Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Sắc màu Tây Bắc giữa miền Bazan

Minh Ngọc – Quốc Việt - 18:56, 14/02/2025

Không chỉ là một phiên chợ tình đậm chất văn hóa của cộng đồng các dân tộc thiểu số miền núi phía Bắc, nơi này còn là một lễ hội, một cuộc hò hẹn của văn hóa nhiều vùng miền trên vùng đất đầy nắng và gió cao nguyên.

Màu áo nâu chàm của đồng bào Tây Bắc tại Chợ tình đất cao nguyên.
Màu áo nâu chàm của đồng bào Tây Bắc tại Chợ tình đất cao nguyên

Tiếng khèn trong nắng gió cao nguyên

Dòng người lũ lượt kéo về Ea Tam, huyện Krông Năng, tỉnh Đắk Lắk, nơi hội chợ tình diễn ra trong những ngày trung tuần tháng Giêng âm lịch. Nắng cao nguyên lên ấm mùa gió chướng bắt đầu, những vũ khúc miền Tây Bắc véo von, bập bùng chính thức kéo muôn người bước vào ngày hội khi mùa Xuân về. Giữa bạt ngàn hoa cà phê trắng ngần, vọng tiếng khèn người Thái, người Mông, điệu then của người Tày, người Nùng, ngân vang tiếng chiêng, say mãi nhịp xoang chuếnh choáng trong men rượu cần, rượu ngô trên mảnh đất thật đẹp và bình yên. Lạ lùng, ngỡ ngàng là tâm trạng chung của những ai lần đầu đi phiên chợ tình đặc biệt này. Không gian chợ tình được bố trí trên một bãi đất trống rộng. Cổng chợ được kết bằng tre và treo băng rôn màu đỏ rực rỡ. Ở chính giữa khu chợ bố trí một thân cây tre cao vút với một vòng tròn trên đỉnh để chuẩn bị cho trò chơi ném còn. Khắp nơi, lều trại bằng bạt được căng lên và trang trí lộng lẫy theo kiểu cắm trại đầu Xuân.

Những sắc áo rực rỡ của người Mông, người Dao cũng xúng xính trong hội chợ tình.
Những sắc áo rực rỡ của người Mông, người Dao trong hội chợ tình

Gần 30 năm vào miền đất bazan này lập nghiệp nhưng Giàng A Lanh chưa bao giờ bỏ quên tiếng khèn của người Mông mình ở Mù Cang Chải (Yên Bái). Gần 30 năm chưa một lần được quay trở lại nơi chợ tình ở quê hương nhưng Giàng A Lanh đã có một phiên chợ tình khác ở Ea Tam này, nơi cũng nhờ tiếng khèn mà chàng trai người Mông đã tìm được vợ. Bây giờ giữa phiên chợ tình, Giàng A Lanh vẫn gửi gắm biết bao ân tình vào tiếng khèn da diết, thẳm sâu không thể diễn tả bằng lời.

Nhiều người, nhiều người lắm kéo về phiên chợ tình này. Họ là người Thái, người Tày, người Nùng, người Mông, người Dao... từ khắp các huyện xung quanh, từ những tỉnh lân cận cũng xúng xính trong trang phục truyền thống đến vui với chợ hội. Cái khoảnh khắc rất riêng ấy mới thực sự thể hiện đúng nghĩa hai tiếng chợ tình. Và tất nhiên là sẽ có rất nhiều đôi nam nữ nên duyên thành vợ chồng sau thời khắc tâm tình mùa xuân ấy. Khi điệu khèn được tung tẩy, họ sẽ đắm say trong tiếng khèn, và như thế cuộc vui mới trọn vẹn. Bởi đây không chỉ là một phiên chợ tình đậm chất văn hóa của cộng đồng các DTTS miền núi phía Bắc, nơi này còn là một lễ hội, một cuộc hò hẹn của văn hóa nhiều vùng miền trên vùng đất đầy nắng và gió cao nguyên.

Nhiều món ẩm thực của đồng bào phía Bắc cũng được bày bán tại Chợ tình - Lễ hội văn hóa dân gian Việt Bắc tại Đắk Lắk.
Nhiều món ẩm thực của đồng bào phía Bắc cũng được bày bán tại Chợ tình - Lễ hội văn hóa dân gian Việt Bắc tại Đắk Lắk

Đắk Lắk có 49 dân tộc anh em cùng chung sống. Mỗi dân tộc có các tập tục, văn hóa dân gian, nghi thức, nghi lễ riêng…, từ đó tạo nên các lễ hội, gắn liền với từng vùng đất, từng giai đoạn lịch sử giúp con người nhớ về cội nguồn, về dân tộc... Chính điều này làm cho lễ hội của các địa phương mang nét đặc sắc và hấp dẫn riêng.

Xã Ea Tam (huyện Krông Năng) có 2.623 hộ, với 19 dân tộc chung sống, trong đó đồng bào DTTS phía Bắc chiếm hơn 85% dân số. Ea Tam được mệnh danh là Tây Bắc thu nhỏ trên vùng đất Tây Nguyên, nơi hội tụ nhiều nét văn hóa đặc sắc của đồng bào các dân tộc thiểu số vùng núi phía Bắc. “Chợ tình Ea Tam” tổ chức vào ngày rằm tháng Giêng hằng năm, đã trở thành thương hiệu, được nhiều du khách trong và ngoài tỉnh biết đến và lựa chọn. Hơn thế, nhân dịp này, bà con, người thân ở xa trở về dự hội có dịp cùng nhau trò chuyện, hỏi thăm sức khỏe, công việc, mùa màng sau một năm làm lụng vất vả; nam nữ gặp gỡ tâm tình, hẹn ước, nên duyên vợ chồng; lồng ghép với đó là các hoạt động bán những mặt hàng thủ công mỹ nghệ, đồ lưu niệm, ẩm thực, sản vật địa phương, vừa đáp ứng nhu cầu trao đổi, mua bán hàng hóa của người dân, lại vừa hấp dẫn khách du lịch.

Đánh thức nền văn hóa

Những điệu then, đàn tính được thể hiện tại Chợ tình.
Những điệu then, đàn tính được thể hiện tại Chợ tình

Chợ tình Tây Bắc giữa lòng Tây Nguyên diễn ra vào độ Rằm tháng Giêng tại một xã vùng sâu nhưng đây đã trở thành miền đất hứa, trở thành nơi hội tụ của rất nhiều dân tộc anh em, đặc biệt là đồng bào các DTTS miền núi phía Bắc như Tày, Nùng, Thái, Dao, Mông... Những cuộc thiên di vào miền đất nắng gió bazan này mang theo nét văn hóa đặc sắc vùng miền của họ đến với vùng đất này đã điểm thêm nét đẹp rạng ngời cho nền văn hóa đa sắc tộc ở Krông Năng.

Chợ tình ngày Rằm tháng Giêng có thể được gọi bằng nhiều cái tên khác nhau như hội chợ, hội trại hay lễ hội văn hóa... mà tên nào cũng thấy đúng. Bởi lẽ, đến ngày chợ tình diễn ra, chỉ cần bước vào cổng chợ là du khách bị thu hút vào hàng loạt những gian hàng bán đồ mỹ nghệ, quần áo, mỹ phẩm đến ẩm thực, cơm lam, rượu cần, lá mỳ của miền cao nguyên, hay thịt trâu, thịt heo gác bếp, xôi ngũ sắc, xôi sắn hay các loại bánh lá như bánh dày, bánh giò, bánh láo khoải, bánh chưng đen, rượu ngô, mèn mén... đặc trưng của đồng bào miền Tây Bắc.

Đồng bào dân tộc Dao tại hội chợ
Đồng bào dân tộc Dao tại hội chợ

Không chỉ có vậy, trong khuôn viên chợ còn trang hoàng một sân khấu lớn phục vụ các hoạt động văn nghệ để phục vụ việc vui chơi, giải trí của mọi người. Chợ tình nơi này vẫn phảng phất dư vị của một lễ hội văn hóa dân gian đúng nghĩa. Có những ông thầy mo làm nghi lễ cúng quả đầu năm bên những bàn mâm quả được bày biện công phu. Đó còn là sắc màu sặc sỡ từ những bộ y phục truyền thống của những người dân tham gia chợ tình. Những cây đàn tính, bộ áo chàm, điệu hát then, món bánh cuốn… cũng hiện diện ở đây. Những khoảng đất trống diễn ra trò chơi ném còn thu hút rất đông người. Họ đứng thành từng vòng tròn, hò hét, cổ vũ cho những trò chơi dân gian quen thuộc đầu Xuân của đồng bào các dân tộc Tây Bắc như đi cà kheo, ném còn, kéo co, đẩy gậy. Những nghi lễ, trò chơi văn hóa dân gian của các dân tộc miền núi phía Bắc như: Lễ cúng thổ công, hội tung còn, nấu rượu ngô men lá, kéo co, bắn nỏ… được người dân hào hứng tham gia.

Sắc màu Việt Bắc tại Tây Nguyên
Sắc màu Việt Bắc tại Tây Nguyên

Ông Đinh Hải Quân, Phó Chủ tịch UBND xã Ea Tam, huyện Krông Năng, tỉnh Đắk Lắk cho biết: Để khai thác tốt tiềm năng du lịch từ lễ hội “Chợ tình Ea Tam”, ngoài việc thường xuyên tuyên truyền, phối hợp với các địa phương phục dựng các nghi lễ, lễ hội truyền thống; tổ chức truyền dạy, bảo tồn văn hóa truyền thống, địa phương cũng đã đẩy mạnh công tác xúc tiến, quảng bá hình ảnh văn hóa, du lịch phục vụ du khách. Chúng tôi mong muốn được các doanh nghiệp du lịch tiếp sức để nâng tầm lễ hội này thành sản phẩm du lịch đặc sắc của địa phương.

Ông Nguyễn Văn Vỹ, Trưởng Phòng Văn hóa và Thông tin huyện Krông Năng thông tin thêm, để phát triển du lịch tại các địa phương được bài bản, đồng bộ, rất cần có sự đầu tư của các doanh nghiệp du lịch, xây dựng được những mô hình homestay để phục vụ nhu cầu lưu trú của du khách khi về trải nghiệm văn hóa tại địa phương. 

Thiếu nữ dân tộc Tày tại hội chợ
Thiếu nữ dân tộc Tày tại hội chợ
Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Chiếu chèo giữa chốn non cao

Chiếu chèo giữa chốn non cao

Xưa nay, chèo cổ Bắc Giang nổi danh trong “chiếng Chèo Bắc” với những vùng Chèo truyền thống như Hoàng Mai (Việt Yên), Tư Mại (Yên Dũng), Đồng Quan (TP Bắc Giang). Ít ai ngờ rằng, giữa chốn non cao của tỉnh bắc Giang cũng có một chiếu Chèo lâu đời tại thôn Thanh Trà, xã Lệ Viễn, huyện Sơn Động.
Tin nổi bật trang chủ
Ban Thường vụ Đảng ủy Quốc hội họp về sửa đổi Hiến pháp

Ban Thường vụ Đảng ủy Quốc hội họp về sửa đổi Hiến pháp

Sáng 24/3, Ban Thường vụ Đảng ủy Quốc hội tiến hành Phiên họp thứ hai của Đảng ủy Quốc hội cho ý kiến về dự thảo Đề án rà soát, sửa đổi, bổ sung Hiến pháp, pháp luật của Nhà nước phục vụ việc sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị và dự thảo Báo cáo về công tác hoàn thiện thể chế phục vụ việc sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị.
Công bố lịch thi tốt nghiệp THPT 2025

Công bố lịch thi tốt nghiệp THPT 2025

Giáo dục - Minh Nhật - 3 giờ trước
Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa ban hành hướng dẫn tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025. Nội dung hướng dẫn nêu rõ chi tiết lịch thi.
Đắk Lắk: Quan tâm phát triển bền vững vùng đồng bào DTTS

Đắk Lắk: Quan tâm phát triển bền vững vùng đồng bào DTTS

Dân tộc - Tôn giáo - Minh Thu - 5 giờ trước
Triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030; giai đoạn I: từ năm 2021 đến 2025 (Chương trình MTQG 1719), tỉnh Đắk Lắk đã triển khai đồng bộ hiệu quả các nội dung, giải pháp trong tổ chức thực hiện. Qua đó, sau gần 4 năm triển khai, Chương trình MTQG 1719 đang trở thành động lực giải quyết toàn diện những vấn đề cấp thiết, thúc đấy phát triển toàn diện bền vững vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Lễ Truyền Tin - Mầu nhiệm nhập thể và Sự

Lễ Truyền Tin - Mầu nhiệm nhập thể và Sự "Xin vâng" của Đức Maria

Dân tộc - Tôn giáo - Hoàng Minh - 7 giờ trước
Lễ Truyền Tin (Annuntiatio) là một trong những ngày lễ quan trọng của Kitô giáo, được cử hành vào ngày 25 tháng 3 hàng năm. Đây là dịp để các tín hữu tưởng nhớ sự kiện thiên thần Gabriel truyền tin cho Đức Trinh Nữ Maria rằng Mẹ sẽ cưu mang và sinh hạ Chúa Giêsu - Đấng Cứu Thế. Sự kiện này được ghi lại trong Phúc Âm Luca (Lc 1,26-38) và mang ý nghĩa sâu sắc đối với đức tin Công giáo.
Bếp cơm biên giới no bụng, ấm lòng

Bếp cơm biên giới no bụng, ấm lòng

Media - Tuấn Ninh - 7 giờ trước
Ở nơi biên giới xa xôi, có những đứa trẻ đến trường với đôi chân trần và chiếc bụng đói. Có những giờ ra chơi không có cầu trượt, xích đu. Có những phòng học không đủ bàn ghế, bếp ăn không có nồi cơm, cũng chẳng có máy lọc nước sạch. Ấy vậy mà, nụ cười tươi vẫn nở trên môi những đứa trẻ vốn thiếu thốn nhiều thứ về điều kiện sống.
Chiếu chèo giữa chốn non cao

Chiếu chèo giữa chốn non cao

Sắc màu 54 - Phí Trường Giang - 7 giờ trước
Xưa nay, chèo cổ Bắc Giang nổi danh trong “chiếng Chèo Bắc” với những vùng Chèo truyền thống như Hoàng Mai (Việt Yên), Tư Mại (Yên Dũng), Đồng Quan (TP Bắc Giang). Ít ai ngờ rằng, giữa chốn non cao của tỉnh bắc Giang cũng có một chiếu Chèo lâu đời tại thôn Thanh Trà, xã Lệ Viễn, huyện Sơn Động.
Kiệt tác nhà thờ gỗ hơn 100 tuổi ở Kon Tum

Kiệt tác nhà thờ gỗ hơn 100 tuổi ở Kon Tum

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 22/3, có những thông tin đáng chú ý sau: Rực rỡ sắc màu thổ cẩm Na Hang. Kiệt tác nhà thờ gỗ hơn 100 tuổi ở Kon Tum. Nữ cán bộ tận tâm với bon làng. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Những

Những "siêu phẩm" từ vỏ ốc

Phóng sự - T.Nhân - H.Trường - 7 giờ trước
Từ những vỏ ốc, vỏ sò tấp vào bờ biển, qua bàn tay khéo léo của mình, anh Võ Cao Đỉnh (40 tuổi, ngụ xã Tam Tiến, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam) đã tạo ra những bức tranh độc đáo, mang tính nghệ thuật cao. Những tác phẩm của anh không chỉ giúp anh trang trí cho cửa hàng của mình ở thôn Lộc Hà, mà có thể kiếm được hàng chục triệu đồng từ ý tưởng sáng tạo này.
Nhận định trước trận đấu Việt Nam - Lào tại vòng loại Asian Cup 2027: Đội khách khó tạo bất ngờ

Nhận định trước trận đấu Việt Nam - Lào tại vòng loại Asian Cup 2027: Đội khách khó tạo bất ngờ

Thể thao - Giải trí - Hoàng Minh - 7 giờ trước
Vào lúc 19h30 ngày 25/3, đội tuyển Việt Nam sẽ tiếp đón đội tuyển Lào trong khuôn khổ vòng loại Asian Cup 2027, trên sân Gò Đậu (Bình Dương). Trận đấu hứa hẹn sẽ là cơ hội để thầy trò HLV Kim Sang-sik giành trọn ba điểm, qua đó củng cố vị thế tại bảng đấu.
Chương trình MTQG 1719 góp phần nâng cao chất lượng sống cho đồng bào các dân tộc tỉnh Hà Giang

Chương trình MTQG 1719 góp phần nâng cao chất lượng sống cho đồng bào các dân tộc tỉnh Hà Giang

Dân tộc - Tôn giáo - Minh Thu - 7 giờ trước
Qua gần bốn năm triển khai thực hiện, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 – 2030; giai đoạn I: từ năm 2021 đến 2025 (Chương trình MTQG 1719) đã góp phần quan trọng trong việc nâng cao chất lượng sống cho đồng bào các DTTS tỉnh Hà Giang. Điện, đường, trường, trạm được đầu tư, xây mới; đời sống kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS có nhiều bước chuyển đáng kể.
U22 Việt Nam sáng cửa vô địch CFA Team China 2025

U22 Việt Nam sáng cửa vô địch CFA Team China 2025

Thể thao - Giải trí - Hoàng Minh - 7 giờ trước
Đội tuyển U22 Việt Nam vừa bất ngờ cầm hòa U22 Uzbekistan (0-0) tại lượt trận thứ 2 giải giao hữu quốc tế CFA Team China 2025, diễn ra tại Giang Tô, Trung Quốc. Đây là thành tích đáng khích lệ, khẳng định sự tiến bộ của bóng đá trẻ Việt Nam trên đấu trường quốc tế.
Bộ Nội vụ: Dừng trình đề án sáp nhập huyện, xã theo tiêu chuẩn cũ

Bộ Nội vụ: Dừng trình đề án sáp nhập huyện, xã theo tiêu chuẩn cũ

Tin tức - H. Phúc - 8 giờ trước
Bộ Nội vụ vừa có văn bản gửi UBND các tỉnh, thành về việc tạm dừng thực hiện một số công việc liên quan đến đơn vị hành chính các cấp.