Tây Ban Nha là quốc gia có mối quan hệ hữu nghị truyền thống lâu đời với Việt Nam. Mặc dù quan hệ ngoại giao giữa hai nước chính thức được thiết lập năm 1977, nhưng hai dân tộc đã dành cho nhau những tình cảm hữu nghị từ rất sớm, nhất là trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc của Việt Nam.
Trong những năm tháng đấu tranh gian khó, nhân dân Việt Nam luôn nhận được sự ủng hộ, cổ vũ quý báu của chính phủ và nhân dân Tây Ban Nha. Sau khi hai nước chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao vào năm 1977, mối quan hệ song phương ngày càng phát triển, mở rộng trên nhiều lĩnh vực.
Việc mở Đại sứ quán Tây Ban Nha tại Hà Nội năm 1997 và Đại sứ quán Việt Nam tại Madrid năm 2002 là những dấu mốc quan trọng, thể hiện quyết tâm phát triển toàn diện quan hệ giữa hai nước. Năm 2009, Việt Nam và Tây Ban Nha thiết lập khuôn khổ quan hệ Đối tác chiến lược hướng tới tương lai, đánh dấu bước tiến mới sâu sắc trong quan hệ song phương.
Vượt qua sự xa cách về địa lý, Việt Nam và Tây Ban Nha đã cùng nhau tiến những bước dài trên con đường hợp tác. Hai bên đã ký nhiều thỏa thuận hợp tác trong các lĩnh vực chính trị, xã hội, kinh tế, văn hóa, giáo dục, quốc phòng… Việt Nam là đối tác thương mại chính trong ASEAN của Tây Ban Nha. Tây Ban Nha cũng là đối tác thương mại lớn của Việt Nam ở châu Âu.
Tuy nhiên, dư địa và tiềm năng để mở rộng quan hệ hợp tác song phương còn rất lớn, nhất là khi Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam-Liên hiệp châu Âu (EVFTA) chính thức có hiệu lực từ ngày 1/8/2020. Hiệp định mở ra những cơ hội mới để hai bên thúc đẩy quan hệ kinh tế, thương mại, đầu tư nói riêng, phát triển hợp tác toàn diện trong tất cả các lĩnh vực nói chung.
Hợp tác văn hóa là một điểm nhấn quan trọng, giúp tăng cường sự hiểu biết và thắt chặt sợi dây gắn kết giữa nhân dân hai nước. Trong những năm qua, hợp tác văn hóa được lãnh đạo hai nước quan tâm thúc đẩy.
Một trong những cơ quan đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối hai nước là Nhà châu Á (Casa Asia). Được thành lập năm 2001, Casa Asia là cơ quan trực thuộc Bộ Ngoại giao Tây Ban Nha với nhiệm vụ là cầu nối của tình hữu nghị và văn hóa giữa nhân dân Tây Ban Nha với bạn bè các nước châu Á, trong đó có Việt Nam. Thời gian qua, Casa Asia đã tổ chức nhiều chương trình giới thiệu văn hóa, đất nước, con người Việt Nam đến người dân bản địa, thông qua các buổi triển lãm, biểu diễn nghệ thuật, chiếu phim…
Nhân dịp kỷ niệm chặng đường gần nửa thế kỷ cùng vun đắp quan hệ hợp tác tốt đẹp, các hoạt động giao lưu văn hóa giữa hai nước cũng diễn ra rất sôi động. Mới đây, Đại sứ quán Tây Ban Nha tại Hà Nội đã phát động cuộc thi sáng tác văn học với chủ đề “Học tiếng Tây Ban Nha và tận hưởng cuộc sống” lần thứ ba. Được tổ chức nhằm giúp người dân Việt Nam hiểu hơn về đất nước của những điệu nhảy Flamenco, những năm qua, cuộc thi đã thu hút sự quan tâm của đông đảo giới trẻ Việt Nam.
45 năm qua, Việt Nam và Tây Ban Nha đã gặt hái nhiều thành tựu về phát triển quan hệ song phương. Mối quan hệ truyền thống giữa Việt Nam và Tây Ban Nha góp phần nối những nhịp cầu hợp tác vững chắc giữa hai khu vực châu Á và châu Âu.