Phú Thọ chương trình OCOP nâng tầm giá trị nông sản địa phương

Nông nghiệp chuyển hướng, sản phẩm nâng tầm

Phát triển các sản phẩm và tham gia chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) là một trong những lợi thế của tỉnh Phú Thọ. Theo thống kê trong giai đoạn 2021-2025, toàn tỉnh có 609 sản phẩm đạt từ 3 sao trở lên; trong đó có 503 sản phẩm 3 sao 100 sản phẩm 4 sao và 6 sản phẩm 5 sao (gồm Mì gạo sạch sinh ra từ làng Hùng Lô của HTX mì gạo Hùng Lô; Chè Đinh Cao cấp của Công ty TNHH chè Hoài Trung; Chè Búp tím Thanh Ba của Công ty TNHH đầu tư và phát triển trà UT và “SET QUÀ CON CUI” của Công ty Cổ phần Lita Foods; Măng nứa khô nấu ngay và Măng chua thái sẵn của Công ty cổ phần Kim Bôi).

Toàn tỉnh có 400 tổ chức kinh tế tham gia vào Chương trình OCOP gồm 69 doanh nghiệp, 182 hợp tác xã, 15 tổ hợp tác và 134 cơ sở sản xuất/ hộ kinh doanh. Các sản phẩm được công nhận chia thành 5 nhóm, cụ thể, nhóm thực phẩm gồm 507 sản phẩm; nhóm đồ uống 56 sản phẩm; nhóm dược liệu và sản phẩm từ dược liệu 10 sản phẩm, nhóm thủ công mỹ nghệ 32 sản phẩm và nhóm dịch vụ du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái và điểm du lịch 4 sản phẩm (Du lịch cộng đồng Hùng Lô; Du lịch cộng đồng Xuân Sơn; Du lịch cộng đồng xóm Mỗ; Du lịch cộng đồng Đá Bia).

Nhiều sản phẩm đặc trưng trước đây sản xuất theo phương thức truyền thống, khi tham gia vào chương trình OCOP được chuẩn hóa, sản xuất theo quy chuẩn, tiêu chuẩn chất lượng.

 Các sản phẩm sau khi công nhận được sử dụng nhãn hiệu, biểu trưng OCOP và gắn hạng sao in và dán trên bao bì sản phẩm, việc này đã giúp cho sản phẩm có lợi thế khi tham gia thị trường, nâng tầm giá trị và tạo niềm tin đối với người tiêu dùng, đủ điều kiện vào các siêu thị, hệ thống phân phối hiện đại.

Toàn tỉnh đã có 256 sản phẩm OCOP đạt chuỗi giá trị, chiếm 42% trên tổng số sản phẩm OCOP của tỉnh, gồm: mật ong, tương, mỳ, rau, gạo, thịt chua, chè xanh... của 135 tổ chức kinh tế (35 doanh nghiệp, 73 hợp tác xã, tổ hợp tác, 27 hộ kinh doanh cá thể), chiếm 33,7% trên tổng số các tổ chức kinh tế tham gia chương trình.

 100% sản phẩm tham gia chuỗi được chứng nhận các tiêu chuẩn chất lượng an toàn, có bao bì, nhãn mác, nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, đáp ứng tốt yêu cầu, thị hiếu của người tiêu dùng; giá trị sản phẩm sau khi tham gia chuỗi cao hơn từ 15 - 20% so với sản phẩm chưa tham gia sản xuất theo chuỗi.

Là một trong những chủ thể OCOP đầu tiên của Phú Thọ, Hợp tác xã Mì gạo Hùng Lô đã tạo dựng được thương hiệu vững chắc cho sản phẩm truyền thống địa phương. Với hai sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP, trong đó sản phẩm “Mì gạo Hùng Lô sinh ra từ làng” đạt tiêu chuẩn 5 sao, Hợp tác xã đã góp phần đưa sản phẩm nông nghiệp sạch của vùng đất Tổ tiếp cận thị trường rộng lớn.

Ông Cao Đăng Duy, Giám đốc Hợp tác xã Mì gạo Hùng Lô cho biết, kể từ khi tham gia chương trình OCOP, giá trị sản phẩm đã tăng từ 1,5 đến 2 lần so với trước. Đặc biệt, việc đạt chứng nhận OCOP không chỉ là “tấm vé thông hành” giúp sản phẩm dễ dàng thâm nhập vào hệ thống siêu thị như WinMart, Co.opMart…, mà còn mở ra cơ hội xuất khẩu. Trong năm 2022, sản phẩm mì gạo Hùng Lô đã chính thức được xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản, một thị trường khó tính nhưng đầy tiềm năng.

“Chương trình OCOP giúp chúng tôi chuẩn hóa quy trình sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm, từ đó tạo dựng được niềm tin với người tiêu dùng trong và ngoài nước”, ông Duy chia sẻ.

Động lực mới cho phát triển bền vững

Không chỉ ở vùng trung du, tại vùng miền núi, nơi có đông đồng bào dân tộc sinh sống, chương trình OCOP cũng đã phát huy hiệu quả thiết thực. Từ món ăn dân gian gắn liền với đời sống đồng bào Mường, món thịt chua truyền thống đã vươn lên trở thành sản phẩm đặc sản có thương hiệu, góp phần phát triển kinh tế địa phương.

HTX Thịt chua Thanh Sơn được thành lập năm 2018 do ông Đinh Quốc Bình làm Giám đốc. Với mong muốn đưa món ăn truyền thống thành sản phẩm hàng hóa, HTX đã đầu tư xây dựng nhà xưởng, trang thiết bị hiện đại như: máy trộn, máy thái thịt, máy hút chân không, hệ thống kho ủ lên men đạt tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm. Toàn bộ quy trình sản xuất của HTX hiện đã đạt chứng nhận ISO 22000:2018.

Ông Đinh Quốc Bình chia sẻ: Hiện nay, HTX cung cấp nhiều sản phẩm như thịt chua ống nứa (OCOP 4 sao), thịt chua hộp nhựa (OCOP 3 sao), nem sợi, cá thính, thịt thính…

 Các sản phẩm không chỉ hiện diện tại các hội chợ, sự kiện xúc tiến thương mại của tỉnh, mà còn được bày bán tại các điểm du lịch, khu nghỉ dưỡng, trở thành món quà độc đáo của du khách khi về với Đất Tổ.

Đặc biệt, mô hình kết hợp giữa sản xuất sản phẩm OCOP và du lịch trải nghiệm đang dần được hình thành. Du khách đến với vùng đất đồi chè không chỉ được thưởng thức món thịt chua mang hương vị truyền thống, mà còn có thể trải nghiệm quy trình làm thịt chua ngay tại HTX. Đây là hướng đi mới, gắn kết sản phẩm OCOP với phát triển du lịch cộng đồng, góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa ẩm thực của dân tộc Mường.

Có thể thấy, chương trình OCOP tại Phú Thọ đã tạo ra động lực lớn cho người dân và doanh nghiệp địa phương. Không chỉ giúp sản phẩm đặc trưng “có tên, có tuổi”, OCOP còn thúc đẩy sản xuất theo hướng quy mô, chuyên nghiệp, đảm bảo tiêu chuẩn an toàn và truy xuất nguồn gốc rõ ràng.

Trong thời gian tới, tỉnh Phú Thọ sẽ tiếp tục tăng cường hỗ trợ các chủ thể OCOP về mặt kỹ thuật, xúc tiến thương mại, phát triển bao bì nhãn mác, mở rộng thị trường, đồng thời gắn OCOP với du lịch trải nghiệm, tạo chuỗi giá trị khép kín, góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển nông thôn bền vững, toàn diện.