghệ An đã kịp thời ban hành các văn bản triển khai các cơ chế chính sách, hướng dẫn và đôn đốc triển khai thực hiện đến tận cơ sở. Bên cạnh đó, HĐND tỉnh cũng đã ban hành các nghị quyết quy định nguyên tắc, tiêu chí, định mức phân bổ vốn ngân sách nhà nước thực hiện các Chương trình MTQG.

Giao thông thuận lợi sẽ thúc đẩy kinh tế - xã hội ở Hương Sơn, huyện Tân Kỳ phát triển
Đầu tư vào giao thông là yếu tố quan trọng thúc đẩy kinh tế - xã hội ở những xã vùng biên giới huyện Tân Kỳ phát triển

Trên cơ sở đó, tỉnh Nghệ An cũng đã chỉ đạo các sở, ban, ngành chủ trì các dự án, tiểu dự án, nội dung thành phần và UBND các huyện bám sát các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo, đôn đốc để triển khai thực hiện nguồn vốn được giao; đồng thời hoàn thiện hồ sơ, thủ tục các danh mục dự án đầu tư để trình giao vốn năm 2022 theo quy định.

Đến nay, các huyện cũng đã thành lập các Ban Chỉ đạo, các Tổ công tác thực hiện các Chương trình MTQG và ban hành quy chế hoạt động của Ban Chỉ đạo, Tổ công tác cấp huyện. Theo chức trách nhiệm vụ, UBND cấp huyện chỉ đạo UBND cấp xã rà soát kiện toàn, thành lập các Ban quản lý cấp xã, các Ban Giám sát cộng đồng bảo đảm năng lực quản lý, tổ chức triển khai thực hiện Chương trình.

Trong quá trình thực hiện các chương trình MTQG vùng DTTS và miền núi Nghệ An giai đoạn 2021 - 2025, bước đầu cũng đã bộc lộ nhiều khó khăn, vướng mắc và thách thức. Đây là năm đầu tiên triển khai Bộ tiêu chí xây dựng Nông thôn mới các cấp độ của giai đoạn 2021 - 2025 với nhiều nội dung, chỉ tiêu mới và yêu cầu cao hơn. Tuy nhiên, việc làm rõ căn cứ pháp lý và cơ sở thực tiễn trong một số văn bản của một số bộ, ngành còn chậm và thiếu, làm ảnh hưởng đến công tác chỉ đạo triển khai, nhiều địa phương vướng mắc, lúng túng trong quá trình triển khai thực hiện.

Đối với Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, là năm đầu tiên triển khai thực hiện Chương trình với nhiều nội dung (10 dự án, 14 tiểu dự án, 36 nội dung hỗ trợ đầu tư) nhiều đầu mối chủ trì, quản lý, tổ chức thực hiện (8 sở, ngành và 12 huyện, thị xã). Mặc dù hiện nay, đã có 112 văn bản hướng dẫn của Trung ương và các bộ, ngành (31 văn bản hướng dẫn cơ chế chính sách, 81 văn bản chỉ đạo điều hành) nhưng ban hành chậm; một số văn bản thiếu tính kế thừa, một số nội dung chưa quy định rõ, hướng dẫn chưa phù hợp, khó thực hiện.

Thực hiện 3 chương trình MTQG được kỳ vọng sẽ làm đổi thay bộ mặt các bản làng miền tây xứ Nghệ
Thực hiện 3 chương trình MTQG được kỳ vọng làm đổi thay bộ mặt các bản làng vùng đồng bào DTTS và miền núi Nghệ An

Trong quá trình rà soát triển khai tại các địa phương vẫn còn vướng mắc, bất cập về việc cần phải xây dựng tiêu chí xác định thôn, bản tập trung đông đồng bào DTTS có khó khăn đặc thù.

Hiện nay, nguyên tắc, cách thức phân bổ nguồn lực mới chỉ dựa vào định mức, chưa dựa trên cơ sở thực tế của việc thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ và kết quả sử dụng nguồn lực hằng năm. Vì vậy, dẫn đến việc nguồn kinh phí được phân bổ cho các địa phương không phù hợp và khó đáp ứng nhu cầu sử dụng kinh phí hàng năm của địa phương.

Thêm khó khăn nữa, là chưa có định mức đất sản xuất/hộ làm cơ sở xác định hộ thiếu đất sản xuất; chưa có định mức hỗ trợ đất ở, nhà ở, đất sản xuất, định mức tối đa của nguồn ngân sách trung ương hỗ trợ thực hiện công trình nước sinh hoạt tập trung; một số địa phương khó khăn khi không còn quỹ đất để cấp cho các hộ thiếu đất ở, đất sản xuất.

Nghệ An là tỉnh có địa hình miền núi chiếm đa số và còn nhiều khó khăn. Đối với những dự án thực hiện trên địa bàn xã, thôn, bản đặc biệt khó khăn, việc huy động sự đóng góp của người dân, kể cả bằng tiền, hiện vật hoặc ngày công lao động đều rất khó khăn, ngân sách nhà nước có thể phải hỗ trợ đủ 100% tổng mức đầu tư. Đây cũng là áp lực của tỉnh trong cân đối nguồn lực ngân sách địa phương, đồng nghĩa với khó thực hiện cơ chế huy động sự đóng góp của cộng đồng Nhân dân.

Từ những bất cập, khó khăn trên, ít nhiều đã ảnh hưởng lớn đến tiến độ thực hiện 3 Chương trình MTQG tại Nghệ An. Do vậy, Chính phủ, các bộ, ngành có liên quan cần sớm có giải pháp để tháo gỡ cho địa phương, vì mục tiêu chung là thực hiện hiệu quả các Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2025.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Bộ Dân tộc và Tôn giáo: Trao Quyết định nghỉ hưu trước tuổi, nghỉ thôi việc theo Nghị định 178/2024/NĐ-CP

Bộ Dân tộc và Tôn giáo: Trao Quyết định nghỉ hưu trước tuổi, nghỉ thôi việc theo Nghị định 178/2024/NĐ-CP

Sáng nay, ngày 29/8, tại Hà Nội, Thứ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Y Thông đã chủ trì Hội nghị trao Quyết định nghỉ hưu trước tuổi, nghỉ thôi việc đối với công chức, viên chức, người lao động theo Nghị định 178/2024/NĐ-CP ngày 31/12/2024 của Chính phủ về chính sách, chế độ đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và lực lượng vũ trang trong thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị (viết tắt là Nghị định 178).
Người dân Cần Thơ ôn lại lịch sử vẻ vang trong chương trình kỷ niệm 80 năm Quốc khánh

Người dân Cần Thơ ôn lại lịch sử vẻ vang trong chương trình kỷ niệm 80 năm Quốc khánh

Tin tức - Tào Đạt - 23:00, 02/09/2025
Họp mặt kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9, tại TP. Cần Thơ, thu hút sự quan tâm của hàng nghìn người dân. Đây là dịp quân và dân thành phố ôn lại truyền thống lịch sử vẻ vang, củng cố lòng yêu nước và khát vọng xây dựng Cần Thơ nói riêng và đất nước nói chung ngày càng giàu đẹp.
Mãn nhãn

Mãn nhãn "đại tiệc" pháo hoa mừng Quốc khánh 2/9

Thời sự - Thúy Hồng - 22:44, 02/09/2025
Hàng vạn người dân mãn nhãn chiêm ngưỡng màn bắn pháo hoa rực sáng trên bầu trời Hà Nội chào mừng Quốc khánh 2/9.
Giá trị đọng lại của Điều còn mãi 2025: Xuất sắc, đổi mới, cởi mở và khiêm nhường

Giá trị đọng lại của Điều còn mãi 2025: Xuất sắc, đổi mới, cởi mở và khiêm nhường

Thời sự - Tình Lê - Mỹ Anh - 22:24, 02/09/2025
"Bốn giá trị đọng lại sau chương trình của Hòa nhạc Quốc gia 'Điều còn mãi' chỉ có thể gói gọn trong bốn từ: xuất sắc, đổi mới, cởi mở và khiêm nhường", thạc sĩ quản trị văn hoá Nguyễn Đình Thành khẳng định.
Buôn cổ của đồng bào Ê Đê hút khách dịp Quốc khánh

Buôn cổ của đồng bào Ê Đê hút khách dịp Quốc khánh

Kinh tế - Lê Hường - 20:01, 02/09/2025
Không gian mang đậm bản sắc văn hóa truyền thống của người Ê Đê cùng văn hóa ẩm thực đặc sắc, buôn cổ giàu đẹp nhất Tây Nguyên trở thành điểm đến hấp dẫn mà du khách lựa chọn trong dịp lễ Quốc khánh 2/9.
Sôi động giải bơi đua vỏ lãi ở vùng đồng bào Khmer, chào mừng 80 năm Quốc khánh

Sôi động giải bơi đua vỏ lãi ở vùng đồng bào Khmer, chào mừng 80 năm Quốc khánh

Tin tức - Tào Đạt - 19:15, 02/09/2025
Ngày 2/9, UBND xã Mỹ Tú, TP. Cần Thơ đã tổ chức giải bơi đua vỏ lãi Composite. Đây là sự kiện gắn kết cộng đồng, tôn vinh nét đẹp truyền thống của đồng bào Khmer Nam Bộ và chào mừng kỷ niệm 80 năm Quốc khánh.
Hà Nội: Mưa lớn gây ngập lụt nghiêm trọng, nhiều tuyến đường ở Tây Mỗ và Đại lộ Thăng Long tê liệt

Hà Nội: Mưa lớn gây ngập lụt nghiêm trọng, nhiều tuyến đường ở Tây Mỗ và Đại lộ Thăng Long tê liệt

Cơn mưa lớn kéo dài suốt hai ngày qua đã khiến nhiều khu vực tại Hà Nội chìm trong biển nước. Tính đến 15h ngày 27/8, các tuyến đường huyết mạch như Quốc lộ 70 và Đại lộ Thăng Long đoạn qua phường Tây Mỗ (quận Nam Từ Liêm cũ) bị ngập sâu nghiêm trọng, gây tê liệt giao thông và ảnh hưởng nặng nề đến đời sống người dân.
Cá ngừ khổng lồ từ vỏ gáo dừa đậm nét giao thoa văn hóa biển rừng

Cá ngừ khổng lồ từ vỏ gáo dừa đậm nét giao thoa văn hóa biển rừng

Xã hội - Lê Hường - 19:15, 02/09/2025
Trong không gian Tuần lễ Văn hóa, Du lịch và Ẩm thực tỉnh Đắk Lắk năm 2025, tác phẩm thủ công mỹ nghệ cá ngừ đại dương khổng lồ làm từ vỏ gáo dừa trở thành tâm điểm, thu hút đông đảo người dân và du khách.
Dự báo thời tiết đêm 2/9 - ngày 3/9: Chiều tối đề phòng lốc, sét và gió giật

Dự báo thời tiết đêm 2/9 - ngày 3/9: Chiều tối đề phòng lốc, sét và gió giật

Tin tức - PV - 18:15, 02/09/2025
Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, trong đêm ngày 2/9 và ngày 3/9, khu vực Bắc Bộ chiều tối và đêm có mưa rào và dông vài nơi. Trung Bộ, Tây Nguyên và Nam Bộ tiếp tục có mưa rào, dông rải rác, cục bộ có nơi mưa to đến rất to. Trong mưa dông đề phòng lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh.
Quảng Ninh đón hơn 339.000 lượt khách dịp nghỉ lễ 2/9

Quảng Ninh đón hơn 339.000 lượt khách dịp nghỉ lễ 2/9

Trang địa phương - Mỹ Dung - 17:27, 02/09/2025
Do ảnh hưởng của cơn bão số 6 dẫn đến tâm lý e ngại đối với du lịch biển, lượng khách đến tuy giảm 25% so với cùng kỳ, nhưng trong dịp nghỉ lễ 2/9, tỉnh Quảng Ninh vẫn ghi dấu với nhiều sự kiện văn hóa đặc sắc. Đặc biệt là màn đón nhóm khách Mỹ siêu giàu bằng chuyên cơ riêng.
Quảng trường Hồ Chí Minh rợp sắc đỏ trong ngày Quốc khánh 2-9

Quảng trường Hồ Chí Minh rợp sắc đỏ trong ngày Quốc khánh 2-9

Thời sự - Phạm Tiến - 17:23, 02/09/2025
Ngay từ sáng sớm, hàng ngàn người dân ở tỉnh Nghệ An đã đổ về Quảng trường Hồ Chí Minh để theo dõi lễ diễu binh, diễu hành qua màn ảnh rộng. Người già, người trẻ khoác lên mình áo cờ đỏ sao vàng rợp đỏ Quảng trường. Màu cờ, sắc áo không chỉ lan tỏa niềm tự hào dân tộc, mà còn làm đẹp thêm hình ảnh Việt Nam trong mắt bạn bè quốc tế.
Dự báo tháng 9/2025: Bão và áp thấp nhiệt đới có khả năng ảnh hưởng đến đất liền, mưa lớn ở nhiều khu vực

Dự báo tháng 9/2025: Bão và áp thấp nhiệt đới có khả năng ảnh hưởng đến đất liền, mưa lớn ở nhiều khu vực

Tin tức - Tuấn Ninh - 17:15, 02/09/2025
Sau một tháng 8 đầy biến động với những hình thái thời tiết cực đoan, dị thường , Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia dự báo trong tháng 9/2025, bão và áp thấp nhiệt đới có khả năng tiếp tục xuất hiện và ảnh hưởng đến đất liền Việt Nam. Cùng với đó, nhiều khu vực trên cả nước sẽ đối mặt với các đợt mưa lớn và các hiện tượng thời tiết nguy hiểm khác.