Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Phục hồi nghề dệt thổ cẩm cho người Cơ-tu

PV - 09:56, 05/08/2019

Làng Công Dồn, xã Duôih, huyện Nam Giang (Quảng Nam) là nơi lưu giữ di sản nghề dệt quý giá của vùng cao xứ Quảng. Tuy nhiên, những năm gần đây, nghề dệt của đồng bào gặp nhiều khó khăn do nguyên liệu dệt vải và cây thuốc nhuộm khan hiếm, thị trường tiêu thụ sản phẩm chưa được mở rộng... Trước thực trạng đó, nhờ sáng kiến bảo tồn, phát huy làng nghề truyền thống của Vinpearl Nam Hội An, di sản quý giá của đồng bào được phục hồi, phục vụ khách thăm quan, du lịch.

 Phụ nữ Cơ-tu làng Công Dồn dệt vải thổ cẩm. Phụ nữ Cơ-tu làng Công Dồn dệt vải thổ cẩm.

Trong những năm gần đây, làng dệt Công Dồn (xã Duôih, huyện Nam Giang) chỉ còn một vài hộ duy trì nghề trồng bông, dệt vải theo lối cổ truyền. Giống bông bản địa, còn gọi là “bông cỏ” cũng bị mất giống vì không còn ai gieo trồng và giữ giống. Một vài nghệ nhân biết dệt vải thổ cẩm nhưng không có nguyên liệu bông vải để hành nghề. Cây thuốc nhuộm vải trong rừng dần dần cũng đi vào quên lãng.

Điều nghịch lý là nghề dệt của làng Công Dồn đã được vinh danh là “Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia” năm 2014, nhưng từ ngày được ghi nhận đến nay, bà con dân tộc Cơ-tu vẫn chưa nhận được sự quan tâm hỗ trợ, đầu tư của chính quyền và ngành chức năng để tiếp tục giữ gìn, phát huy di sản quý báu của dân tộc. Người thợ dệt Công Dồn luôn canh cánh nỗi lo di sản của dân tộc mình bị đánh mất.

Thợ dệt làng Công Dồn đang chế biến bông vải. Thợ dệt làng Công Dồn đang chế biến bông vải.

Nhưng một luồng gió mới đã được thổi đến làng Công Dồn khi một số thợ dệt của làng được mời đến khu du lịch sinh thái Vinpearl Nam Hội An để tham gia thực hành và trình diễn nghề dệt cho khách thăm quan. Tại đây, 4 thợ dệt người Cơ-tu là Pơ ling Muối, Zarâm Bằng, Tơngôl Ên và Thị Hiền đã hỗ trợ nhau về tay nghề, kinh nghiệm và cả bí quyết để gìn giữ di sản của chính dân tộc mình. Người dệt vải, người kéo sợi, người chế biến thuốc nhuộm, cùng với các nghệ nhân thuộc các ngành nghề khác, tạo nên làng nghề sôi động tại “Đảo văn hóa dân gian” Vinpearl Nam Hội An. Họ làm ra những sản phẩm đầu tiên mang hơi thở, sắc màu truyền thống.

Nhờ có nguồn bông vải tại chỗ, thuốc nhuộm màu, khung dệt truyền thống và những công cụ hỗ trợ như xa quay sợi, bật bông, tách hạt... nên các thợ dệt Cơ-tu đã thực hành một cách khéo léo, tự nhiên nghề dệt truyền thống của mình chứ không phải mang tính chất biểu diễn. Một số bí quyết nghề dệt, canh cửi cũng đã được phát huy tại đây, tiêu biểu là kỹ thuật nhuộm bao sợi (ikat). Điều đáng mừng là nhóm thợ dệt của làng đã phục hồi lại những sản phẩm thổ cẩm với họa tiết hoa văn gợn sóng đặc trưng, làm nên “thương hiệu” của làng dệt Công Dồn.

Người Cơ-tu trồng và thu hoạch bông vải. Người Cơ-tu trồng và thu hoạch bông vải.

Với lợi thế về vốn, đất đai và kỹ thuật, Vinpearl Nam Hội An đã hình thành một vùng cây nguyên liệu để có thể duy trì lâu dài nghề dệt vải truyền thống. Cây bông vải được phát triển với diện tích ban đầu là gần 2ha. Tuy trồng trên đất cát nhưng cây bông ở đây đã phát triển tốt. Mùa vụ đầu tiên của năm nay, vườn bông sai trái, quả bông được thu hái và bảo quản để làm nguyên liệu cho làng nghề. Hiện nay, đã có 10 hộ dân ở làng Công Dồn trồng lại vườn bông trên nương rẫy của mình để lấy nguyên liệu phục hồi nghề dệt, vừa thu hạt để nhân giống cho những mùa sau.

Ngoài cây bông vải, tại khu vườn trồng cây nguyên liệu thuộc quần thể công trình Vinpearl Nam Hội An còn trồng nhiều giống cây nguyên liệu khác, đặc biệt là các loại cây có thể khai thác để chiết xuất thành thuốc nhuộm vải như cây ta râm, cây a ngoăn mrớt, cây củ nâu... Đồng bào Cơ-tu ở làng Công Dồn khai thác cây ta râm và cây củ nâu cung cấp cho Vinpearl Nam Hội An để các thợ dệt làm nguyên liệu chế biến thuốc nhuộm vải.

Thợ dệt Thị Hiền đang dệt vải tại Vinpearl Hội An. Thợ dệt Thị Hiền đang dệt vải tại Vinpearl Hội An.

Những hoạt động bảo tồn, phát huy làng nghề nói chung, nghề dệt thổ cẩm nói riêng tại khu du lịch sinh thái Vinpearl Nam Hội An sẽ mở ra cơ hội cho việc phục hồi nghề dệt, tạo công ăn việc làm ổn định cho đồng bào DTTS và góp phần bảo tồn, phát huy di sản văn hóa xứ Quảng.

TẤN VỊNH

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Tái hiện Lễ hội Cúng thần núi, cúng thần rừng của đồng bào dân tộc Cơ Tu tại “Ngôi nhà chung”

Tái hiện Lễ hội Cúng thần núi, cúng thần rừng của đồng bào dân tộc Cơ Tu tại “Ngôi nhà chung”

Về tham gia hoạt động tháng 5 “Bác Hồ với cộng đồng các dân tộc Việt Nam”, sáng 18/5, tại Làng Văn hóa Du lịch các dân tộc Việt Nam, Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội, đồng bào dân tộc Cơ Tu huyện A Lưới, TP. Huế đã tổ chức tái hiện Lễ hội Tác Giảng Ka Coong, Tấc Giàng Xứ (cúng thần núi, cúng thần rừng).
Tin nổi bật trang chủ
Tái hiện Lễ hội Cúng thần núi, cúng thần rừng của đồng bào dân tộc Cơ Tu tại “Ngôi nhà chung”

Tái hiện Lễ hội Cúng thần núi, cúng thần rừng của đồng bào dân tộc Cơ Tu tại “Ngôi nhà chung”

Sắc màu 54 - Minh Anh - 3 giờ trước
Về tham gia hoạt động tháng 5 “Bác Hồ với cộng đồng các dân tộc Việt Nam”, sáng 18/5, tại Làng Văn hóa Du lịch các dân tộc Việt Nam, Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội, đồng bào dân tộc Cơ Tu huyện A Lưới, TP. Huế đã tổ chức tái hiện Lễ hội Tác Giảng Ka Coong, Tấc Giàng Xứ (cúng thần núi, cúng thần rừng).
Linh Trường (Quảng Trị): Nơi toàn dân lập bàn thờ Bác Hồ

Linh Trường (Quảng Trị): Nơi toàn dân lập bàn thờ Bác Hồ

Vấn đề - Sự kiện - Đức Việt - 23:56, 18/05/2025
Với lòng tôn kính và biết ơn, suốt hàng chục năm qua, hàng trăm gia đình người đồng bào dân tộc Vân Kiều ở xã Linh Trường, huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị, đã lập bàn thờ Bác Hồ một cách trang trọng. Vào mỗi dịp Tết, lễ kỷ niệm của quê hương, đất nước, hay những sự kiện quan trọng trong gia đình, người dân nơi đây luôn chăm sóc, thắp hương trên bàn thờ Bác với tấm lòng thành kính.
Hội thảo khoa học quốc tế: Triển khai mô hình kết hợp y học hiện đại và y học cổ truyền trong đào tạo và thực hành y tế

Hội thảo khoa học quốc tế: Triển khai mô hình kết hợp y học hiện đại và y học cổ truyền trong đào tạo và thực hành y tế

Sức khỏe - Minh Nhật - 23:30, 18/05/2025
Việc tiến hành nghiên cứu khoa học, học hỏi kinh nghiệm quốc tế và triển khai các mô hình kết hợp trong thực tiễn, xây dựng bộ tiêu chí chuẩn hóa năng lực bác sĩ y học cổ truyền là các bước quan trọng để hiện thực hóa mục tiêu kết hợp y học hiện đại và y học cổ truyền trong đào tạo và thực hành y tế tại Việt Nam.
Sắc hoa thổ cẩm trên

Sắc hoa thổ cẩm trên "vùng đất khô" Cán Tỷ

Sắc màu 54 - Vũ Mừng - 18:46, 18/05/2025
Những năm qua, HTX Dệt lanh Cán Tỷ, xã Cán Tỷ, huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang đã xây dựng và khẳng định thương hiệu trên thị trường bởi những sản phẩm độc đáo, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc Mông.
Khởi công tuyến đường bộ cao tốc Hòa Bình - Mộc Châu

Khởi công tuyến đường bộ cao tốc Hòa Bình - Mộc Châu

Tin tức - Minh Nhật - 18:43, 18/05/2025
Ngày 18/5, tại phường Vân Sơn, thị xã Mộc Châu, UBND tỉnh Sơn La đã tổ chức Lễ khởi công Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường bộ cao tốc Hòa Bình - Mộc Châu đoạn tuyến thuộc địa bàn tỉnh Sơn La.
Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 17/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Đặc sắc Lễ hội Điện Trường Bà. Chùa Tây Thiên Tam Đảo. Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Đặc sắc Lễ hội Hoa sim biên giới 2025

Đặc sắc Lễ hội Hoa sim biên giới 2025

Sắc màu 54 - Mỹ Dung - 18:39, 18/05/2025
Trong 2 ngày (17 - 18/5), tại xã Hải Sơn, Tp. Móng Cái (Quảng Ninh) đã diễn ra Lễ hội “Hoa sim biên giới năm 2025”, với chủ đề “Sắc tím biên cương - Kết nối di sản”. Đây là năm thứ 4 sự kiện được tổ chức, thu hút đông đảo người dân, du khách trong và ngoài tỉnh tham gia, trải nghiệm.
Thú vị trải nghiệm “Giữ màu di sản”

Thú vị trải nghiệm “Giữ màu di sản”

Tin tức - Minh Anh - 18:37, 18/05/2025
Hưởng ứng Ngày Quốc tế Bảo tàng 18/5, Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam tổ chức hoạt động trải nghiệm “Giữ màu di sản”, nơi người tham gia có cơ hội tìm hiểu một kỹ thuật tạo hoa văn trên vải của phụ nữ dân tộc Mông ở Mù Cang Chải, Yên Bái, mang đến cơ hội khám phá và kết nối sâu sắc với di sản văn hóa địa phương.
Sau chùa Tam Chúc, dự kiến Xá lợi Đức Phật sẽ được tôn trí tại chùa Phúc Sơn (Bắc Giang) trong 2 ngày

Sau chùa Tam Chúc, dự kiến Xá lợi Đức Phật sẽ được tôn trí tại chùa Phúc Sơn (Bắc Giang) trong 2 ngày

Tôn giáo - Tín ngưỡng - Tào Đạt - 18:33, 18/05/2025
Theo thông tin từ Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam, sau chùa Tam Chúc (Hà Nam), dự kiến Xá lợi Đức Phật Thích Ca Mâu Ni - Bảo vật quốc gia của Ấn Độ, sẽ được tôn trí tại chùa Phúc Sơn (huyện Tân Yên, Bắc Giang) trong 2 ngày (20, 21/5).
Nhiều hoạt động ý nghĩa tại Ngày hội “Thanh niên công nhân - Lan tỏa năng lượng tích cực”

Nhiều hoạt động ý nghĩa tại Ngày hội “Thanh niên công nhân - Lan tỏa năng lượng tích cực”

Xã hội - Văn Hoa - 18:29, 18/05/2025
Sáng 18/5, tại Công viên Biên Hùng Tp. Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai, Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên (LHTN) Việt Nam, Tỉnh đoàn Đồng Nai phối hợp cùng Công ty TNHH TCP Việt Nam (Nhãn hàng Red Bull) và các đơn vị tổ chức Ngày hội “Thanh niên công nhân - Lan tỏa năng lượng tích cực” năm 2025.
Mưa lớn gây lũ quét ở Bắc Kạn, 4 người thiệt mạng, nhiều khu vực bị cô lập

Mưa lớn gây lũ quét ở Bắc Kạn, 4 người thiệt mạng, nhiều khu vực bị cô lập

Tin tức - Minh Nhật - 18:26, 18/05/2025
Theo thống kê từ Văn phòng Thường trực Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai tỉnh Bắc Kạn, đã có 4 người thiệt mạng do lũ quét và sạt lở đất do mưa lũ xảy ra đêm 17 và sáng 18/5.